مفهوم خدا در هندوئیسم نظر به سنت های متنوع آن فرق می کند. [ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] هندوئیسم دربرگیرنده عقاید مختلفی هم چون هنوتئیسم، مونوتئیسم، چندخدایی، خدافراگیردانی، همه خدایی، یگانه انگاری، ندانم گرائی، خداناباوری و غیرخداباوری می باشد. [ ۱] [ ۲] [ ۵] [ ۶]
اشکال خداباوری در بهگود گیتا ذکر شده اند. پرستش عاطفی یا محبت آمیز ( بهاکتی ) [ الف] به یک خدای اولیه هم چون آواتارهای ویشنو ( به طور مثال کریشنا ) ، شیوا و دوی، در اوایل قرون وسطی ظهور کرده و امروزه به نام جنبش بهکتی خوانده می شوند. [ ۷] [ ۸]
هندوئیسم معاصر را می توان به چهار سنت عمده رده بندی کرد: ویشنوپرستی، شیواپرستی، شاکتی پرستی و سنت اسمارته. ویشنوپرستی، شیواپرستی و شاکتی پرستی به ترتیب ویشنو، شیوا و دوی یعنی مادر آسمان را به عنوان خدا پرستش کرده، یا تمام الهه های هندو را مثل جوانب یک حقیقت متعالی بدون شکل یا براهمن می پندارند. سایر صنف های کوچک مثل گاناپتیا[ ب] و ساورا[ پ] بر روی گانش و سوریا به عنوان قدرت برتر تمرکز می کنند.
هندوهای که از ویدانته ادویته پیروی می کنند و بر این عقیده اند که آتمان که در وجود هر موجود زنده ای بوده و همان ویشنو یا شیوا یا دوی، [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] یا یکسان با موجود مطلق متافزیکی است که در هندوئیسم از آن به نام برهمن یاد می شود. [ ۱۲] [ ۱۳] [ ۱۴] [ ۱۵] [ ۱۶] [ ۱۷] چنین نظام های فلسفی چون ادویته یا عدم دوگانگی، از زمانی که در مکتب ویدانته فلسفه هندو مخصوصاً به گونه ای که در اوپانیشادها ذکر شد و توسط آدی شانکارا در قرن نهم میلادی شهرت یافت، روی هندوئیسم تأثیرگذار بوده است. [ ۱۸] [ ۱۹] [ ۲۰]
هندوهایی که از دوایته ودانته پیروی می کنند بر این عقیده هستند خود شخصی که به جیواتمنس[ ت] یاد شده و ذات مطلق ابدی متافیزیکی که در هندویزم به نام برهمن اطلاق می گردد، حقیقت های غیر وابسته بوده و یکی نیستند. [ ۲۱] [ ۲۲] چنین نظام فلسفی که در دوایته وجود دارد، یا دوگانگی که در مکتب ویدانتای فلسفه هندو خصوصاً از نوعی که در مکتب ویدانته از فلسفه هندو تکوین یافته، بخصوص نمونه ای از آن که در وداها و توسط مدهواچاریا[ ث] در قرن سیزدهم میلادی به شهرت رسید، روی هندوئیسم تأثیرگذار بوده است. به طور خاص، تأثیرات فلسفه مدهوا روی مکتب چایتانیای ویشناویسم بنگال[ ج] غالب بوده و بر اساس آن فتوی داده می شود. [ ۲۳] مدهوا می گوید در آغاز تنها یک خدا وجود داشت و آن نارایانا یا ویشنو بوده است. او هیچ ادعایی مبنی بر این که سایر خدایان هندو هم چون برهما یا شیوا، همطراز او بوده اند را قبول نکرده و رد می کند. [ ۲۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاشکال خداباوری در بهگود گیتا ذکر شده اند. پرستش عاطفی یا محبت آمیز ( بهاکتی ) [ الف] به یک خدای اولیه هم چون آواتارهای ویشنو ( به طور مثال کریشنا ) ، شیوا و دوی، در اوایل قرون وسطی ظهور کرده و امروزه به نام جنبش بهکتی خوانده می شوند. [ ۷] [ ۸]
هندوئیسم معاصر را می توان به چهار سنت عمده رده بندی کرد: ویشنوپرستی، شیواپرستی، شاکتی پرستی و سنت اسمارته. ویشنوپرستی، شیواپرستی و شاکتی پرستی به ترتیب ویشنو، شیوا و دوی یعنی مادر آسمان را به عنوان خدا پرستش کرده، یا تمام الهه های هندو را مثل جوانب یک حقیقت متعالی بدون شکل یا براهمن می پندارند. سایر صنف های کوچک مثل گاناپتیا[ ب] و ساورا[ پ] بر روی گانش و سوریا به عنوان قدرت برتر تمرکز می کنند.
هندوهای که از ویدانته ادویته پیروی می کنند و بر این عقیده اند که آتمان که در وجود هر موجود زنده ای بوده و همان ویشنو یا شیوا یا دوی، [ ۹] [ ۱۰] [ ۱۱] یا یکسان با موجود مطلق متافزیکی است که در هندوئیسم از آن به نام برهمن یاد می شود. [ ۱۲] [ ۱۳] [ ۱۴] [ ۱۵] [ ۱۶] [ ۱۷] چنین نظام های فلسفی چون ادویته یا عدم دوگانگی، از زمانی که در مکتب ویدانته فلسفه هندو مخصوصاً به گونه ای که در اوپانیشادها ذکر شد و توسط آدی شانکارا در قرن نهم میلادی شهرت یافت، روی هندوئیسم تأثیرگذار بوده است. [ ۱۸] [ ۱۹] [ ۲۰]
هندوهایی که از دوایته ودانته پیروی می کنند بر این عقیده هستند خود شخصی که به جیواتمنس[ ت] یاد شده و ذات مطلق ابدی متافیزیکی که در هندویزم به نام برهمن اطلاق می گردد، حقیقت های غیر وابسته بوده و یکی نیستند. [ ۲۱] [ ۲۲] چنین نظام فلسفی که در دوایته وجود دارد، یا دوگانگی که در مکتب ویدانتای فلسفه هندو خصوصاً از نوعی که در مکتب ویدانته از فلسفه هندو تکوین یافته، بخصوص نمونه ای از آن که در وداها و توسط مدهواچاریا[ ث] در قرن سیزدهم میلادی به شهرت رسید، روی هندوئیسم تأثیرگذار بوده است. به طور خاص، تأثیرات فلسفه مدهوا روی مکتب چایتانیای ویشناویسم بنگال[ ج] غالب بوده و بر اساس آن فتوی داده می شود. [ ۲۳] مدهوا می گوید در آغاز تنها یک خدا وجود داشت و آن نارایانا یا ویشنو بوده است. او هیچ ادعایی مبنی بر این که سایر خدایان هندو هم چون برهما یا شیوا، همطراز او بوده اند را قبول نکرده و رد می کند. [ ۲۴]
wiki: خدا در هندوئیسم