حافظیه

/hAfeziyye/

لغت نامه دهخدا

حافظیه. [ ف ِ ظی ی َ ] ( اِخ ) دهی جزء بخش حومه شهرستان محلات در 21000 گزی جنوب باختر محلات متصل به جاده محلات به خمین. سکنه 15 نفر. ( فرهنگ جغرافیائی ایران ج 1 ص 66 ).

حافظیه. [ ف ِ ظی ی َ ] ( اِخ ) نام مزار خواجه حافظ شیرازی در شیراز است. میر علی شیر نوائی درباره مولانا محمد معمائی صدراعظم بابرمیرزا گوید: در ایام مکنت خود در شیراز بر سر تربت خواجه حافظ گنبد ساخت ، و بابرمیرزا را در آن گنبد ضیافت کرد، اما یکی از خوش طبعان شیراز بجانبی که نظر میرزا افتد این بیت نوشته بود:
اگرچه جمله اوقاف شهر غارت کرد
خداش خیر دهاد آنکه این عمارت کرد.
میرزا خوانده و در آن باب بسیار مطایبه کردند و من این نقل را از خودش شنیده ام و با فقیر الفتی داشت. ( ترجمه مجالس النفائس ص 37 و 211 ). فرصت شیرازی گوید: تکیه حافظیه در سمت شرقی شیراز است ولی چندان مسافتی با شهر ندارد و آن ازجمله تکایای معروفه عالم است. بنیادش نیز از مرحوم کریم خان است و آن دو طرف است ، طرفی بسیار وسیع و باروح که اراضیش قبرستان است و در وسط آن قبور مزار خواجه واقع شده لوح مزارش سنگ مرمر بسیار بزرگی است که بعض اشعار او رابر آن نقر کرده اند، محجری از آهن دور آنست و بر آن مزار قبه ای نیست ، اما طرف دیگر باغچه ایست که در آن اشجار بسیار و انواع اثمار است ، و در میان دو طرف مذکور حجراتی است که به هر دو طرف مذکور درها باز میشودو در وسط حجره ها تالاری است ملوکانه و اساسی بزرگانه نیز دو طرفش گشاده و در آن چهار ستون از سنگ برپاست ، در جلو آن تالار دریاچه ای است که از آب رکنابادش مجری است و آب انباری نیز در زاویه آنجاست ، الحق تکیه ای به این نهاد و سرشت روضه ایست از روضه های بهشت. ( آثارالعجم چ 1312 ص 469 ).
صاحب فارس نامه گوید: این تکیه از حضرت کریم خان زند است ، سقف ایوان را بر چهار ستون یکپارچه سنگ پنج ذرعی از دو جانب گذاشته و از دو جانب ایوان هشت حجره وسیع ساخته و تاکنون به آبادی تمام باقی است. ( فارسنامه ناصری نسخه خطی ). ادوارد براون گوید: آرامگاه حافظ در باغ زیبائی در شیراز واقع شده است که به حافظیه معروفست ، و این مقبره را ابوالقاسم بابر تزیین کرد در وقتی که بسال 856 هَ. ق.1452/ م. به شیراز آمد، ساختن آن مقبره را به مولانا محمد معمائی رجوع فرمود . در ازمنه اخیر آن مقبره را کریم خان زند که یکی از بهترین پادشاهان ایران بوده است ، مرمت کرده بر زینت و جمال آن بیفزود، و سنگی هم که اکنون بر روی قبر حافظ قرار دارد به امر آن پادشاه از یک پارچه مرمر بسیار زیبا تراشیده شده و در آنجا نصب کرده اند، و بعضی ابیات این غزل بر آن منقوش است :بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

آرامگاه حافظ
ده جزئ بخش حومه شهرستان محلات

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حافظ در قبرستانی به نام مصلی، که بعدها به باغ بزرگی تبدیل شد، دفن گردید که به حافظیه مشهور است.
در ۸۵۶، محمد معمایی، وزیر میرزا ابوالقاسم بابر، بر آرام گاه حافظ گنبدی ساخت.
امیرعلیشیر نوائی، تذکره مجالس النفائس، ج۱، ص۳۷، چاپ علی اصغر حکمت، تهران ۱۳۶۳ ش.
مساحت کلی حافظیه حدود بیست هزار متر مربع است.
ناصر پازوکی طرودی و عبدالکریم شادمهر، آثار ثبت شده ایران در فهرست آثار ملی: از ۲۴/۶/۱۳۱۰ تا ۲۴/۶/ ۱۳۸۴، ج۱، ص۲۳۳، تهران ۱۳۸۴ ش.
تزیینات تالار شامل نقاشی، گچ بری، کاشی کاری و کتیبه نگاری است.
محمدتقی مصطفوی، اقلیم پارس، ج۱، ص۵۳، تهران ۱۳۴۳ ش.
...

دانشنامه آزاد فارسی

حافِظِیّه
حافِظِیّه
حافِظِیّه
حافِظِیّه
(یا: آرامگاه حافظ) پایین تر از دروازه قرآن شهر شیراز در اوایل خیابان خرابات. بنای یادبود اصلی در ۱۱۸۷ق و دورۀ کریم خان زند ساخته شده بود که از ایوانی با چهار ستون سنگی و دو اتاق در دو طرف آن تشکیل می شد. قبر حافظ در قبرستان پشت بنا در محوطه ای نرده کشی شده قرار داشت. بنای کنونی که معمار طراح آن آندره گدار است، در فاصلۀ سال های ۱۳۱۴ تا ۱۳۱۷ش با افزودن شانزده ستون سنگی به چهار ستون اولیه در ایوانی به طول ۵۶ متر و تزیینات گچ بری، کاشی کاری و نقاشی و حک اشعاری در جاهای مختلف احداث شده است. آرامگاه حافظ نیز به صورت سکویی با هشت ستون سنگی و سقف و گنبدی با نمای مسین و تزیینات کاشی کاری در محل اصلی در موازات ایوان بزرگ در نارنجستانی خرم و باصفا با دو حوض مستطیل شکل بنا شده است. پوش زیرین گنبد، با کاشی های معرق بسیار زیبا و یک غزل حافظ تزیین شده است. پوش خارجی به صورت گنبد ترک داری است که کلاه قلندران و درویشان را به خاطر می آورد و پوششی مسین دارد. در جوار مزار حافظ مقابر دیگری نیز قرار دارد. آرامگاه خانوادگی قوام الملک شیرازی در جنوب محوطه شامل یک حیاط با دو باغچه و یک حوض و یک تالار، همچنین مقبرۀ اهلی شیرازی، سید مجتهد کازرونی، محمدهاشم ذهبی، میر نظام الدین دستغیب، لطفعلی صورتگر، مهدی حمیدی شیرازی و محمدخلیل رجایی و در شمال محوطه مقبرۀ قاسم خان والی قرار دارد که از تالار آن به عنوان کتابخانه استفاده می شود.

پیشنهاد کاربران

بپرس