خاک فسیلی

خاک فسیلی یا پالئوسول ( به انگلیسی: Paleosol ) ، در علوم زمین، می تواند برای دو مفهوم به کار رفته باشد. معنای اول؛ که در زمین شناسی و دیرینه شناسی به معنی مشترکی به کار رفته، به یک خاک پیشین که با مدفون شدن در زیر رسوب ها ( آبرفت یا بادرفت ) یا رسوب آتشفشانی ( خاکستر آتشفشانی ) نگهداری شده است، اشاره دارد؛ که در مورد رسوب های قدیمی تر، به سنگ تبدیل شده اند. در زمین شناسی کواترنری، رسوب شناسی، دیرینه شناسی، و زمین شناسی به طور کلی، این یک روش معمول و پذیرفته شده ای است که از اصطلاح «خاک فسیل» برای تعیین چنین «خاک های فسیلی» که در داخل رسوب های رسوبی و آتشفشانی دفن شده در تمام قاره ها در معرض نمایش گذاشته شده است، همان گونه که توسط Retallack ( 2001 ) ، [ ۱] Kraus ( 1999 ) ، و، [ ۲] و نیز سایر مقاله ها و کتاب های علمی منتشرشده نشان داده شده است.
در علوم خاک، خاک فسیلی خاک هایی هستند که از مدت ها پیش شکل گرفته اند و هیچ رابطه ای میان ویژگی های شیمیایی و فیزیکی آنها با آب و هوا و پوشش گیاهی امروزی وجود ندارد. چنین خاک هایی بر روی کراتون های قاره ای بسیار قدیمی و به عنوان مکان های پراکنده و کوچکی در جوار سنگ های باستانی شکل می گیرند.
به دلیل دگرگونی های آب و هوایی زمین در طی پنجاه میلیون سال گذشته، خاک هایی که در زیر جنگل های بارانی گرمسیری ( یا حتی ساوانا ) شکل گرفته، در معرض اقلیمی به طور فزاینده و بایر قرار داشته اند؛ که این باعث می شود اکسیزول های قبلی، فراسول ها یا حتی الفی سول ها در رویارویی با پوستهٔ بسیار سخت در حال تشکیل شدن، به گونه ای خشکیده شوند. گستردگی این فرایند در بیشتر مناطق استرالیا به حدی بوده که توسعهٔ خاک را محدود کرده؛ خاک سابق به طور مؤثری مادهٔ اصلی برای خاک جدید است، اما بسیار غیر محتمل است که یک خاک بسیار ضعیف توسعه نیافته بتواند در آن آب و هوای خشک روز، بخصوص در دوره های یخبندان در کواترنری که خیلی خشک تر بوده، به توسعهٔ خود ادامه دهد.