حیوانات و انسان

[ویکی فقه] حیوانات و انسان (قرآن). بر اساس آیات قرآن کریم ، با هلاکت نسل بشر، حیوانات نیز از بین می روند، زیرا آفرینش آنها برای انسان بوده است.
وابسته بودن زندگی حیوانات در زمین، به هستی و حیات انسان در آن:• «ولو یؤاخذ الله الناس بظـلمهم ما ترک علیها من دابة ولـکن یؤخرهم الی اجل مسمی فاذا جاء اجلهم لا یستـخرون ساعة ولا یستقدمون؛ و اگر خداوند مردم را به خاطر ظلم شان مؤاخذه می کرد هیچ جنبنده ای را بر روی این (زمین) باقی نمی گذاشت، و لکن آنها را تا مدتی معین مهلت می دهد پس چون مدت شان سرآید ساعتی تأخیر نمی کنند و نمی توانند ساعتی هم پیش بیفتند.»• «ولو یؤاخذ الله الناس بما کسبوا ما ترک علی ظهرها من دابة ولـکن یؤخرهم الی اجل مسمی فاذا جاء اجلهم فان الله کان بعباده بصیرا؛ و اگر خدا مردم را در مقابل آنچه (از گناه) کسب کرده اند مؤاخذه می کرد بر پشت این (کره خاکی) هیچ جنبنده ای را (زنده) نمی گذاشت، و لکن آنها را تا وقت معینی (که در علم ازلی او گذشته و در لوح محفوظ ثابت است) به تأخیر می اندازد، پس چون اجل شان فرا رسید خداوند همواره به (حال) بندگانش بیناست (و با هر شخصی به تناسب عملش معامله خواهد کرد).»
تفسیر آیات
وابستگی زندگی حیوانات و انسان:آیا تعبیر به دابة (جنبنده) در آیات فوق شامل غیر انسان ها نیز می شود، یعنی آنان هم به خاطر مجازات انسان ها از میان خواهند رفت؟! پاسخ این سؤال با توجه به این نکته که فلسفه وجود جنبندگان دیگر بهره گیری انسان ها از آنان است و هنگامی که نسل بشر بر چیده شود ضرورتی برای وجود آنها نیست، روشن است .دابه به معنی هر گونه موجود زنده و جنبنده است، در آیه ۶۱ سوره نحل ممکن است به قرینه علی ظلمهم کنایه از انسان ها باشد. یعنی اگر خداوند، انسان ها را به خاطر ظلم شان مؤاخذه کند انسانی بر صفحه کره خاک باقی نخواهد ماند. این احتمال نیز وجود دارد که منظور همه جنبندگان باشد، زیرا می دانیم جنبندگان روی زمین معمولا برای انسان آفریده شده اند چنان که قرآن می گوید: (هو الذی خلق لکم ما فی الارض جمیعا؛ او خدایی است که آنچه را در روی زمین است به خاطر شما آفرید.) هنگامی که انسان ها از میان بروند، فلسفه وجود جنبندگان دیگر، نیز از میان خواهد رفت و نسل آنها قطع می شود. سرانجام این بحث را با حدیثی که از پیامبر ص در تفسیر آیه اخیر وارد شده پایان می دهیم:طبق این حدیث پیامبر می گوید: خداوند عز و جل فرموده: ای فرزند آدم به وسیله اراده و خواست من است که تو مختار آفریده شده ای، و می توانی هر چه را بخواهی برای خودت بخواهی، و به اراده من تو صاحب اراده شده ای که می توانی هر چه را بخواهی برای خویشتن اراده نمایی، با نعمت هایی که به تو دادم نیرو پیدا کرده ای و مرتکب معصیت من شدی، و با قدرت و عافیت من توانستی فرایض مرا انجام دهی، بنابراین من نسبت به حسنات تو از خودت اولی هستم، و تو نسبت به گناهانت از من اولی هستی، پیوسته خیرات از سوی من به وسیله نعمت هایی که به تو داده ام واصل می شود و همواره شر و بدی از سوی تو به خودت به خاطر جنایاتت می رسد ... من هرگز از انذار و اندرز تو فروگذار نکردم، و به هنگام غرور و غفلت تو را فورا مورد مجازات قرار ندادم بلکه فرصت کافی برای توبه و اصلاح در اختیار تو گذاردم. سپس پیامبر فرمود این همان است که خدا می فرماید (وَ لَوْ یؤاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِما کَسَبُوا ما تَرَکَ عَلی ظَهْرِها مِنْ دَابَّةٍ).