ثابت شبکه

ثابت شبکه ( به انگلیسی: Lattice constant ) یا پارامتر شبکه ( به انگلیسی: Lattice parameter ) ، به بعد فیزیکی سلول های واحد در یک شبکه کریستالی اشاره دارد. شبکه ها در سه بعد عموماً دارای سه ثابت شبکه هستند که به آنها a , b و c گفته می شود. اما در موارد ویژه دستگاه بلوری مکعبی، همه ثابت ها برابر هستند و به آن a گفته می شود. به طور مشابه، در دستگاه بلوری شش گوشه ثابت های a و b برابر هستند، و ما تنها به ثابت a و c مراجعه می کنیم. می توان به گروهی از ثابت های شبکه به عنوان پارامترهای شبکه اشاره کرد. با این حال، مجموعه کامل پارامترهای شبکه از سه ثابت شبکه و سه زاویه بین آن ها تشکیل شده است.
به عنوان مثال، ثابت شبکه برای الماس برابر a = ۳٫۵۷ Å در ۳۰۰ درجه کلوین است. ساختار هرچند متساوی الاضلاع است شکل واقعی آن را نمی توان تنها از ثابت شبکه تعیین کرد. علاوه بر این، در کاربردهای واقعی، به طور معمول ثابت شبکه میانگین داده می شود. در نزدیکی سطح کریستال، ثابت شبکه تحت تأثیر بازسازی سطح است که منجر به انحراف از مقدار میانگین آن می شود. از آن جا که ثابت های شبکه از ابعاد طول برخوردار هستند، واحد SI آن ها متر است. ثابت های شبکه معمولاً در مرتبه چندین آنگستروم می شوند ( یعنی دهم یک نانومتر ) . ثابت های شبکه را می توان با استفاده از روش هایی مانند پراش پرتو X یا با میکروسکوپ نیروی اتمی تعیین کرد. ثابت شبکه یک بلور می تواند به عنوان یک استاندارد طول طبیعی در محدوده نانومتر استفاده شود. [ ۲] [ ۳]