خلیل رضا اولوتورک ( ترکی آذربایجانی: Xəlil Rza Ulutürk; ۲۱ اکتبر ۱۹۳۲ – ۲۲ ژوئن ۱۹۹۴ ) شاعر شناخته شده آذربایجانی بود. [ ۱] [ ۲]
خلیل رضا اولوتورک ۲۱ اکتبر سال ۱۹۳۲ در شهرستان سالیان آذربایجان شوروی به دنیا آمد. او دانش آموخته رشته خبرنگاری از دانشگاه دولتی آذربایجان ( ۱۹۵۴ ) بود. سپس در دوره ۲ ساله ادبیات برای مهارت افزایی نوسندگان و شعرا در دانشگاه ادبیات جهان به نام ماکسیم گورکی حضور یافت. بعد از گذراندن این دوره در مجله «زنان آذربایجانی» فعالیت های شغلی خود را شروع کرد. [ ۳]
خلیل رضا اولوتورک در سال ۱۹۵۴ به عضویت اتحادیه نویسندگان شوروی درآمد. در سال ۱۹۵۷ بود، که اولین مجموعه اشعارش تحت عنوان «بهار فرا می رسد» به طبع رسید. او مدرک دکترای خود را در رشته ادبیات در سال ۱۹۸۵ به دست آورد. از سال ۱۹۸۶ تا پایان زندگی اش در دانشکده ادبیات باکو مشغول به کار شد. [ ۴]
خلیل رضا اولوتورک از اواخر دهه ۸۰ میلادی، هم زمان با گسترش و تعمیق جنبش ملی آزادی آذربایجانیان از شوروی، به عنوان یک شاعر استقلال طلب در میان مردم این کشور آوازه یافت. او با تمام وجودش بدین جنبش ملحق شده و در هر جایی که می رفت، علیه سیاست های شوونیستی روسها و تجاوز ارمنیان داشناک به قره باغ کوهستانی به سخنرانی شدیداللحن می پرداخت. [ ۵] شاعر ۲۶ ژانویه سال ۱۹۹۰ توسط کاگ ب بازداشت و به زندان «لفورتوفو» در مسکو منتقل شد. بازجوییهای طولانی، شکنجه های روحی، اتهامات واهی و سنگین و محکومیت به تحمل زندان نتوانست بر اراده خلیل رضا اولوتورک غلبه کند، بر عکس او در مدت ۸ ماه و ۱۳ روزی که در زندان سپری کرد به مبارزه خود ادامه داده و بیش از ۲۰۰ شعر، داستان و نامه نوشت. [ ۶]
پسر خلیل رضا اولوتورک، تبریز خلیل بیگلی، ۳۱ ژانویه ۱۹۹۲ در جریان جنگ قره باغ در منطقه مسکونی ناخیجوانی واقع در قرابت شهرستان خوجالی شهید شد.
بعد از سال ۱۹۹۲ وضعیت جسمانی خلیل رضا اولوتروک بر اثر بیماری های دیابت و قلب و عروقی وخیم شد. او به فرمان سلیمان دمیرل، رئیس جمهوری وقت ترکیه، در بیمارستان «جراح پاشا» بستری و قلبش عمل جراحی شد. سپس با آنکه به باکو بازگشت، ولی به دلیل وخیم تر شدن وضعیت جسمانی اش به کشور آلمان رفت. آنجا برا مدتی مداوا شد و دوباره به باکو برگشت؛ ولی تلاش های پزشکان نتیجه ای دربرنداشت و ۲۲ ژوئیه سال ۱۹۹۴، بعد از تحمل بیماری طولانی مدت زندگی را بدرود گفت. خلی رضا اولوتورک در پارک مفاخر باکو به خاک سپرده شده و روی قبر او مجسمه خودش نصب شد. [ ۷]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفخلیل رضا اولوتورک ۲۱ اکتبر سال ۱۹۳۲ در شهرستان سالیان آذربایجان شوروی به دنیا آمد. او دانش آموخته رشته خبرنگاری از دانشگاه دولتی آذربایجان ( ۱۹۵۴ ) بود. سپس در دوره ۲ ساله ادبیات برای مهارت افزایی نوسندگان و شعرا در دانشگاه ادبیات جهان به نام ماکسیم گورکی حضور یافت. بعد از گذراندن این دوره در مجله «زنان آذربایجانی» فعالیت های شغلی خود را شروع کرد. [ ۳]
خلیل رضا اولوتورک در سال ۱۹۵۴ به عضویت اتحادیه نویسندگان شوروی درآمد. در سال ۱۹۵۷ بود، که اولین مجموعه اشعارش تحت عنوان «بهار فرا می رسد» به طبع رسید. او مدرک دکترای خود را در رشته ادبیات در سال ۱۹۸۵ به دست آورد. از سال ۱۹۸۶ تا پایان زندگی اش در دانشکده ادبیات باکو مشغول به کار شد. [ ۴]
خلیل رضا اولوتورک از اواخر دهه ۸۰ میلادی، هم زمان با گسترش و تعمیق جنبش ملی آزادی آذربایجانیان از شوروی، به عنوان یک شاعر استقلال طلب در میان مردم این کشور آوازه یافت. او با تمام وجودش بدین جنبش ملحق شده و در هر جایی که می رفت، علیه سیاست های شوونیستی روسها و تجاوز ارمنیان داشناک به قره باغ کوهستانی به سخنرانی شدیداللحن می پرداخت. [ ۵] شاعر ۲۶ ژانویه سال ۱۹۹۰ توسط کاگ ب بازداشت و به زندان «لفورتوفو» در مسکو منتقل شد. بازجوییهای طولانی، شکنجه های روحی، اتهامات واهی و سنگین و محکومیت به تحمل زندان نتوانست بر اراده خلیل رضا اولوتورک غلبه کند، بر عکس او در مدت ۸ ماه و ۱۳ روزی که در زندان سپری کرد به مبارزه خود ادامه داده و بیش از ۲۰۰ شعر، داستان و نامه نوشت. [ ۶]
پسر خلیل رضا اولوتورک، تبریز خلیل بیگلی، ۳۱ ژانویه ۱۹۹۲ در جریان جنگ قره باغ در منطقه مسکونی ناخیجوانی واقع در قرابت شهرستان خوجالی شهید شد.
بعد از سال ۱۹۹۲ وضعیت جسمانی خلیل رضا اولوتروک بر اثر بیماری های دیابت و قلب و عروقی وخیم شد. او به فرمان سلیمان دمیرل، رئیس جمهوری وقت ترکیه، در بیمارستان «جراح پاشا» بستری و قلبش عمل جراحی شد. سپس با آنکه به باکو بازگشت، ولی به دلیل وخیم تر شدن وضعیت جسمانی اش به کشور آلمان رفت. آنجا برا مدتی مداوا شد و دوباره به باکو برگشت؛ ولی تلاش های پزشکان نتیجه ای دربرنداشت و ۲۲ ژوئیه سال ۱۹۹۴، بعد از تحمل بیماری طولانی مدت زندگی را بدرود گفت. خلی رضا اولوتورک در پارک مفاخر باکو به خاک سپرده شده و روی قبر او مجسمه خودش نصب شد. [ ۷]
wiki: خلیل رضا اولوتروک