ترمین

تِرِمین ( به روسی: Терменво́кс، به انگلیسی: Theremin ) یک ساز الکترونیکی است که در سال ۱۹۱۹ توسط لئون ترمین فیزیکدان روسی اختراع شد. [ ۱] امروزه این ساز منحصر به فرد بسیار مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است.
ترمین نه تنها شبیه هیچ سازی نیست، بلکه شیوه نواختن آن هم منحصر به فرد است. به این ترتیب که این ساز بدون لمس شدن نواخته می شود. صدا توسط دو نوسان ساز به وجود می آید که با هم به ارتعاش در می آیند. یکی از نوسان سازها در فرکانسی با طیفی بالاتر از حد شنوایی انسان عمل می کند و فرکانس های نوسان ساز دیگر با ورود دست به میدان مغناطیسی تغییر می کند. ضرباهنگ فرکانس که تفاوت میان فرکانس های دو نوسان ساز است، صدایی است که می شنویم.
زمانی که ترمین روشن می شود، یک میدان مغناطیسی اطراف ساز را فرا می گیرد و زمانی که دست نوازنده به این میدان وارد می شود، تغییراتی در فرکانس و حجم صدا ایجاد می شود. دو آنتن از بدنه ترمین خارج شده اند که یکی کنترل کننده فرکانس صدا ( pitch ) و دیگری کنترل کننده حجم و مقدار آن است. زمانی که دست نوازنده به سمت آنتن عمودی حرکت می کند، صدا زیرتر و ریزتر می شود و نزدیک کردن دست به آنتن افقی سبب کم شدن بلندی صدای ساز می شود. از آنجایی که هیچ تماس فیزیکی بین ساز و نوازنده وجود ندارد، نواختن ترمین به مهارت بالا و گوش موسیقی عالی نیاز دارد.
ساز ترمین اولیه محصول پژوهش های با پشتوانهٔ دولتی کشور روسیه پیرامون حسگرهای مجاورتی است. این ساز توسط فیزیک دان روس تبار به نام لو سرگیویوچ ترمن ( که در غرب با نام لئون ترمین شناخته می شود ) در ماه اکتبر سال ۱۹۲۰ میلادی و پس از درگرفتن جنگ داخلی روسیه اختراع شد. او پس از اجراهای متعدد در اروپا، که در خلال آن ها اختراع خود را در اجراهای مملو از بیننده ارائه نمود، به ایالات متحده نقل مکان نمود، جایی که اختراع خود را در سال ۱۹۲۸ به ثبت رساند. او متعاقباً نائل به تولید انبوه این ساز توسط شرکت آمریکائی آرسی ای ( به انگلیسی: RCA ) شد.
ترمین در ابتدا ساز خود را آتروفون ( به انگلیسی: Aetherphone ) نامگذاری نموده بود که به معنای «موسیقی اثیری» است. در ۱۹۲۸ لئون ترمین به آمریکا رفت تا اختراع خود را معرفی کند. در آنجا استودیویی برای کار در اختیار او قرار دادند و ترمین نواختن سازش را به چند موسیقی دان آموزش داد تا بتوانند در معرفی ترمین به او کمک کنند. ترمین علاقه مندان بسیاری در آمریکا پیدا کرد و یکی از مهمانان دائمی او آلبرت اینشتین بود که بیش از هرچیز به مسائل تکنیکی پدیده ترمین علاقه مند بود تا نواختن آن. کمپانی مشهور ضبط صفحه RCA Victor دست به تولید ترمین زد و حتی ارکستری در کارنگی هال ( به انگلیسی: Carnegie Hall ) برنامه ای اجرا کردند که ساز آن تنها ترمین بود. اما از آنجایی که ترمین سازی بود که به سادگی تولید صدا می کرد و نواختن آن به همان اندازه مشکل بود، از طرف نوازندگان و موسیقی دانان با استقبال انبوه مواجه نشد و تعداد اندکی نوازندگان بسیار عالی ترمین وجود دارند. کلارا راکمور ( به انگلیسی: Clara Rockmore ) برجسته ترین شاگرد ترمین بود که هم به اجرای سولو و هم همراه با ارکستر سمفونیک می پرداخت.