حجیت ظن خاص

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حجیت ظن خاص، صحّت استناد به ظنّ خاص در استنباط حکم شرعی است.
حجیت ظن خاص، مقابل حجیت ظن مطلق و به معنای قابلیت و صحت استناد به ظن خاص، در استنباط احکام شرعی است.
نظر مشهور اصولیون
مشهور اصولی های متاخر، به انفتاح حکمی معتقدند؛ یعنی بر این باورند که نسبت به بیشتر احکام شرعی، باب علم به روی ما بسته است، ولی باب علمی، یعنی ظن خاص (ظنی که دلیل قطعی بر حجیت آن از جانب شارع اقامه شده است، مانند: ظواهر قرآن و خبر واحد) به روی ما باز است و به همین خاطر می توانیم بیشتر احکام را از طریق علمی (ظن معتبر) به دست آوریم و نیازی به بحث از حجیت ظن مطلق نداریم.
نکته
درباره حجیت امارات ظنی (ظنون خاص)، دو مبنا وجود دارد:۱. گروهی معتقدند امارات ظنی، بر فرض انسداد باب علم، حجیت دارد، اما بر فرض انفتاح باب علم، وظیفه مکلفان فقط رجوع به علم و تحصیل قطع است؛۲. مشهور علمای شیعه و سنی اعتقاد دارند ظن خاص در صورت انفتاح باب علم نیز حجت است، که این گروه خود به دو دسته تقسیم می شوند:ا) گروهی که حجیت امارات را از باب طریقیت و کاشفیت می دانند؛ب) گروهی که حجیت امارات را از باب سببیت می دانند.

پیشنهاد کاربران

بپرس