تیتراسیون ( به انگلیسی: Titration ) یا تیتر کردن، تیترامتری نیز نامیده می شود، [ ۱] در علم شیمی عبارت است از تعیین غلظت یک محلول مجهول با روش های مختلف. یک روش آزمایشگاهی معمول کمی در شیمی تجزیه است، که برای اندازه گیری غلظت نامعلوم یک آنالیت استفاده می شود. از شناخته شده ترین تیتراسیون ها، تیتراسیون حجم سنجی اسید و باز است. [ ۲] چون اندازه گیری حجم در تیتراسیون خیلی مهم است، آن را آنالیز حجمی نیز می نامند. یک واکنش گر ناب که تیترانت یا تیتراتور نامیده می شود، [ ۳] به عنوان یک محلول مناسب استفاده می گردد. یک حجم از تیترانت با غلظت مشخص با یک محلول یا آنالیت واکنش می دهد[ ۴] تا غلظتش مشخص شود. حجم تیترانت واکنش داده را تیتر می نامند.
کلمه تیتراسیون از کلمه لاتین تیتولوس به معنی کتیبه یا عنوان گرفته شده است. کلمه فرانسوی تیتر نیز از همین منشاء به معنی رتبه گرفته شده است. آنالیز حجمی در اواخر قرن ۱۸ در فرانسه ابداع شد. فرانسیس آنتونی هنری اولین بورت را اختراع کرد. [ ۵] جزف لوییس گی با اضاف کردن بازویی در طرفین آن و پیشرفته کردنش، کلمه های پیپت و بورت را ابداع کرد. یک پیشرفت مهم در روش و محبوبیت آنالیز حجمی در هنگامی رخ داد که، کارل مور، بورت را با گذاشتن یک گیره و نوک در پایینش پیشرفت داد و در سال ۱۸۵۵ [ ۶] یک کتاب در این باره نوشت.
• تیتراسیون حجم سنجی
این روش بر اندازه گیری حجم دقیق یک محلول استوار است. در این روش محلول با غلظت معین که محلول استاندارد نام دارد در بورت ریخته می شود، و محلول با غلظت نامعلوم که محلول مجهول نام دارد در یک ارلن ریخته می شود. فرآیند تیتر کردن که عبارت است از افزودن قطره قطره محلول معلوم به محلول مجهول، تا زمانی که واکنش بین دو ماده کامل شود ادامه دارد. برای تشخیص کامل شدن واکنش روش های مختلفی به کار می رود که معروف ترین آن ها استفاده از شناساگر های شیمیایی است. [ ۷] :
• تیتراسیون وزن سنجی
• تیتراسیون خنثی شدن
• تیتراسیون کمپلکس سنجی
• تیتراسیون پتانسیل سنجی
• تیتراسیون اکسایش - کاهش
آنالیز نمونه خای خاک با تیتراسیون.
روش اولیه با یک بشر یا ارلن که شامل مقدار مشخصی آنالیت و مقدار کمی شاخص که در زیر یک بورت یا پیپت کالیبره شامل تیترانت است، صورت می گیرد. مقدار کمی تیترانت به آنالیت و شاخص اضافه می شود تا وقتی که شاخص شروع به تغییر کند، که شروع نقطه هم ارزی است. با توجه به نقطه هم ارزی مورد نظر، یک قطره یا کمتر از تیترانت می تواند اختلافی دائمی یا موقت در شاخص ایجاد کند. وقتی نقطه هم ارزی واکنش فرا رسید، حجم مصرفی واکنش دهنده اندازه گیری شده و غلظت آنالیت با فرمول زیر حساب می شود.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفکلمه تیتراسیون از کلمه لاتین تیتولوس به معنی کتیبه یا عنوان گرفته شده است. کلمه فرانسوی تیتر نیز از همین منشاء به معنی رتبه گرفته شده است. آنالیز حجمی در اواخر قرن ۱۸ در فرانسه ابداع شد. فرانسیس آنتونی هنری اولین بورت را اختراع کرد. [ ۵] جزف لوییس گی با اضاف کردن بازویی در طرفین آن و پیشرفته کردنش، کلمه های پیپت و بورت را ابداع کرد. یک پیشرفت مهم در روش و محبوبیت آنالیز حجمی در هنگامی رخ داد که، کارل مور، بورت را با گذاشتن یک گیره و نوک در پایینش پیشرفت داد و در سال ۱۸۵۵ [ ۶] یک کتاب در این باره نوشت.
• تیتراسیون حجم سنجی
این روش بر اندازه گیری حجم دقیق یک محلول استوار است. در این روش محلول با غلظت معین که محلول استاندارد نام دارد در بورت ریخته می شود، و محلول با غلظت نامعلوم که محلول مجهول نام دارد در یک ارلن ریخته می شود. فرآیند تیتر کردن که عبارت است از افزودن قطره قطره محلول معلوم به محلول مجهول، تا زمانی که واکنش بین دو ماده کامل شود ادامه دارد. برای تشخیص کامل شدن واکنش روش های مختلفی به کار می رود که معروف ترین آن ها استفاده از شناساگر های شیمیایی است. [ ۷] :
• تیتراسیون وزن سنجی
• تیتراسیون خنثی شدن
• تیتراسیون کمپلکس سنجی
• تیتراسیون پتانسیل سنجی
• تیتراسیون اکسایش - کاهش
آنالیز نمونه خای خاک با تیتراسیون.
روش اولیه با یک بشر یا ارلن که شامل مقدار مشخصی آنالیت و مقدار کمی شاخص که در زیر یک بورت یا پیپت کالیبره شامل تیترانت است، صورت می گیرد. مقدار کمی تیترانت به آنالیت و شاخص اضافه می شود تا وقتی که شاخص شروع به تغییر کند، که شروع نقطه هم ارزی است. با توجه به نقطه هم ارزی مورد نظر، یک قطره یا کمتر از تیترانت می تواند اختلافی دائمی یا موقت در شاخص ایجاد کند. وقتی نقطه هم ارزی واکنش فرا رسید، حجم مصرفی واکنش دهنده اندازه گیری شده و غلظت آنالیت با فرمول زیر حساب می شود.
wiki: تیتراسیون