دریاچه ساوه

[ویکی شیعه] دریاچه ساوه، دریاچه ای در نزدیکی ساوه بوده که خشک شدن آن در شب میلاد پیامبر(ص) از ارهاصات او دانسته شده است.
دریاچه ای در نزدیکی شهر ساوه بوده است که بنا بر برخی روایات، همزمان با شب میلاد پیامبر، آب آن فروکش کرده است.برخی احتمال داده اند دریاچه حوض سلطان که در حدود ۴۰ کیلومتری شمال قم و در حدود ۸۵ کیلومتری جنوب تهران واقع شده است از بقایای دریاچه ساوه باشد.
بنا بر برخی گزارش های تاریخی و روایات، در شب میلاد پیامبر حوادثی رخ داد. خشک شدن دریاچه ساوه، لرزیدن طاق کسری و خاموش شدن آتشکده فارس از مهمترین این حوادث بوده است. خشکیدن آن را از ارهاصات و هشدارهایی دانسته شده که همراه با ولادت پیامبران رخ می داده است.

دریاچهٔ ساوه نام دریاچه ای در ایران باستان بوده که امروزه خشک شده است. حدود آن از یک سو تا ساوه و از سوی دیگر تا ورامین امتداد داشته و هم اکنون دریاچه حوض سلطان[ ۱] از بقایای آن به شمار می رود.
از نظر زمین شناسی، کویر مرکزی ایران و کویر لوت در دوره های پیشین زمین شناسی زیر دریای بزرگی بوده اند، که دریاچه آرال و دریای خزر نیز بخشی از آن بوده اندـ به تدریج با دگرگون شدن شکل پوسته آسیا و فشار پوسته اقیانوس هند به پوسته آسیا، این بخش ها بلندتر شده و رشته کوه های ایجاد شده بخش هایی از دریای تتیس را از آن جدا کرده اند، این بخش ها هر چند بسیار وسیع بوده اند اما به تدریج شروع به خشک شدن کرده اند، علت این موضوع کمبود بارش در این مناطق و همچنین تبخیر بسیار بالای منطقه مدار رأس السرطان بوده است.
یکی از این بخش ها حوزه فلات ایران بوده است که میان رشته کوه های البرز و زاگرس در شمال و غرب و همچنین فلات افغانستان در شرق، باقی مانده و به تدریج شروع به خشک شدن کرده است، در حالی که امروز این منطقه شامل دشت کویر و کویر لوت می گردد در گذشته های بسیار دور و احتمالاً پیش از ظهور انسان دریای بزرگی بوده است.
در هزاره بیستم تا دهم پیش از میلاد تقریباً چیزی از دریاچه فلات مرکزی ایران که از جنوب دشت کویر پیرامون هامون جازموریان تا بجنورد و دامغان در شمال خراسان و میبد، اصفهان و همدان در غرب گسترده شده بود نمانده بود، به جز حوضچه های چند صد هکتاری که در نقاط گودتر باقی بوده است و دریاچه ای در غرب منطقه که بعدها به دریاچه ساوه مشهور شده است و به دلیل وجود رودهای پرآب که به آن آب کافی می رسانده اند و آب و هوای معتدل تر باقی مانده است.
در هزاره نخست پیش از میلاد این دریاچه نیز شروع به خشک شدن کرده است و از همدان به ساوه و کمتر از آن عقب رفته است؛ یعنی چیزی حدود تراز ۱۲۰۰ متری؛ اما در دوران هخامنشی و ساسانی از نوشته ها و شواهد چنین بر می آید که دریاچه در نزدیکی شهر ساوه و ورامین بوده است یعنی در تراز ۹۰۰ تا ۱۰۰۰ متری بالای آب های آزاد.
بنا به نخستین گزارش های مورخان پس از اسلام اثری از دریاچه ساوه وجود نداشته است یا بسیار ناچیز و شوره زار بوده است و این نشان می دهد که در تداوم خشک شدن تدریجی دریاچه در سده ششم و هفتم میلادی تراز آب به حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ متری رسیده بوده است که تقریباً ۱۰٪ دریاچه در هزاره پیشین است. امروزه دریاچه نمک مرکزی کویر باقی مانده دریاچه پیش از تاریخ و دریاچه نمک حوض سلطان باقی مانده دریاچه ساوه پنداشته می شود که به وضوح جدا بودن حوزه آبخیز دو منطقه را با جمع شدن نمک در مرکز حوزه آبخیز نشان می دهد.

دریاچه ساوه (عراق). دریاچه ساوه ( به عربی: بحیرة ساوة ) یک دریاچه درون ریز در عراق است که در استان مثنی واقع شده است. [ ۱]