دارالفنون
/dArolfonun/
برابر پارسی: هنرکده، هنرستان
معنی انگلیسی:
لغت نامه دهخدا
دارالفنون. [ رُل ْ ف ُ ] ( اِخ ) مدرسه عالی معروفی که بهمت میرزا تقی خان امیرنظام فراهانی وزیر نامدار و عالیقدر ناصرالدین شاه قاجار تأسیس شد.«دارالفنون در پنجم ربیعالاول 1268 هَ. ق. یعنی سیزده روز قبل از قتل آن مرد بزرگ با هفت نفر معلم اتریشی و عده ای مترجم که از میان محصلین اعزامی به فرانسه در 1260 انتخاب شده بودند، از طرف ناصرالدین شاه گشایش یافت. شاگردانی که در آن پذیرفتند از خانواده های اعیان و اشراف بودند و چهارده تا شانزده سال داشتند و عده آنان که بدواً بنا بوده 30 نفر باشد بعداً به 150 تن بالغ گردید. برای اینکه در روابط ایران و دو دولت روس و انگلیس اشکال جدیدی پیدا نشود، امیرکبیر معلمین خارجی را از اتریش که از ممالک معظم آنروزبود، و با ایران مرز مشترک نداشت استخدام کرد ولی بعد از امیرکبیر عده ای نیز از ایتالیا و آلمان و فرانسه استخدام گردیدند. شعبه های تحصیلی این مدرسه عبارت بود از: پیاده نظام ، سواره نظام ، توپخانه ، مهندسی ، پزشکی و جراحی ، داروسازی و کان شناسی. در تمام شعب ، زبان فرانسه و علوم طبیعی و ریاضی و تاریخ و جغرافیا تدریس میشد و بعدها زبان انگلیسی و روسی و نقاشی و موسیقی را در برنامه وارد کردند و به این ترتیب مدرسه شامل دروسی از متوسطه و موادی از تعلیمات عالیه و فنی بود. شاگردان دارالفنون نه فقط مجانی تحصیل میکردند، بلکه از طرف دولت به آنها لباس متحدالشکل داده میشد و ناهار را نیز در مدرسه بخرج دولت صرف میکردند و چند سال اول وظیفه ای دریافت مینمودند. کسانی که در امتحانات نمره عالی میگرفتند به اخذ جائزه و اضافی حقوق نائل میگردیدند. در تاریخ طولانی مملکت این نخستین بار است که دولت مستقیماً اقدام بتأسیس آموزشگاه نموده و تمام مخارج تأسیس و نگاهداری و اداره آن را بر عهده گرفته و اولین دفعه است که دولت برای خود مسئولیتی در امر تعلیم و تربیت قائل شده و بهمین جهت است که سال 1268 هَ. ق. را مبداء تحول و دوره جدید در فرهنگ باید شمرد. البته اقدام عباس میراز و میرزا عیسی قائم مقام و محمدشاه در اعزام یک تا پنج نفرمحصل به اروپا نشانه احساس مسئولیت دولت بود ولی دامنه و دوام نداشت. دارالفنون با معلمین اروپایی آن در شناساندن تمدن اروپا و فرهنگ جدید مغرب زمین عامل بسیار مؤثری بود. فارغ التحصیلهای آن که در ظرف چهل سال از 1100 نفر تجاوز کردند و اغلب از خانواده های مهم و متنفذ بودند، در نشر این فرهنگ کوشیدند و مطالبی که در آن مدرسه با آن آشنا شده بودند در جامعه خود انتشار دادند... یکی از کارهای نافعی که معلمین و مترجمین و فارغ التحصیلهای دارالفنون کردند ترجمه و تألیف کتب درسی بود که در چاپخانه مدرسه به طبع میرسید و میان محصلین و کسانی که شائق بودند توزیع میگردید...» ( تاریخ فرهنگ ایران عیسی صدیق صص 334-337 ).
فرهنگ فارسی
جای آموختن انواع هنرها، دانشگاه، مدرسه عالی
( اسم ) ۱- مدرسه ای که در آن فنهای مختلف آموزند . ۲ - دار العلم دانشگاه
دانشسرا
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. دانشگاه.
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] دارالفنون مدرسه ای بود که طبق نوآوری جناب امیرکبیر برای اولین بار در ایران تاسیس شد. نظر امیرکبیر در ایجاد دارالفنون در درجه اول به دانش و فن جدید معطوف بود و بعد به علوم نظامی توجه داشت.
تاسیس «دارالفنون» در سال ۱۲۶۸ه.ق. نقطه عطف مهمی در تاریخ آموزش در ایران بود. از نوآوری های "امیرکبیر" تاسیس دارالفنون است. اندیشه او در بنای دارالفنون از یک سرچشمه الهام نگرفته بود، بلکه حاصل آموخته های آن بود. از بنیادهای علمی دنیای جدید خبر داشت. آکادمی و مدرسه های مختلف روسیه را دیده بود، در ضمن از مدرسه (طبیه) و عسگریه عثمانی آگاه بود؛ اما ترکان هنوز دارالفنونی نداشتند.
تاسیس دارالفنون
سنگ بنای دارالفنون در اوائل ۱۲۶۶ه.ق. در زمین واقع در شمال شرقی «ارگ» سلطنتی که پیش از آن سربازخانه بود نهاده شد. نقشه آن را "میرزا رضای مهندس" که از شاگردانی بود که در زمان "عباس میرزا" برای تحصیل به «انگلستان» رفته بود، کشید و "محمدتقی خان معمار باشی" بنای آن را ساخت و شاهزاده "بهرام میرزا" به کار بنائی آن رسیدگی می کرد. ساختمان شرقی دارالفنون تا اواخر ۱۲۶۷ه.ق. به پایان رسید و مورد استفاده قرار گرفت. دارالفنون روز یکشنبه پنجم ربیع الاول ۱۲۶۸ه.ق.(۱۲۳۱ش.) سیزده روز پیش از کشته شدن بانی آن افتتاح شد و شاه در این روز پیش از شکار به مدرسه آمد. اصول مشق پیاده نظام، نخستین درس در همین روز بود. در پشت دارالفنون کارخانه شمع و کافور و آزمایشگاه فیزیک و شیمی و دواسازی برپا شد و چاپخانه ای هم ضمیمه آن گردید.
برنامه آموزشی
نظر امیرکبیر در ایجاد دارالفنون در درجه اول به دانش و فن جدید معطوف بود و بعد به علوم نظامی توجه داشت. این معنی از نامه های امیرکبیر راجع به رشته تدریس استادان استخدام شده روشن می گردد. رشته های تحصیلی دارالفنون بازتاب تخصص های نخستین گروه از معلمان اتریشی و ایتالیایی بود و عمدتا خصلت نظامی داشت: پیاده نظام، توپخانه، سواره نظام، هندسه، معدن شناسی، پزشکی و جراحی، فیزیک و داروسازی و علاوه بر این با تاریخ، جغرافی، فارسی و عربی نیز آشنا می شدند. زبان های اروپایی نیز در برنامه های آموزشی جای مهمی داشتند. معلمان اتریشی فارسی نمی دانستند و مترجمانی هم که زبان آلمانی بدانند به اندازه کافی در دسترس نبودند. در نتیجه، فرانسه به عنوان زبان آموزشی در دارالفنون پذیرفته شد. تعداد زیادی از دانش آموزان در کلاس زبان فرانسه شرکت می کردند؛ اگر چه تنها هنگامی که به سطحی از ورزیدگی می رسیدند که به آنها اجازه پی گرفتن سایر کلاس هایشان داده می شد. همه دانش آموزان تحصیلات خود را در یک سطح آموزشی آغاز کردند. که در کل، دانش آموزان می توانستند، فارسی را بخوانند و بنویسنند و کمی هم ادبیات فارسی می دانستند. دانش آموزان بر اساس پیشرفت شان و چگونگی انجام امتحان شان به سه گروه تقسیم می شدند. دانش آموزان پیشرفته غالبا در آموزش دآنش آموزان ابتدائی کمک می کردند. امتحانات سالی سه بار انجام می شد و به دانش آموزان ممتاز جوایزی اهدا می شد. همه دانش آموزان دو دست لباس متحدالشکل داشتند، یکی برای زمستان و یکی برای تابستان که رشته تحصیلی شان را مشخص می کرد. برای کلاس اولی ها که در دارالفنون ثبت نام می کردند، مدت تحصیل تقریبا هشت سال بود؛ اما بعدها این مدت به چهار سال کاهش یافت. اگر چه دانش آموزان غالبا چهار سال دیگر در مدرسه می ماندند، تا به امر آموزش کمک کنند.
نظام آموزشی
...
تاسیس «دارالفنون» در سال ۱۲۶۸ه.ق. نقطه عطف مهمی در تاریخ آموزش در ایران بود. از نوآوری های "امیرکبیر" تاسیس دارالفنون است. اندیشه او در بنای دارالفنون از یک سرچشمه الهام نگرفته بود، بلکه حاصل آموخته های آن بود. از بنیادهای علمی دنیای جدید خبر داشت. آکادمی و مدرسه های مختلف روسیه را دیده بود، در ضمن از مدرسه (طبیه) و عسگریه عثمانی آگاه بود؛ اما ترکان هنوز دارالفنونی نداشتند.
تاسیس دارالفنون
سنگ بنای دارالفنون در اوائل ۱۲۶۶ه.ق. در زمین واقع در شمال شرقی «ارگ» سلطنتی که پیش از آن سربازخانه بود نهاده شد. نقشه آن را "میرزا رضای مهندس" که از شاگردانی بود که در زمان "عباس میرزا" برای تحصیل به «انگلستان» رفته بود، کشید و "محمدتقی خان معمار باشی" بنای آن را ساخت و شاهزاده "بهرام میرزا" به کار بنائی آن رسیدگی می کرد. ساختمان شرقی دارالفنون تا اواخر ۱۲۶۷ه.ق. به پایان رسید و مورد استفاده قرار گرفت. دارالفنون روز یکشنبه پنجم ربیع الاول ۱۲۶۸ه.ق.(۱۲۳۱ش.) سیزده روز پیش از کشته شدن بانی آن افتتاح شد و شاه در این روز پیش از شکار به مدرسه آمد. اصول مشق پیاده نظام، نخستین درس در همین روز بود. در پشت دارالفنون کارخانه شمع و کافور و آزمایشگاه فیزیک و شیمی و دواسازی برپا شد و چاپخانه ای هم ضمیمه آن گردید.
برنامه آموزشی
نظر امیرکبیر در ایجاد دارالفنون در درجه اول به دانش و فن جدید معطوف بود و بعد به علوم نظامی توجه داشت. این معنی از نامه های امیرکبیر راجع به رشته تدریس استادان استخدام شده روشن می گردد. رشته های تحصیلی دارالفنون بازتاب تخصص های نخستین گروه از معلمان اتریشی و ایتالیایی بود و عمدتا خصلت نظامی داشت: پیاده نظام، توپخانه، سواره نظام، هندسه، معدن شناسی، پزشکی و جراحی، فیزیک و داروسازی و علاوه بر این با تاریخ، جغرافی، فارسی و عربی نیز آشنا می شدند. زبان های اروپایی نیز در برنامه های آموزشی جای مهمی داشتند. معلمان اتریشی فارسی نمی دانستند و مترجمانی هم که زبان آلمانی بدانند به اندازه کافی در دسترس نبودند. در نتیجه، فرانسه به عنوان زبان آموزشی در دارالفنون پذیرفته شد. تعداد زیادی از دانش آموزان در کلاس زبان فرانسه شرکت می کردند؛ اگر چه تنها هنگامی که به سطحی از ورزیدگی می رسیدند که به آنها اجازه پی گرفتن سایر کلاس هایشان داده می شد. همه دانش آموزان تحصیلات خود را در یک سطح آموزشی آغاز کردند. که در کل، دانش آموزان می توانستند، فارسی را بخوانند و بنویسنند و کمی هم ادبیات فارسی می دانستند. دانش آموزان بر اساس پیشرفت شان و چگونگی انجام امتحان شان به سه گروه تقسیم می شدند. دانش آموزان پیشرفته غالبا در آموزش دآنش آموزان ابتدائی کمک می کردند. امتحانات سالی سه بار انجام می شد و به دانش آموزان ممتاز جوایزی اهدا می شد. همه دانش آموزان دو دست لباس متحدالشکل داشتند، یکی برای زمستان و یکی برای تابستان که رشته تحصیلی شان را مشخص می کرد. برای کلاس اولی ها که در دارالفنون ثبت نام می کردند، مدت تحصیل تقریبا هشت سال بود؛ اما بعدها این مدت به چهار سال کاهش یافت. اگر چه دانش آموزان غالبا چهار سال دیگر در مدرسه می ماندند، تا به امر آموزش کمک کنند.
نظام آموزشی
...
wikifeqh: مدرسه_دارالفنون
دانشنامه آزاد فارسی
دارُالفُنون
دارُالفُنون
دارُالفُنون
دارُالفُنون
مدرسه ای به سبک مدارس اروپایی. در ۱۲۶۷ق ( ۱۲۲۹ش، ۱۸۵۱م) در تهران تأسیس شد. واژۀ دارالفنون به معنای مدرسۀ علمی و فنی و معادل عبارت پُلی تکنیک فرانسه است. دارالفنون تهران در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و به همت امیرکبیر، صدر اعظم او، به منظور وارد کردن علوم و فنون اروپایی به ایران دایر شد. بنای ساختمان دارالفنون در ۱۲۶۶ق آغاز شد و طی مدتی که ساخته می شد، هفت معلم برای رشته های پیاده نظام، توپخانه، مهندسی، سواره نظام، طب و جراحی، معدن شناسی، و دواسازی از اتریش به تهران دعوت شدند. در روز یکشنبه ۵ ربیع الاول ۱۲۶۸ق، ۱۰۰ تن از فرزندان شاهزادگان و امرا و اعیان و رجال، که برای تحصیل در این مدرسه انتخاب شده بودند، به حضور ناصرالدین شاه معرفی شدند و دارالفنون افتتاح شد. دارالفنون ابتدا جزو تشکیلات دربار بود و رئیس آن زیر نظر شاه انجام وظیفه می کرد و همواره یکی از شاهزادگان یا رجال درجۀ اول بر آن نظارت داشت. معلمان با اجازۀ شاه منصوب می شدند و برای تحصیل درمدرسه نیز اجازۀ شاه لازم بود. در این مدرسه، علاوه بر معلمان اتریشی، از بعضی کارکنان خارجی دولت نیز برای تدریس استفاده می شد و مترجمانِ معلمانِ خارجی از بین ایرانیانی انتخاب می شدند که در اروپا تحصیل کرده بودند. عده ای معلم ایرانی نیز در آن جـا تدریس می کردند. دارالفنون تهران، مانند پلی تکنیک ویِن (اتـریش) دارای شش شعبه بود: ریاضیات و مهندسی، طب و دواسازی و جراحی، امور معدن شناسی، زبا ن های خارجه، نقاشی، و نظام. همۀ تجهیزات آزمایشگاه های آن (فیزیک، شیمی، تاریخ طبیعی، نقاشی) دقیقاً مانند اسباب های آزمایشگاه پلی تکنیک وین بود. بعدها شعبۀ خاصی هم برای ادبیات و فقه و فلسفه و غیره برآن افزودند. به جز شعبۀ نظام، که در عمارت مجاور دارالفنون قرار داشت و نام آن مدرسۀ نظام بود، دیگر شعب در محل دارالفنون اداره می شد. دارالفنون، نخستین دانشگاه جدید و مادر آموزش و پرورش نوین و مدارس جدید (به سبک اروپایی) در ایران است. این مدرسه دوازده دوره فارغ التحصیل داشت، حدود ۱,۱۰۰ نفر، و از کارهای مفید و مهم آن ترجمه و تألیف کتب درسی بود که در چاپ خانۀ مدرسه چاپ می شد. دارالفنون کتابخانۀ معتبری نیز داشت، که بعدها به کتابخانۀ ملی پیوست. در ۱۲۹۸ش، با تفکیک شعبه های طب و جراحی و داروسازی از آن و ایجاد مدرسۀ عالی طب و نیز تفکیک قسمت های نظامی، دارالفنون به مدرسۀ متوسطه (دبیرستان) تبدیل شد و بعدها با تجدید سازمان آموزش و پرورش ایران، از ابتدای قرن حاضر، دارالفنون به دبیرستان دارالفنون تبدیل شد که تا چندی پیش در تهران دایر بود و اکنون تعطیل است.
دارُالفُنون
دارُالفُنون
دارُالفُنون
مدرسه ای به سبک مدارس اروپایی. در ۱۲۶۷ق ( ۱۲۲۹ش، ۱۸۵۱م) در تهران تأسیس شد. واژۀ دارالفنون به معنای مدرسۀ علمی و فنی و معادل عبارت پُلی تکنیک فرانسه است. دارالفنون تهران در اوایل سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و به همت امیرکبیر، صدر اعظم او، به منظور وارد کردن علوم و فنون اروپایی به ایران دایر شد. بنای ساختمان دارالفنون در ۱۲۶۶ق آغاز شد و طی مدتی که ساخته می شد، هفت معلم برای رشته های پیاده نظام، توپخانه، مهندسی، سواره نظام، طب و جراحی، معدن شناسی، و دواسازی از اتریش به تهران دعوت شدند. در روز یکشنبه ۵ ربیع الاول ۱۲۶۸ق، ۱۰۰ تن از فرزندان شاهزادگان و امرا و اعیان و رجال، که برای تحصیل در این مدرسه انتخاب شده بودند، به حضور ناصرالدین شاه معرفی شدند و دارالفنون افتتاح شد. دارالفنون ابتدا جزو تشکیلات دربار بود و رئیس آن زیر نظر شاه انجام وظیفه می کرد و همواره یکی از شاهزادگان یا رجال درجۀ اول بر آن نظارت داشت. معلمان با اجازۀ شاه منصوب می شدند و برای تحصیل درمدرسه نیز اجازۀ شاه لازم بود. در این مدرسه، علاوه بر معلمان اتریشی، از بعضی کارکنان خارجی دولت نیز برای تدریس استفاده می شد و مترجمانِ معلمانِ خارجی از بین ایرانیانی انتخاب می شدند که در اروپا تحصیل کرده بودند. عده ای معلم ایرانی نیز در آن جـا تدریس می کردند. دارالفنون تهران، مانند پلی تکنیک ویِن (اتـریش) دارای شش شعبه بود: ریاضیات و مهندسی، طب و دواسازی و جراحی، امور معدن شناسی، زبا ن های خارجه، نقاشی، و نظام. همۀ تجهیزات آزمایشگاه های آن (فیزیک، شیمی، تاریخ طبیعی، نقاشی) دقیقاً مانند اسباب های آزمایشگاه پلی تکنیک وین بود. بعدها شعبۀ خاصی هم برای ادبیات و فقه و فلسفه و غیره برآن افزودند. به جز شعبۀ نظام، که در عمارت مجاور دارالفنون قرار داشت و نام آن مدرسۀ نظام بود، دیگر شعب در محل دارالفنون اداره می شد. دارالفنون، نخستین دانشگاه جدید و مادر آموزش و پرورش نوین و مدارس جدید (به سبک اروپایی) در ایران است. این مدرسه دوازده دوره فارغ التحصیل داشت، حدود ۱,۱۰۰ نفر، و از کارهای مفید و مهم آن ترجمه و تألیف کتب درسی بود که در چاپ خانۀ مدرسه چاپ می شد. دارالفنون کتابخانۀ معتبری نیز داشت، که بعدها به کتابخانۀ ملی پیوست. در ۱۲۹۸ش، با تفکیک شعبه های طب و جراحی و داروسازی از آن و ایجاد مدرسۀ عالی طب و نیز تفکیک قسمت های نظامی، دارالفنون به مدرسۀ متوسطه (دبیرستان) تبدیل شد و بعدها با تجدید سازمان آموزش و پرورش ایران، از ابتدای قرن حاضر، دارالفنون به دبیرستان دارالفنون تبدیل شد که تا چندی پیش در تهران دایر بود و اکنون تعطیل است.
wikijoo: دارالفنون
پیشنهاد کاربران
اولین دانشگاه به سبک جدید که برگرفته از تجربیات غرب بود توسط میرزا تقی خان امیرکبیر با عنوان �دارالفنون� در تهران تاسیس شد.