جمهور

مباحثه در خانه ای واقع در نزدیکی دروازه پیرائوس شهر آتن صورت می گیرد. صاحب خانه پیرمردی ثروتمند و آریستوکرات به نام کفالوس است. در میان جمع علاوه بر سقراط، پولمارخوس پسر کفالوس، گلاوکن و آدیمانتوس برادران افلاطون، و تراسیماخوس سوفسطایی نیز حضور دارند.
جمهوری با توصیف کفالوس از سن پیری آغاز می شود. او می گوید در سن پیری انسان از هیجان های جوانی رهایی می یابد و همچون برده ای است که از بند شهوات آزاد شده است. حال روحی هرکس در سن پیری به این بستگی دارد که ایام عمر را چگونه گذرانده است.
انسان در ایام پیری زندگی خود را مرور می کند. اگر بد زندگی کرده و کارهای ظالمانه کرده باشد، به تشویش می افتد؛ ولی آنکه در گذشتهٔ خود عملی ظالمانه نیابد، آرامش خود را باز می یابد و امید یار او می شود. البته اگر کسی در ایام پیری از تمکن مالی برخوردار باشد، راحت تر و بهتر زندگی را می گذراند.
سقراط از کفالوس می پرسد: «بزرگترین خوشی و نیکی که از ثروت به تو رسیده است چیست؟»
کفالوس می گوید که ثروت بیش تر از آن جهت خوب است که او را سخی و شریف و عادل بار می آورد. ثروت آدمی را بازمی دارد از اینکه عملی خلاف عدالت انجام دهد یا مدیون دیگری باشد، امّا «نه خردمند اگر تنگدست باشد رنج پیری را به آسانی می تواند تحمل کند، و نه بی خرد هر چند توانگر باشد آرامشی در درون خود می یابد. » پس تنها مردمان عدالت پیشه و درستکار از ثروتی که اندوخته اند، سود می برند.
سقراط از کفالوس می پرسد که مقصودش از عدالت چیست و بدین ترتیب مباحثه جهت فلسفی می گیرد. کفالوس عدالت را «درستکاری و پس دادن مال غیر» تعریف می کند، و سقراط می گوید اگر کسی مالی را در حال سلامتی از کسی بگیرد و آن را در حال جنون به او پس بدهد؛ آیا عادلانه رفتار کرده است؟ کفالوس ایراد را می پذیرد و از بحث کناره می گیرد و ادامه آن را به فرزند خود پولمارخوس واگذار می کند تا به گفتهٔ طنزآمیز سقراط در بحث نیز وارث پدر باشد.
پولمارخوس نخست از قول سیمونیدس شاعر می گوید «عدالت این است که آدمی دِینی را که به هر کسی دارد، ادا کند. » به این تعریف همان انتقاد قبلی وارد می شود. پس از چندبار انتقاد و تعدیل، پولمارخوس می گوید «عدالت آن است که به دوستان، نیکی کنیم و به دشمنان، بدی کنیم. » سقراط بازمی گوید «کار عادل این نیست که به کسی، خواه دوست باشد و خواه دشمن، بدی و زیان برساند؛ بلکه این کار، کار ستمگران است»

این گفتگو به بررسی نوع حکومتی می پردازد که از زمان پادشاهان در روم ایجاد شده بود و کسانی چون ژولیوس سزار با آن به چالش کشیده شدند. در این اثر تدوین قانون اساسی توضیح داده شده است و سیسرون انواع مختلف قانون اساسی و نقش هایی که شهروندان در حکومت ایفا می کنند را بررسی می کند.
نسخه لاتین عنوان این اثر در دو نسخه با نام های De re publica و De Republica ارائه شده است، اما بسته به منبع، ترجمه عنوان این اثر بیش تر بر اساس انتخاب مترجم است:
ترجمه عبارت «res publica» ( که در ترجمه عنوان این مقاله آمده است ) بسیار دشوار است. مترادف انگلیسی مدرن آن، republic، ( همچنین اصطلاحات مشابه در زبان های دیگر ) معانی کاملاً متفاوتی از معنای اصلی لاتین ( res publica = به معنای واقعی کلمه «مسئله عمومی» ) به دست آورده است و مفهوم این اصطلاح را مشکل ساز می کند. به دلیل مشکلاتی که در ترجمه عنوان پیش می آید، توافق کلی در مورد بهترین روش برای حفظ معنای لاتین آن وجود ندارد. ذکر این نکته مفید است که سیسرون به طور قطع در هنگام نام گذاری گفتگوی خود، عنوان گفتگوی مشهور افلاطون، یعنی «جمهور» ( به یونانی: Πολιτεία, Politeia ) را در نظر داشته است. در حالی که گفتگوی افلاطون با عنوان جمهور ترجمه می شود، politeia بیشتر به معنای «قانون اساسی»، «رژیم» یا «تشکیلات» ترجمه می شود و دلیل نامیدن این گفتگو با عنوان جمهور را می توان به خود رساله در زبان لاتین و رفتار سیسرون نسبت داد.
سیسرون جمهور را با دقت ویرایش کرد تا به سبکی عالی دست یابد. او از عبارات باستانی در این رساله استفاده کرد، و از یک جنبش خاص در ادبیات لاتین بهره نبرد. علت آن، نوشتن جمهور در زمان گذشته و بحث در مورد مسائل تاریخی و حقوقی با زبان گذشتگان بود. آثار متأخر او حاوی کلمات باستانی کمتری است. کلمات باستانی در جمهور به طور نامنظمی توزیع شده اند. در میان مجلدات باقی مانده، واژه های متعدد منسوخ در کتاب دوم که به موضوعات تاریخی اختصاص داده شده است، در مقایسه با کتاب اول که در آن مسائل نظری مورد بحث قرار می گیرد، دو برابر بیش تر است. سیسرون سعی کرد با تغییر جنبه ای از زبان گفتاری عصر اسکیپیونیک از شرکت کنندگان در گفتگو تقلید کند. این رساله از منظر سبک شناختی ویژگی های دیگری نیز دارد: تعداد زیادی از عناصر زبانی در مقایسه با سایر آثار فلسفی و عناصر دستور زبان باستانی، هنوز در زبان رسمی استفاده می شوند، اما در سخنرانی های عمومی کاملاً منسوخ شده اند.

نویسنده: امیرمسعودمسعودی مسعودلشکر نجم آبادی.
#آسانیک گری
راهنمای بهره برداری و اسفایده.
ساختار نوشته شدن برابری واژه ها:
اسل= ساختگی= اسل های دیگر

جمهور از دو واژه پارسی پدیدار شده
جم یا جَم به چم جمع و هور که هور ریشه بنیادین خور یا خورشید است، به ماناک جمع خورشیدان یا جمع خورشیدپرستان میترایی،
جمهور صد در صد پارسی و از زبان پارسی به عربی رفته، دموکراسی یونان را نیز پیامبر چندم میترایی با دوازده یارش که به یونان رفته بودند دموکراسی و جمهوری را به یونانیان آموختند،