تعریف به مساوی در معرفت

[ویکی فقه] تعریف به مساوی در معرفت یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای تعریف شیء به مساوی اش به لحاظ ظهور و خفا است.
یکی از شروط معرِّف این است که شناخته شده تر و روشن تر (اَعْرَف و اَجْلَی) از معرِّف باشد؛ بنابر این تعریف به مساوی در معرفت و مساوی در ظهور و خفا درست نیست.
اقسام تعریف به مساوی
تعریف به مساوی از لحاظ ظهور به یکی از دو صورت زیر است: ۱. تعریف به ضد: به این معنا که یکی از دو ضد را با مقابلش تعریف کنیم، چنان که در تعریف سفیدی گفته شود: سفیدی رنگی است که سیاهی نباشد و یا در تعریف زوج بگوییم: زوج عددی است که فرد نباشد، با اینکه سفیدی با سیاهی، و زوج با فرد در ظهور و خفا مساوی اند. ۲. تعریف به متضایف: به این معنا که یکی از دو متضایف با دیگری تعریف شود؛ مثل اینکه در تعریف پدر بگوییم: او کسی است که فرزندی دارد و در تعریف فرزند گفته شود: وی کسی است که پدری دارد. از این مطالب روشن می شود که تعریف به اخفی به طریق اولی صحیح نیست، زیرا وقتی تعریف به مساوی صحیح نیست، تعریف به اخفی که از او پست تر است به هیچ وجه نمی تواند صحیح باشد. تعریف به اخفی، به این معناست که معرِّف از لحاظ شناسایی، ناشناخته تر از معرَّف باشد؛ مانند آنکه در تعریف آتش گفته شود: «عنصری شبیه نفس است»، با اینکه نفس ناآشناتر از آتش است.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • شیرازی، قطب الدین، درة التاج (منطق).• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
...