[ویکی نور] دستور الوزاره تألیف محمود بن محمد بن حسین اصفهانی متوفی قرن ششم یا هفتم قمری است. وی این کتاب را به زبان فارسی برای عمید الدین ابونصر اسعد ابرزی که وزیری دانشمند و مسلط به زبان عربی و فارسی بوده، تهیه و تنظیم کرده است تا آن را در امر وزارت و مملکت داری، چراغ راه باشد. نویسنده مطالب کتاب را با حکایات اخلاقی و اندرزی و معمولاً مربوط به زندگانی امرا، خلفا، وزیران و دستیاران مملکتی همراه کرده، تا از حکایات خوش فرجام به نیکی تحریص شوند و از قصص بد سر انجام عبرت گیرند و تنبه یابند.
کتاب با پیشگفتاری از رضا انزابی نژاد آغاز شده است. بعد از آن مقدمه ای از مؤلف و در ادامه اصل کتاب در 10 باب تنظیم شده است.
این اثر همانند بسیاری از نمونه ها و نظایر خود، عمدتاً جنبه اخلاقی و تهذیبی دارد و برای تلطیف خلق و خوی امیر و وزیر و درباریان به ذکر احوال پیامبر اسلام و اصحاب و یاران و حسنین پرداخته و نیز از نوادر حکایات خلفا استشهاد می کند و از این جهت کتاب بیش از آنچه به سنخ کتابهای تاریخی نزدیک شود به طراز کتب اخلاقی و پندنامه ها مطرز می گردد.
استشهاد فراوان از آیات قرآن و اخبار و احادیث پیامبر و صحابه، و اشعار فارسی به ویژه نظامی و عربی مخصوصاً جاحظ، متنبی، ابونواس، نشان از آگاهی مؤلف به علوم دینی و ادبی و تاریخی حکایت دارد و از این حیث، مانند بسیاری کتب از این دست نظیر تحفه الملوک، آثار الوزراء عقیلی، جوامع الحکایات، سیاست نامه است.
آخر باب دهم کتاب ناتمام مانده است و بدون اشاره به نام کاتب و تاریخ کتابت با این جمله: «شریف و وضیع...» تمام می شود.
کتاب با پیشگفتاری از رضا انزابی نژاد آغاز شده است. بعد از آن مقدمه ای از مؤلف و در ادامه اصل کتاب در 10 باب تنظیم شده است.
این اثر همانند بسیاری از نمونه ها و نظایر خود، عمدتاً جنبه اخلاقی و تهذیبی دارد و برای تلطیف خلق و خوی امیر و وزیر و درباریان به ذکر احوال پیامبر اسلام و اصحاب و یاران و حسنین پرداخته و نیز از نوادر حکایات خلفا استشهاد می کند و از این جهت کتاب بیش از آنچه به سنخ کتابهای تاریخی نزدیک شود به طراز کتب اخلاقی و پندنامه ها مطرز می گردد.
استشهاد فراوان از آیات قرآن و اخبار و احادیث پیامبر و صحابه، و اشعار فارسی به ویژه نظامی و عربی مخصوصاً جاحظ، متنبی، ابونواس، نشان از آگاهی مؤلف به علوم دینی و ادبی و تاریخی حکایت دارد و از این حیث، مانند بسیاری کتب از این دست نظیر تحفه الملوک، آثار الوزراء عقیلی، جوامع الحکایات، سیاست نامه است.
آخر باب دهم کتاب ناتمام مانده است و بدون اشاره به نام کاتب و تاریخ کتابت با این جمله: «شریف و وضیع...» تمام می شود.
wikinoor: دستور_الوزارة
[ویکی فقه] دستور الوزاره (کتاب). «دستور الوزاره» تالیف محمود بن محمد بن حسین اصفهانی متوفی قرن ششم یا هفتم قمری است.
وی این کتاب را به زبان فارسی برای عمید الدین ابو نصر اسعد ابرزی که وزیری دانشمند و مسلط به زبان عربی و فارسی بوده، تهیه و تنظیم کرده است تا آن را در امر وزارت و مملکت داری، چراغ راه باشد. نویسنده مطالب کتاب را با حکایات اخلاقی و اندرزی و معمولا مربوط به زندگانی امرا، خلفا، وزیران و دستیاران مملکتی همراه کرده، تا از حکایات خوش فرجام به نیکی تحریص شوند و از قصص بد سر انجام عبرت گیرند و تنبه یابند.
ساختار کتاب
کتاب با پیشگفتاری از رضا انزابی نژاد آغاز شده است. بعد از آن مقدمه ای از مولف و در ادامه اصل کتاب در ۱۰ باب تنظیم شده است.
گزارش محتوا
این اثر همانند بسیاری از نمونه ها و نظایر خود، عمدتا جنبه اخلاقی و تهذیبی دارد و برای تلطیف خلق و خوی امیر و وزیر و درباریان به ذکر احوال پیامبر اسلام و اصحاب و یاران و حسنین پرداخته و نیز از نوادر حکایات خلفا استشهاد می کند و از این جهت کتاب بیش از آنچه به سنخ کتابهای تاریخی نزدیک شود به طراز کتب اخلاقی و پندنامه ها مطرز می گردد. استشهاد فراوان از آیات قرآن و اخبار و احادیث پیامبر و صحابه ، و اشعار فارسی به ویژه نظامی و عربی مخصوصا جاحظ، متنبی، ابو نواس ، نشان از آگاهی مؤلف به علوم دینی و ادبی و تاریخی حکایت دارد و از این حیث، مانند بسیاری کتب از این دست نظیر تحفه الملوک ، آثا ر الوزراء عقیلی ، جوامع الحکایات ، سیاست نامه است. آخر باب دهم کتاب ناتمام مانده است و بدون اشاره به نام کاتب و تاریخ کتابت با این جمله: «شریف و وضیع...» تمام می شود. به وضوح و صراحت نمی توان تاریخ تالیف دستور الوزاره را تعیین کرد لیکن از روی قراین و امارات می توان تخمین زد که کتاب بین سالهای ۵۹۵ تا ۶۱۰ هجری تدوین یافته یا قسمتی از آن قبل از ۵۹۵ و ابوابی بعد از این تاریخ تدوین شده است در هر صورت تاریخ تدوین از ۶۱۰ فراتر نمی رود. با توجه به این که مولف در خدمت اتابک سعد زنگی بوده و بخشی از کتاب دستور الوزاره را به ذکر مناقب او و وزیرش عمیدالدین اسعد ابزری اختصاص است و با در نظر گرفتن این که کرمان در سال ۵۹۹ ق ضمیمه فارس و جز قلمرو حکومت اتابکان فارس شده است چنین استنباط می شود که تدوین کتاب مقارن با این تاریخ باشد.
← مطالب ابواب کتاب
...
وی این کتاب را به زبان فارسی برای عمید الدین ابو نصر اسعد ابرزی که وزیری دانشمند و مسلط به زبان عربی و فارسی بوده، تهیه و تنظیم کرده است تا آن را در امر وزارت و مملکت داری، چراغ راه باشد. نویسنده مطالب کتاب را با حکایات اخلاقی و اندرزی و معمولا مربوط به زندگانی امرا، خلفا، وزیران و دستیاران مملکتی همراه کرده، تا از حکایات خوش فرجام به نیکی تحریص شوند و از قصص بد سر انجام عبرت گیرند و تنبه یابند.
ساختار کتاب
کتاب با پیشگفتاری از رضا انزابی نژاد آغاز شده است. بعد از آن مقدمه ای از مولف و در ادامه اصل کتاب در ۱۰ باب تنظیم شده است.
گزارش محتوا
این اثر همانند بسیاری از نمونه ها و نظایر خود، عمدتا جنبه اخلاقی و تهذیبی دارد و برای تلطیف خلق و خوی امیر و وزیر و درباریان به ذکر احوال پیامبر اسلام و اصحاب و یاران و حسنین پرداخته و نیز از نوادر حکایات خلفا استشهاد می کند و از این جهت کتاب بیش از آنچه به سنخ کتابهای تاریخی نزدیک شود به طراز کتب اخلاقی و پندنامه ها مطرز می گردد. استشهاد فراوان از آیات قرآن و اخبار و احادیث پیامبر و صحابه ، و اشعار فارسی به ویژه نظامی و عربی مخصوصا جاحظ، متنبی، ابو نواس ، نشان از آگاهی مؤلف به علوم دینی و ادبی و تاریخی حکایت دارد و از این حیث، مانند بسیاری کتب از این دست نظیر تحفه الملوک ، آثا ر الوزراء عقیلی ، جوامع الحکایات ، سیاست نامه است. آخر باب دهم کتاب ناتمام مانده است و بدون اشاره به نام کاتب و تاریخ کتابت با این جمله: «شریف و وضیع...» تمام می شود. به وضوح و صراحت نمی توان تاریخ تالیف دستور الوزاره را تعیین کرد لیکن از روی قراین و امارات می توان تخمین زد که کتاب بین سالهای ۵۹۵ تا ۶۱۰ هجری تدوین یافته یا قسمتی از آن قبل از ۵۹۵ و ابوابی بعد از این تاریخ تدوین شده است در هر صورت تاریخ تدوین از ۶۱۰ فراتر نمی رود. با توجه به این که مولف در خدمت اتابک سعد زنگی بوده و بخشی از کتاب دستور الوزاره را به ذکر مناقب او و وزیرش عمیدالدین اسعد ابزری اختصاص است و با در نظر گرفتن این که کرمان در سال ۵۹۹ ق ضمیمه فارس و جز قلمرو حکومت اتابکان فارس شده است چنین استنباط می شود که تدوین کتاب مقارن با این تاریخ باشد.
← مطالب ابواب کتاب
...
wikifeqh: دستور_الوزاره_(کتاب)