[ویکی فقه] دلیل تحریر الوسیلة الامر بالمعروف و النهی عن المنکر (مازندرانی). « دلیل تحریر الوسیلة: الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر» اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی ، شرح و توضیح اجمالی بر مباحث و مسایل مطرح شده در باره کتاب امر به معروف و نهی از منکر از کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است.
هدف نویسنده تبیین مباحث مبهم و مجمل تحریر الوسیله و شناسایی ادله فقهی هر یک از مسائل آن است.
هدف نویسنده تبیین مباحث مبهم و مجمل تحریر الوسیله و شناسایی ادله فقهی هر یک از مسائل آن است.
[ویکی فقه] دلیل تحریر الوسیله الامر بالمعروف و النهی عن المنکر (مازندرانی). « دلیل تحریر الوسیلة: الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر» اثر آیة الله شیخ علی اکبر سیفی مازندرانی ، شرح و توضیح اجمالی بر مباحث و مسایل مطرح شده در باره کتاب امر به معروف و نهی از منکر از کتاب تحریر الوسیله امام خمینی است.
هدف نویسنده تبیین مباحث مبهم و مجمل تحریر الوسیله و شناسایی ادله فقهی هر یک از مسائل آن است.
ساختار
به صورت استدلالی در ذیل متن به شرح ادله و اقوال و مبانی فقهی مسایل پرداخته شده و ابعاد موضوعات تبیین شده است.
گزارش محتوا
در تحریر الوسیله امر به معروف و نهی از منکر در یک باب و کتاب مستقل آمده و بر خلاف کتب استدلالی کهن تر که آن را در ذیل کتاب الجهاد طرح می کردند، امام خمینی مبحث نظارت اجتماعی را مهم دانسته و فروعات آن را بررسی کرده است.این فریضه در لسان روایات و آیات از مهم ترین واجبات اسلامی است. چند روایت از کتب حدیثی نقل شده و بر مبنای آیات و روایات هشدارهای مبنی بر پی آمدهای منفی ترک این فریضه داده شده و دنیا طلبی مانع اصلی آن معرفی گردیده است. عذاب دنیوی یهود به دلیل ترک این فریضه بوده است. نویسنده، معتقد است مهم ترین هدف قیام حسینی قیام برای انجام این فریضه و اصلاح امت اسلامی بوده است. وی سپس به تشریح مسایل متن تحریر در باره تقسیم و تعریف امر به معروف پرداخته و به این نتیجه رسیده که مرجع تشخیص مفهوم معروف در خطابات شرعی، عرف است چون آنچه متعلق امر و نهی شارع قرار می گیرد همان چیزی است که در عرف واقعیت دارد و قابل تشخیص است سپس از مفاهیمی که توسط شارع مقید و مشروط شده و رابطه موضوع عرفی با موضوع شرعی و تطبیق آن بر بحث امر به معروف و نهی از منکر تبیین شده و به تفصیل با مبحث حسن و قبح عقلی مرتبط شده و در تعریف منکر هم این بررسی صورت گرفته که تتبع استعمالات قرآنی لفظ منکر مشخص می کند که این مفهوم به هر فعل قبیح و زشتی قابل اطلاق است.در تقسیم بندی امر به معروف به واجب و مندوب سه قول شناسایی شده که در میان فقها در رابطه با پذیرش و رد تقسیم یا تفصیل میان اقسام آن وجود دارد.در استدلال به وجوب کفایی امر به معروف، به آیات صریح و روایات متواتر تمسک شده است.شیخ طوسی در اثبات وجوب این فریضه، به قاعده عقلی لطف استدلال کرده و بر استدلال او توسط ابن ادریس حلی دو اشکال وارد شده و نحوه استدلال طوسی و توضیح اشکالات ابن ادریس و اقوال دیگر فقیهان و تمسک به اجماع بر وجوب از سوی صاحب سرائر و استدلال به آیات و روایات از مباحث مطرح شده است. مبحث بعدی به ادله فقهی و مبانی وجوب کفایی امر به معروف و نهی از منکر و بررسی مفهوم من تبعیضیه در آیه و لتکن منکم امه... اختصاص یافته و از طریق این تحلیل های ادبی، پایه استدلال فقهی برای اثبات وجوب کفایی طرح شده است. در این زمینه آرای صاحب کشاف و ابن هشام در مغنی اللبیب به عنوان شاهد آورده شده است. به روایت معتبر مسعده بن صدقه در الکافی کلینی هم استدلال شده و در باره سند آن هم بحث شده است. دلیل نهایی وجوب کفایی این فریضه، سیره مستمر متشرعه است که مورد استدلال صاحب جواهر قرار گرفته و از آن دفاع کرده است. مبحث بعدی به دلایل، مبانی و اقوال مربوط به وجوب عینی امر به معروف و نهی از منکر اختصاص دارد. فقهای متعددی به این نظریه قائلند از جمله شیخ طوسی به آیه و لتکن منکم امه یأمرون بالمعروف... استناد کرده اما نویسنده این استدلال را رد کرده است. فروعات زیادی راجع به شرایط و مسایل امر به معروف مانند شرط احتمال تأثیر، شرط استمرار بر معصیت، شرط عدم مفسده در انکار و شرط تنجز معروف و منکر و پشتوانه فقهی هر کدام از این شرطها ارائه شده است. مفهوم و تحقق این شرایط نیز به همان معنای عرفی آن می باشد اگر چه جنبه روانی و شخصی دارد و هر فرد باید خود تشخیص دهد که شرایط مهیا شده یا نه. اما شرایط مانند قیود و تعاریف نزد عرف معیارهای مشخصی دارند و باید بر اساس آن معیارها به تحقیق و جستجوی شرایط پرداخت.مبحث پایانی این کتاب به مراتب امر به معروف و نهی از منکر، از قبیل امر و نهی زبانی و انکار با قدرت و اقدام اختصاص یافته، سپس چند فرع فقهی بررسی گردیده است.
هدف نویسنده تبیین مباحث مبهم و مجمل تحریر الوسیله و شناسایی ادله فقهی هر یک از مسائل آن است.
ساختار
به صورت استدلالی در ذیل متن به شرح ادله و اقوال و مبانی فقهی مسایل پرداخته شده و ابعاد موضوعات تبیین شده است.
گزارش محتوا
در تحریر الوسیله امر به معروف و نهی از منکر در یک باب و کتاب مستقل آمده و بر خلاف کتب استدلالی کهن تر که آن را در ذیل کتاب الجهاد طرح می کردند، امام خمینی مبحث نظارت اجتماعی را مهم دانسته و فروعات آن را بررسی کرده است.این فریضه در لسان روایات و آیات از مهم ترین واجبات اسلامی است. چند روایت از کتب حدیثی نقل شده و بر مبنای آیات و روایات هشدارهای مبنی بر پی آمدهای منفی ترک این فریضه داده شده و دنیا طلبی مانع اصلی آن معرفی گردیده است. عذاب دنیوی یهود به دلیل ترک این فریضه بوده است. نویسنده، معتقد است مهم ترین هدف قیام حسینی قیام برای انجام این فریضه و اصلاح امت اسلامی بوده است. وی سپس به تشریح مسایل متن تحریر در باره تقسیم و تعریف امر به معروف پرداخته و به این نتیجه رسیده که مرجع تشخیص مفهوم معروف در خطابات شرعی، عرف است چون آنچه متعلق امر و نهی شارع قرار می گیرد همان چیزی است که در عرف واقعیت دارد و قابل تشخیص است سپس از مفاهیمی که توسط شارع مقید و مشروط شده و رابطه موضوع عرفی با موضوع شرعی و تطبیق آن بر بحث امر به معروف و نهی از منکر تبیین شده و به تفصیل با مبحث حسن و قبح عقلی مرتبط شده و در تعریف منکر هم این بررسی صورت گرفته که تتبع استعمالات قرآنی لفظ منکر مشخص می کند که این مفهوم به هر فعل قبیح و زشتی قابل اطلاق است.در تقسیم بندی امر به معروف به واجب و مندوب سه قول شناسایی شده که در میان فقها در رابطه با پذیرش و رد تقسیم یا تفصیل میان اقسام آن وجود دارد.در استدلال به وجوب کفایی امر به معروف، به آیات صریح و روایات متواتر تمسک شده است.شیخ طوسی در اثبات وجوب این فریضه، به قاعده عقلی لطف استدلال کرده و بر استدلال او توسط ابن ادریس حلی دو اشکال وارد شده و نحوه استدلال طوسی و توضیح اشکالات ابن ادریس و اقوال دیگر فقیهان و تمسک به اجماع بر وجوب از سوی صاحب سرائر و استدلال به آیات و روایات از مباحث مطرح شده است. مبحث بعدی به ادله فقهی و مبانی وجوب کفایی امر به معروف و نهی از منکر و بررسی مفهوم من تبعیضیه در آیه و لتکن منکم امه... اختصاص یافته و از طریق این تحلیل های ادبی، پایه استدلال فقهی برای اثبات وجوب کفایی طرح شده است. در این زمینه آرای صاحب کشاف و ابن هشام در مغنی اللبیب به عنوان شاهد آورده شده است. به روایت معتبر مسعده بن صدقه در الکافی کلینی هم استدلال شده و در باره سند آن هم بحث شده است. دلیل نهایی وجوب کفایی این فریضه، سیره مستمر متشرعه است که مورد استدلال صاحب جواهر قرار گرفته و از آن دفاع کرده است. مبحث بعدی به دلایل، مبانی و اقوال مربوط به وجوب عینی امر به معروف و نهی از منکر اختصاص دارد. فقهای متعددی به این نظریه قائلند از جمله شیخ طوسی به آیه و لتکن منکم امه یأمرون بالمعروف... استناد کرده اما نویسنده این استدلال را رد کرده است. فروعات زیادی راجع به شرایط و مسایل امر به معروف مانند شرط احتمال تأثیر، شرط استمرار بر معصیت، شرط عدم مفسده در انکار و شرط تنجز معروف و منکر و پشتوانه فقهی هر کدام از این شرطها ارائه شده است. مفهوم و تحقق این شرایط نیز به همان معنای عرفی آن می باشد اگر چه جنبه روانی و شخصی دارد و هر فرد باید خود تشخیص دهد که شرایط مهیا شده یا نه. اما شرایط مانند قیود و تعاریف نزد عرف معیارهای مشخصی دارند و باید بر اساس آن معیارها به تحقیق و جستجوی شرایط پرداخت.مبحث پایانی این کتاب به مراتب امر به معروف و نهی از منکر، از قبیل امر و نهی زبانی و انکار با قدرت و اقدام اختصاص یافته، سپس چند فرع فقهی بررسی گردیده است.