[ویکی فقه] خداشناسی یهود در قرآن. قرآن مجید خداشناسی یهود را در کنار دیگر تعالیم، متون مقدس و شخصیت های این دین، مطرح کرده و درباره آن داوری کرده است. با اینکه قرآن اصل خداشناسی یهودی را مورد تایید قرار داده است، اما در عین حال اموری را در این باره به یهودیان نسبت داده و آنان را مورد مؤاخذه قرار داده است. مانند: خواندن عزیر پسر خدا.
قرآن مجید خداشناسی یهود را در کنار دیگر تعالیم، متون مقدس و شخصیت های این دین، مطرح کرده و درباره آن داوری کرده است. با اینکه قرآن اصل خداشناسی یهودی را مورد تایید قرار داده است، اما در عین حال اموری را در این باره به یهودیان نسبت داده و آنان را مورد مؤاخذه قرار داده است. قرآن مجید به یهود نسبت می دهد که عزیر را پسر خدا خوانده اند، عالمان شان را رب خود گرفته اند، خود را فرزند خدا دانسته اند، خدا را فقیر و خود را غنی خوانده اند، و به خدا نسبت بُخل داده اند. برخی این پرسش را مطرح می کنند که یهودیان در کجا به چنین چیزی قائل بوده اند. آنان بر این باورند که این موارد، یا برخی از آنها را نمی توان در متون موجود یهودی یافت. این نوشتار در پی آن است که با بررسی موارد مطرح شده در قرآن، به این پرسش پاسخ دهد، که آیا موارد فوق به گونه ای است که باید حتماً در متون یهودی ردپایی از آنها پیدا کرد و اگر این گونه است آیا در این متون وجود دارد؟
یهودیت در قرآن
یهودیت و یهودیان بیش از هر دین و قوم دیگری در قرآن مجید مورد توجه قرار گرفته اند. شخصیت های مهم، حوادث تاریخی، قوم اسرائیل، عقاید و اعمال یهودیان و نیز متون مقدس یهودی مکرر در قرآن مطرح شده، مورد داوری قرار گرفته و تایید و تصدیق شده یا اینکه مورد نقد قرار گرفته اند. مسلماً یکی از بحث های محوری، که اتفاقاً مواضع دو دین در آن بیش از هر چیز دیگری به هم نزدیک است، بحث خداشناسی است. خداشناسی این دو دین به حدی به هم نزدیک است که می توان آن را از مشترکات این دو به حساب آورد. قرآن مجید یهودیان را در کنار مؤمنان و حتی در صدر لیست اقوامی قرار داده است که به خدا ایمان دارند. همچنین قرآن کریم با اشاره به این وجه اشتراک، یعنی یگانه پرستی و پرهیز از شرک، از پیروان این دو دین خواسته است تا بر مبنای این کلمه مشترک، به هم گرایی روی آورند. قرآن مجید در آیات متعددی متون مقدس یهودی را تصدیق کرده است. در بسیاری از این آیات آمده است که قرآن یا پیامبر کتاب های موجود در نزد یهودیانِ زمان ظهور اسلام را تصدیق می کنند. همان طور که برخی از مفسران قرآن نیز گفته اند کتابی که آن زمان در دست یهودیان بوده همین کتابی است که اکنون وجود دارد؛ چراکه اولاً نسخه های خطی متون یهودیِ مربوط به چند قرن قبل از اسلام که در موزه ها نگهداری می شوند تفاوتی با نسخه های فعلی ندارند. و ثانیاً منطقه حجاز در هیچ زمانی آن چنان مرکزیتی در یهودیت نداشته است که بتواند کتاب را تغییر دهد و این تغییر باعث شود که کتاب در سایر مراکز علمی یهود که در دیگر نقاط جهان بودند، تغییر کند؛ پس قرآن همین کتاب موجود را تصدیق کرده است. اما کسی که قرآن و تورات و دیگر قسمت های عهد قدیم را می خواند به روشنی می یابد که این دو کتاب از تمام جهات هماهنگ نیستند؛ مثلاً داستان زندگی شخصیت های مشترک (مانند موسی، هارون، سلیمان و غیره.) در این دو متن، بسیار متفاوت و حتی در تضادند. برخی از مفسران برآن اند که اگر قرآن این متون را تصدیق کرده است به سبب وجود اصول عقیدتی اساسی از قبیل خداشناسی و توحید در آنهاست. مسلم است که اصل اساسی و زیربنایی اسلام که بیش از هر چیز دیگری مورد تاکید قرار گرفته خداشناسی و توحید است؛ پس اگر کتابی مورد تصدیق قرآن قرار گرفته باشد، هرگز نمی تواند خداشناسی ای را ارائه کند که با خداشناسی قرآن تفاوت اساسی داشته باشد. مطالعه عهد قدیمِ موجود نیز نشان می دهد که قرآن مجید در خطوط اساسیِ خداشناسی با این متون اختلاف زیادی ندارد. با این حال قرآن مجید درباره خداشناسی یهود یا اموری که به گونه ای با خداشناسی ارتباط پیدا می کند، نکاتی را بیان کرده و اموری را به یهودیان نسبت داده و آنها را رد کرده است. یک یهودی می تواند بپرسد که ما در کجا چنین اعتقادی داشته ایم یا چنین سخنی را گفته ایم. در نتیجه این سؤال مطرح می شود که آیا می توان سندی در تایید اموری که قرآن مجید به یهودیان نسبت داده است یافت؟ در این نوشتار برآنیم که به این موضوع، یعنی نقدهای قرآن بر خداشناسی یهود، بپردازیم و شبهات موجود در این باره را طرح و بررسی نماییم. بحث را در چند محور پی می گیریم؛ ابتدا موارد را مطرح کرده، سپس به بحث هایی مقدماتی می پردازیم و پس از آن با تفصیل بیشتر به بررسی موارد خواهیم پرداخت.
← نقد خداشناسی یهود
۱. ↑ بقره/سوره۲، آیه۶۲.
...
قرآن مجید خداشناسی یهود را در کنار دیگر تعالیم، متون مقدس و شخصیت های این دین، مطرح کرده و درباره آن داوری کرده است. با اینکه قرآن اصل خداشناسی یهودی را مورد تایید قرار داده است، اما در عین حال اموری را در این باره به یهودیان نسبت داده و آنان را مورد مؤاخذه قرار داده است. قرآن مجید به یهود نسبت می دهد که عزیر را پسر خدا خوانده اند، عالمان شان را رب خود گرفته اند، خود را فرزند خدا دانسته اند، خدا را فقیر و خود را غنی خوانده اند، و به خدا نسبت بُخل داده اند. برخی این پرسش را مطرح می کنند که یهودیان در کجا به چنین چیزی قائل بوده اند. آنان بر این باورند که این موارد، یا برخی از آنها را نمی توان در متون موجود یهودی یافت. این نوشتار در پی آن است که با بررسی موارد مطرح شده در قرآن، به این پرسش پاسخ دهد، که آیا موارد فوق به گونه ای است که باید حتماً در متون یهودی ردپایی از آنها پیدا کرد و اگر این گونه است آیا در این متون وجود دارد؟
یهودیت در قرآن
یهودیت و یهودیان بیش از هر دین و قوم دیگری در قرآن مجید مورد توجه قرار گرفته اند. شخصیت های مهم، حوادث تاریخی، قوم اسرائیل، عقاید و اعمال یهودیان و نیز متون مقدس یهودی مکرر در قرآن مطرح شده، مورد داوری قرار گرفته و تایید و تصدیق شده یا اینکه مورد نقد قرار گرفته اند. مسلماً یکی از بحث های محوری، که اتفاقاً مواضع دو دین در آن بیش از هر چیز دیگری به هم نزدیک است، بحث خداشناسی است. خداشناسی این دو دین به حدی به هم نزدیک است که می توان آن را از مشترکات این دو به حساب آورد. قرآن مجید یهودیان را در کنار مؤمنان و حتی در صدر لیست اقوامی قرار داده است که به خدا ایمان دارند. همچنین قرآن کریم با اشاره به این وجه اشتراک، یعنی یگانه پرستی و پرهیز از شرک، از پیروان این دو دین خواسته است تا بر مبنای این کلمه مشترک، به هم گرایی روی آورند. قرآن مجید در آیات متعددی متون مقدس یهودی را تصدیق کرده است. در بسیاری از این آیات آمده است که قرآن یا پیامبر کتاب های موجود در نزد یهودیانِ زمان ظهور اسلام را تصدیق می کنند. همان طور که برخی از مفسران قرآن نیز گفته اند کتابی که آن زمان در دست یهودیان بوده همین کتابی است که اکنون وجود دارد؛ چراکه اولاً نسخه های خطی متون یهودیِ مربوط به چند قرن قبل از اسلام که در موزه ها نگهداری می شوند تفاوتی با نسخه های فعلی ندارند. و ثانیاً منطقه حجاز در هیچ زمانی آن چنان مرکزیتی در یهودیت نداشته است که بتواند کتاب را تغییر دهد و این تغییر باعث شود که کتاب در سایر مراکز علمی یهود که در دیگر نقاط جهان بودند، تغییر کند؛ پس قرآن همین کتاب موجود را تصدیق کرده است. اما کسی که قرآن و تورات و دیگر قسمت های عهد قدیم را می خواند به روشنی می یابد که این دو کتاب از تمام جهات هماهنگ نیستند؛ مثلاً داستان زندگی شخصیت های مشترک (مانند موسی، هارون، سلیمان و غیره.) در این دو متن، بسیار متفاوت و حتی در تضادند. برخی از مفسران برآن اند که اگر قرآن این متون را تصدیق کرده است به سبب وجود اصول عقیدتی اساسی از قبیل خداشناسی و توحید در آنهاست. مسلم است که اصل اساسی و زیربنایی اسلام که بیش از هر چیز دیگری مورد تاکید قرار گرفته خداشناسی و توحید است؛ پس اگر کتابی مورد تصدیق قرآن قرار گرفته باشد، هرگز نمی تواند خداشناسی ای را ارائه کند که با خداشناسی قرآن تفاوت اساسی داشته باشد. مطالعه عهد قدیمِ موجود نیز نشان می دهد که قرآن مجید در خطوط اساسیِ خداشناسی با این متون اختلاف زیادی ندارد. با این حال قرآن مجید درباره خداشناسی یهود یا اموری که به گونه ای با خداشناسی ارتباط پیدا می کند، نکاتی را بیان کرده و اموری را به یهودیان نسبت داده و آنها را رد کرده است. یک یهودی می تواند بپرسد که ما در کجا چنین اعتقادی داشته ایم یا چنین سخنی را گفته ایم. در نتیجه این سؤال مطرح می شود که آیا می توان سندی در تایید اموری که قرآن مجید به یهودیان نسبت داده است یافت؟ در این نوشتار برآنیم که به این موضوع، یعنی نقدهای قرآن بر خداشناسی یهود، بپردازیم و شبهات موجود در این باره را طرح و بررسی نماییم. بحث را در چند محور پی می گیریم؛ ابتدا موارد را مطرح کرده، سپس به بحث هایی مقدماتی می پردازیم و پس از آن با تفصیل بیشتر به بررسی موارد خواهیم پرداخت.
← نقد خداشناسی یهود
۱. ↑ بقره/سوره۲، آیه۶۲.
...
wikifeqh: خداشناسی_یهود_در_قرآن