خیار شرط

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خیار شرط ، اختیار فسخ معامله به سبب شرط کردن در عقد است .
حقیقت خیار شرط عبارت است از تسلّط دارندۀ حقّ خیار بر فسخ عقد به سبب شرط کردن خیار برای خود در عقد. از آن در باب تجارت سخن گفته اند.شرط کردن خیار- یعنی اختیار فسخ یا امضای معامله- در عقد موجب ثبوت حقّ خیار برای کسی می شود که این حق برای او قرار داده شده است.
محدوده زمانی
خیار شرط به لحاظ زمان، حدّ معینی ندارد؛ بلکه هر مدت از زمان؛ کوتاه باشد یا طولانی، جایز است در عقد شرط شود، و نیز جایز است آغاز زمان تعیین شده متصل به عقد باشد یا منفصل از آن؛ لیکن باید معین باشد؛ به گونه ای که احتمال کاهش یا افزایش آن نرود وگرنه هم شرط باطل است و هم معامله.مشهور قدما شرط کردن خیار بدون ذکر مدت را صحیح و مدت خیار را در این صورت تا سه روز دانسته اند.
احکام
شرط کردن خیار در عقد برای هریک از فروشنده و خریدار و نیز برای اجنبی به تنهایی یا همراه یکی از دو طرف عقد صحیح است.
← خیار شرط در عقود لازم
...

پیشنهاد کاربران

مثال خیار شرط
: خانه ام را به شما می فروشم و تا 1 ماه حق دارم معامله را فسخ کنم. یا هر دو تا 1 ماه می توانیم معامله را به هم بزنیم. مواد 399، 400 و 401 قانون مدنی )
نکته: معمولاً در دفاتر املاک، شرطی در قرارداد می گذارند به نام �حق پشیمانی�. به این صورت که تا 1 ماه، هر کدام از طرفین معامله پشیمان شد باید مبلغی را به طرف دیگر بدهد.
...
[مشاهده متن کامل]

نکته دوم: اگر طرفین معامله مدتی را برای برهم زدن قرارداد بیان نکنند، قرارداد باطل است. متأسفانه قراردادهایی که در دفاتر املاک بسته می شود بدون توجه به این موضوع، حق پشیمانی را بدون ذکر مدت، در قرارداد می آورند. مثلاً به صورت کلی شرط می کنند اگر یکی از طرفین پشیمان شد باید مبلغی را به دیگری بدهد. اما مشخص نمی کنند تا چه زمان این از این حق می توانند استفاده کنند. در این صورت عقد از نظر حقوقی باطل می شود.

خیار شرط:
زمانی که دو نفر با هم معامله می کنند و توافق کنند که هر دو نفر یا یکی از طرفین، برای مدت مشخص ( یک هفته یا یک ماه و… ) ، حق داشته باشد قرارداد را به هم بزند ( فسخ کند ) . به این توافق، خیار شرط می گویند. یعنی حق برهم زدن قرارداد بدون هیچ دلیلی برای مدت معین.
در مورد خیار شرط باید دقت شود تا با خیار اشتراط اشتباه نشود ، در خیار شرط یکی از دو طرف معامله شرط می کند که در مدت معلومی بتواند معامله را فسخ کند مثلا یک ماه ، اما در خیار اشتراط یکی از دو طرف معامله از طرف دیگر انجام کاری را می خواهد مثلا به شما بیع می کنم به شرط اینکه منزل ما را رنگ بزنید.
مثلا شخصی ماشینی را به دیگری میفروشد و در آن شرط میکند که هرکدام از طرفین یا شخص ثالث هر وقت که مایل باشند بتوانند ظرف یک ماه آن معامله را فسخ کنند. به این حق اصطلاحاّ خیار شرط میگویند.

بپرس