جنبش دانشجویی در دوران پهلوی دوم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] حادثه ۱۶ آذر ۱۳۳۲ علیه حضور امریکایی ها در ایران و دانشگاه ها از حوادث مهم تاریخ ایران است که به عنوان یکی از عوامل اتحاد و همبستگی مردم ایران و سرانجام پیروزی در ۲۲ بهمن ۵۷ به شمار می رود.
حوادث مهمی در تاریخ ایران رخ داده اند که هر یک سرآغازی برای اتحاد و همبستگی و سرانجام پیروزی در ۲۲ بهمن ۵۷ گردیدند. در این حوادث هر چند عده زیادی کشته و زخمی شدند، امّا خود سرچشمه خیر و موفقیت در گرفتن سرنوشت کشور گردیدند. هر چند رژیم سابق در دوران محمدرضا شاه، تمام توان و نیروی خود را در سرکوبی قیام مردم به کار گرفت، امّا هرگز نتوانست، قیام را به مدت طولانی خاموش نماید، در نتیجه این کشتارها بود که انگیزه بیشتری به مردم برای مبارزه با استبداد و دیکتاتوری می داد، تا انتقام خون عزیزان خود را بگیرند. یکی از این قیام ها، حادثه ۱۶ آذر ۱۳۳۲ بود که علیه حضور امریکایی ها در ایران عموماً و در دانشگاه به طور خصوصی بود. اعتراضی که به خاک و خون کشیده شد، امّا سال هاست که از آن به عنوان یکی از عوامل پیروزی انقلاب یاد می شود و شهدای دانشجو همواره نه تنها مورد تکریم و احترام بوده اند، بلکه سرمشق و الگوی مبارزه با استبداد و استعمار بوده اند.
حضور استعمار در ایران
یکی از هدف های اساسی استعمارگران امریکایی و انگلیسی، بازگرداندن جریان نفت ایران به غرب (پس از ملی شدن نفت) بود، به این منظور تصمیم گرفته شد، ابتدا روابط سیاسی ایران و انگلیس که از پاییز ۱۳۳۱ به اهتمام مصدق قطع شده بود، در محیط آرام دوباره تجدید گردد. نهضت مقاومت و رهبری آن نیز قصد داشت، صدای اعتراض مردم ایران را به گوش جهانیان برساند و تلاش انگلیس و امریکا را که می خواستند، با مشروع جلوه دادن رژیم کودتا (دولت فضل الله زاهدی) امتیازات مورد نظر خود را از حکومت زاهدی در محیط آرام و بدون سر و صدا به دست آورند، خنثی سازد. اجرای این برنامه به عهده کمیته هماهنگی و دانشگاه گذاشته شد.
تظاهرات و اعتراضات دانشجویان
تظاهرات دانشجویان دانشگاه تهران، به عنوان اعتراض به ورود «دنیس رایت» کاردار جدید سفارت انگلیس در ایران، از روز ۱۴ آذر ۱۳۳۲ آغاز گردید. دانشجویان دانشگاه های حقوق و علوم سیاسی، علوم، دندانپزشکی، فنی، پزشکی و داروسازی در دانشکده های خود تظاهرات پرشوری علیه رژیم کودتا و مقاصد آن بر پا کردند. روز ۱۵ آذر ماه، تظاهرات به خارج از دانشگاه کشیده شد و ماموران نظامی در زد و خورد با دانشجویان، شماری را مجروح و گروهی را دستگیر و زندانی کردند.
حادثه ۱۶ آذر ۱۳۳۲
...

پیشنهاد کاربران

بپرس