حسن بن علی یازوری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] یازوری، حسن بن علی ، بن عبدالرحمان، قاضی القضاة و داعی الدعاة و وزیر فاطمیانمحرّم ۴۴۲ـ اول محرّم ۴۵۰). وی از مشهورترین وزیران اهل قلم در دولت فاطمیان بود و نقش بسیاری در امر دعوت فاطمیان و اوضاع داخلی و خارجی مصر در زمان خلافت المستنصربالله (۴۲۷ـ ۴۸۷) داشت، به نحوی که پس از عزل او، مصر وارد تاریک ترین دوران تاریخی خود شد.
یازوری فلسطینی الاصل و از قریۀ یازور بود. پدرش به رمله رفت و عهده دار امر قضاوت شد و پس از او، یازوری به این کار پرداخت، اما بعد از مدتی عزل شد و به مصر رفت و خواستار بازگشت به شغل خود شد.
کسب همزمان سه منصب در دولت
وی در مصر به خدمت مادر المستنصربالله در آمد. در این زمان، ابوسعد تستری (مسئول دیوان امّ خلیفه و از افراد بانفوذ در دستگاه حکومتی) به قتل رسید و برادرش، ابی نص، به سبب ترس از ترکان، از جانشین او شدن خودداری کرد. بنابراین، یازوری، ضمن داشتن مقام قضاوت، مسئولیت دیوان امّ خلیفه را نیز برعهده گرفت و قدرت و نفوذش در دولت زیاد شد و پس از عزل صاعد بن مسعود از وزارت، وزیر شد. یازوری پیش از آن که وزیر المستنصربالله بشود، قاضی القضاة و داعی الدعاة بود و در سال ۴۴۳، منصب وزارت هم یافت نخستین بار بود که کسی در دولت فاطمی این سه منصب را با هم داشت. این امر از القاب او نیز نمایان است: «الوزیرالاجل، الاوحد المسکین، سیدالوزراء، تاج الاصفیاء، قاضی القضاة و داعی الدعاة، علم المجد، خالصة امیرالمؤمنین الناصرالدین ابومحمدحسن بن علی بن عبدالرحمان الیازوری». ابن حجر عسقلانی القاب او را چنین ذکر کرده است: «قاضی القضاة داعی الدعاة الاجل المکین عمدة الدین امین امیرالمؤمنین». سپس به القاب او لقب «الناصرلدین، غیاث المسلمین» افزوده شد و لقب «خلیل امیرالمؤمنین» به جای لقب «خالصة امیرالمؤمنین» ذکر گردید.
کسب امتیازات و القاب فاخر
ابن قلانسی مراسم تعیین شدن حسن بن علی یازوری را به وزارت المستنصربالله در ذیقعده ۴۴۳، وصف کرده است. گرفتن امتیازات و القاب فاخر برای یازوری معمول شد و همین بر اقتدار و نفوذ او افزود تا جایی که نامش را بر سکه نقش کردند.
برقراری نظم در مصر
...

پیشنهاد کاربران

بپرس