[ویکی فقه] تقیه محمد (قرآن). با آنکه تقیه کردن در بعضی موارد جایز دانسته شده است ولی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله وسلّم)به هنگام ابلاغ رسالت خویش یا هنگام بیان معارف اساسی از تقیه خودداری می کردند.
حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلّم از تقیه به هنگام ابلاغ رسالت خویش مبنی بر اعلام ولایت علی علیه السّلام اجتناب می کردند.یـایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک وان لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس ان الله لا یهدی القوم الکـفرین.ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان! و اگر نکنی، رسالت او را انجام نداده ای! خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم، نگاه می دارد؛ و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمی کند. (طبق نظر علمای شیعه و جمعی از عالمان اهل سنت آیه یاد شده درباره اعلام خلافت و ولایت علی علیه السّلام در غدیر خم نازل شده است.) .پس از آن، به پیامبر صلی الله علیه و آله- که گویا از واقعه خاصی اضطراب و نگرانی داشته- دلداری و تأمین می دهد و به او می فرماید: «از مردم در ادای این رسالت وحشتی نداشته باش؛ زیرا خداوند تو را از خطرات آنها نگاه خواهد داشت» «وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ».
پرهیز از تقیه
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم از تقیه به هنگام بیان معارف اساسی توحید برای مشرکان پرهیز میکردند و در این کار تقیه نمیکردند.قل لا املک لنفسی نفعـا ولا ضرا الا ما شاء الله ولو کنت اعلم الغیب لاستکثرت من الخیر وما مسنی السوء ان انا الا نذیر وبشیر لقوم یؤمنون• هو الذی خلقکم من نفس واحدة وجعل منها زوجها لیسکن الیها فلما تغشــها حملت حملا خفیفـا فمرت به فلما اثقلت دعوا الله ربهما لئن ءاتیتنا صــلحـا لنکونن من الشـکرین• فلما ءاتـهما صــلحـا جعلا له شرکاء فیما ءاتـهما فتعــلی الله عما یشرکون• ایشرکون ما لا یخلق شیــا وهم یخلقون• ولا یستطیعون لهم نصرا ولا انفسهم ینصرون• وان تدعوهم الی الهدی لا یتبعوکم سواء علیکم ادعوتموهم ام انتم صـمتون• ان الذین تدعون من دون الله عباد امثالکم فادعوهم فلیستجیبوا لکم ان کنتم صـدقین• الهم ارجل یمشون بها ام لهم اید یبطشون بها ام لهم اعین یبصرون بها ام لهم ءاذان یسمعون بها قل ادعوا شرکاءکم ثم کیدون فلا تنظرون.بگو: «من مالک سود و زیان خویش نیستم، مگر آنچه را خدا بخواهد؛ (و از غیب و اسرار نهان نیز خبر ندارم، مگر آنچه خداوند اراده کند؛) و اگر از غیب باخبر بودم، سود فراوانی برای خود فراهم می کردم، و هیچ بدی (و زیانی) به من نمی رسید؛ من فقط بیم دهنده و بشارت دهنده ام برای گروهی که ایمان می آورند! (و آماده پذیرش حقند) •او خدایی است که (همه) شما را از یک فرد آفرید؛ و همسرش را نیز از جنس او قرار داد، تا در کنار او بیاساید. سپس هنگامی که با او آمیزش کرد، حملی سبک برداشت، که با وجود آن، به کارهای خود ادامه می داد؛ و چون سنگین شد، هر دو از خداوند و پروردگار خود خواستند «اگر فرزند صالحی به ما دهی، از شاکران خواهیم بود!» •اما هنگامی که خداوند فرزند صالحی به آنها داد، (موجودات دیگر را در این موهبت مؤثر دانستند؛ و) برای خدا، در این نعمت که به آنها بخشیده بود، همتایانی قائل شدند؛ خداوند برتر است از آنچه همتای او قرار می دهند! •آیا موجوداتی را همتای او قرارمی دهند که چیزی را نمی آفرینند، و خودشان مخلوقند.•و نمی توانند آنان را یاری کنند، و نه خودشان را یاری می دهند. •و هرگاه آنها را به سوی هدایت دعوت کنید، از شما پیروی نمی کنند؛ و برای شما یکسان است چه آنها را دعوت کنید و چه خاموش باشید؟! •آنهایی را که غیر از خدا می خوانید (و پرستش می کنید)، بندگانی همچون خود شما هستند؛ آنها را بخوانید، و اگر راست می گویید باید به شما پاسخ دهند (و تقاضایتان را برآورند)! •آیا (آنها حداقل همانند خود شما) پاهایی دارند که با آن راه بروند؟! یا دستهایی دارند که با آن چیزی را بگیرند (و کاری انجام دهند)؟! یا چشمانی دارند که با آن ببینند؟! یا گوشهایی دارند که با آن بشنوند؟! (نه، هرگز، هیچ کدام،) بگو: «(اکنون که چنین است،) بتهای خویش را که شریک خدا قرار داده اید (بر ضد من) بخوانید، و برای من نقشه بکشید، و لحظه ای مهلت ندهید، (تا بدانید کاری از آنها ساخته نیست)!
← شأن نزول
۱. ↑ الدرالمنثور،سیوطی، ج۳، ص۱۱۷.
...
حضرت محمد صلی الله علیه و آله وسلّم از تقیه به هنگام ابلاغ رسالت خویش مبنی بر اعلام ولایت علی علیه السّلام اجتناب می کردند.یـایها الرسول بلغ ما انزل الیک من ربک وان لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس ان الله لا یهدی القوم الکـفرین.ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملاً (به مردم) برسان! و اگر نکنی، رسالت او را انجام نداده ای! خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم، نگاه می دارد؛ و خداوند، جمعیّت کافران (لجوج) را هدایت نمی کند. (طبق نظر علمای شیعه و جمعی از عالمان اهل سنت آیه یاد شده درباره اعلام خلافت و ولایت علی علیه السّلام در غدیر خم نازل شده است.) .پس از آن، به پیامبر صلی الله علیه و آله- که گویا از واقعه خاصی اضطراب و نگرانی داشته- دلداری و تأمین می دهد و به او می فرماید: «از مردم در ادای این رسالت وحشتی نداشته باش؛ زیرا خداوند تو را از خطرات آنها نگاه خواهد داشت» «وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ».
پرهیز از تقیه
پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم از تقیه به هنگام بیان معارف اساسی توحید برای مشرکان پرهیز میکردند و در این کار تقیه نمیکردند.قل لا املک لنفسی نفعـا ولا ضرا الا ما شاء الله ولو کنت اعلم الغیب لاستکثرت من الخیر وما مسنی السوء ان انا الا نذیر وبشیر لقوم یؤمنون• هو الذی خلقکم من نفس واحدة وجعل منها زوجها لیسکن الیها فلما تغشــها حملت حملا خفیفـا فمرت به فلما اثقلت دعوا الله ربهما لئن ءاتیتنا صــلحـا لنکونن من الشـکرین• فلما ءاتـهما صــلحـا جعلا له شرکاء فیما ءاتـهما فتعــلی الله عما یشرکون• ایشرکون ما لا یخلق شیــا وهم یخلقون• ولا یستطیعون لهم نصرا ولا انفسهم ینصرون• وان تدعوهم الی الهدی لا یتبعوکم سواء علیکم ادعوتموهم ام انتم صـمتون• ان الذین تدعون من دون الله عباد امثالکم فادعوهم فلیستجیبوا لکم ان کنتم صـدقین• الهم ارجل یمشون بها ام لهم اید یبطشون بها ام لهم اعین یبصرون بها ام لهم ءاذان یسمعون بها قل ادعوا شرکاءکم ثم کیدون فلا تنظرون.بگو: «من مالک سود و زیان خویش نیستم، مگر آنچه را خدا بخواهد؛ (و از غیب و اسرار نهان نیز خبر ندارم، مگر آنچه خداوند اراده کند؛) و اگر از غیب باخبر بودم، سود فراوانی برای خود فراهم می کردم، و هیچ بدی (و زیانی) به من نمی رسید؛ من فقط بیم دهنده و بشارت دهنده ام برای گروهی که ایمان می آورند! (و آماده پذیرش حقند) •او خدایی است که (همه) شما را از یک فرد آفرید؛ و همسرش را نیز از جنس او قرار داد، تا در کنار او بیاساید. سپس هنگامی که با او آمیزش کرد، حملی سبک برداشت، که با وجود آن، به کارهای خود ادامه می داد؛ و چون سنگین شد، هر دو از خداوند و پروردگار خود خواستند «اگر فرزند صالحی به ما دهی، از شاکران خواهیم بود!» •اما هنگامی که خداوند فرزند صالحی به آنها داد، (موجودات دیگر را در این موهبت مؤثر دانستند؛ و) برای خدا، در این نعمت که به آنها بخشیده بود، همتایانی قائل شدند؛ خداوند برتر است از آنچه همتای او قرار می دهند! •آیا موجوداتی را همتای او قرارمی دهند که چیزی را نمی آفرینند، و خودشان مخلوقند.•و نمی توانند آنان را یاری کنند، و نه خودشان را یاری می دهند. •و هرگاه آنها را به سوی هدایت دعوت کنید، از شما پیروی نمی کنند؛ و برای شما یکسان است چه آنها را دعوت کنید و چه خاموش باشید؟! •آنهایی را که غیر از خدا می خوانید (و پرستش می کنید)، بندگانی همچون خود شما هستند؛ آنها را بخوانید، و اگر راست می گویید باید به شما پاسخ دهند (و تقاضایتان را برآورند)! •آیا (آنها حداقل همانند خود شما) پاهایی دارند که با آن راه بروند؟! یا دستهایی دارند که با آن چیزی را بگیرند (و کاری انجام دهند)؟! یا چشمانی دارند که با آن ببینند؟! یا گوشهایی دارند که با آن بشنوند؟! (نه، هرگز، هیچ کدام،) بگو: «(اکنون که چنین است،) بتهای خویش را که شریک خدا قرار داده اید (بر ضد من) بخوانید، و برای من نقشه بکشید، و لحظه ای مهلت ندهید، (تا بدانید کاری از آنها ساخته نیست)!
← شأن نزول
۱. ↑ الدرالمنثور،سیوطی، ج۳، ص۱۱۷.
...
wikifeqh: تقیه_محمد_(قرآن)