حکمت خدا وتنزه از نقص

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حکمت خدا وتنزه از نقص (قرآن). یکی از آثار حکمت الهی تنزه باری تعالی از نقص است که آیاتی از قرآن کریم بر آن گواه است.
عزت و حکمت، از عالی ترین صفات الهی و بیانگر تنزه او از هر نقصی است. "ویجعلون لله البنـت سبحـنه... • ... وهو العزیز الحکیم. آنها (در پندار خود،) برای خداوند دختران قرار می دهند- منزه است (از اینکه فرزندی داشته باشد) - ولی برای خودشان، آنچه را میل دارند قائل می شوند. . • ... و برای خدا، صفات عالی است و او قدرتمند و حکیم است "سرانجام ریشه این همه آلودگیها و بدبختیها را چنین معرفی می کند که اینها همه زائیده عدم ایمان به آخرت است" آنهایی که ایمان به سرای دیگر ندارند صفات زشت و شوم خواهند داشت" (للذین لا یؤمنون بالآخرة مثل السوء). " اما برای خداوند صفات عالی است" (و لله المثل الاعلی). " و او قادر حکیم است" (و هو العزیز الحکیم). و به همان نسبت که انسان به این خداوند بزرگ و عزیز و حکیم نزدیک می شود، شعاع نیرومندی از صفات عالیش، از علم و قدرت و حکمتش، در جان او پرتوافکن می گردد، و از خرافات و زشتکاریها و بدعتهای شوم فاصله می گیرد، اما هر قدر از او دور می گردد، به همان نسبت در ظلمات جهل و ضعف و زبونی و عادات زشت و شوم گرفتار می شود. فراموش کردن خدا و همچنین فراموش کردن دادگاه عدل او انگیزه همه پستیها و زشتیها و انحرافها و خرافات است، و یادآوری این دو اصل اصیل منبع اصلی احساس مسئولیت و مبارزه با جهل و خرافات، و عامل توانایی و دانایی است.
صفات کمال
"هو الله الذی لا الـه الا هو الملک القدوس السلـم المؤمن المهیمن العزیز الجبار المتکبر سبحـن الله عما یشرکون• هو الله الخــلق البارئ المصور له الاسماء الحسنی یسبح له ما فی السمـوت والارض وهو العزیز الحکیم. و خدایی است که معبودی جز او نیست، حاکم و مالک اصلی اوست، از هر عیب منزه است، به کسی یتم نمی کند، امنیت بخش است، مراقب همه چیز است، قدرتمندی شکست ناپذیر که با اراده نافذ خود هر امری را اصلاح می کند، و شایسته عظمت است خداوند منزه است از آنچه شریک برای او قرار می دهند! • او خداوندی است خالق، آفریننده ای بی سابقه، و صورتگری (بی نظیر) برای او نامهای نیک است آنچه در آسمانها و زمین است تسبیح او می گویند و او عزیز و حکیم است! "با توضیحی که داده شد روشن می شود که هیچ موجودی نمی تواند در صفاتی که در اینجا آمده است شریک و شبیه و نظیر او باشد. و در آخرین آیه مورد بحث در تکمیل این صفات به شش وصف دیگر اشاره کرده چنین می فرماید: " او خداوندی است آفریننده" (هو الله الخالق). " خداوندی که مخلوقات را بی کم و کاست، و بدون شبیهی از قبل، ایجاد کرد" (البارئ). " آفریدگاری که به هر موجودی صورت خاصی بخشید" (المصور). و سپس از آنجا که اوصاف خداوند منحصر به این اوصاف نیست، بلکه اوصافش همچون ذاتش بی پایان است، می افزاید: " برای او نامهای نیک است" (له الاسماء الحسنی). و به همین دلیل از هر گونه عیب و نقص، منزه و مبری است، " و تمام موجوداتی که در آسمان و زمین هستند برای او تسبیح می گویند" و او را از هر عیب و نقصی پاک می شمرند (یسبح له ما فی السماوات و الارض). و سرانجام برای تاکید بیشتر، روی موضوع نظام آفرینش به دو وصف دیگر از اوصافش که یکی از آنها قبلا آمد، اشاره کرده، می فرماید: " او عزیز و حکیم است" (و هو العزیز الحکیم). اولی نشانه کمال قدرت او بر همه چیز، و غلبه بر هر مانع است، و دومی اشاره به علم و آگاهی از نظام آفرینش و تنظیم برنامه دقیق در امر خلقت و تدبیراست.

پیشنهاد کاربران

بپرس