حقوق حیوانات

[ویکی فقه] در چند سده اخیر، بویژه از زمانی که اعلامیه جهانی حقوق بشر به امضا رسید و این اصطلاح، بر سر زبان غربیان افتاد، گاه در میان آنان، سخن از ناسازگاری دین اسلام با حقوق انسان هابه میان آمد.
این امر، در دوران سیاست زده ما نمود بیش تری پیدا کرده و بر همین اساس، کم تر روز یا هفته ای است که از سوی این و آن، این انجمن و آن گروه، به اسلام و مسلمانان ، خرده گرفته نشود و جامعه ها و انجمن های غربی، زبان به بدگویی نگشایند و مسلمانان را متهم به نادیده انگاشتن، پایمال کردن و شکستن حقوق بشر نکنند.نیز در چند سال پسین، شاهد تلاش فراوان کسانی بوده ایم که بر آن بوده اند فقه را مجموعه ای خشک و بیگانه با اخلاق و معنویت بشناسانند؛ مجموعه ای که تنها با زبان ( تکلیف ) سر و کار دارد و ( حق ) انسان ها را بَر نمی تابد.و این در حالی است که کاووش گر با انصاف، با نگاهی به آموزه ها و متون فقه اسلامی ، به خوبی در می یابد، نه تنها حقوق بشر و کرامت انسانی، به زیباترین وجه، درکانون توجه اسلام است، و اسلام برای آن دل می سوزاند، تلاش می ورزد و پیروان خود را وامی دارد که آن را پاس دارند، که حقوق چهارپایان ؛ بلکه درختان و گیاهان نیز در این آیین، جایگاه ویژه دارد و هیچ گونه آسیب به این جایگاه را بَر نمی تابد.ما در این نوشتار، با بهره گیری از کتاب ها و متن های فقهی، به ارزیابی و بررسی حقوق جانداران و چهارپایان می پردازیم و با یادکرد نمونه هایی روشن در این باره، می نمایانیم فقه با این که با زبان (تکلیف) سخن می گوید، از زیباییها، جلوه هاو نکته های اخلاقی نیز برخوردار است و پیوندی استوار با مقوله (حق) حتی (حق حیوان) دارد.
اهمیت حق حیوان در فقه
اهمیت حق حیوان در فقه اسلامی ، تا آن جاست که شماری از فقیهان، در پاره ای موردها، آن را در زمره ( حق الله ) دانسته اند.
← غیر سودمند
بخش مهم سخنان فقیهان در پیوند با چارپایان، ناظر بر حق زندگی برای آنان و پافشاری بر بایستگی نگهداشت این حق بر انسان هاست.در زیر به یادکرد چند نمونه از این سخنان می پردازیم:
← شهید ثانی
...

حقوق حیوانات (animal rights)
تعمیم معنی کلّی حقوق بشر به حیوانات بر این اساس که حیوانات شاید قادر به اندیشیدن نباشند اما رنج می برند و انسان ها بی تردید از آن ها بهره کشی می کنند. جنبش دفاع از حقوق حیوانات۱ نام عام گسترۀ وسیعی از سازمان های ملی و محلی است که نسبت به مراکز سنتیِ بهزیستی رویکردی افراطی تر دارند. افراطی تر از آن اعتقاد به آزادی حیوانات۲ است که بر طبق آن حیوانات نباید به هیچ شکلی مورد استفاده یا بهره کشی قرار گیرند. اگرچه دربارۀ وضعیت حیوانات از دیرباز نگرانی هایی وجود داشته که از آن جمله تصویب قانون منع رفتار بی رحمانه و نادرست با گله های گاو۳ در انگلستان در ۱۸۲۲ بود که نخستین قانون در نوع خود در جهان بود. با این حال جنبش حمایت از حقوق حیوانات در اواخر دهۀ ۱۹۷۰ و درپی انتشار کتاب آزادی حیوانات۴، اثر پیتر سینگر۵، فیلسوف استرالیایی (۱۹۴۶ـ )، در کشورهای غربی پا گرفت. مدافعان حقوق حیوانات علیه تجارت پوست و گوشت، تشریح جانورانِ زنده و شکار مبارزه می کنند و درعین حال، با سایر شکل های بهره کشی از حیوانات، مانند باغ وحش ها و خرید و فروش حیوانات خانگی نیز به مخالفت برمی خیزند. آنان به این منظور به چاپ و پخش اعلامیه می پردازند و تظاهرات به راه می اندازند. همچنین، گاه به اقداماتی غیرقانونی، مانند حمله به قصابی ها و رهانیدن حیوانات از آزمایشگاه های تشریح جانوران زنده، نیز مبادرت می کنند. اعتراض های مدافعان حقوق حیوانات در ۱۹۹۴ به ممنوعیت حمل ونقل دام زنده در چندین شرکت عمدۀ بریتانیایی انجامید. در ۱۹۹۵، اتحادیۀ اروپایی۶ با برقراری محدودیت هایی در حمل ونقل دام موافقت کرد به طوری که مقرر شد اغلب حیوانات پس از هر هشت ساعت حمل ونقل، تغذیه شوند و ۲۴ ساعت استراحت کنند. حمل و نقل خوک، گاو، و گوسفند تا مسافت های طولانی تر امکان پذیر است زیرا دام ها را می توان در کامیون های بزرگ و راحت حمل نمود.
animal rights movementanimal liberationAct to Prevent the Cruel and Improper Treatment of CattleAnimal LiberationPeter SingerEuropean Union