خاندان اعتماد مقدم

[ویکی فقه] سابقه نفوذ خاندان اعتماد مقدم در دستگاه حکومتی، به عصر فتحعلی شاه قاجار بر می گردد. بدین گونه که حمایت آقا حسین، پدربزرگ اعتماد السلطنه و برادرش حاجی رحیم بیگ از فتحعلی شاه قاجار در مقابل شورش صداق خان قشقائی بیگلربیگی آذربایجان، زمینه ارتباط آنان را با دستگاه حکومتی قاجار فراهم کرد.
علی یکی از پسران آقا حسین بود. وی در کودکی به عنوان «غلام بچگی» مخصوص دربار سرافراز شد و چون زیرک و با ادراک بود، نایب السلطنه و محمد میرزا چشم به تربیتش داشتند و برای خدمت به دولت آماده اش کردند. چند سال بعد نیز نیابت شغل پیشخدمت باشی محمد میرزا را که به عهده پدرش آقا حسین بود، به او دادند. پس از درگذشت عباس میرزا و انتخاب فرزندش محمدمیرزا به ولایتعهدی به همراه او به آذربایجان رفت و بعد از مرگ فتحعلی شاه و به پادشاهی رسیدن محمد میرزا او نیز از تبریز به تهران آمد و منصب خوان سالاری را که از مشاغل مهم محسوب می شد به دست آورده، به لقب«خانی» نیز نائل شد.
← منصب ها
محمدحسن خان اعتمادالسلطنه چهارمین فرزند حاجی علی خان بود و در تهران دیده به جهان گشود. وی در یکی از آثارش، نسبت خود را به چنگیزخان مغول رسانده است. اما به نظر می رسد این ادعای او و اجدادش، هم چون بسیاری از حکومت گزاران ایرانی، که برای توجیه قدرت و کسب حیثیت سیاسی، خود را به شخصیت های مشهور تاریخی منسوب کرده اند. خان ملک ساسانی به خاطر این امر از اعتماد السلطنه انتقاد نموده، چنین می نویسد: «اکنون با اطلاعات جدید ظن نزدیک به یقین بر این شده که در اصل نژاد این طایفه از اکراد بوده اند، چنان که هنوز هم یک تیره از ایشان در حدود ترکیه و ایران ساکن و کردی حرف می زنند». حسن خان همزمان با افتتاح مدرسه دارالفنون در ۱۲۶۸ (ه. ق ) جزو اولین شاگردانی بود که پای به این مدرسه نهاد و ۱۲ سال در آن جا به فراگرفتن زبان فرانسه و آموزش های نظامی پرداخت . مدتی بعد عزیزخان سردار کل (وزیر جنگ ) او را به منصب «وکیلی نظام» منصوب کرد. محمدحسن خان دوره تحصیل در دارالفنون را با دریافت مدال طلا به پایان رسانیده، با درجه یاوری (سرگردی ) جزو ملتزمان دستگاه ولیعهد محمدقاسم میرزا درآمد؛ اما محمدقاسم میرزا در همان اوان کودکی درگذشت و محمدحسن خان هم به خیل ملتزمان میرزا محمدخان سپهسالار پیوست . در ۱۲۷۵ (ه. ق ) به منصب سرهنگی ارتقا یافت و چون پدرش در این هنگام مورد عفو شاه قرار گرفته ، و حکومت خوزستان و لرستان به او واگذار شده بود، وی نیز به عنوان نایب الایاله و رئیس قشون همراه پدر شد و چندی حکمرانی شوشتر را در دست گرفت . در ۱۲۷۸ (ه. ق ) به تهران بازگشت و ژنرال آجودان شاه شد. در ۱۲۸۰ (ه. ق) زمانی که حسنعلی خان امیرنظام گروسی وزیر مختار ایران در فرانسه بود، محمدحسن خان به عنوان وابسته نظامی سفارت ایران در پاریس تعیین شد و دو سال عهده دار این سمت بود؛ اما توقفش در آن شهر چهار سال طول کشید و همزمان به ادامه تحصیل پرداخت. در ۱۲۸۴ (ه. ق) از آن کشور مراجعت کرد و با گرفتن لقب صنیع الدوله ، به سمت مترجمی مخصوص شاه برگزیده شد. محمدحسن خان چندی بعد در ۱۲۹۰ (ه. ق) معاون وزیر عدلیه و مقدم السفرا شد و پس از آن به مقاماتی برگزیده شد که برخی از آنها به این شرح است : عضو مجلس شورای دولتی در ۱۲۹۹ (ه. ق ) مسئول اداره نامه دانشوران و اداره انطباعات در ۱۲۹۸ق و پس از مرگ اعتضادالسلطنه ، وزیر انطباعات و ریاست دارالترجمه از ۱۳۰۰ (ه. ق) عضو انجمن جغرافیایی پاریس در ۱۲۹۵ (ه. ق) عضو انجمن آسیایی فرانسه ، عضو انجمن آسیایی روس و انجمن آسیایی لندن در ۱۳۰۳ (ه. ق).
← ملازم ناصرالدین شاه
عبدالعلی فرزند محمدباقر خان اعتمادالسلطنه در سال ۱۲۶۷ در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در مدارس جدید به اتمام رسانیده، پس از آن وارد مدرسه قزاقخانه شد و در اوایل مشروطیت درجه افسری گرفت. و در واحدهای مختلف قزاقخانه تا درجه سلطانی ترقی نمود.
← منصب ها
...