حسن بن محمد صاغانی

[ویکی فقه] صاغانی، حسن بن محمد، صاغانی، حسن بن محمد، کنیه اش ابوالفضائل و لقّبش رضی الدین، لغوی و محدّث قرن ششم و هفتم می باشد.
وی در صفر ۵۷۷ در شهر لوهور ( لاهور ) هند به دنیا آمد. از این رو، با اختلاف در کتابت، لُهَوری یا لَوهوری خوانده شده است.
نسب
گفته اند که نَسَب وی به عمر بن خطاب می رسد. صاغانی خود نیز به این مطلب اشاره کرده و خود را «العُمَری» معرفی کرده است. انتساب او به تیرۀ عَدیّ از قبیله قریش به واسطه نسبت جدّ اعلایش، عمر، با این طایفه است.به گفته ابن ابی الوفاء، صاغانی انتساب تبار وی به آن منطقه است. صاغانی را، به اختلاف، منسوب به منطقه صاغان روستایی در مرو و صَغانیان (معرّب چغانیان) در ماوراء النهر نزدیکی تِرمذ دانسته اند. اما چون او را صغانی و صاغانی خوانده اند، به احتمال بیش تر تبار وی از منطقه صغانیان بوده ، چرا که به گفته سمعانی و یاقوت حموی وجه انتساب به منطقه صغانیان به دو صورت مذکوربوده است. یاقوت حموی و صفدی نیز صاغان را از مناطق ماوراء النهر دانستهاند. صاغانی در آثارش خود را صغانی معرفی کرده است.
اقامت در غزنه
از کودکی و نوجوانی صاغانی اطلاع چندانی در دست نیست، جز آن که پیش از مرگ پدرش در ۵۹۰ به همراه او به غزنه رفت و در آن جا نشو و نما کرد. وی مطلبی را که از پدرش در دهه هشتاد سدۀ ششم در غزنه شنیده گزارش کرده است که نشان می دهد او در دهه نخست زندگی اش، در این شهر بوده است. ظاهراً وی قرآن و مقدمات علم حدیث و فقه را در همین شهر فرا گرفت و در ۵۹۵ غزنه را به قصد بغداد ترک کرد.
سماع حدیث در مکه
...