حدیقه الازهار فی ماهیه العشب و العقار

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حدیقة الازهار فی ماهیة العشب و العقّار (کتاب). «حدیقة الازهار فی ماهیة العشب و العقار» تالیف ابوالقاسم بن محمد بن ابراهیم غسانی مشهور به وزیر است.
نام مذکور را مؤلف در خطبه آغازین کتاب «حدیقة الازهار فی شرح ماهیة العشب و العقار» ذکر می کند. با این حال ابوالعباس مقری این کتاب را با عنوان حدیقة الازهار فی الاعشاب و العقار نام برده است. غسانی این کتاب را برای خزانه حکومتی پادشاه سعدی سلطان احمد منصور، ملقب به ذهبی (۱۰۱۲- ۹۸۶ ق) تالیف نموده است. تاریخ پایان نگارش این کتاب چنان که در کلام پایانی این کتاب آمده، سال ۹۹۴ ق است.

[ویکی نور] حدیقة الازهار فی ماهیة العُشبِ و العَقّار تألیف ابوالقاسم بن محمد بن ابراهیم غسانی مشهور به وزیر است. نام مذکور را مؤلف در خطبه آغازین کتاب «حدیقة الازهار فی شرح ماهیة العشب و العقار» ذکر می کند. (ص6). با این حال ابوالعباس مقری این کتاب را با عنوان حدیقة الازهار فی الاعشاب و العقار نام برده است. (روضة الآس، ص217).
غسانی این کتاب را برای خزانه حکومتی پادشاه سعدی سلطان احمد منصور، ملقب به ذهبی (1012- 986ق) تألیف نموده است. تاریخ پایان نگارش این کتاب چنان که در کلام پایانی این کتاب آمده، سال 994ق است. (ص351).
این کتاب به ترتیب حروف الفبا نگاشته شده است. البته ترتیب حروف الفبا در این اثر بر اساس ترتیب و اصطلاح اهل مغرب است؛ یعنی حروف الفباء با حرف الف شروع شده و با حرف شین پایان می پذیرد.
مؤلف در ابتدا اسم ماده مورد نظر را بیان می کند، آن گاه ماهیت و شکل و اجزاء آن را شرح می دهد و البته بسیاری از اوقات در هنگام بیان ماهیت مفردات، نام های متعدد هر گیاهی را متذکر می شود و نیز محل پرورش آن را ذکر می کند.
مؤلف پس از توضیح و توصیف هر ماده، طبیعت آن را و سپس خواص و منافعش و در انتها بدل هر مفرد را ذکر می نماید. در مجموع غسانی 385 ماده را شرح و توضیح می دهد.

[ویکی فقه] حدیقه الازهار فی ماهیه العشب و العقار (کتاب). «حدیقة الازهار فی ماهیة العشب و العقار» تالیف ابوالقاسم بن محمد بن ابراهیم غسانی مشهور به وزیر است.
نام مذکور را مؤلف در خطبه آغازین کتاب «حدیقة الازهار فی شرح ماهیة العشب و العقار» ذکر می کند. با این حال ابوالعباس مقری این کتاب را با عنوان حدیقة الازهار فی الاعشاب و العقار نام برده است. غسانی این کتاب را برای خزانه حکومتی پادشاه سعدی سلطان احمد منصور، ملقب به ذهبی (۱۰۱۲- ۹۸۶ ق) تالیف نموده است. تاریخ پایان نگارش این کتاب چنان که در کلام پایانی این کتاب آمده، سال ۹۹۴ ق است.
ساختار
این کتاب به ترتیب حروف الفبا نگاشته شده است. البته ترتیب حروف الفبا در این اثر بر اساس ترتیب و اصطلاح اهل مغرب است؛ یعنی حروف الفباء با حرف الف شروع شده و با حرف شین پایان می پذیرد. مؤلف در ابتدا اسم ماده مورد نظر را بیان می کند، آن گاه ماهیت و شکل و اجزاء آن را شرح می دهد و البته بسیاری از اوقات در هنگام بیان ماهیت مفردات، نام های متعدد هر گیاهی را متذکر می شود و نیز محل پرورش آن را ذکر می کند. مؤلف پس از توضیح و توصیف هر ماده، طبیعت آن را و سپس خواص و منافعش و در انتها بدل هر مفرد را ذکر می نماید. در مجموع غسانی ۳۸۵ ماده را شرح و توضیح می دهد.
گزارش محتوا
دسته بندی، نثر تقریبا ساده مؤلف، جامعیت در عین اختصار این اثر همه از ویژگی های قابل تحسین کتاب به شمار می آید. با این حال ویژگی منحصر به فرد این اثر، دسته بندی گیاهان بر اساس جنس آن هاست، امری که امروزه در گیاه شناسی بیشتر مورد توجه قرار می گیرد. افزون بر این وی از منابع بسیاری در تالیف این اثر بهره مند می شود، از این رو بسیار در کتاب او این عبارت به چشم می خورد: «اختلف الاطباء فی ماهیة کذا... فمنهم من قال کذا و منهم من قال کذا». البته وی در عین نقل اقوال به نقد و کنکاش آن ها نیز می پردازد و قولی را برمی گزیند که در نظر او صحیح تر است. البته در میان مصادری که وی در نگارش این کتاب به آن ها مراجعه می کند، کتاب عمدة الطبیب فی معرفة النبات ، نگاشته ابن عبدون بیشتر مورد توجه غسانی واقع شده، به گونه ای که بالغ بر ده مرتبه به صراحت نام این کتاب را ذکر می کند و در بسیاری از مواقع بدون ذکر نام، مطالب این کتاب را بدون تغییر در عبارت ذکر می کند. نگاهی به آنچه ابن عبدون در کتاب عمدة الطبیب در شرح زنجبیل ، کندر ، عرطنیثا، قیصوم، قتاد، قرنفل، سماق و خولنجان گفته و مقایسه آن ها با مطالبی که غسانی نقل کرده، به وضوح نشان می دهد که بسیاری از تحقیقات غسانی متاثر از گفته های ابن عبدون است.
وضعیت کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس