دعوت فرعونیان به تقوا

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] دعوت فرعونیان به تقوا (قرآن). در قرآن کریم آمده که خداوند به حضرت موسی (علیه السلام)، فرمان داد که قوم فرعون را به رعایت تقوا دعوت کند.
موسی (علیه السّلام) از قوم فرعون، برای رعایت تقوای الهی دعوت کرد:«واذ نادی ربک موسی ان ائت القوم الظــلمین• قوم فرعون الا یتقون؛ (به خاطر بیاور) هنگامی را که پروردگارت موسی را ندا داد که به سراغ قوم ستمگر برو...• قوم فرعون، آیا آنان (از مخالفت فرمان پروردگار) پرهیز نمی کنند؟!»
توبیخ فرعونیان
در این سوره سرگذشت هفت تن از پیامبران بزرگ به عنوان درس آموزنده ای برای عموم مسلمانان مخصوصا مسلمانان نخستین بیان شده است. نخست از موسی (علیه السّلام) شروع می کند و بخش های مختلفی از زندگی او و درگیریش را با فرعونیان تا هنگام غرق این قوم ظالم و ستمگر شرح می دهد.آیات مورد بحث هنگامی نازل شد که مسلمانان سخت در اقلیت قرار داشتند و دشمنان آنها بسیار قوی و نیرومند، به گونه ای که هیچگونه موازنه قدرت در میان آنها نبود، در اینجا لازم است خداوند سرگذشت های مشابهی را از اقوام پیشین بیان کند تا بدانند این قدرت عظیم دشمن و ضعف ظاهری آنها هرگز سبب شکست نخواهد شد، تا روحیه آنها قوی گردد و بر استقامت و پافشاری خود بیفزایند، و جالب اینکه: بعد از سرگذشت هر یک از این پیامبران هفتگانه جمله: و ما کان اکثرهم مؤمنین و ان ربک لهو العزیز الرحیم، اکثر آنها ایمان نیاوردند و پروردگار تو توانا و رحیم است، تکرار شده، درست همان عبارتی که در آغاز همین سوره در مورد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم) خواندیم، این هماهنگی شاهد زنده ای بر این حقیقت است که ذکر این بخش از داستان های انبیاء به خاطر شرائط خاص روانی و اجتماعی مسلمانان در آن مقطع خاص زمانی و مشابه آن بوده است.نخست می گوید: به خاطر بیاور هنگامی که پروردگارت موسی را ندا کرد که به سراغ آن قوم ستمگر برو (و اذ نادی ربک موسی ان ائت القوم الظالمین). همان قوم فرعون، آیا آنها از ظلم و ستم و مخالفت فرمان پروردگار پرهیز نمی کنند (قوم فرعون ا لا یتقون). این نکته قابل توجه است که تنها صفتی را از فرعونیان که بر آن تکیه کرده ظلم است و می دانیم ظلم معنی جامع و گسترده ای دارد که شرک یکی از مصادیق بارز آن است، (ان الشرک لظلم عظیم) و استثمار و استعباد بنی اسرائیل با آن همه زجر و شکنجه نیز مصداق دیگری از آن می باشد، از این گذشته آنها با اعمال خلافشان قبل از هر کس بر خودشان ستم می کردند، و به این ترتیب می توان هدف دعوت انبیاء را در مبارزه با ظلم و ستم در تمام ابعاد خلاصه کرد!. و جمله: الا یتقون، چرا به تقوی نمی گرایند (به صیغه غیبت) توبیخی است غیابی که خدای تعالی از ایشان کرده و چون این توبیخ در روز انعقاد رسالت موسی واقع شده، این معنا را می دهد که ای موسی به ایشان بگو: پروردگار من شما را توبیخ می کند به اینکه راه تقوی را ترک کرده اید، و می فرماید: الا یتقون.

پیشنهاد کاربران

بپرس