[ویکی فقه] حکمت خدا و الوهیت (قرآن). آیاتی از قرآن کریم الوهیت را از آثار حکمت الهی معرفی نموده است.
حکمت مطلق خدا، مقتضای الوهیت و شایستگی او برای عبادت است. "الله لا الـه الا هو الحی القیوم• ... لا الـه الا هو العزیز الحکیم. . هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه زنده، که قائم به ذات خویش است، و موجودات دیگر، قائم به او هستند• او کسی است که شما را در رحم (مادران)، آن چنان که می خواهد تصویر می کند. معبودی جز خداوند توانا و حکیم، نیست. "" لا اله الا هو العزیز الحکیم" در این جمله به همان مطلبی برگشت شده که گفتار در این آیات با آن مطلب آغاز شده بود، و آن مساله توحید بود و این جمله جنبه خلاصه گیری از آن مطلب است، تا آن را تاکید کرده باشد. چون مسایل ذکر شده در این آیات، یعنی: هدایت خلق بعد از ایجاد آنها، و مساله انزال کتاب و فرقان، و مساله متقن بودن تدبیر الهی در عذاب کردن کفار، اموری است که بناچار باید مستند به اله و معبودی باشد تا آن امور را تدبیر کند، و از آنجا که هیچ معبودی به جز خدای تعالی وجود ندارد، پس تنها اوست که مردم را به سوی حق هدایت می کند، و بناچار همو استکه کتاب و فرقان نازل می کند، و همو است که کفار را با بلاهای آسمانی و زمینی خود عذاب می نماید، و آن خدا اگر هدایت می کند، و یا کتاب می فرستد، و یا گروهی را عذاب می کند، از روی حکمت و عزتش می باشد ". . لا الـه الا هو... لا الـه الا هو العزیز الحکیم. . خداوند، (با ایجاد نظام واحد جهان هستی،) گواهی می دهد که معبودی جز او نیست و فرشتگان و صاحبان دانش، (هر کدام به گونه ای بر این مطلب،) گواهی می دهند در حالی که (خداوند در تمام عالم) قیام به عدالت دارد معبودی جز او نیست، که هم توانا و هم حکیم است. "". . وما من الـه الا الله وان الله لهو العزیز الحکیم. این همان سرگذشت واقعی (مسیح) است. (و ادعاهایی همچون الوهیت او، یا فرزند خدا بودنش، بی اساس است.) و هیچ معبودی، جز خداوند یگانه نیست و خداوند توانا و حکیم است "" و ان الله لهو العزیز الحکیم... "این جمله عطف است بر اول آیه و با تاکید شدیدی که دارد، دلگرمی دیگری و تشجیع دیگری است نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم می فرماید: خداوند از نصرت حق و تایید آن عاجز نیست و از این کار نه غافل می ماند و نه با سرگرمی به کار دیگران را مهمل می گذارد و نه از آن بی خبر می شود، برای اینکه او عزیز است، (و کسی که عزت مطلقه دارد از آنچه اراده کند عاجز نمی شود) و هم حکیم است (و کسی که حکمت مطلقه دارد نه دچار جهل می شود و نه در چیزی اهمال می ورزد)، پس چنین خدای عزیز و حکیمی معبود حق است، نه آن خدایان که اوهام دشمنان حق برای خود تراشیده اند. وهو الذی فی السماء الـه وفی الارض الـه وهو الحکیم العلیم. او کسی است که در آسمان معبود است و در زمین معبود و او حکیم و علیم است! "او به تنهایی مستحق معبودیت اهل آسمانها و زمین است. و تکرار کلمه" اله"- به طوری که گفته اند- هم تاکید را افاده می کند، و هم دلالت می کند بر اینکه اله بودن خدا در آسمان و زمین به معنای آن است که الوهیت او متعلق به آسمانها و زمین است، نه به این معنا که او در آسمانها و زمین و یا در یکی از آن دو مکان جای دارد. و در این آیه شریفه مقابله ای نسبت به آلهه ای که مشرکین برای آسمان و زمین اثبات می کنند به کار رفته، می فرماید در همه آسمانها و زمین جز او اله و معبودی نیست. و در اینکه آیه شریفه را با جمله" و هو الحکیم العلیم" ختم فرموده، با در نظر گرفتن اینکه جمله مذکور انحصار را می رساند، اشاره ای است به وحدانیت خدا در ربوبیت که لازمه این وحدانیت در ربوبیت داشتن حکمت و علم است.
حکمت مطلق خدا، مقتضای الوهیت و شایستگی او برای عبادت است. "الله لا الـه الا هو الحی القیوم• ... لا الـه الا هو العزیز الحکیم. . هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه زنده، که قائم به ذات خویش است، و موجودات دیگر، قائم به او هستند• او کسی است که شما را در رحم (مادران)، آن چنان که می خواهد تصویر می کند. معبودی جز خداوند توانا و حکیم، نیست. "" لا اله الا هو العزیز الحکیم" در این جمله به همان مطلبی برگشت شده که گفتار در این آیات با آن مطلب آغاز شده بود، و آن مساله توحید بود و این جمله جنبه خلاصه گیری از آن مطلب است، تا آن را تاکید کرده باشد. چون مسایل ذکر شده در این آیات، یعنی: هدایت خلق بعد از ایجاد آنها، و مساله انزال کتاب و فرقان، و مساله متقن بودن تدبیر الهی در عذاب کردن کفار، اموری است که بناچار باید مستند به اله و معبودی باشد تا آن امور را تدبیر کند، و از آنجا که هیچ معبودی به جز خدای تعالی وجود ندارد، پس تنها اوست که مردم را به سوی حق هدایت می کند، و بناچار همو استکه کتاب و فرقان نازل می کند، و همو است که کفار را با بلاهای آسمانی و زمینی خود عذاب می نماید، و آن خدا اگر هدایت می کند، و یا کتاب می فرستد، و یا گروهی را عذاب می کند، از روی حکمت و عزتش می باشد ". . لا الـه الا هو... لا الـه الا هو العزیز الحکیم. . خداوند، (با ایجاد نظام واحد جهان هستی،) گواهی می دهد که معبودی جز او نیست و فرشتگان و صاحبان دانش، (هر کدام به گونه ای بر این مطلب،) گواهی می دهند در حالی که (خداوند در تمام عالم) قیام به عدالت دارد معبودی جز او نیست، که هم توانا و هم حکیم است. "". . وما من الـه الا الله وان الله لهو العزیز الحکیم. این همان سرگذشت واقعی (مسیح) است. (و ادعاهایی همچون الوهیت او، یا فرزند خدا بودنش، بی اساس است.) و هیچ معبودی، جز خداوند یگانه نیست و خداوند توانا و حکیم است "" و ان الله لهو العزیز الحکیم... "این جمله عطف است بر اول آیه و با تاکید شدیدی که دارد، دلگرمی دیگری و تشجیع دیگری است نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم می فرماید: خداوند از نصرت حق و تایید آن عاجز نیست و از این کار نه غافل می ماند و نه با سرگرمی به کار دیگران را مهمل می گذارد و نه از آن بی خبر می شود، برای اینکه او عزیز است، (و کسی که عزت مطلقه دارد از آنچه اراده کند عاجز نمی شود) و هم حکیم است (و کسی که حکمت مطلقه دارد نه دچار جهل می شود و نه در چیزی اهمال می ورزد)، پس چنین خدای عزیز و حکیمی معبود حق است، نه آن خدایان که اوهام دشمنان حق برای خود تراشیده اند. وهو الذی فی السماء الـه وفی الارض الـه وهو الحکیم العلیم. او کسی است که در آسمان معبود است و در زمین معبود و او حکیم و علیم است! "او به تنهایی مستحق معبودیت اهل آسمانها و زمین است. و تکرار کلمه" اله"- به طوری که گفته اند- هم تاکید را افاده می کند، و هم دلالت می کند بر اینکه اله بودن خدا در آسمان و زمین به معنای آن است که الوهیت او متعلق به آسمانها و زمین است، نه به این معنا که او در آسمانها و زمین و یا در یکی از آن دو مکان جای دارد. و در این آیه شریفه مقابله ای نسبت به آلهه ای که مشرکین برای آسمان و زمین اثبات می کنند به کار رفته، می فرماید در همه آسمانها و زمین جز او اله و معبودی نیست. و در اینکه آیه شریفه را با جمله" و هو الحکیم العلیم" ختم فرموده، با در نظر گرفتن اینکه جمله مذکور انحصار را می رساند، اشاره ای است به وحدانیت خدا در ربوبیت که لازمه این وحدانیت در ربوبیت داشتن حکمت و علم است.
wikifeqh: حکمت_خدا_و_الوهیت_(قرآن)