حدیث تفسیری

[ویکی فقه] حدیث و تفسیر قرآن پیوندی دیرین دارند؛ به گونه ای که اولین نوع تفسیر، تفسیر مأثور می باشد.
اولین نوع تفسیر، تفسیر مأثور بوده است و راویان و محدّثان نخستین کسانی بودند که به نقل احادیثی در تفسیر قرآن پرداختند، بدین ترتیب، شکل گیری علم تفسیر با تاریخ تدوین حدیث پیوند یافته است.
نخستین مفسِر
پیامبر صلی اللّه علیه وآله وسلم نخستین مفسِر قرآن محسوب می شود.قرآن وظیفه پیامبر را تبیین آیات اعلام کرده و آن حضرت با سخنان و اعمال خود، بسیاری از آیات قرآن را تبیین کرده است، اما در این که چه مقدار از آیات قرآن را برای صحابه شرح داده است، اختلاف وجود دارد. ظاهرآ آن چه امروزه از پیامبر در تفسیر قرآن در اختیار است، مطالبی پراکنده است که کل قرآن را شامل نمی شود.سیوطی در الاتقان فی علوم القرآن عمده احادیث تفسیری پیامبر اکرم ــ به جز روایات اسباب نزول ــ را گرد آورده است.
منابع دسترسی
پس از پیامبر، صحابه و تابعین (به اعتقاد اهل سنّت) و اهل بیت علیهم السلام (در نظر شیعیان)، وظیفه تبیین آیات الهی را برای مردم بر عهده داشته اند که همه این مطالب، در قالب احادیث، در جوامع حدیثی اهل سنّت و شیعه گرد آمده است.در کتاب هایی نیز احادیث تفسیری گرد آمده، که از آن جمله است: تفسیر علی بن ابراهیم قمی، تفسیر عیاشی و تفسیر فرات کوفی از شیعه، و تفسیر ابن عباس و تفسیر طبری از اهل سنّت.کتاب اخیر کامل ترین مجموعه از احادیث پیامبر و اظهارات دیگران است که بی استثنا با آیه یا عبارتی از قرآن مرتبط است.
پیشینه تفسیر
...