جنید سلطانی

[ویکی فقه] نگارگر ایرانی که در اواخر قرن هشتم و اوایل قرن نهم می زیست. از زندگی او اطلاع چندانی در دست نیست .
قدیم ترین نوشته ای که نام وی در آن آمده مقدمه دوست محمد هروی بر مرقع بهرام میرزاست که او را شاگرد شمس الدین نقاش ، نگارگر برجسته قرن هشتم ، معرفی می کند. گفته شده که وی اهل شیراز بوده و به دلیل مسافرت به بغداد در عهد جلایریان، به بغدادی مشهور شده است . او یکی از نقاشان رسمی دربار سلطان احمد جلایر در بغداد بود و بدین سبب در حاشیه برخی آثارش «جنید سلطانی » رقم می زد و به سبب نوآوری در نقاشی آن دوره او را یکی از بنیان گذاران مکتب جلایری برشمرده اند
مهم ترین اثر
برخی جنید را نخستین نقاش ایرانی ، می دانند که نام خود را در زیر برخی از آثارش رقم زده است . مهم ترین اثر جنید، که از شاهکارهای نقاشی ایرانی پیش از عهد تیموری محسوب می شود، تصویرگری نسخه ای از دیوان خواجوی کرمانی ، به خط میرعلی تبریزی است که در ۷۹۹ در بغداد انجام گرفته و اکنون در موزه بریتانیا (ش ۱۸۱۱۳) نگهداری می شود و تصاویر اندک آن از شاهکارهای نقاشی ایرانی پیش از عهد تیموری است . این نسخه نُه نگاره دارد که دو نگاره آن دارای امضای جنید است
توازن در تلفیق خط و نقاشی
جنید، در این مجموعه ، از رنگهای نزدیک به هم استفاده کرده که چنین شیوه ای تا این اندازه در کار نگارگران پیش از او بی سابقه است . به نظر کونل جنید اولین کسی است که در تلفیق خط و نقاشی توازن ایجاد کرده است به گونه ای که کاکل درختان تا حواشی متن کشیده شده و بعضی تصویرها در اطراف دوبیت شعر به شیوه ماهرانه ای نقاشی شده است . تصویر دقیق پارچه ها و قالیهای آن دوره ، که نمونه ای از آن ها باقی نمانده ، بر ارزش این نسخه افزوده است . همچنین کریم زاده تبریزی ، با استناد به نگاره مجلس با شکوه عروسی همای و همایون ، جنید را در تذهیب ، ترسیم نقوش هندسی و نگارش خط رقاع و کوفی نیز چیره دست دانسته است .
تصویرهای دیوان سلطان احمد جلایر
...