حسن مثنی

[ویکی فقه] حسن مُثَنّی، با شهرت حسن بن حسن بن علی بن ابی طالب، فرزند امام حسن مجتبی (علیه السلام) و از بزرگان علویان است.
وی ابومحمد کنیه داشت. مادرش خَوْلَه بنت منظور بن زَبّان فَزاری بود. خوله پس از کشته شدن همسرش، محمد بن طلحة بن عبیداللّه، در جنگ جمل (سال ۳۶)، به همسری امام حسن (علیه السلام) درآمد.
حضور در کربلا
یکی از کسانی که در واقعه عاشورا حماسه آفرید و در راه امام زمان خویش جانفشانی کرد و نام خود را در جرگهٔ یاران وفادار حسین (علیه السّلام) در تاریخ جاودانه ساخت، جناب حسن مثنی، فرزند بزرگوار امام حسن مجتبی (علیه السّلام) بود.حسن مثنـّی روز عاشورا در واقعه کربلا حاضر بود و احمد بن ابراهیم حسنی در روایتی به نقل از ابومخنف سن وی را در آن هنگام نوزده یا بیست سال ذکر کرده است. وی در روز عاشورا همراه امام حسین شجاعانه جنگید و زخمی و اسیر شد.سید بن طاووس می گوید: مصنف کتاب المصابیح روایت کرده است که آن روز (عاشورا) حسن بن حسن مثنی در مقابل چشمان عمویش جنگید و هجده زخم بر پیکر او وارد شد و براثر آن زخم ها در میان کشته ها افتاد. وقتی کوفیان خواستند سرهای کشتگان را از بدن جدا کنند، دیدند حسن هنوز رمقی در تن دارد. دایی او، اسماء بن خارجه، (چون اسماء بن خارجه و خوله مادر حسن، هر دو از قبیلهٔ بنی فزاره بودند، لذا اسماء خود را دایی حسن معرفی کرد.) با کوفیان صحبت کرد و آنها را قانع کرد که امر حسن را به او واگذارند و گفت: اگر ابن زیاد او را به من بخشید که چه بهتر؛ و اگر نبخشید، خودش در مورد او تصمیم می گیرد. لذا او را به کوفه برد و چون رئیس قبیلهٔ بنی فزاره بود و از اشراف کوفه محسوب میشد، ابن زیاد حسن را به او واگذار کرد و او حسن را مداوا کرد و سپس به مدینه فرستاد. اما طبری می گوید: حسن بن حسن که مادرش خوله، دختر منظور بن زبان بن سیار فزاری بود (به جهت کمی سن) کوچک شمرده شد و کشته نشد. (حسن بن حسن در کربلا جوانی متاهل بود؛ لذا قول طبری که زنده بودن حسن را به سبب کمی سن می داند، باطل است.)همسر او دختر عمویش، فاطمه دختر امام حسین (علیه السلام) بود، امام پیش از واقعه عاشورا دختر خود را به عقد وی درآورده بود.
منصب او در خلافت امام علی
حسن مثنـّی بر اساس وصیت علی (علیه السلام) عهده دار و متولی صدقات و موقوفات امیر مؤمنان (علیه السلام) در مدینه بود. هنگامی که حجاج بن یوسف ثقفی والی مدینه بود، از حسن مثنـّی خواست که عمویش، عمر بن علی، را در تولیت این صدقات با خود شریک سازد، زیرا عمو و از خویشان وی است، اما او به سبب اینکه تولیت صدقات فقط مختص فرزندان فاطمه (سلام اللّه علیها) است، از این کار امتناع کرد و به شام نزد عبدالملک بن مروان، خلیفه اموی، رفت. خلیفه نیز حجّاج را از این کار منع کرد.
خلافت
...

[ویکی شیعه] حسن بن حسن بن علی بن ابی طالب(زنده در ۸۵ق)، مشهور به حسن مُثَنّیٰ، فرزند امام حسن مجتبی(ع) وهمسر فاطمه دختر امام حسین (ع) از بزرگان علویان.
حسن مثنیٰ، در واقعه کربلا در لشکر امام حسین (ع) بود و مجروح شد و با وساطت اسماء بن خارجه فزاری، از معرکه نجات یافت و در کوفه تحت درمان قرار گرفت، او پس از بهبودی، از کوفه به مدینه بازگشت.
او در شورش عبدالرحمان بن محمد بن اشعث، علیه حجاج بن یوسف شرکت کرد. حسن مثنیٰ در زمان خودش، متولی صدقات امیرالمؤمنین(ع) بود. در اینکه آیا حسن مثنیٰ ادعای امامت کرده یا نه، اختلاف نظر وجود دارد. برخی از منابع زیدیه و ملل و نحل نویسان از حسن مثنـی به عنوان یکی از امامان زیدیه یاد کرده‎اند.

حسن مُثَنّی (۴۴ـ۹۷ق)
فرزند امام حسن مجتبی (ع) و از فضلا و بزرگان بنی هاشم. مردی شجاع و دلاور بود. در واقعۀ عاشورا شرکت داشت و دلاوری ها از خود نشان داد. تنها مجروحی بود که زنده ماند. با فاطمه دختر امام حسین (ع) ازدواج کرد و از او دارای سه فرزند ذکور شد به نام های عبدالله المحض، ابراهیم الضمر و حسن المثلث که عمدۀ سادات حسنی از ذریۀ این سه نفرند. نخستین نفر از سادات حسنی بود که علیه بنی امیه شورید و عبدالرحمان بن اشعث با او بیعت کرد. اما پس از به قتل رسیدن عبدالرحمان، حسن مثنی متواری شد. عاقبت سلیمان بن عبدالملک، خلیفۀ اموی، او را مسموم کرد. حسن مثنی از پدرش امام حسن (ع) و همسرش فاطمه و عبدالله بن جعفر بن ابی طالب روایت کرده است. وی متولی جمع آوری صدقات امیرالمؤمنین (ع) بود.