[ویکی فقه] حشر ظالمان (قرآن). ظالمان در قیامت برای حسابرسی محشور می شوند.
«... انه لا یفلح الظــلمون• ویوم نحشرهم جمیعـا ثم نقول للذین اشرکوا این شرکاؤکم الذین کنتم تزعمون؛ چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ بسته (همتایی برای او قائل شده)، و یا آیات او را تکذیب کرده است؟! مسلما ظالمان، رستگار نخواهند شد!• آن روز که همه آنها را محشور می کنیم؛ سپس به مشرکان می گوییم: معبودهایتان، که همتای خدا می پنداشتید، کجایند؟ (چرا به یاری شما نمی شتابند؟! )».آیه ۲۲ سوره انعام در مقام بیان جمله قبلی یعنی: «انه لا یفلح الظالمون» است. گویا وقتی گفته شد: ستمکاران رستگار نمی شوند، سؤال می شد که چرا چنین است؟ در جواب گفته شده است: برای اینکه خداوند بزودی آنان را محشور کرده و از شرکائی که برای خدا قائل بودند، سراغ می گیرد، و چون شرکائی برای پروردگار نمی یابند تا حاضر سازند، لذا شرک خود را انکار کرده و به دروغ به خدا سوگند می خورند. و اگر ستمکاران در شرکائی که برای خدا اتخاذ کردند رستگار بودند، در آن روز شرکا را یافته، خود را تکذیب نمی کردند، بلکه بر طبق ادعای خود، آنها را شفیع قرار داده و از شفاعتشان بهره مند می شدند.
بازخواست ظالمان در قیامت
«احشروا الذین ظـلموا وازوجهم وما کانوا یعبدون• وقفوهم انهم مسـولون؛ در این هنگام به فرشتگان دستور داده می شود: ) ظالمان و همردیفانشان و آنچه را می پرستیدند... • آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند!».در اینکه ظالمان از چه چیز بازخواست می شوند، کلمات مفسرین مختلف است، بعضی گفته اند: " از اینکه آیا از عهده کلمه لا اله الا الله برآمده اند یا نه؟ " و بعضی دیگر گفته اند: " از این که آیا شکر آب خنک را به جای آورده اند یا خیر؟ و این سؤال از باب استهزای ایشان است". و بعضی دیگر گفته اند: " از اینکه آیا ولایت علی علیه السّلام را که بدان مامور بودند چگونه و تا چه حد رعایت کردند؟ ". و این وجوه بر فرض که درست باشد، هر یک به یکی از مصادیق اشاره دارند، نه اینکه منحصرا از فلان چیز بازخواست خواهند کرد، و از سیاق برمی آید که مطلب مورد بازخواست همان مطلبی است که جمله «ما لکم لا تناصرون» مشتمل بر آن است، می فرماید: شما را چه شده که یکدیگر را یاری نمی دهید، همان طور که در دنیا پشتیبان یکدیگر بودید و در برآوردن حوائج خود، و به مقصد رسیدن، از یکدیگر کمک می گرفتید؟
«... انه لا یفلح الظــلمون• ویوم نحشرهم جمیعـا ثم نقول للذین اشرکوا این شرکاؤکم الذین کنتم تزعمون؛ چه کسی ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ بسته (همتایی برای او قائل شده)، و یا آیات او را تکذیب کرده است؟! مسلما ظالمان، رستگار نخواهند شد!• آن روز که همه آنها را محشور می کنیم؛ سپس به مشرکان می گوییم: معبودهایتان، که همتای خدا می پنداشتید، کجایند؟ (چرا به یاری شما نمی شتابند؟! )».آیه ۲۲ سوره انعام در مقام بیان جمله قبلی یعنی: «انه لا یفلح الظالمون» است. گویا وقتی گفته شد: ستمکاران رستگار نمی شوند، سؤال می شد که چرا چنین است؟ در جواب گفته شده است: برای اینکه خداوند بزودی آنان را محشور کرده و از شرکائی که برای خدا قائل بودند، سراغ می گیرد، و چون شرکائی برای پروردگار نمی یابند تا حاضر سازند، لذا شرک خود را انکار کرده و به دروغ به خدا سوگند می خورند. و اگر ستمکاران در شرکائی که برای خدا اتخاذ کردند رستگار بودند، در آن روز شرکا را یافته، خود را تکذیب نمی کردند، بلکه بر طبق ادعای خود، آنها را شفیع قرار داده و از شفاعتشان بهره مند می شدند.
بازخواست ظالمان در قیامت
«احشروا الذین ظـلموا وازوجهم وما کانوا یعبدون• وقفوهم انهم مسـولون؛ در این هنگام به فرشتگان دستور داده می شود: ) ظالمان و همردیفانشان و آنچه را می پرستیدند... • آنها را نگهدارید که باید بازپرسی شوند!».در اینکه ظالمان از چه چیز بازخواست می شوند، کلمات مفسرین مختلف است، بعضی گفته اند: " از اینکه آیا از عهده کلمه لا اله الا الله برآمده اند یا نه؟ " و بعضی دیگر گفته اند: " از این که آیا شکر آب خنک را به جای آورده اند یا خیر؟ و این سؤال از باب استهزای ایشان است". و بعضی دیگر گفته اند: " از اینکه آیا ولایت علی علیه السّلام را که بدان مامور بودند چگونه و تا چه حد رعایت کردند؟ ". و این وجوه بر فرض که درست باشد، هر یک به یکی از مصادیق اشاره دارند، نه اینکه منحصرا از فلان چیز بازخواست خواهند کرد، و از سیاق برمی آید که مطلب مورد بازخواست همان مطلبی است که جمله «ما لکم لا تناصرون» مشتمل بر آن است، می فرماید: شما را چه شده که یکدیگر را یاری نمی دهید، همان طور که در دنیا پشتیبان یکدیگر بودید و در برآوردن حوائج خود، و به مقصد رسیدن، از یکدیگر کمک می گرفتید؟
wikifeqh: حشر_ظالمان_(قرآن)