جلاء العیون

[ویکی فقه] جلاء العیون (کتاب). مرحوم مجلسی کتابی در زندگی چهارده معصوم علیهم السّلام نوشته و آن را جلاء العیون نامیده است آنچه وی در این اثر می آورد مصائب آن حضرات و ثواب گریه و تاکید بر بخش تاریخ شهادت آنان است از این رو می گوید چون اشک ریختن در مصائب پیشوایان دین، موجب جلای دیده های ظاهر و باطن مؤمنین می گردد، آن را جلاء العیون نامیدم.
وی همچنین در مقدمه می گوید در بحار الانوار به تفصیل به زندگانی ۱۴ معصوم پرداخته و در حیاة القلوب نیز به اختصار مطالبی آورده است اما چون کتاب اول برای عموم مفید نیست و کتاب دوم هم دسترس نبود با وجود اشتغالات فراوان به اثری جدید در تاریخ چهارده معصوم دست زده که به زبان فارسی و منحصر در بیان ولادت و شهادت پیامبر و ائمه علیهم السّلام باشد. از این رو ابواب چهارده گانه این اثر- جز باب امام حسین علیه السّلام که مشتمل بر ۲۳ فصل است- مشتمل بر دو تا چند فصل در ولادت، شهادت و بیان ستمهایی است که بر هر امام رفته است.مجلسی منابع خود را با حذف سلسله اسناد آورده و محقق کتاب آنها را از استخراج کرده و در پاورقی ثبت نموده است. وی در مقدمه تاکید کرده که تفاوت این اثر با دیگر آثاری که در تاریخ ائمه نوشته شده آن است که تنها از احادیث معتبر و کتب امامیه نقل می کند.
منبع
کتابخانه مهدویت،مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

[ویکی شیعه] جلاء العیون (کتاب). جَلاءُ ألعُیون کتابی فارسی نوشته علامه محمد باقر مجلسی متوفای ۱۱۱۰ق درباره تاریخ زندگانی چهارده معصوم(ع) است. این کتاب در چهارده باب نگاشته شده که هر باب شامل فصول متعددی است. جلاء العیون با توجه به نگرش مؤلف آن کتابی اعتقادی - کلامی نیز قلمداد می گردد.
محمد باقر بن محمد تقی بن المقصود علی المجلسی معروف به علامه مجلسی یا مجلسی دوم است. وی از فقهای بنام، محدثان مشهور و صاحب منصبان با نفوذ شیعه در عصر صفویه و صاحب کتاب جامع حدیثی بحارالانوار است.
علامه مجلسی آنچه در این اثر می آورد مصائب آن حضرات و ثواب گریه و تأکید بر بخش تاریخ شهادت آنان است. از این رو ذکر می کند که چون اشک ریختن در مصائب پیشوایان دین، موجب جلای دیده های ظاهر و باطن مؤمنین می گردد، آن را «جلاء العیون» نامیده است.

[ویکی اهل البیت] این کتاب یکی از آثار و تألیفات علامه ملا محمدباقر مجلسی است. یکی از مسائلی که بسیار قابل اهمیت است، اطلاع بر احوال سعادات مآل پیشوایان دین و مقربان رب العالمین است که موجب قوت ایمان و یقین می شود و در هنگام نزول حوادث دوران و حدوث نوائب زمان تفکر در آلام و مصائب ایشان و راضی شدن به قضای ربانی و دفع وسواس شیطانی تأثیر عظیم دارد که در این باب کتب بسیاری به عربی و فارسی تألیف گردیده است که در کتاب بحارالانوار در چند جلد نوشته شده و همچنین در حیاة القلوب به صورت مختصر به نگارش درآمده است اما آنچه که به خاطر فاتر رسید این است که کتاب و چیزی در این باب به لغت فارسی تألیف نماید که مقصود بر ذکر ولادت و شهادت سیدالمرسلین و ائمه طاهرین علیهم السلام بوده باشد بر وجهی نوشته شود که همه ی خلق را از آن بهره بوده باشد و به ترجمه ی الفاظ روایات معتبره اقتصار نموده مقید به حسن عبارات و تنوع استعارات نگردد و از غیر احادیث معتبره که از کتب افاضل محدثان امامیه رضوان الله علیهم اخذ نموده چیزی نقل نماید تا مومنان بخواندن و شنیدن آن به ثواب احیاء احادیث ائمه دین علیهم السلام که اشرف طاعات و ارفع سعادت است، فایز گردند و به محزون گردیدن و گریستن بر مصائب جلیله ی برگزیدگان رب العالمین به درجات مقربین برسند.
علامه ملا محمدباقر مجلسی در دارالسلطنه اصفهان متولد شد. تولد ایشان در خانواده ی علم و فضیلت و در عصر مرجعیت میرداماد فقیه و فیلسوف نامی اتفاق افتاد. علامه مجلسی در اواسط نیمه دوم سده ی یازدهم هجری و ده سال اول سده ی دوازدهم مشهورترین دانشمند فقیه و محدث نامی شیعه امامی و شیخ الاسلام اصفهان و سرآمد علمای آن شهر عالم پرور بوده است. علامه سومین پسر ملا محمدتقی مجلسی است که او نیز از مفاخر علمای شیعه است و در اواخر حکومت صفویه با پشت کار فوق العاده و حوصله پرتوانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، آن چنان خدمت مثبت و سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران کند که هیچ مرجع روحانی دیگری چنین توفیقی نیافته است.
بیشتر تحصیلات او در علوم دینی در خدمت پدر بزرگوارش بود و از دیگر استادان او می توان به ملا محمدصالح مازندرانی که شوهرخواهرش بود، ملا حسنعلی شوشتری، میرزا رفیع الدین طباطبائی نائینی، شیخ عبدالله بن شیخ جابر عاملی، ملا محسن فیض کاشانی، سید میرزای جزائری و... اشاره کرد و از شاگردان علامه مجلسی می توان به سید نعمت الله جزایری – میر محمد صلح خاتون آبادی – حاج محمد اردبیل – میر محمدحسین خاتون آبادی – ملا محمد مجلسی (پسرعموی علامه) و... اشاره کرد.
علامه مجلسی دو همسر داشته است که از همسر اول صاحب یک پسر و دو دختر شد و از همسر دوم خود صاحب یک پسر و یک دختر شد. گفته شده که علامه همسر سومی هم داشته که از آن صاحب دو پسر و دو دختر شد. علامه در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان سال 1110 هـ.ق در اصفهان شهر خود به جهان باقی شتافت. ایشان را در کنار مسجد جامع، پایگاهش و نزدیک خانه اش، جنب پدر علامه اش ملا محمدتقی مجلسی مدفون کردند. آرامگاه او در کنار مسجد جامع اصفهان واقع است.
جلاء العیون : تاریخ چهارده معصوم