تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله القصاص

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة القصاص (لنکرانی). کتاب « تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله: القصاص» تألیف آیت الله محمد فاضل لنکرانی ، به شرح مباحث مربوط به قصاص و احکام و فروع فقهی آن با توجه به مندرجات کتاب تحریر الوسیله نوشته امام خمینی پرداخته است.
مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ دیده به جهان گشود. از آنجا که عشق، راهنمای استاد، و شور و علاقه، چراغ راهش بود، تحصیلات دینی او با سرعتی بسیار پیش می رفت، به طوری که دوره های ادبیات و سطوح را که معمولا طلّاب دیگر در مدت ۸ یا ۹ سال به پایان می بردند، وی تنها در مدت ۶ سال سپری کرد، از این رو هنگامی که درست ۱۹ سال از سنین عمر را پشت سر نهاده بود، وارد آخرین مرحله تحصیلات حوزه یعنی درس خارج گردید.در سال های جوانی حدود ۱۱ سال در درس مرحوم آیت الله بروجردی و حدود ۹ سال نیز مجموعاً در درس های فقه و اصول امام خمینی ( قدس سره) شرکت داشت . ایشان در کنار درس های فقه و اصول ، چند سال از عمر پرثمرش را نیز در درس های فلسفه و حکمت گذرانید. در این رشته استاد او، بزرگ مرد تفسیر، استاد کم نظیر، مرحوم علامه طباطبایی بود که وی در محضر پربارش طیّ سال ها، قسمتی از مباحث منظومه سبزواری و سپس کتاب اسفار ملا صدرای شیرازی را تعلیم گرفت. البته در کنار همه اینها در مباحث دیگری چون بحث های مسائل عقیدتی و نیز مباحثی در درس اخلاق شرکت می کرد و از استادان دیگری هم به طور پراکنده بهره گیری و کسب فیض می نمود. ایشان در سن سی سالگی به درجه اجتهاد رسیدند . نکته ای دیگر که در زندگی استاد جلب توجه می کند، این است که از نخستین سال های جوانی، همواره تحصیل و تدریس به موازات یکدیگر در زندگی اش جریان داشته است، در آن سال های ۱۵- ۱۶ سالگی عده شاگردانش غالبا به ۷۰- ۸۰ نفر می رسید و هنگامی که به ۱۹ سالگی رسید، دیگر جلسات درسش آن قدر گسترش یافته بود که بیشتر اوقات صدها نفر در محضر درس وی حاضر می شدند، تا جایی که وقتی به تدریس کفایة الاصول (آخرین کتاب سطح عالی و دشوارترین کتاب آن دوره) می پرداخت قریب ۶۰۰- ۷۰۰ نفر پای درسش می نشستند . حضرت آیةالله العظمی فاضل، روز شنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۸۶ در سن ۷۶ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. خداوند او را با اولیاء الله محشور کند انشاء الله .

[ویکی نور] تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله: القصاص تألیف آیت الله محمد فاضل لنکرانی، به شرح مباحث مربوط به قصاص و احکام و فروع فقهی آن با توجه به مندرجات کتاب تحریر الوسیله نوشته امام خمینی پرداخته است.
از دو بخش کلی تشکیل شده است: در قسمت اول احکام قصاص نفس و درقسمت دوم احکام قصاص اعضا و جوارح و شرایط تعلق قصاص و کیفیت اجرای آن مورد شرح و بررسی قرار میگیرد.
در بالای صفحات کتاب متن کتاب تحریرالوسیله و در پائین شرح و توضیح آن آمده است. مؤلف از دلایل قرآنی، روایی، عقلی و اقوال فقهای شیعه استفاده کرده است.
در بخش اول که مربوط به قصاص نفس و موجبات آن است، نگارنده به موارد متعددی از قتل نفس و کیفیت آن و نحوه اجرای قصاص در مورد هریک از انواع قتل اشاره کرده؛ سپس شروط فقهی اجرای قصاص را بررسی میکند.
در همین راستا او به نحوه قتل عمد بوسیله تیراندازی، مسموم کردن، غرق کردن، سوزاندن، پرتاب کردن از بلندی، سربریدن و انواع دیگر قتل عمد پرداخته و معتقداست به هر شکلی جنایت صورت گرفته قصاص هم باید به همان شکل اجرا شود.

[ویکی فقه] تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله القصاص (لنکرانی). کتاب « تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله: القصاص» تألیف آیت الله محمد فاضل لنکرانی ، به شرح مباحث مربوط به قصاص و احکام و فروع فقهی آن با توجه به مندرجات کتاب تحریر الوسیله نوشته امام خمینی پرداخته است.
مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ دیده به جهان گشود. از آنجا که عشق، راهنمای استاد، و شور و علاقه، چراغ راهش بود، تحصیلات دینی او با سرعتی بسیار پیش می رفت، به طوری که دوره های ادبیات و سطوح را که معمولا طلّاب دیگر در مدت ۸ یا ۹ سال به پایان می بردند، وی تنها در مدت ۶ سال سپری کرد، از این رو هنگامی که درست ۱۹ سال از سنین عمر را پشت سر نهاده بود، وارد آخرین مرحله تحصیلات حوزه یعنی درس خارج گردید.در سال های جوانی حدود ۱۱ سال در درس مرحوم آیت الله بروجردی و حدود ۹ سال نیز مجموعاً در درس های فقه و اصول امام خمینی ( قدس سره) شرکت داشت . ایشان در کنار درس های فقه و اصول ، چند سال از عمر پرثمرش را نیز در درس های فلسفه و حکمت گذرانید. در این رشته استاد او، بزرگ مرد تفسیر، استاد کم نظیر، مرحوم علامه طباطبایی بود که وی در محضر پربارش طیّ سال ها، قسمتی از مباحث منظومه سبزواری و سپس کتاب اسفار ملا صدرای شیرازی را تعلیم گرفت. البته در کنار همه اینها در مباحث دیگری چون بحث های مسائل عقیدتی و نیز مباحثی در درس اخلاق شرکت می کرد و از استادان دیگری هم به طور پراکنده بهره گیری و کسب فیض می نمود. ایشان در سن سی سالگی به درجه اجتهاد رسیدند . نکته ای دیگر که در زندگی استاد جلب توجه می کند، این است که از نخستین سال های جوانی، همواره تحصیل و تدریس به موازات یکدیگر در زندگی اش جریان داشته است، در آن سال های ۱۵- ۱۶ سالگی عده شاگردانش غالبا به ۷۰- ۸۰ نفر می رسید و هنگامی که به ۱۹ سالگی رسید، دیگر جلسات درسش آن قدر گسترش یافته بود که بیشتر اوقات صدها نفر در محضر درس وی حاضر می شدند، تا جایی که وقتی به تدریس کفایة الاصول (آخرین کتاب سطح عالی و دشوارترین کتاب آن دوره) می پرداخت قریب ۶۰۰- ۷۰۰ نفر پای درسش می نشستند . حضرت آیةالله العظمی فاضل، روز شنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۸۶ در سن ۷۶ سالگی دعوت حق را لبیک گفت. خداوند او را با اولیاء الله محشور کند انشاء الله .
ساختار
از دو بخش کلی تشکیل شده است: در قسمت اول احکام قصاص نفس و درقسمت دوم احکام قصاص اعضا و جوارح و شرایط تعلق قصاص و کیفیت اجرای آن مورد شرح و بررسی قرار میگیرد. در بالای صفحات کتاب متن کتاب تحریرالوسیله و در پائین شرح و توضیح آن آمده است. مؤلف از دلایل قرآنی، روایی، عقلی و اقوال فقهای شیعه استفاده کرده است.
گزارش محتوا
در بخش اول که مربوط به قصاص نفس و موجبات آن است، نگارنده به موارد متعددی از قتل نفس و کیفیت آن و نحوه اجرای قصاص در مورد هریک از انواع قتل اشاره کرده; سپس شروط فقهی اجرای قصاص را بررسی میکند. در همین راستا او به نحوه قتل عمد بوسیله تیراندازی، مسموم کردن، غرق کردن، سوزاندن، پرتاب کردن از بلندی، سربریدن و انواع دیگر قتل عمد پرداخته و معتقداست به هر شکلی جنایت صورت گرفته قصاص هم باید به همان شکل اجرا شود. وی همچنین به قتل عمدی که چند نفر در آن شریک باشند، اشاره نموده و کیفیت اجرای قصاص در این حالت را نیز بیان مینماید. در قسمت بعدی نگارنده به شرایط اجرای قصاص اشاره کرده و اموری مانند: تساوی قاتل و مقتول در حریّت و رقیّت و دین، عدم اجرای قصاص در صورتی که قاتل پدر باشد، شرط بلوغ و عقل قاتل، احکام حالتی که مقتول محقون الدم باشد را بررسی نموده و استثنائات اجرای آن را نیز بیان کرده است. در مبحث بعدی کتاب راههای اثبات قتل عمد اعم از: اقرار قاتل، اقامه بیِّنه و شهادت علیه قاتل و قسم خوردن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و به بحث در باره شرایط اقرار و بینه و کیفیت قسم خوردن و احکام آن پرداخته است. در ادامه، کیفیت استیفای قصاص و شرایط آن بیان گردیده و استیفای قصاص زن نسبت به شوهر خویش، محجور، اولیای دم، کافر نسبت به مسلمان و اجازه حاکم شرع در اجرای قصاص به تفکیک بررسی شده است. قسمت دوم مربوط به قصاص اعضا و جوارح بدن انسان است که در آن به صورت مبسوط درباره قصاص ایجاد جراحت و قطع عضو در اعضایی مانند چشم، گوش، دستها، پاها، صورت، دندانها، لبها، آلت تناسلی، زبان، کندن موها و چگونگی وارد کردن نقص عضو بحث شده و ادله اجرای قصاص در فروض مذکور را بررسی می شود. فهرست تفصیلی مندرجات کتاب و آدرس منابع و مصادر فقهی و روایی مورد استفاده مؤلف در پایان کتاب و همچنین در پاورقی آمده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس