[ویکی فقه] خاتمیت قرآنی. خاتمیت، مفهومی کلامی و از آموزه های مشترک همه مسلمانان به معنای پایان یافتن نبوت به حضرت محمد صلی اللّه علیه وآله می باشد.
در قرآن و حدیث، خاتمیت مصدر جعلی از خاتم (به کسر یا فتح تاء) و از ریشه خ ت م است. در بیش تر منابع لغوی مراد از خاتم الانبیا بودن پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله و سلم را این دانسته اند که ایشان آخرین پیامبر است. در برخی منابع از خاتم به مهری که بر پایانِ نامه ها می زده اند، نیز تعبیر شده است
به نظر برخی مستشرقان این واژه ریشه ای آرامی دارد که در این صورت هم در معنای اصطلاحی آن تغییری حاصل نمی شود.
خاتمیت در قرآن
واژه خاتمیت در قرآن کریم به کار نرفته، اما تعبیر خاتم النبیین در آیه ۴۰ سوره احزاب (ماکانَ محمدٌ أبا أَحَدٍ مِنْ رجالِکُمْ وَلکِن رسولَ اللّهِ و خاتمَ النبیینَ) به عنوان وصف پیامبر اکرم به کار رفته است. تعبیر «خاتم النبیین» به دو صورت، با کسر یا فتح تاء خوانده شده است. در صورت اول به معنای پایان دهنده و مهرکننده سلسله انبیا و در صورت دوم به معنای آخر و پایان است.
علاوه بر آیه ۴۰ سوره احزاب، در قرآن کریم تعابیر دیگری دالّ بر آخرین پیامبر بودن رسول اکرم وجود دارد. تعابیری همچون: اکمال دین: «الیومَ اکملتُ لَکمْ دینَکم» ارسال از جانب خدا برای جمیع مردم: «اِنّی رسولُ اللّه اِلیکُمْ جَمیعا» فرستادن نبی اکرم برای ابلاغ دین حق تا آن را بر هر چه دین است پیروز گرداند: «هُوَالذی اَرْسَلَ رسوله بِالهدی و دین الحقِّ لیُظهرَه علی الدینِ کُلِّه» نبودن هیچ تغییردهنده ای در کلمات الهی: «لامُبدِّلَ لِکلماته» انذار برای عالمیان: «لِیکونَ للعالمینَ نَذیرا» ارسال پیامبر برای بشارت و انذار همه مردم: «و ما ارسلناکَ اِلّا کافةً للناسِ بشیراً و نذیراً» راه نیافتن باطل در کتاب خدا: «لایأتیهِ الباطلُ من بینِ یدیهِ و لا مِن خَلْفِه» رحمت بودن پیامبر برای عالمیان: «و ما اَرسلناکَ اِلّا رحمةً لِلعالمین». تمامی این تعابیر متضمن آن است که اسلام دارای کامل ترین شرایع و دینی جهانی است و نسخ و تغییری در آن راه نخواهد یافت. از اینرو دین اسلام آخرین دین، و پیامبر اکرم خاتم الانبیا به شمار می آید.
مخالفین خاتمیت
در عصر جدید، پس از پیدایی دو جریان بهائیت و قادیانیه، موضوع خاتمیت مورد مناقشه قرار گرفت. منکران خاتمیت گاه با تأویل معنای خاتم النبیین در آیه ۴۰ سوره احزاب و گاه با استناد به برخی دیگر از آیات قرآن شبهاتی درباره خاتمیت طرح کرده و به انکار آن پرداختند که متقابلا پاسخ هایی به آنان داده شده است.
آیات مورد استناد مخالفان خاتمیت و پاسخ به آنان
...
در قرآن و حدیث، خاتمیت مصدر جعلی از خاتم (به کسر یا فتح تاء) و از ریشه خ ت م است. در بیش تر منابع لغوی مراد از خاتم الانبیا بودن پیامبر اکرم صلی اللّه علیه وآله و سلم را این دانسته اند که ایشان آخرین پیامبر است. در برخی منابع از خاتم به مهری که بر پایانِ نامه ها می زده اند، نیز تعبیر شده است
به نظر برخی مستشرقان این واژه ریشه ای آرامی دارد که در این صورت هم در معنای اصطلاحی آن تغییری حاصل نمی شود.
خاتمیت در قرآن
واژه خاتمیت در قرآن کریم به کار نرفته، اما تعبیر خاتم النبیین در آیه ۴۰ سوره احزاب (ماکانَ محمدٌ أبا أَحَدٍ مِنْ رجالِکُمْ وَلکِن رسولَ اللّهِ و خاتمَ النبیینَ) به عنوان وصف پیامبر اکرم به کار رفته است. تعبیر «خاتم النبیین» به دو صورت، با کسر یا فتح تاء خوانده شده است. در صورت اول به معنای پایان دهنده و مهرکننده سلسله انبیا و در صورت دوم به معنای آخر و پایان است.
علاوه بر آیه ۴۰ سوره احزاب، در قرآن کریم تعابیر دیگری دالّ بر آخرین پیامبر بودن رسول اکرم وجود دارد. تعابیری همچون: اکمال دین: «الیومَ اکملتُ لَکمْ دینَکم» ارسال از جانب خدا برای جمیع مردم: «اِنّی رسولُ اللّه اِلیکُمْ جَمیعا» فرستادن نبی اکرم برای ابلاغ دین حق تا آن را بر هر چه دین است پیروز گرداند: «هُوَالذی اَرْسَلَ رسوله بِالهدی و دین الحقِّ لیُظهرَه علی الدینِ کُلِّه» نبودن هیچ تغییردهنده ای در کلمات الهی: «لامُبدِّلَ لِکلماته» انذار برای عالمیان: «لِیکونَ للعالمینَ نَذیرا» ارسال پیامبر برای بشارت و انذار همه مردم: «و ما ارسلناکَ اِلّا کافةً للناسِ بشیراً و نذیراً» راه نیافتن باطل در کتاب خدا: «لایأتیهِ الباطلُ من بینِ یدیهِ و لا مِن خَلْفِه» رحمت بودن پیامبر برای عالمیان: «و ما اَرسلناکَ اِلّا رحمةً لِلعالمین». تمامی این تعابیر متضمن آن است که اسلام دارای کامل ترین شرایع و دینی جهانی است و نسخ و تغییری در آن راه نخواهد یافت. از اینرو دین اسلام آخرین دین، و پیامبر اکرم خاتم الانبیا به شمار می آید.
مخالفین خاتمیت
در عصر جدید، پس از پیدایی دو جریان بهائیت و قادیانیه، موضوع خاتمیت مورد مناقشه قرار گرفت. منکران خاتمیت گاه با تأویل معنای خاتم النبیین در آیه ۴۰ سوره احزاب و گاه با استناد به برخی دیگر از آیات قرآن شبهاتی درباره خاتمیت طرح کرده و به انکار آن پرداختند که متقابلا پاسخ هایی به آنان داده شده است.
آیات مورد استناد مخالفان خاتمیت و پاسخ به آنان
...
wikifeqh: خاتمیت_قرآنی