[ویکی فقه] ترجمه قرآن. ترجمه، برگرداندن از زبانی به زبان دیگر یا تحویل و تبدیل بیانی به بیان دیگر برای روشن تر کردن مفهوم سخن است، مثلا از عربی به فارسی. شرط ترجمه صحیح آن است که کاملا به اصل معنا وفادار باشد؛ یعنی ترجمه همان را افاده کند که اصل آن را می رساند، حتی دقایق و ظرایف متن اصلی به متن مترجم منتقل شود بنابراین باید در ترجمه قالب زبان مقصد به گونه ای انتخاب شود که بتواند مفهوم مورد نظر زبان مبدا را افاده کند. ترجمه قرآن به دیگر زیان ها به منظور آشنا کردن ملت های بیگانه از زبان عرب با حقایق و معارف قرآنی، یکی از ضرورت های تبلیغی به شمار می رود. مبلغان اسلامی همواره با ترجمه و تفسیر آیه ها و سوره هایی از قرآن کریم مردم را به راه راست هدایت می کرده اند و تاکنون هیچ دانشمند و فقیهی نگفته است ترجمه قرآن به دیگر زبان ها به منظور دعوت به دین اسلام و آشنایی آنان با شریعت و حقایق قرآن، ممنوع است.
بحث درباره ترجمه قرآن را با طرح سه پرسش آغاز می کنیم:سوال اول؛آیا ترجمه قرآن به زبان های دیگر امکان دارد؟این سوال بدین جهت طرح می شود که قرآن کلام الهی است و در کمال وجازت و بلاغت به عنوان اعجاز نازل شده است؛ بنابراین برگرداندن آن به زبان دیگر هرگز نمی تواند این ویژگی ها را داشته باشد؛ زیرا متن ترجمه شده سخن خلق است و قرآن سخن حق.سوال دوم؛به فرض امکان ترجمه گرچه همه ویژگی های قرآن در متن ترجمه شده نباشد، آیا می توان آن را به عنوان قرآن عرضه کرد؟ همان گونه که ترجمه های کتب عهدین را به عنوان تورات و انجیلی تلقی می کنند که بر حضرت موسی و حضرت عیسی نازل شده است.سوال سوم؛آیا حکم شرعی متن ترجمه شده مطابق حکمی است که بر خود قرآن مترتب می شود؟ مثلا آیا می توان ترجمه سوره حمد را برای کسی که قادر به خواندن عربی در نماز نیست جایز شمرد؟ آیا همان طور که نباید آیات قرآنی را بدون طهارت لمس کرد در مورد آیات ترجمه شده نیز باید چنین حکم کرد؟بحث درباره ترجمه قرآن از دیر زمان در بین دانشمندان به طور جدی مطرح بوده است و ما در این فصل بعد از ذکر مطالب مختصری درباره انواع ترجمه ها به پرسش های سه گانه پاسخ می دهیم.
تعریف ترجمه
تَرجَمَة مصدر فعل رباعی و به معنای تبیین و توضیح است؛ از این رو نوشته هایی که شرح حال رجال را بیان می کند، کتب تراجم می نامند و شرح حال هر یک از رجال را ترجمه او می گویند.از سخن صاحب قاموس چنین بر می آید که در ترجمه، تعدد زبان شرط است؛ ترجمه، برگرداندن از زبانی به زبان دیگر است، مثلا از عربی به فارسی.در المعجم الوسیط چنین آمده است: ترجمه انتقال کلام از زبانی به زبان دیگر است. پس اگر یک معنا، با دو عبارت در پی هم آورده شوند که دومی توضیح اولی باشد، ترجمه نمی گویند و صرفا تبیین و توضیح عبارت است. شرط ترجمه صحیح آن است که کاملا به اصل معنا وفادار باشد؛ یعنی ترجمه همان را افاده کند که اصل آن را می رساند، حتی دقایق و ظرایف متن اصلی به متن مترجم منتقل شود. مثلا گاه سخن برای افاده اصل معنا نیست، بلکه برای افاده معنای تحسر (اظهار حسرت) یا تحزن (اظهار اندوه) و مانند آن آمده است. اگر چنین متنی ترجمه شود باید ترجمه هم همین معنا را افاده کند؛ یعنی به گونه ای ترجمه شود که معنای تحسر و تحزن را منتقل کند، نه صرفا به انتقال اصل معنای حقیقی یا مجازی لفظ بپردازد.گاه اصل افاده کلام در نظم و ترتیب خاص کلمات است، مثلا تقدیم ما حقه التاخیر، یفید الحصر، جان کلام در همین تقدیم و تاخیر نهفته است، باید در ترجمه نیز ظرایفی به کار گرفته شود که این معنا کاملا رعایت شود.بنابراین شرط است که مترجم به گونه ای با دو زبان آشنا باشد که بتواند کاملا رموز و دقایق کلامی هر دو زبان را منتقل کند و با دقت نظر، به دقایق نهفته در هر زبان آگاهی یابد. خلاصه باید ترجمه، آینه تمام نمای اصل باشد تا در انتقال مفاهیم کمترین خللی حاصل نشود. البته هرگاه متن اصلی مانند متون مذهبی و کتاب های آسمانی از ویژگی های خاصی برخوردار باشد، ترجمه نیز به همان سان حساسیت بیشتری خواهد داشت؛ بنابراین ترجمه قرآن به دلیل معجزه بودن آن نسبت به متون دیگر بسیار دقیق و مشکل است و از همین رو در ترجمه های قرآن لغزش هایی رخ داده است که نمونه هایی از آن را در پایان سخن می آوریم.
شیوه ترجمه
اگر ما ترجمه را برگرداندن مطلبی از زبانی به زبان دیگر بدانیم متن ترجمه شده نسبت به زبان مقصد حکم تفسیر، شرح و توضیح دارد؛ بنابراین باید در ترجمه قالب زبان مقصد به گونه ای انتخاب شود که بتواند مفهوم مورد نظر زبان مبدا را افاده کند. این کار ممکن است سه گونه انجام شود:۱. ترجمه تحت اللفظی؛۲. ترجمه آزاد؛۳. ترجمه تفسیری.
← ترجمه تحت اللفظی
...
بحث درباره ترجمه قرآن را با طرح سه پرسش آغاز می کنیم:سوال اول؛آیا ترجمه قرآن به زبان های دیگر امکان دارد؟این سوال بدین جهت طرح می شود که قرآن کلام الهی است و در کمال وجازت و بلاغت به عنوان اعجاز نازل شده است؛ بنابراین برگرداندن آن به زبان دیگر هرگز نمی تواند این ویژگی ها را داشته باشد؛ زیرا متن ترجمه شده سخن خلق است و قرآن سخن حق.سوال دوم؛به فرض امکان ترجمه گرچه همه ویژگی های قرآن در متن ترجمه شده نباشد، آیا می توان آن را به عنوان قرآن عرضه کرد؟ همان گونه که ترجمه های کتب عهدین را به عنوان تورات و انجیلی تلقی می کنند که بر حضرت موسی و حضرت عیسی نازل شده است.سوال سوم؛آیا حکم شرعی متن ترجمه شده مطابق حکمی است که بر خود قرآن مترتب می شود؟ مثلا آیا می توان ترجمه سوره حمد را برای کسی که قادر به خواندن عربی در نماز نیست جایز شمرد؟ آیا همان طور که نباید آیات قرآنی را بدون طهارت لمس کرد در مورد آیات ترجمه شده نیز باید چنین حکم کرد؟بحث درباره ترجمه قرآن از دیر زمان در بین دانشمندان به طور جدی مطرح بوده است و ما در این فصل بعد از ذکر مطالب مختصری درباره انواع ترجمه ها به پرسش های سه گانه پاسخ می دهیم.
تعریف ترجمه
تَرجَمَة مصدر فعل رباعی و به معنای تبیین و توضیح است؛ از این رو نوشته هایی که شرح حال رجال را بیان می کند، کتب تراجم می نامند و شرح حال هر یک از رجال را ترجمه او می گویند.از سخن صاحب قاموس چنین بر می آید که در ترجمه، تعدد زبان شرط است؛ ترجمه، برگرداندن از زبانی به زبان دیگر است، مثلا از عربی به فارسی.در المعجم الوسیط چنین آمده است: ترجمه انتقال کلام از زبانی به زبان دیگر است. پس اگر یک معنا، با دو عبارت در پی هم آورده شوند که دومی توضیح اولی باشد، ترجمه نمی گویند و صرفا تبیین و توضیح عبارت است. شرط ترجمه صحیح آن است که کاملا به اصل معنا وفادار باشد؛ یعنی ترجمه همان را افاده کند که اصل آن را می رساند، حتی دقایق و ظرایف متن اصلی به متن مترجم منتقل شود. مثلا گاه سخن برای افاده اصل معنا نیست، بلکه برای افاده معنای تحسر (اظهار حسرت) یا تحزن (اظهار اندوه) و مانند آن آمده است. اگر چنین متنی ترجمه شود باید ترجمه هم همین معنا را افاده کند؛ یعنی به گونه ای ترجمه شود که معنای تحسر و تحزن را منتقل کند، نه صرفا به انتقال اصل معنای حقیقی یا مجازی لفظ بپردازد.گاه اصل افاده کلام در نظم و ترتیب خاص کلمات است، مثلا تقدیم ما حقه التاخیر، یفید الحصر، جان کلام در همین تقدیم و تاخیر نهفته است، باید در ترجمه نیز ظرایفی به کار گرفته شود که این معنا کاملا رعایت شود.بنابراین شرط است که مترجم به گونه ای با دو زبان آشنا باشد که بتواند کاملا رموز و دقایق کلامی هر دو زبان را منتقل کند و با دقت نظر، به دقایق نهفته در هر زبان آگاهی یابد. خلاصه باید ترجمه، آینه تمام نمای اصل باشد تا در انتقال مفاهیم کمترین خللی حاصل نشود. البته هرگاه متن اصلی مانند متون مذهبی و کتاب های آسمانی از ویژگی های خاصی برخوردار باشد، ترجمه نیز به همان سان حساسیت بیشتری خواهد داشت؛ بنابراین ترجمه قرآن به دلیل معجزه بودن آن نسبت به متون دیگر بسیار دقیق و مشکل است و از همین رو در ترجمه های قرآن لغزش هایی رخ داده است که نمونه هایی از آن را در پایان سخن می آوریم.
شیوه ترجمه
اگر ما ترجمه را برگرداندن مطلبی از زبانی به زبان دیگر بدانیم متن ترجمه شده نسبت به زبان مقصد حکم تفسیر، شرح و توضیح دارد؛ بنابراین باید در ترجمه قالب زبان مقصد به گونه ای انتخاب شود که بتواند مفهوم مورد نظر زبان مبدا را افاده کند. این کار ممکن است سه گونه انجام شود:۱. ترجمه تحت اللفظی؛۲. ترجمه آزاد؛۳. ترجمه تفسیری.
← ترجمه تحت اللفظی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن
[ویکی اهل البیت] ترجمه قرآن. به طور کلی مراد از ترجمه در اصطلاح و در عرف، انتقال معنی کلام از زبانی به زبان دیگر است. با توجه به اینکه جمیع معانی و مقاصد منظور در متن اصلی را متضمن باشد به حدی که گویی عین کلام را از لغتی به لغت دیگر منتقل کرده اند با علم به اینکه نقل عین کلام از زبانی به زبان دیگر میسر نیست.
برخی از متخصصان علم ترجمه چون c. rabin ترجمه به معنای اخیر را این چنین تعریف کرده اند: “ترجمه را می توان انتقال مفهومی به صورت شفاهی یا کتبی از زبانی به زبان دیگر دانست.
گروه دیگر ترجمه را چنین تعریف می کنند: ترجمه عبارت است از نزدیکترین معادل زبان مورد ترجمه، اول از جهت مفهوم و بعد از لحاظ سبک.
مسأله جواز یا عدم جواز فقهی ترجمه قرآن کریم معرکه آراء فقها خصوصا فقهاء اهل سنت در طول تاریخ بوده است و از قرون اولیه مورد بحث و مناقشه بنیانگذاران مذاهب چهارگانه فقه اسلامی بوده است، چنانکه شافعی، احمد بن حنبل و مالک بن انس ترجمه قرآن را روا نمی دانستند و امّا ابو حنیفه آن را جایز می شمارد و قرائت ترجمه سوره فاتحه به فارسی را در نماز برای کسانی که مشکل در تلفظ داشتند جایز می دانست.
در مقابل گروهی ترجمه قرآن را جایز دانسته اند مانند زمخشری در کشاف، بیضاوی در تفسیر خود (که گزینش از کشاف است)و قرآن پژوهان دیگری همچون شیخ مصطفی مراغی مرحوم کاشف العظاء، ” مرحوم آیت اللّه العظمی میلانی امام خمینی و آیت اللّه العظمی خویی قائل به جواز ترجمه قرآن بوده اند.
قرآن پژوهان برای جواز ترجمه قرآن دلائلی را اقامه می کنند ما در این مقال برخی از آنها را بیان می کنیم.
همگانی و جهان شمولی بودن پیام قرآن:
ترجمه قرآن به زبانهای مختلف از چند جهت امری ضروری و لازم است. قرآن کتاب دعوت است و این دعوت در جمیع ازمنه و امکنه مشمول جمیع انسانها در تمام قرون است و باید به همه انسانها ابلاغ شود و آن را درک کنند هذا بَیانٌ لِلنَّاسِ وَ هُدیً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِینَ و اسلام دین اختصاصی برای افراد خاص نیست و برای همه مردم جهان یکسان است تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلی عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً
ترجمه قرآن یکی از ضرورتهای دعوت دینی است
مسأله جواز یا عدم جواز فقهی ترجمه قرآن کریم معرکه آراء فقها خصوصا فقهاء اهل سنت در طول تاریخ بوده است و از قرون اولیه مورد بحث و مناقشه بنیانگذاران مذاهب چهارگانه فقه اسلامی بوده است، چنانکه شافعی، احمد بن حنبل و مالک بن انس ترجمه قرآن را روا نمی دانستند و امّا ابو حنیفه آن را جایز می شمارد و قرائت ترجمه سوره فاتحه به فارسی را در نماز برای کسانی که مشکل در تلفظ داشتند جایز می دانست.
در مقابل گروهی ترجمه قرآن را جایز دانسته اند مانند زمخشری در کشاف، بیضاوی در تفسیر خود (که گزینش از کشاف است)و قرآن پژوهان دیگری همچون شیخ مصطفی مراغی مرحوم کاشف العظاء، ” مرحوم آیت اللّه العظمی میلانی امام خمینی و آیت اللّه العظمی خویی قائل به جواز ترجمه قرآن بوده اند.
قرآن پژوهان برای جواز ترجمه قرآن دلائلی را اقامه می کنند ما در این مقال برخی از آنها را بیان می کنیم.
همگانی و جهان شمولی بودن پیام قرآن:
ترجمه قرآن به زبانهای مختلف از چند جهت امری ضروری و لازم است. قرآن کتاب دعوت است و این دعوت در جمیع ازمنه و امکنه مشمول جمیع انسانها در تمام قرون است و باید به همه انسانها ابلاغ شود و آن را درک کنند هذا بَیانٌ لِلنَّاسِ وَ هُدیً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِینَ و اسلام دین اختصاصی برای افراد خاص نیست و برای همه مردم جهان یکسان است تَبارَکَ الَّذِی نَزَّلَ الْفُرْقانَ عَلی عَبْدِهِ لِیَکُونَ لِلْعالَمِینَ نَذِیراً
ترجمه قرآن یکی از ضرورتهای دعوت دینی است
wikiahlb: ترجمه_قرآن
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (آیتی). ترجمه قرآن مجید مترجم: عبد المحمد آیتی
این مصحف شریف توسط آقای آیتی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم که از شخصیت ها و ادبای امروز ایران و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است دارای آثار متعددی از جمله: ترجمه تاریخ العبر (تالیف ابن خلدون)، ترجمه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و معلقات سبع می باشد. وی که اکثر فعالیت های علمی خود را درباره ترجمه متون مشغول بوده، اقدام به ترجمه قرآن مجید نموده است و با توجه به آشنایی که به قواعد ترجمه و با اطلاعاتی که از ادبیات عرب و نیز ادبیات فارسی داشته، سعی کرده قرآن را به گونه ای ترجمه نماید که سلیس و روان و قابل فهم برای کلیه اقشار جامعه بوده باشد. و در این زمینه تا حدودی موفق بوده است. وی برخی از موارد که به نظرش می رسیده که نیازمند به توضیح است، توضیحات را در پاورقی آورده تا خواننده اطلاعات لازم را در این باره بدست آورده و از طرف دیگر با این توضیحات برخی از ابهامات را برطرف نموده است.
ویژگی های ترجمه
۱- برخی از مطالب که نیاز به توضیح دارد در پاورقی آورده و توضیح داده است مثلا در آیه انما الصدقات.. در پاورقی توضیح می دهد که مراد زکات است و یا در آیه اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم در پاورقی توضیح می دهد که مراد از اولی الامرائمه علیهم السّلام می باشد. ۲- در ابتدای هر سوره نام سوره ها را معنا نموده مانند: اعراف (بلندیها) ۳- در ترجمه کمتر از مطالب اضافی استفاده نموده است. ۴- در برخی از موارد علت نامگذاری سوره ها را بیان کرده است مانند سوره حجرات که می گوید علت نامگذاری آن از آیه چهارم گرفته شده است و یا سوره ممتحنه که از آیه دهم آن گرفته شده است.
اشکالات ترجمه
← تقدم و تاخر در جملات ترجمه
...
این مصحف شریف توسط آقای آیتی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم که از شخصیت ها و ادبای امروز ایران و عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی است دارای آثار متعددی از جمله: ترجمه تاریخ العبر (تالیف ابن خلدون)، ترجمه نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و معلقات سبع می باشد. وی که اکثر فعالیت های علمی خود را درباره ترجمه متون مشغول بوده، اقدام به ترجمه قرآن مجید نموده است و با توجه به آشنایی که به قواعد ترجمه و با اطلاعاتی که از ادبیات عرب و نیز ادبیات فارسی داشته، سعی کرده قرآن را به گونه ای ترجمه نماید که سلیس و روان و قابل فهم برای کلیه اقشار جامعه بوده باشد. و در این زمینه تا حدودی موفق بوده است. وی برخی از موارد که به نظرش می رسیده که نیازمند به توضیح است، توضیحات را در پاورقی آورده تا خواننده اطلاعات لازم را در این باره بدست آورده و از طرف دیگر با این توضیحات برخی از ابهامات را برطرف نموده است.
ویژگی های ترجمه
۱- برخی از مطالب که نیاز به توضیح دارد در پاورقی آورده و توضیح داده است مثلا در آیه انما الصدقات.. در پاورقی توضیح می دهد که مراد زکات است و یا در آیه اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم در پاورقی توضیح می دهد که مراد از اولی الامرائمه علیهم السّلام می باشد. ۲- در ابتدای هر سوره نام سوره ها را معنا نموده مانند: اعراف (بلندیها) ۳- در ترجمه کمتر از مطالب اضافی استفاده نموده است. ۴- در برخی از موارد علت نامگذاری سوره ها را بیان کرده است مانند سوره حجرات که می گوید علت نامگذاری آن از آیه چهارم گرفته شده است و یا سوره ممتحنه که از آیه دهم آن گرفته شده است.
اشکالات ترجمه
← تقدم و تاخر در جملات ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(آیتی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (اشرفی). ترجمه قرآن مترجم: محمود اشرفی
این مصحف شریف توسط آقای محمود اشرفی تبریزی به فارسی ترجمه شده است. وی در این ترجمه، از روش ترجمه کلمه به کلمه استفاده و سعی کرده است که تمام کلمات قرآن را ترجمه نماید تا بدین وسیله رعایت امانت داری را کرده باشد ولی از آنجا که ساختار ادبیات عرب با ساختار ادبیات فارسی متفاوت می باشد، جملات ترجمه شده نارسا و از سلاست و روانی برخوردار نمی باشد لذا فهم آن برای عموم مشکل، می باشد گرچه با آوردن توضیحاتی در حاشیه آن، برخی از آیات را به صورت اختصار تفسیر نموده است. البته به لحاظ ویژگیهای مثبت آن است که مورد استقبال قرار گرفته و تاکنون چهارده نوبت به چاپ رسیده است.
ویژگی های ترجمه
۱- سعی شده است که کلیه افعال مجهول به طور صحیح ترجمه شود و کمتر در این زمینه اشتباه وجود دارد. ۲- با توجه به اینکه ترجمه کلمه به کلمه می باشد، کلیه کلمات ترجمه شده و لذا رعایت امانت شده است. ۳-ادات تاکید مانند: ان- لقد- قد و... در ترجمه آمده است مانند آیه (بنی اسرائیل: ۶۰) «و اذ قلنا لک ان ربک احاط بالناس: » که در ترجمه آن آمده است: و هنگامیکه گفتیم ترا بدرستیکه پروردگار تو احاطه کرده به مردمان و یا مانند آیه «و لقد صرفناه بینهم» که در ترجمه آن چنین آمده: و به تحقیق مکرر گردانیدیم آنرا میانشان ۴- ترجمه دارای حاشیه است که برخی از آیات را با استفاده از روایاتی از ائمه معصومین علیهم السّلام و یا مسائل تاریخی، توضیح داده است. ۵- مواردی که نکره در سیاقنهی و یا نفی در آیات واقع شده، در ترجمه عمومیت آن رسانده شده است مانند آیه «و ما ارسلنا من قبلک من رسول/: و نه فرستادیم پیش از تو هیچ رسولی و یا آیه «و ما من اله الا الله» و نیست هیچ خدائی مگر خداوند.
اشکالات ترجمه
...
این مصحف شریف توسط آقای محمود اشرفی تبریزی به فارسی ترجمه شده است. وی در این ترجمه، از روش ترجمه کلمه به کلمه استفاده و سعی کرده است که تمام کلمات قرآن را ترجمه نماید تا بدین وسیله رعایت امانت داری را کرده باشد ولی از آنجا که ساختار ادبیات عرب با ساختار ادبیات فارسی متفاوت می باشد، جملات ترجمه شده نارسا و از سلاست و روانی برخوردار نمی باشد لذا فهم آن برای عموم مشکل، می باشد گرچه با آوردن توضیحاتی در حاشیه آن، برخی از آیات را به صورت اختصار تفسیر نموده است. البته به لحاظ ویژگیهای مثبت آن است که مورد استقبال قرار گرفته و تاکنون چهارده نوبت به چاپ رسیده است.
ویژگی های ترجمه
۱- سعی شده است که کلیه افعال مجهول به طور صحیح ترجمه شود و کمتر در این زمینه اشتباه وجود دارد. ۲- با توجه به اینکه ترجمه کلمه به کلمه می باشد، کلیه کلمات ترجمه شده و لذا رعایت امانت شده است. ۳-ادات تاکید مانند: ان- لقد- قد و... در ترجمه آمده است مانند آیه (بنی اسرائیل: ۶۰) «و اذ قلنا لک ان ربک احاط بالناس: » که در ترجمه آن آمده است: و هنگامیکه گفتیم ترا بدرستیکه پروردگار تو احاطه کرده به مردمان و یا مانند آیه «و لقد صرفناه بینهم» که در ترجمه آن چنین آمده: و به تحقیق مکرر گردانیدیم آنرا میانشان ۴- ترجمه دارای حاشیه است که برخی از آیات را با استفاده از روایاتی از ائمه معصومین علیهم السّلام و یا مسائل تاریخی، توضیح داده است. ۵- مواردی که نکره در سیاقنهی و یا نفی در آیات واقع شده، در ترجمه عمومیت آن رسانده شده است مانند آیه «و ما ارسلنا من قبلک من رسول/: و نه فرستادیم پیش از تو هیچ رسولی و یا آیه «و ما من اله الا الله» و نیست هیچ خدائی مگر خداوند.
اشکالات ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(اشرفی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (الهی قمشه ای). ترجمه قرآن کریم مترجم: مهدی محیی الدین الهی قمشه ای
به عنوان مقدمه باید گفت که زبان فارسی از این سعادت برخوردار بوده که نخستین ترجمه (و لو غیر کامل) قرآن توسط صحابی جلیل القدر و ایرانی نژاد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم یعنی سلمان فارسی، به آن انجام گرفته است. اگر بنا را بر وجود صورت مکتوب ترجمه های کهن فارسی هم بگذاریم، در قرون دوم و سوم، ده ها ترجمه به صورت زیر نویس و تحت اللفظ (که واحد کلام را کلمه می انگاشتند نه عبارت و جمله) انجام گرفته که نمونه های عدیده ای از آنها در کتابخانه هزار ساله آستان قدس رضوی در مشهد و آستانه حضرت معصومه سلام الله علیهم در قم، و در سایر موزه ها و کتابخانه های ایران و جهان وجود دارد. ترجمه قرآن معروف به قدس که در کتابخانه آستان قدس محفوظ بوده و در دهه اول بعد از انقلاب اسلامی به همت استاد دکتر علی رواقی تصحیح شده و به طبع رسیده، متعلق به قرن سوم است. نیز فرهنگنامه قرآنی، فرهنگی است که بر مبنای معادل های مفردات برابر نهاده ۱۴۲ ترجمه خطی قرآن به همت دکتر محمد جعفر یاحقی و همکارانش از سوی بنیاد پژوهش های اسلامی در دهه اخیر انتشار یافته است. فهرستی از معرفی و شناسایی ۳۲۶ ترجمه تحت اللفظ کهن فارسی قرآن نیز که همه در همان گنجینه هزار ساله آستان قدس محفوظاند، به عنوان جلد اول (از احتمالا ۳ یا ۴ جلد فهرست قرآن های مترجم) به همت استاد محمد آصف فکرت در مشهد انتشار یافته است. باری ترجمه های تفسیرهای کهن نیز از جمله تفسیر تاج التراجم، سورآبادی، میبدی، ابو الفتوح و غیره همه تحت اللفظی اند و این جریان هزار ساله تا عهد ناصری که بصیر الملک از رجال فرهنگی دربار ناصر الدین شاه، ترجمه ای نسبتا روان از قرآن کریم به دست داد، ادامه داشت. با ترجمه های فارسی شادروان مهدی محیی الدین الهی قمشه ای و روانشاد عبد الحسین آیتی (آواره) که اولی اول بار در سال ۱۳۲۳ ش به هیئت خوشنویسی شده، به خط هنرمندانه شادروان استاد حسین میرخانی ، و دومی در ۳ مجلد، (از ۱۳۲۴ تا ۱۳۲۶ ش، در یزد) انتشار یافت، عصر ترجمه تحت اللفظی هزار ساله به سر آمد. دو ترجمه اخیر آغازگر عصر ترجمه روان و نسبتا آزاد قرآن کریم به فارسی بوده اند. درباره ترجمه عبد الحسین آیتی، در جای خود سخن گفته شده است. هر دو ترجمه، گزیری از آوردن عبارات تفسیری افزون بر ترجمه، برای خوشخوان سازی آن ندیده اند. از این میان، ترجمه مرحوم قمشه ای به علت آن که آزادتر است- یعنی عناصر تفسیری بیشتری دارد- روان تر و خوشخوان تر است (اما به هیچ وجه درست تر و دقیق تر و امین تر نیست). •
چاپ ها و ویرایش های ترجمه
نخستین چاپ ترجمه شادروان قمشه ای در سال ۱۳۲۳ ش انجام گرفته و از سوی کتابفروشی اسلامیه به صورت گراوری منتشر شده و برای اول بار در تاریخ ترجمه، شاید به اقتباس از بعضی ترجمه های اروپایی قرآن کریم، به صورت صفحه به صفحه است، نه زیرنویس، یا بین السطور، یعنی یک صفحه (دست راست) متن قرآن مجید است، و یک صفحه (دست چپ) ترجمه با ذکر شماره مسلسل آیات در جای خود. چنان که اشاره شد، این متن و ترجمه را شادروان استاد حسین میرخانی خوشنویسی کرده است، یعنی نص مقدس قرآن را به خط نستعلیق دو دانگ (کتابت جلی) و ترجمه را از آن ریزتر و به همان قلم نستعلیق نگاشته است. در تاریخ خط و خوشنویسی قرآن کریم، تا انقلاب اسلامی ایران، کتابت قرآن کریم به نستعلیق، در کمال ندرت، یعنی فقط دو سه نمونه، سابقه دارد. عکسی از یک صفحه از یک نمونه از آن، در کتاب فهرست قرآنهای خطی کتابخانه سلطنتی تالیف سرکار خانم بدری آتابای آمده است که متعلق به عصر قاجار است. استاد میرخانی بار دیگر همین ترجمه را با اصلاحاتی که مترجم در ترجمه خود وارد کرده بود، در سال ۱۳۳۹ ش بازنویسی و خوشنویسی کرده که در سال ۱۳۴۲ ش از سوی همان ناشر انتشار یافته است. سپس چه بسا با اجازه مترجم، سایر ناشران نیز کمر همت به تجدید طبع این ترجمه، به صورت خوشنوشته یا حروفی (حروفچینی شده) بسته اند. از آن جا که خانواده مترجم، به ویژه فرزند ارشد ایشان، جناب آقای دکتر حسین الهی قمشه ای ، مانع تراشی نکرده اند، ده ها ناشر صدها چاپ از این ترجمه را در ۵۵ سالی که از نشر اول آن می گذرد، انتشار داده اند. از این میان دو طبع هست که دکتر حسین الهی قمشه ای صحه خود را بر آنها نهاده است. یکی طبع انتشارات امیر کبیر در سال های ۱۳۶۱، ۱۳۶۷ و سال های دیگر، و دیگر طبع سازمان اوقاف (در سال ۱۳۶۹ و بعد). اما چنان که اهل فن تصریح کرده اند، چه این طبع های «صحه دار» و چه طبع های ویراسته آقایان محمد باقر بهبودی و حسن مسعودی ، چندان که باید و شاید منقح و پیراسته از اغلاط علمی فراوان- که در اصل بوده، یا گاه از سوی مصححان افزوده شده- نیست.
شهرت ترجمه
حسن شهرت علمی، و مقام شامخ روحانی و علمی و عرفانی و دانشگاهی شادروان الهی قمشه ای و سهل گیری در مسئله حق مؤلف (کپی رایت)، و نیز نثر و انشای ساده و روان و شیوا و شیرین و همه فهم این ترجمه باعث شده است که بیش از هر ترجمه دیگری در ایران به طبع و تجدید طبع های مکرر برسد. مهم ترین ویرایش علمی و اساسی این ترجمه در سال های اخیر به همت آقای حسین استاد ولی انجام گرفته، که خود از قرآن پژوهان و مترجمان دقیق النظر و کاردان قرآن و صاحب سابقه و سلیقه و دقت نظر در تصحیح متون متعدد، و نیز ویرایش ترجمه شیوای شادروان دکتر سید جلال الدین مجتبوی از قرآن کریم است. ترجمه ویراسته ایشان در سال ۱۳۷۷ از سوی دار الکتب الاسلامیة/ کتابفروشی اسلامیه (به مدیریت حجة الاسلام مرتضی آخوندی) انتشار یافته است. در دنباله این مقاله ارزیابی این ترجمه، و این ویرایش به میان خواهد آمد.
نقد و نظر ترجمه
...
به عنوان مقدمه باید گفت که زبان فارسی از این سعادت برخوردار بوده که نخستین ترجمه (و لو غیر کامل) قرآن توسط صحابی جلیل القدر و ایرانی نژاد رسول الله صلی الله علیه و آله وسلّم یعنی سلمان فارسی، به آن انجام گرفته است. اگر بنا را بر وجود صورت مکتوب ترجمه های کهن فارسی هم بگذاریم، در قرون دوم و سوم، ده ها ترجمه به صورت زیر نویس و تحت اللفظ (که واحد کلام را کلمه می انگاشتند نه عبارت و جمله) انجام گرفته که نمونه های عدیده ای از آنها در کتابخانه هزار ساله آستان قدس رضوی در مشهد و آستانه حضرت معصومه سلام الله علیهم در قم، و در سایر موزه ها و کتابخانه های ایران و جهان وجود دارد. ترجمه قرآن معروف به قدس که در کتابخانه آستان قدس محفوظ بوده و در دهه اول بعد از انقلاب اسلامی به همت استاد دکتر علی رواقی تصحیح شده و به طبع رسیده، متعلق به قرن سوم است. نیز فرهنگنامه قرآنی، فرهنگی است که بر مبنای معادل های مفردات برابر نهاده ۱۴۲ ترجمه خطی قرآن به همت دکتر محمد جعفر یاحقی و همکارانش از سوی بنیاد پژوهش های اسلامی در دهه اخیر انتشار یافته است. فهرستی از معرفی و شناسایی ۳۲۶ ترجمه تحت اللفظ کهن فارسی قرآن نیز که همه در همان گنجینه هزار ساله آستان قدس محفوظاند، به عنوان جلد اول (از احتمالا ۳ یا ۴ جلد فهرست قرآن های مترجم) به همت استاد محمد آصف فکرت در مشهد انتشار یافته است. باری ترجمه های تفسیرهای کهن نیز از جمله تفسیر تاج التراجم، سورآبادی، میبدی، ابو الفتوح و غیره همه تحت اللفظی اند و این جریان هزار ساله تا عهد ناصری که بصیر الملک از رجال فرهنگی دربار ناصر الدین شاه، ترجمه ای نسبتا روان از قرآن کریم به دست داد، ادامه داشت. با ترجمه های فارسی شادروان مهدی محیی الدین الهی قمشه ای و روانشاد عبد الحسین آیتی (آواره) که اولی اول بار در سال ۱۳۲۳ ش به هیئت خوشنویسی شده، به خط هنرمندانه شادروان استاد حسین میرخانی ، و دومی در ۳ مجلد، (از ۱۳۲۴ تا ۱۳۲۶ ش، در یزد) انتشار یافت، عصر ترجمه تحت اللفظی هزار ساله به سر آمد. دو ترجمه اخیر آغازگر عصر ترجمه روان و نسبتا آزاد قرآن کریم به فارسی بوده اند. درباره ترجمه عبد الحسین آیتی، در جای خود سخن گفته شده است. هر دو ترجمه، گزیری از آوردن عبارات تفسیری افزون بر ترجمه، برای خوشخوان سازی آن ندیده اند. از این میان، ترجمه مرحوم قمشه ای به علت آن که آزادتر است- یعنی عناصر تفسیری بیشتری دارد- روان تر و خوشخوان تر است (اما به هیچ وجه درست تر و دقیق تر و امین تر نیست). •
چاپ ها و ویرایش های ترجمه
نخستین چاپ ترجمه شادروان قمشه ای در سال ۱۳۲۳ ش انجام گرفته و از سوی کتابفروشی اسلامیه به صورت گراوری منتشر شده و برای اول بار در تاریخ ترجمه، شاید به اقتباس از بعضی ترجمه های اروپایی قرآن کریم، به صورت صفحه به صفحه است، نه زیرنویس، یا بین السطور، یعنی یک صفحه (دست راست) متن قرآن مجید است، و یک صفحه (دست چپ) ترجمه با ذکر شماره مسلسل آیات در جای خود. چنان که اشاره شد، این متن و ترجمه را شادروان استاد حسین میرخانی خوشنویسی کرده است، یعنی نص مقدس قرآن را به خط نستعلیق دو دانگ (کتابت جلی) و ترجمه را از آن ریزتر و به همان قلم نستعلیق نگاشته است. در تاریخ خط و خوشنویسی قرآن کریم، تا انقلاب اسلامی ایران، کتابت قرآن کریم به نستعلیق، در کمال ندرت، یعنی فقط دو سه نمونه، سابقه دارد. عکسی از یک صفحه از یک نمونه از آن، در کتاب فهرست قرآنهای خطی کتابخانه سلطنتی تالیف سرکار خانم بدری آتابای آمده است که متعلق به عصر قاجار است. استاد میرخانی بار دیگر همین ترجمه را با اصلاحاتی که مترجم در ترجمه خود وارد کرده بود، در سال ۱۳۳۹ ش بازنویسی و خوشنویسی کرده که در سال ۱۳۴۲ ش از سوی همان ناشر انتشار یافته است. سپس چه بسا با اجازه مترجم، سایر ناشران نیز کمر همت به تجدید طبع این ترجمه، به صورت خوشنوشته یا حروفی (حروفچینی شده) بسته اند. از آن جا که خانواده مترجم، به ویژه فرزند ارشد ایشان، جناب آقای دکتر حسین الهی قمشه ای ، مانع تراشی نکرده اند، ده ها ناشر صدها چاپ از این ترجمه را در ۵۵ سالی که از نشر اول آن می گذرد، انتشار داده اند. از این میان دو طبع هست که دکتر حسین الهی قمشه ای صحه خود را بر آنها نهاده است. یکی طبع انتشارات امیر کبیر در سال های ۱۳۶۱، ۱۳۶۷ و سال های دیگر، و دیگر طبع سازمان اوقاف (در سال ۱۳۶۹ و بعد). اما چنان که اهل فن تصریح کرده اند، چه این طبع های «صحه دار» و چه طبع های ویراسته آقایان محمد باقر بهبودی و حسن مسعودی ، چندان که باید و شاید منقح و پیراسته از اغلاط علمی فراوان- که در اصل بوده، یا گاه از سوی مصححان افزوده شده- نیست.
شهرت ترجمه
حسن شهرت علمی، و مقام شامخ روحانی و علمی و عرفانی و دانشگاهی شادروان الهی قمشه ای و سهل گیری در مسئله حق مؤلف (کپی رایت)، و نیز نثر و انشای ساده و روان و شیوا و شیرین و همه فهم این ترجمه باعث شده است که بیش از هر ترجمه دیگری در ایران به طبع و تجدید طبع های مکرر برسد. مهم ترین ویرایش علمی و اساسی این ترجمه در سال های اخیر به همت آقای حسین استاد ولی انجام گرفته، که خود از قرآن پژوهان و مترجمان دقیق النظر و کاردان قرآن و صاحب سابقه و سلیقه و دقت نظر در تصحیح متون متعدد، و نیز ویرایش ترجمه شیوای شادروان دکتر سید جلال الدین مجتبوی از قرآن کریم است. ترجمه ویراسته ایشان در سال ۱۳۷۷ از سوی دار الکتب الاسلامیة/ کتابفروشی اسلامیه (به مدیریت حجة الاسلام مرتضی آخوندی) انتشار یافته است. در دنباله این مقاله ارزیابی این ترجمه، و این ویرایش به میان خواهد آمد.
نقد و نظر ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(الهی_قمشه ای)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (الهی قمشه ای). ترجمه قرآن (الهی قمشه ای)، از جمله ترجمه های فارسی معاصر به قلم میرزا مهدی الهی قمشه ای است که تا مدت ها گوی سبقت را از دیگر ترجمه ها ربوده بود ....دو ترجمه قمشه ای و عبدالحسین آیتی آغازگر عصر ترجمه روان و نسبتا آزاد قرآن کریم به فارسی بوده اند ....الهی قمشه ای در تأسیس شیوه ترجمه امروزین و راحت و روان قرآن کریم (به نثر معیار و معاصر و روز) سهمی فراموش نشدنی دارد ....
استادولی در مقاله ای برخی از ویژگی های این ترجمه را برشمرده است. وی ابتدا به سه ویژگی مثبت این ترجمه اشاره می کند:
وی سپس تأکید می کند که ویژگی های منفی این ترجمه نیز اندک نیست. از جمله این ویژگی هاست: بی دقتی و سرسری کار کردن، ضعف ادبی، آمیختگی متن و شرح، نقل به معنی، افتادگی ها، نقص ویرایش، اجمال و تفصیل ها ....
بهاءالدین خرمشاهی از جمله افرادی است که بر ترجمه قمشه ای نقد نوشته است. وی در ابتدای مقاله اش می نویسد: «نگارنده این سطور، سی سال می گذرد که با این ترجمه انس دارد و تا چندی پیش، نسبت به آن ترجمه، مانند اکثر اهل کتاب، حسن ظنی داشت؛ تا اینکه به دلیل اشتغال به ترجمه قرآن کریم، ترجمه های قدیم و جدید را به دقت بررسی و با متن مقدس قرآن مقابله کرد. شاید برای اهل نظر و قرآن پژوهان تعجب آور باشد که عرض کنم، ترجمه مرحوم قمشه ای در عین آنکه مقبول ترین ترجمه قرآن در عصر جدید بوده است، چه بسا پراشتباه ترین ترجمه هم بوده است». وی مطرح کردن سهوالقلم ها و اشتباهات و اغلاط این ترجمه را به قصد پیرایش و ویرایش آن، از نظر دینی و علمی بر ذمه خود فرض دانسته و در چند ماه بررسی نقادانه این ترجمه حدود دویست صفحه یادداشت تهیه کرده است ....
وی پس از بررسی 20 مورد از ترجمه ها چنین می نویسد: «گفتنی است که موارد درست و بی اشکال، در ترجمه مورد بحث بسیار است و اگر از افزوده های تفسیری صرف نظر کنیم، نثر ترجمه در غالب موارد دلنشین و مفهوم است. شاید خوب باشد که چند کلمه ای درباره این افزوده های تفسیری بگویم. این افزوده ها در ترجمه مرحوم قمشه ای نه جزو ترجمه محسوب می گردد، نه تفسیر به معنای عادی و عرفی آن است؛ زیرا به صورت مزجی است و خواننده باید بسیار فحل و فارس در ادبیت و عربیت باشد تا با مقابله دقیق و مداوم در هر آیه ای و بلکه در هر جمله ای بتواند آنچه را قرآنی است، از آنچه توضیحی و تفسیری و افزوده مترجم محترم است، بازشناسد و فرق بگذارد. بلی، اگر مترجم دانشور می توانستند افزون های خود را در داخل قلاب یا پرانتز بیاورند، کاری بود کارستان، ولی چنین کاری نکرده اند و این ترجمه زیر بار این عیب و ایراد نمی تواند کمر راست کند» ....
در انتها چنان که خرمشاهی می نویسد: مترجم از اصول علمی و نظری ترجمه چندان که باید و شاید (در مقایسه با کسانی چون شادروان پاینده یا آقای عبدالمحمد آیتی یا دیگران که مترجمان حرفه ای و پرکار بوده اند) باخبر نبوده است؛ چنان که ما فقط به سه مورد آن اشاره کردیم و آنها را به اختصار تکرار می کنیم:
استادولی در مقاله ای برخی از ویژگی های این ترجمه را برشمرده است. وی ابتدا به سه ویژگی مثبت این ترجمه اشاره می کند:
وی سپس تأکید می کند که ویژگی های منفی این ترجمه نیز اندک نیست. از جمله این ویژگی هاست: بی دقتی و سرسری کار کردن، ضعف ادبی، آمیختگی متن و شرح، نقل به معنی، افتادگی ها، نقص ویرایش، اجمال و تفصیل ها ....
بهاءالدین خرمشاهی از جمله افرادی است که بر ترجمه قمشه ای نقد نوشته است. وی در ابتدای مقاله اش می نویسد: «نگارنده این سطور، سی سال می گذرد که با این ترجمه انس دارد و تا چندی پیش، نسبت به آن ترجمه، مانند اکثر اهل کتاب، حسن ظنی داشت؛ تا اینکه به دلیل اشتغال به ترجمه قرآن کریم، ترجمه های قدیم و جدید را به دقت بررسی و با متن مقدس قرآن مقابله کرد. شاید برای اهل نظر و قرآن پژوهان تعجب آور باشد که عرض کنم، ترجمه مرحوم قمشه ای در عین آنکه مقبول ترین ترجمه قرآن در عصر جدید بوده است، چه بسا پراشتباه ترین ترجمه هم بوده است». وی مطرح کردن سهوالقلم ها و اشتباهات و اغلاط این ترجمه را به قصد پیرایش و ویرایش آن، از نظر دینی و علمی بر ذمه خود فرض دانسته و در چند ماه بررسی نقادانه این ترجمه حدود دویست صفحه یادداشت تهیه کرده است ....
وی پس از بررسی 20 مورد از ترجمه ها چنین می نویسد: «گفتنی است که موارد درست و بی اشکال، در ترجمه مورد بحث بسیار است و اگر از افزوده های تفسیری صرف نظر کنیم، نثر ترجمه در غالب موارد دلنشین و مفهوم است. شاید خوب باشد که چند کلمه ای درباره این افزوده های تفسیری بگویم. این افزوده ها در ترجمه مرحوم قمشه ای نه جزو ترجمه محسوب می گردد، نه تفسیر به معنای عادی و عرفی آن است؛ زیرا به صورت مزجی است و خواننده باید بسیار فحل و فارس در ادبیت و عربیت باشد تا با مقابله دقیق و مداوم در هر آیه ای و بلکه در هر جمله ای بتواند آنچه را قرآنی است، از آنچه توضیحی و تفسیری و افزوده مترجم محترم است، بازشناسد و فرق بگذارد. بلی، اگر مترجم دانشور می توانستند افزون های خود را در داخل قلاب یا پرانتز بیاورند، کاری بود کارستان، ولی چنین کاری نکرده اند و این ترجمه زیر بار این عیب و ایراد نمی تواند کمر راست کند» ....
در انتها چنان که خرمشاهی می نویسد: مترجم از اصول علمی و نظری ترجمه چندان که باید و شاید (در مقایسه با کسانی چون شادروان پاینده یا آقای عبدالمحمد آیتی یا دیگران که مترجمان حرفه ای و پرکار بوده اند) باخبر نبوده است؛ چنان که ما فقط به سه مورد آن اشاره کردیم و آنها را به اختصار تکرار می کنیم:
wikinoor: ترجمه_قرآن_(الهی_قمشه ای)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (انصاری). ترجمه قرآن کریم مترجم: مسعود انصاری
این مصحف توسط آقای مسعود انصاری به زبان فارسی ترجمه شده است. وی برای ترجمه قرآن مدت ۷ سال تلاش نموده و با توجه به کاستی ها و اشکالاتی که در ترجمه ها وجود داشته، سعی نموده ترجمه خود را در حد امکان از این اشکالات خالی نموده و با دقت بیشتری کار ترجمه را به پایان برساند که در این راستا موفق بوده است. گرچه ایشان از برادران اهل سنت و شافعی مذهب می باشد ولی ترجمه ای که ارائه نموده خالی از تعصبات فرقه ای است و برای عموم مسلمانان قابل استفاده می باشد. از ویژگیهای مهم این ترجمه سلاست و شیوایی و دقت و هماهنگی در ترجمه الفاظی که در سوره های مختلف تکرار شده اند می باشد. وی در پایان مصحف طی گفتاری نحوه کار ترجمه خود، و استفاده از نظرات دیگران در این زمینه را بیان کرده است.
ویژگی های ترجمه
۱- مطالب اضافی را از متن اصلی جدا و داخل در پرانتز قرار داده، تا ترجمه قرآن مشخص شود. ۲- کلیه جملات (و لو اینکه یک جمله پشت سر هم تکرار شده باشد) ترجمه شده است. مانند آیه ۴ سوره بقره که جمله ما انزل دو بار تکرار شده و در هر دو مرتبه ترجمه شده است. ۳- عبارات ترجمه شده به همان ترتیب جملات قرآنی است و مقدم و مؤخر نشده است. ۴- در برخی از موارد که جملات نیاز به توضیح دارد، توضیحات ارائه شده و داخل پرانتز قرار گرفته است مانند آیه «فیها کتب قیمة» که در ترجمه آن آمده است: در آن (صحیفه ها) احکامی استوار (و درست و ارزشمند) است. و یا در آیه و ظن انه الفراق» که در ترجمه آن چنین آورده است: و به یقین داند که آن (هنگام) فراق (از دنیا) است. ۵- در مواردی که نکره در سیاقنفی و یا نهی قرار گرفته و مفید عموم است در ترجمه رعایت شده و عمومیت آن آمده است مانند: آیه ما یفتح الله للناس من رحمة فلا ممسک لها... که در ترجمه آن آمده: (در) رحمتی را که خداوند برای مردم بازگشاید برای آن (رحمت) هیچ بازدارنده ای نیست و آنچه را باز دارد هیچ گشاینده ای نیست. در این آیه دو کلمه ممسک و مرسل نکره هستند که در سیاق نفی قرار گرفته اند و مفید عموم می باشند (حرف عموم در نفی و نهی کلمه هیچ است) که در ترجمه آمده است. ۶- در مواردی که آیات دارای ادات تاکید مثل ان می باشد در ترجمه تاکید آن بیان شده است مانند ان الذین کفروا ینادون.. که در ترجمه آن آمده: بی گمان کافران را ندا در دهند... و یا در آیه و انه علی ذلک لشهید: که در ترجمه آن آمده: و بی گمان او از این امر آگاه است و یا در آیه و للاخرة خیر لک من الاولی: به یقین آخرت برایت از دنیا بهتر خواهد بود.
اشکالات ترجمه
← ذکر نکردن تعداد آیات سوره ها
...
این مصحف توسط آقای مسعود انصاری به زبان فارسی ترجمه شده است. وی برای ترجمه قرآن مدت ۷ سال تلاش نموده و با توجه به کاستی ها و اشکالاتی که در ترجمه ها وجود داشته، سعی نموده ترجمه خود را در حد امکان از این اشکالات خالی نموده و با دقت بیشتری کار ترجمه را به پایان برساند که در این راستا موفق بوده است. گرچه ایشان از برادران اهل سنت و شافعی مذهب می باشد ولی ترجمه ای که ارائه نموده خالی از تعصبات فرقه ای است و برای عموم مسلمانان قابل استفاده می باشد. از ویژگیهای مهم این ترجمه سلاست و شیوایی و دقت و هماهنگی در ترجمه الفاظی که در سوره های مختلف تکرار شده اند می باشد. وی در پایان مصحف طی گفتاری نحوه کار ترجمه خود، و استفاده از نظرات دیگران در این زمینه را بیان کرده است.
ویژگی های ترجمه
۱- مطالب اضافی را از متن اصلی جدا و داخل در پرانتز قرار داده، تا ترجمه قرآن مشخص شود. ۲- کلیه جملات (و لو اینکه یک جمله پشت سر هم تکرار شده باشد) ترجمه شده است. مانند آیه ۴ سوره بقره که جمله ما انزل دو بار تکرار شده و در هر دو مرتبه ترجمه شده است. ۳- عبارات ترجمه شده به همان ترتیب جملات قرآنی است و مقدم و مؤخر نشده است. ۴- در برخی از موارد که جملات نیاز به توضیح دارد، توضیحات ارائه شده و داخل پرانتز قرار گرفته است مانند آیه «فیها کتب قیمة» که در ترجمه آن آمده است: در آن (صحیفه ها) احکامی استوار (و درست و ارزشمند) است. و یا در آیه و ظن انه الفراق» که در ترجمه آن چنین آورده است: و به یقین داند که آن (هنگام) فراق (از دنیا) است. ۵- در مواردی که نکره در سیاقنفی و یا نهی قرار گرفته و مفید عموم است در ترجمه رعایت شده و عمومیت آن آمده است مانند: آیه ما یفتح الله للناس من رحمة فلا ممسک لها... که در ترجمه آن آمده: (در) رحمتی را که خداوند برای مردم بازگشاید برای آن (رحمت) هیچ بازدارنده ای نیست و آنچه را باز دارد هیچ گشاینده ای نیست. در این آیه دو کلمه ممسک و مرسل نکره هستند که در سیاق نفی قرار گرفته اند و مفید عموم می باشند (حرف عموم در نفی و نهی کلمه هیچ است) که در ترجمه آمده است. ۶- در مواردی که آیات دارای ادات تاکید مثل ان می باشد در ترجمه تاکید آن بیان شده است مانند ان الذین کفروا ینادون.. که در ترجمه آن آمده: بی گمان کافران را ندا در دهند... و یا در آیه و انه علی ذلک لشهید: که در ترجمه آن آمده: و بی گمان او از این امر آگاه است و یا در آیه و للاخرة خیر لک من الاولی: به یقین آخرت برایت از دنیا بهتر خواهد بود.
اشکالات ترجمه
← ذکر نکردن تعداد آیات سوره ها
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(انصاری)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (انصاریان). قرآن کریم با ترجمه انصاریان
این مصحف شریف توسط حجة الاسلام حسین انصاریان به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم با توجه به اشکالات و کاستی های موجود در ترجمه ها، مدت چهار سال تلاش نموده تا بتواند ترجمه ای دقیق و قابل فهم برای عموم علاقه مندان به قرآن، ارائه نماید وی با مراجعه به کتابها و منابع تفسیری همچون مجمع البیان،صافی،نور الثقلین، و کتابها و مراجع لغت مانند،مفردات راغب،فروغ اللغات، سعی نموده که ترجمه کلمات و واژه های قرآنی، از احکام و اتقان مناسبی برخوردار باشد و مجموع آیه با توجه به مباحث تفسیری آن، ترجمه شود لذا در برخی از موارد با آوردن توضیحات اضافی که خود برگرفته از تفاسیر می باشد، متن ترجمه را تکمیل نموده است.
ویژگی های ترجمه
...
این مصحف شریف توسط حجة الاسلام حسین انصاریان به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم با توجه به اشکالات و کاستی های موجود در ترجمه ها، مدت چهار سال تلاش نموده تا بتواند ترجمه ای دقیق و قابل فهم برای عموم علاقه مندان به قرآن، ارائه نماید وی با مراجعه به کتابها و منابع تفسیری همچون مجمع البیان،صافی،نور الثقلین، و کتابها و مراجع لغت مانند،مفردات راغب،فروغ اللغات، سعی نموده که ترجمه کلمات و واژه های قرآنی، از احکام و اتقان مناسبی برخوردار باشد و مجموع آیه با توجه به مباحث تفسیری آن، ترجمه شود لذا در برخی از موارد با آوردن توضیحات اضافی که خود برگرفته از تفاسیر می باشد، متن ترجمه را تکمیل نموده است.
ویژگی های ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(انصاریان)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (برزی). ترجمه قرآن کریم مترجم اصغر برزی
این مصحف شریف توسط استاد اصغر برزی به زبان فارسی ترجمه شده است مترجم در این ترجمه بدنبال آن است که ترجمه ای دقیق و همراه با نکات ادبی ارائه نماید، لذا پس از ترجمه آیه نکات نحوی را متذکر شده و برخی از جملات آن را تجزیه و ترکیب نموده است. که این روش خود باعث فهم بیشتر جملات آیات شده و خوانندگان زیادی را به خود جلب می نماید. وی با آوردن توضیحاتی در برخی از موارد سعی نموده که شان نزول و یا ابهام موجود در متن را تا حدودی برطرف نماید.از طرف دیگر دقت در امور نحوی باعث شده که کلیه افعال (لازم و متعدی، معلوم و مجهول) به صورت صحیح معنا شود و این خود بر اتقان و احکام این ترجمه اضافه نموده است.
ویژگی های تفسیر
۱- ترجمه توضیحات اضافی کمتر دارد.۲- از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، بحث مربوط به تجزیه و ترکیب آیات است که پس از پایان ترجمه هر آیه، برخی از جملات آن از نظر قواعد نحوی تحلیل شده است. مثلا در آیه قال فرعون و ما رب العالمین (شعرا:۲۳ )پس از ترجمه آن چنین آمده است: ما: اسم استفهام، مبتدا، محلا مرفوع، و رب خبر آن...۳- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار می باشد.۴- کلیه کلمات و جملات آیات، ترجمه شده و کمتر مواردی وجود دارد که ترجمه نشده باشد.۵- ادات تاکید ، در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آیه ان اول بیت وضع للناس للذی ببکة... ( آل عمران: ۹۶ ) که در ترجمه آمده: مسلما، نخستین خانه ای که برای
← تفاوت نگذاشتن بین دو واژه «الله» و «اله»
...
این مصحف شریف توسط استاد اصغر برزی به زبان فارسی ترجمه شده است مترجم در این ترجمه بدنبال آن است که ترجمه ای دقیق و همراه با نکات ادبی ارائه نماید، لذا پس از ترجمه آیه نکات نحوی را متذکر شده و برخی از جملات آن را تجزیه و ترکیب نموده است. که این روش خود باعث فهم بیشتر جملات آیات شده و خوانندگان زیادی را به خود جلب می نماید. وی با آوردن توضیحاتی در برخی از موارد سعی نموده که شان نزول و یا ابهام موجود در متن را تا حدودی برطرف نماید.از طرف دیگر دقت در امور نحوی باعث شده که کلیه افعال (لازم و متعدی، معلوم و مجهول) به صورت صحیح معنا شود و این خود بر اتقان و احکام این ترجمه اضافه نموده است.
ویژگی های تفسیر
۱- ترجمه توضیحات اضافی کمتر دارد.۲- از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، بحث مربوط به تجزیه و ترکیب آیات است که پس از پایان ترجمه هر آیه، برخی از جملات آن از نظر قواعد نحوی تحلیل شده است. مثلا در آیه قال فرعون و ما رب العالمین (شعرا:۲۳ )پس از ترجمه آن چنین آمده است: ما: اسم استفهام، مبتدا، محلا مرفوع، و رب خبر آن...۳- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار می باشد.۴- کلیه کلمات و جملات آیات، ترجمه شده و کمتر مواردی وجود دارد که ترجمه نشده باشد.۵- ادات تاکید ، در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آیه ان اول بیت وضع للناس للذی ببکة... ( آل عمران: ۹۶ ) که در ترجمه آمده: مسلما، نخستین خانه ای که برای
← تفاوت نگذاشتن بین دو واژه «الله» و «اله»
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(برزی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (پاینده). مترجم این مصحف شریف مرحوم ابوالقاسم پاینده می باشد.
← اندک بودن مطالب اضافی
← لحاظ نشدن ادات تاکید و حصر در ترجمه
این مصحف شریف دارای مشخصات زیر می باشد:۱- نوع کاغذ: معمولی۲- جلد: گالینگور۳- نوع خط: نامعلوم۴- تعداد صفحات: ۳۶۵ صفحه۵- تعداد سطر در هر صفحه: ۳۰ سطر (نصف ستون)۶- نوبت چاپ: پنجم۷- تاریخ انتشار: سال ۱۳۵۷ (ه ش)۸- ناشر: سازمان انتشارات جاویدان۹- متن ترجمه: در ستون مقابل آیات (هر صفحه دو ستون یکی آیات دیگری ترجمه)۱۰- نوع ترجمه: جمله به جمله۱۱- دارای مقدمه ایی از مترجم پیرامون جایگاه قرآن و کیفیت نزول آن۱۲- دارای فهرست سوره ها.۱۳- مترجم: ابو القاسم پاینده.
← اندک بودن مطالب اضافی
← لحاظ نشدن ادات تاکید و حصر در ترجمه
این مصحف شریف دارای مشخصات زیر می باشد:۱- نوع کاغذ: معمولی۲- جلد: گالینگور۳- نوع خط: نامعلوم۴- تعداد صفحات: ۳۶۵ صفحه۵- تعداد سطر در هر صفحه: ۳۰ سطر (نصف ستون)۶- نوبت چاپ: پنجم۷- تاریخ انتشار: سال ۱۳۵۷ (ه ش)۸- ناشر: سازمان انتشارات جاویدان۹- متن ترجمه: در ستون مقابل آیات (هر صفحه دو ستون یکی آیات دیگری ترجمه)۱۰- نوع ترجمه: جمله به جمله۱۱- دارای مقدمه ایی از مترجم پیرامون جایگاه قرآن و کیفیت نزول آن۱۲- دارای فهرست سوره ها.۱۳- مترجم: ابو القاسم پاینده.
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(پاینده)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (پاینده). ترجمه فارسی مرحوم ابوالقاسم پاینده از قرآن کریم، دارای ویژگی های زیر است:
1. متن ترجمه، در ستون مقابل آیات قرار دارد (هر صفحه دو ستون دارد: یکی، آیات و دیگری، ترجمه).
2. نوع ترجمه، جمله به جمله است.
3. مقدمه ای از مترجم پیرامون جایگاه قرآن و کیفیت نزول آن، در آغاز ذکر شده است.
4. در مقایسه با برخی از ترجمه ها، مطالب اضافی کمتری دارد.
5. ترجمه برخی از کلمات، شیوایی و رسایی خوبی دارد؛ مانند کلمه قریه در آیه 58 بقره: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» ؛ «و چون گفتیم به این دهکده درآیید»؛ مترجم «قریه» را به «دهکده» ترجمه کرده است. همچنین مانند واژه شاکر که به معنای حق گزار ترجمه نموده است «شاکر علیم» (بقره: 158).
1. متن ترجمه، در ستون مقابل آیات قرار دارد (هر صفحه دو ستون دارد: یکی، آیات و دیگری، ترجمه).
2. نوع ترجمه، جمله به جمله است.
3. مقدمه ای از مترجم پیرامون جایگاه قرآن و کیفیت نزول آن، در آغاز ذکر شده است.
4. در مقایسه با برخی از ترجمه ها، مطالب اضافی کمتری دارد.
5. ترجمه برخی از کلمات، شیوایی و رسایی خوبی دارد؛ مانند کلمه قریه در آیه 58 بقره: «و إذ قلنا ادخلوا هذه القریة» ؛ «و چون گفتیم به این دهکده درآیید»؛ مترجم «قریه» را به «دهکده» ترجمه کرده است. همچنین مانند واژه شاکر که به معنای حق گزار ترجمه نموده است «شاکر علیم» (بقره: 158).
wikinoor: ترجمه_قرآن_(پاینده)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (پورجوادی). ترجمه قرآن مجید مترجم: کاظم پورجوادی
این مصحف شریف توسط آقای کاظم پورجوادی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم که خود از علاقه مندان به موضوعات قرآنی است و به زبان فارسی و ادبیات آن آشنایی دارد برای ترجمه قرآن، ابتدا به فراگیری زبان عربی نموده و برای این کار به چند کشور عربی نیز مسافرت کرده تا از لهجه های مختلف نیز آگاهی پیدا نماید و پس از آن طی چند سال قرآن را به زبان فارسی ترجمه نموده است. با توجه به آشنایی نسبی ایشان به زبان عربی ، توانسته اند ترجمه نسبتا دقیقی را از قرآن به مردم مسلمان ایران (و کلیه فارسی زبانان) عرضه نماید به گونه ای که برای اکثر مردم قابل فهم و درک می باشد. این ترجمه از لحاظ سلاست و روانی یکی از روان ترین و خوش خوان ترین ترجمه ها در عصر حاضر به شمار می رود و مترجم توانسته است با استفاده از کلماتی سلیس و روان ترجمه ایی ارائه نماید که برای عموم مردم قابل فهم بوده باشد.
ویژگی های ترجمه
۱- در ابتدای هر سوره نام آن سوره را معنی کرده است. ۲-حروف مقطعه را به طور کامل ترجمه کرده است. ۳- مطالب اضافی کمتر دارد. ۴- ترجمه سلیس و روان و برای عموم قابل فهم می باشد. ۵- از نظر بلاغت و رسائی، انتخاب کلمات و جمله بندی، دارای نظم و شیوائی خاصی می باشد مانند آیه «آنچه در آسمانها و زمین است تسبیح گوی خداوند فرمانروای، منزه پیروزمند فرزانه است. و یا آیه اول و دوم سوره النجم سوگند به آن ستاره چون فرود آید، یارتان گمراه نیست و کجراهه نرفته است.
اشکالات ترجمه
...
این مصحف شریف توسط آقای کاظم پورجوادی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم که خود از علاقه مندان به موضوعات قرآنی است و به زبان فارسی و ادبیات آن آشنایی دارد برای ترجمه قرآن، ابتدا به فراگیری زبان عربی نموده و برای این کار به چند کشور عربی نیز مسافرت کرده تا از لهجه های مختلف نیز آگاهی پیدا نماید و پس از آن طی چند سال قرآن را به زبان فارسی ترجمه نموده است. با توجه به آشنایی نسبی ایشان به زبان عربی ، توانسته اند ترجمه نسبتا دقیقی را از قرآن به مردم مسلمان ایران (و کلیه فارسی زبانان) عرضه نماید به گونه ای که برای اکثر مردم قابل فهم و درک می باشد. این ترجمه از لحاظ سلاست و روانی یکی از روان ترین و خوش خوان ترین ترجمه ها در عصر حاضر به شمار می رود و مترجم توانسته است با استفاده از کلماتی سلیس و روان ترجمه ایی ارائه نماید که برای عموم مردم قابل فهم بوده باشد.
ویژگی های ترجمه
۱- در ابتدای هر سوره نام آن سوره را معنی کرده است. ۲-حروف مقطعه را به طور کامل ترجمه کرده است. ۳- مطالب اضافی کمتر دارد. ۴- ترجمه سلیس و روان و برای عموم قابل فهم می باشد. ۵- از نظر بلاغت و رسائی، انتخاب کلمات و جمله بندی، دارای نظم و شیوائی خاصی می باشد مانند آیه «آنچه در آسمانها و زمین است تسبیح گوی خداوند فرمانروای، منزه پیروزمند فرزانه است. و یا آیه اول و دوم سوره النجم سوگند به آن ستاره چون فرود آید، یارتان گمراه نیست و کجراهه نرفته است.
اشکالات ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(پورجوادی)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (ترجمه منظوم امینیان). القرآن الکریم (ترجمه منظوم کرم خدا امینیان)، از جمله ترجمه های فارسی قرآن کریم است که مترجم، تمامی سوره های قرآن را به نظم درآورده است.
ساختار کتاب بدین ترتیب است که در یک صفحه متن قرآن به خط عثمان طه و در صفحه دیگر ترجمه منظوم آن با ذکر شماره آیه آمده است. در ابتدای هر سوره نیز نام آن، مکی یا مدنی بودن و تعداد آیات ذکر شده است. در انتهای کتاب نقد ترجمه به قلم بهاءالدین خرمشاهی و نیز مطلبی از مترجم کتاب در توصیف ترجمه اش آمده است.
استاد بهاءالدین خرمشاهی در نقد این ترجمه می نویسد: «ترجمه ایشان سه ویژگی دارد که از این قرار است: اول اینکه سراسر ترجمه به یک وزن نیست.
ویژگی دوم اینکه ایشان آنچه افزوده تفسیری است، در میان قلاب (کروشه) آورده اند؛ همچون بسیاری از مترجمانی که قرآن را به نثر ترجمه می کنند مانند: آقای مسعود انصاری و این جانب. البته بعضی هم افزوده ها را به حروف متفاوت چاپ می کنند؛ مانند ترجمه بسیار مفهوم و شیوای شادروان سید جلال الدین مجتبوی استاد پیشین دانشگاه تهران در رشته فلسفه و صاحب آثار و ترجمه های ارزشمند.
ویژگی سوم، ترجمه ایشان این است که در میان همه ترجمه های منظومی که دیده ام به جز ترجمه صفی علیشاه، دقیق تر و از نظر استواری زبان و بیان و تطابق با مضامین و معانی مقدس قرآن کریم برتر است» (متن کتاب، ص 629).
نویسنده خود در توصیف ترجمه اش چنین می نویسد: «برای دستیابی به ترجمه قرآن مجید به بهترین صورت، از قالب های نظم سنتی استفاده کردم که به مذاق ها سازگارتر و با علائق و سلیقه ها مأنوس تر است؛ به علاوه چون ممکن بود انتخاب یک وزن برای تمام سوره ها موجب ملال خاطر خواننده باشد، ازاین رو برای هر سوره یا هرچند سوره وزنی از بحور شعر فارسی چنان انتخاب شد که با حال و هوای سوره و پیام آن مناسب تر باشد. این تنوع وزن که در ترجمه منظوم قرآن مجید نادر است، هم تازگی و طراوتی به اثر بخشیده و هم از یک نواختی وزن که بیشتر مخصوص داستان ها و قصص می باشد پرهیز شده است.
ساختار کتاب بدین ترتیب است که در یک صفحه متن قرآن به خط عثمان طه و در صفحه دیگر ترجمه منظوم آن با ذکر شماره آیه آمده است. در ابتدای هر سوره نیز نام آن، مکی یا مدنی بودن و تعداد آیات ذکر شده است. در انتهای کتاب نقد ترجمه به قلم بهاءالدین خرمشاهی و نیز مطلبی از مترجم کتاب در توصیف ترجمه اش آمده است.
استاد بهاءالدین خرمشاهی در نقد این ترجمه می نویسد: «ترجمه ایشان سه ویژگی دارد که از این قرار است: اول اینکه سراسر ترجمه به یک وزن نیست.
ویژگی دوم اینکه ایشان آنچه افزوده تفسیری است، در میان قلاب (کروشه) آورده اند؛ همچون بسیاری از مترجمانی که قرآن را به نثر ترجمه می کنند مانند: آقای مسعود انصاری و این جانب. البته بعضی هم افزوده ها را به حروف متفاوت چاپ می کنند؛ مانند ترجمه بسیار مفهوم و شیوای شادروان سید جلال الدین مجتبوی استاد پیشین دانشگاه تهران در رشته فلسفه و صاحب آثار و ترجمه های ارزشمند.
ویژگی سوم، ترجمه ایشان این است که در میان همه ترجمه های منظومی که دیده ام به جز ترجمه صفی علیشاه، دقیق تر و از نظر استواری زبان و بیان و تطابق با مضامین و معانی مقدس قرآن کریم برتر است» (متن کتاب، ص 629).
نویسنده خود در توصیف ترجمه اش چنین می نویسد: «برای دستیابی به ترجمه قرآن مجید به بهترین صورت، از قالب های نظم سنتی استفاده کردم که به مذاق ها سازگارتر و با علائق و سلیقه ها مأنوس تر است؛ به علاوه چون ممکن بود انتخاب یک وزن برای تمام سوره ها موجب ملال خاطر خواننده باشد، ازاین رو برای هر سوره یا هرچند سوره وزنی از بحور شعر فارسی چنان انتخاب شد که با حال و هوای سوره و پیام آن مناسب تر باشد. این تنوع وزن که در ترجمه منظوم قرآن مجید نادر است، هم تازگی و طراوتی به اثر بخشیده و هم از یک نواختی وزن که بیشتر مخصوص داستان ها و قصص می باشد پرهیز شده است.
wikinoor: ترجمه_قرآن_(ترجمه_منظوم_امینیان)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (تشکری). ترجمه منظوم قرآن مترجم : شهاب تشکری آرانی
«نظم فرقان» که نام مجموعه قرآن منظوم است به سال شکل گیری این اثر نیز اشاره دارد که به حساب جمل سال ۱۴۲۱ هجری قمری است. «نظم فرقان» مجموعا در کوتاه ترین وزن بحر خفیف «فاعلاتن مفاعلن فعلن» سروده شده است و دارای ویژگی های زیر است: ۱- وزن آن کوتاه ترین وزن از نوع مثنوی است و از همه منظومه های مشابه در این زمینه نیز کوتاه تر است. ۲- تعداد ابیات این مجموعه از منظومه های مشابهی که صورت گرفته است کمتر است و کمتر از دوازده هزار بیت. ۳- بیش از منظومه های مشابه به معنی آیات نزدیک است. اگر چه انتخاب وزن این اثر از پیش بررسی و محاسبه نشده است ولی در جریان کار نظم متوجه ویژگی خاصی در این وزن شدم که ذکر آن بی مورد نیست. در «نظم فرقان» اکثر قوافی از معانی آیات برگرفته شده است و با این ترتیب کمتر اجبار داشته ام مفهومی را خارج از محدوده ی معانی انتخاب کنم که بالاجبار به مضمونی منظوم خارج از مفهوم آیات برسم. یکی از عللی که این امر (انتخاب قوافی از متن ترجمه آیات) را مقدور ساخته است ویژگی خاص وزن این منظومه است. توضیح اینکه در وزن مورد بحث «فاعلاتن مفاعلن مفاعلن» اگر هجای ما قبل آخر «فع» را به صورت دو هجای کوتاه بنویسیم به «ف ع» تبدیل می شود و وزن کامل مصرع می شود «فاعلاتن مفاعلن فع لن» پس دو هجای آخر هر مصرع امکان دارد معادل وزن های علن و فعلن باشد و یا معادل «علات» و «فعلات» قرار گیرد مثلا می توان «شکیب» را با «ترکیب» قافیه کرد و یا «خجل» را با «قابل» هم قافیه ساخت. با این ترتیب دست شاعر در انتخاب کلمات قافیه خیلی باز است در حالی که در وزن های دیگر مثنوی این ویژگی موجود نیست مثلا «فعولن فعولن فعولن فعول» ناچار به دو هجای کوتاه و بلند ختم می شود مثلا «خرد» و نه «بخرد» همین طور وزن مثنوی «تن پوشانید از باد بهار «فاعلاتن فاعلاتن فاعلات» به «بهار» و «علات» ختم می شود که یک هجای کوتاه و یک هجای بلند ممتد است. سه وزن زیر نیز این ویژگی را دارد که جهت رعایت اختصار از توضیح اضافه صرف نظر می کنم. ۱- وزن رباعی «لا حول و لا قوة الا با...» ۲- وزن «فعلاتن فعلاتن فعلن» یا «فعلاتن فعلاتن فعلن» در بحر رمل ۳- وزن مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن در نظم نهج البلاغه به خاطر ویژگی مورد بحث از دو وزن اخیر فراوان بهره گرفته ام و اکثر خطبه ها و نامه ها در این دو وزن و وزن های بلندتر آمده است و اگر می خواستم آن را در وزنهای کوتاه بیاورم تعداد ابیات که در حال حاضر قریب ۶۰۰۰ است به دو برابر افزایش می یافت. در خاتمه اضافه می کنم در بین تحصیل کرده ها کسانی هستند که به شعر و ادب علاقه دارند ولی به عللی توفیق مطالعه قرآن و نهج البلاغه را نیافته اند اگر این دو منظومه آن توانایی را داشته باشد که یک نفر از این مجموعه افراد را به مطالعه این دو اثر بی بدیل جذب کند و با دریای معارف شرع آشنا سازد ناظم اجر خود را یافته است.
«نظم فرقان» که نام مجموعه قرآن منظوم است به سال شکل گیری این اثر نیز اشاره دارد که به حساب جمل سال ۱۴۲۱ هجری قمری است. «نظم فرقان» مجموعا در کوتاه ترین وزن بحر خفیف «فاعلاتن مفاعلن فعلن» سروده شده است و دارای ویژگی های زیر است: ۱- وزن آن کوتاه ترین وزن از نوع مثنوی است و از همه منظومه های مشابه در این زمینه نیز کوتاه تر است. ۲- تعداد ابیات این مجموعه از منظومه های مشابهی که صورت گرفته است کمتر است و کمتر از دوازده هزار بیت. ۳- بیش از منظومه های مشابه به معنی آیات نزدیک است. اگر چه انتخاب وزن این اثر از پیش بررسی و محاسبه نشده است ولی در جریان کار نظم متوجه ویژگی خاصی در این وزن شدم که ذکر آن بی مورد نیست. در «نظم فرقان» اکثر قوافی از معانی آیات برگرفته شده است و با این ترتیب کمتر اجبار داشته ام مفهومی را خارج از محدوده ی معانی انتخاب کنم که بالاجبار به مضمونی منظوم خارج از مفهوم آیات برسم. یکی از عللی که این امر (انتخاب قوافی از متن ترجمه آیات) را مقدور ساخته است ویژگی خاص وزن این منظومه است. توضیح اینکه در وزن مورد بحث «فاعلاتن مفاعلن مفاعلن» اگر هجای ما قبل آخر «فع» را به صورت دو هجای کوتاه بنویسیم به «ف ع» تبدیل می شود و وزن کامل مصرع می شود «فاعلاتن مفاعلن فع لن» پس دو هجای آخر هر مصرع امکان دارد معادل وزن های علن و فعلن باشد و یا معادل «علات» و «فعلات» قرار گیرد مثلا می توان «شکیب» را با «ترکیب» قافیه کرد و یا «خجل» را با «قابل» هم قافیه ساخت. با این ترتیب دست شاعر در انتخاب کلمات قافیه خیلی باز است در حالی که در وزن های دیگر مثنوی این ویژگی موجود نیست مثلا «فعولن فعولن فعولن فعول» ناچار به دو هجای کوتاه و بلند ختم می شود مثلا «خرد» و نه «بخرد» همین طور وزن مثنوی «تن پوشانید از باد بهار «فاعلاتن فاعلاتن فاعلات» به «بهار» و «علات» ختم می شود که یک هجای کوتاه و یک هجای بلند ممتد است. سه وزن زیر نیز این ویژگی را دارد که جهت رعایت اختصار از توضیح اضافه صرف نظر می کنم. ۱- وزن رباعی «لا حول و لا قوة الا با...» ۲- وزن «فعلاتن فعلاتن فعلن» یا «فعلاتن فعلاتن فعلن» در بحر رمل ۳- وزن مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن در نظم نهج البلاغه به خاطر ویژگی مورد بحث از دو وزن اخیر فراوان بهره گرفته ام و اکثر خطبه ها و نامه ها در این دو وزن و وزن های بلندتر آمده است و اگر می خواستم آن را در وزنهای کوتاه بیاورم تعداد ابیات که در حال حاضر قریب ۶۰۰۰ است به دو برابر افزایش می یافت. در خاتمه اضافه می کنم در بین تحصیل کرده ها کسانی هستند که به شعر و ادب علاقه دارند ولی به عللی توفیق مطالعه قرآن و نهج البلاغه را نیافته اند اگر این دو منظومه آن توانایی را داشته باشد که یک نفر از این مجموعه افراد را به مطالعه این دو اثر بی بدیل جذب کند و با دریای معارف شرع آشنا سازد ناظم اجر خود را یافته است.
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(تشکری)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (جلال الدین فارسی). قرآن کریم با ترجمه جلال الدین فارسی
جلال الدین فارسی در سال ۱۳۱۲ در مشهد مقدس متولد شد در حدود سالهای ۱۳۳۲ نخستین ترجمه (قرآن کریم) خود را به چاپ رسانید و با شرکت در حوزه های مخفی نهضت مقاومت ملی بهa بحث و تدریس دو اثر انقلابی خود به نامهای نهضت های پیامبران و تکامل مبارزه ملی، پرداخت. وی دارای آثار متعددی می باشد که برخی از آنها عبارتند از: «فلسفه انقلاب اسلامی»، «استراتژی بین المللی»، «پیامبری و جهاد»، «پیامبری و حکومت»، «پیامبری و انقلاب» و «ترجمه قرآن».
ویژگی های ترجمه
۱-حروف مقطعه به صورت صحیح ترجمه شده است. ۲- ترجمه از توضیحات اضافی کمتر برخوردار می باشد. ۳- برخی از جملات ترجمه دارای زیبایی و شیوایی خیلی خوبی می باشد مانند آنچه که در ترجمه آیه: «و اخفض لهما جناح الذل من الرحمة» که در ترجمه آمده: و از سر مهربانی، بال خود شکستگی برای ایشان فرو آر. و یا در آیه و الذین آمنوا اشد حبا لله که در ترجمه آمده: و کسانی که ایمان آورند عشقی شدیدتر به خدا دارند. ۴- توجه به مفعول مطلق های نوعی مانند آنچه که در ترجمه آیه «اذ نادی ربه نداء خفیا» آمده است: آن هنگام که پروردگارش را بر خواند خواندنی آهسته. البته در برخی از موارد این نکته رعایت نشده، مانند آیه ۱۶ سوره کهف ۵-ادات تاکید در اکثر موارد تاکید آنها در ترجمه ذکر شده است. مانند آیه «و لنبلونکم بشی ء من الخوف...» که در ترجمه آن آمده: و البته شما را با چیزی از ترس و گرسنگی... آزمایش می کنیم.
اشکالات ترجمه
۱- ترجمه از سلاست و روانی مناسب برخوردار نمی باشد. مثلا آیه ۲سوره حمد را چنین ترجمه نموده: ستایش خدای راست پروردگار عالمهای آفریدگان. ۲- ترجمه برخی از کلمات صحیح نیست مانند آنچه که در ترجمه واژه «اب» در سوره مریم آیه ۴۲ و ۴۳ و ۴۴ آمده: یا ابت را به معنای «هان ای رئیس» ترجمه نموده است. ۳- برخی از حروف و کلمات ترجمه نشده اند مانند آیه ۶۸سوره اسراء که در آن آمده: افامنتم... در ترجمه آمده: آیا ایمن شدید. در اینجا حرف «فاء» ترجمه نشده: که ترجمه صحیح چنین است: و آیا ایمن شدید و یا مانند آیه من عمل منکم سوءا بجهالة ثم تاب من بعده و اصلح فانه غفور رحیم که در ترجمه آمده: هر کس از شما به کار بدی را به نادانی انجام دهد آنگاه توبه کند و کار شایسته کند... در این ترجمه کلمه «من بعده» ترجمه نشده: آنگاه بعد از آن توبه کند. ۴- عدم توجه به معلوم و مجهول بودن فعل مانند آنچه که در آیه ۲۵ و ۲۶ فجر آمده: فیومئذ لا یعذب عذابه احد و لا یوثق وثاقه احد که در ترجمه آمده: در آن روزگاران عذابش را هیچکس نمی کشد و نه بندی اش را هیچکس بندی نخواهد شد در این دو آیه دو فعل «یوثق» و «یعذب» وجود دارد که معلوم است ولی به صورت مجهول ترجمه شده است. ترجمه صحیح: و در آن روز هیچ کس (همانند)عذاب او عذاب نمی کند، و هیچ کس (همانند) به بند کشیدن او به بند نمی کشد.
نسخه شناسی
...
جلال الدین فارسی در سال ۱۳۱۲ در مشهد مقدس متولد شد در حدود سالهای ۱۳۳۲ نخستین ترجمه (قرآن کریم) خود را به چاپ رسانید و با شرکت در حوزه های مخفی نهضت مقاومت ملی بهa بحث و تدریس دو اثر انقلابی خود به نامهای نهضت های پیامبران و تکامل مبارزه ملی، پرداخت. وی دارای آثار متعددی می باشد که برخی از آنها عبارتند از: «فلسفه انقلاب اسلامی»، «استراتژی بین المللی»، «پیامبری و جهاد»، «پیامبری و حکومت»، «پیامبری و انقلاب» و «ترجمه قرآن».
ویژگی های ترجمه
۱-حروف مقطعه به صورت صحیح ترجمه شده است. ۲- ترجمه از توضیحات اضافی کمتر برخوردار می باشد. ۳- برخی از جملات ترجمه دارای زیبایی و شیوایی خیلی خوبی می باشد مانند آنچه که در ترجمه آیه: «و اخفض لهما جناح الذل من الرحمة» که در ترجمه آمده: و از سر مهربانی، بال خود شکستگی برای ایشان فرو آر. و یا در آیه و الذین آمنوا اشد حبا لله که در ترجمه آمده: و کسانی که ایمان آورند عشقی شدیدتر به خدا دارند. ۴- توجه به مفعول مطلق های نوعی مانند آنچه که در ترجمه آیه «اذ نادی ربه نداء خفیا» آمده است: آن هنگام که پروردگارش را بر خواند خواندنی آهسته. البته در برخی از موارد این نکته رعایت نشده، مانند آیه ۱۶ سوره کهف ۵-ادات تاکید در اکثر موارد تاکید آنها در ترجمه ذکر شده است. مانند آیه «و لنبلونکم بشی ء من الخوف...» که در ترجمه آن آمده: و البته شما را با چیزی از ترس و گرسنگی... آزمایش می کنیم.
اشکالات ترجمه
۱- ترجمه از سلاست و روانی مناسب برخوردار نمی باشد. مثلا آیه ۲سوره حمد را چنین ترجمه نموده: ستایش خدای راست پروردگار عالمهای آفریدگان. ۲- ترجمه برخی از کلمات صحیح نیست مانند آنچه که در ترجمه واژه «اب» در سوره مریم آیه ۴۲ و ۴۳ و ۴۴ آمده: یا ابت را به معنای «هان ای رئیس» ترجمه نموده است. ۳- برخی از حروف و کلمات ترجمه نشده اند مانند آیه ۶۸سوره اسراء که در آن آمده: افامنتم... در ترجمه آمده: آیا ایمن شدید. در اینجا حرف «فاء» ترجمه نشده: که ترجمه صحیح چنین است: و آیا ایمن شدید و یا مانند آیه من عمل منکم سوءا بجهالة ثم تاب من بعده و اصلح فانه غفور رحیم که در ترجمه آمده: هر کس از شما به کار بدی را به نادانی انجام دهد آنگاه توبه کند و کار شایسته کند... در این ترجمه کلمه «من بعده» ترجمه نشده: آنگاه بعد از آن توبه کند. ۴- عدم توجه به معلوم و مجهول بودن فعل مانند آنچه که در آیه ۲۵ و ۲۶ فجر آمده: فیومئذ لا یعذب عذابه احد و لا یوثق وثاقه احد که در ترجمه آمده: در آن روزگاران عذابش را هیچکس نمی کشد و نه بندی اش را هیچکس بندی نخواهد شد در این دو آیه دو فعل «یوثق» و «یعذب» وجود دارد که معلوم است ولی به صورت مجهول ترجمه شده است. ترجمه صحیح: و در آن روز هیچ کس (همانند)عذاب او عذاب نمی کند، و هیچ کس (همانند) به بند کشیدن او به بند نمی کشد.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(جلال الدین_فارسی)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (جلال الدین فارسی). ترجمه قرآن، این ترجمه به قلم جلال الدین فارسی است.
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (فارسی) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (فارسی) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
wikinoor: ترجمه_قرآن_(جلال الدین_فارسی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (حلبی). ترجمه قرآن مجید مترجم: علی اصغر حلبی از جمله فعالیتهای دکتر حلبی ترجمه متون می باشد که در این زمینه می توان به ترجمه تفسیر کبیرفخر رازی اشاره نمود. وی در ادامه فعالیتهای خود تصمیم به ترجمه قرآن مجید به زبان فارسی می گیرد و مدتی از فعالیتهای خود را در این زمینه متمرکز می نماید تا اینکه موفق می شود ترجمه قرآن را به پایان برساند. وی با توجه به قواعد ترجمه و ادبیات عرب و نیز از آنجا که متون عربی را به فارسی ترجمه نموده و آشنایی نسبی که از لغات عربی داشته است توانسته ترجمه ایی ارائه نماید که اشکالات کمتری داشته باشد و از طرف دیگر با استفاده از جملات سلیس و روان، به ترجمه خود سلاست و روانی مورد نیاز را ببخشد تا مورد استفاده عموم قرار گیرد.
← ترجمه درست ادات تاکید
← بی توجهی به معلوم یا مجهول بودن فعل
۱- جلد: گالینگور ۲- نوع کاغذ: معمولی به رنگ نارنجی ۳- خطاط: عثمان طه ۴- تعداد سطر در هر صفحه: ۱۵ سطر ۵- تعداد صفحات: ۶۰۴ صفحه و ۳۳ صفحه گفتار مترجم ۶- قطع: وزیری ۷- نوبت چاپ: اول ۸- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۰ ۹- تعداد: یازده هزار جلد ۱۰- ناشر: انتشارات اساطیر ۱۱- متن ترجمه: مقابل ۱۲- نوع ترجمه: جمله به جمله ۱۳- دارای گفتاری از مترجم در پایان مصحف ۱۴- مترجم- علی اصغر حلبی
← ترجمه درست ادات تاکید
← بی توجهی به معلوم یا مجهول بودن فعل
۱- جلد: گالینگور ۲- نوع کاغذ: معمولی به رنگ نارنجی ۳- خطاط: عثمان طه ۴- تعداد سطر در هر صفحه: ۱۵ سطر ۵- تعداد صفحات: ۶۰۴ صفحه و ۳۳ صفحه گفتار مترجم ۶- قطع: وزیری ۷- نوبت چاپ: اول ۸- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۰ ۹- تعداد: یازده هزار جلد ۱۰- ناشر: انتشارات اساطیر ۱۱- متن ترجمه: مقابل ۱۲- نوع ترجمه: جمله به جمله ۱۳- دارای گفتاری از مترجم در پایان مصحف ۱۴- مترجم- علی اصغر حلبی
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(حلبی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (خواجوی). قرآن کریم با ترجمه محمد خواجوی
مترجم آقای محمد خواجوی نام دارد وی در سال ۱۳۱۳ شمسی در خانواده مذهبی بدنیا آمد. پس از گذراندن دوره دروس دبستان و دبیرستان، به تحصیل در علوم دینی روی آورد. مقدمات عربی و منطق را نزد مرحوم کمالی سبزواری و مقداری از اسفار را نزد مرحوم شیخ ابو الحسن شعرانی فرا گرفت. پس از حضور سید ابو الحسن رفیعی قزوینی در تهران، مقداری درس اصول فقه و خارج و معارف الهی و فلسفه را نزد وی تلمذ نمود. آنگاه کتاب طبیعیات شفا را نزد استاد متفکر شهید مرتضی مطهری فرا گرفت. وی دارای تالیفات متعددی می باشد از جمله تصحیح و ترجمه تفسیر سوره جمعه و سوره واقعه از صدر المتالهین (و برخی دیگر از رساله های ایشان)، و ترجمه قرآن کریم.
ویژگی های ترجمه
← مقدمه ای در علوم قرآنی
...
مترجم آقای محمد خواجوی نام دارد وی در سال ۱۳۱۳ شمسی در خانواده مذهبی بدنیا آمد. پس از گذراندن دوره دروس دبستان و دبیرستان، به تحصیل در علوم دینی روی آورد. مقدمات عربی و منطق را نزد مرحوم کمالی سبزواری و مقداری از اسفار را نزد مرحوم شیخ ابو الحسن شعرانی فرا گرفت. پس از حضور سید ابو الحسن رفیعی قزوینی در تهران، مقداری درس اصول فقه و خارج و معارف الهی و فلسفه را نزد وی تلمذ نمود. آنگاه کتاب طبیعیات شفا را نزد استاد متفکر شهید مرتضی مطهری فرا گرفت. وی دارای تالیفات متعددی می باشد از جمله تصحیح و ترجمه تفسیر سوره جمعه و سوره واقعه از صدر المتالهین (و برخی دیگر از رساله های ایشان)، و ترجمه قرآن کریم.
ویژگی های ترجمه
← مقدمه ای در علوم قرآنی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(خواجوی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (دهلوی). ترجمه قرآن کریم مترجم: شاه ولی الله دهلوی
یکی از ترجمه های فارسی قرآن که از حدود دو قرن و نیم قبل بر جای مانده و در طول سال های گذشته به ویژه در هند و پاکستان به طور گسترده ای انتشار یافته، ترجمه شاه ولی الله محدث دهلوی است. این ترجمه را اخیرا وزارت شئون اسلامی و اوقاف کشور عربستان سعودی با بررسی و بازبینی مجددی که توسط دو تن از اساتید آن سامان روی آن انجام گرفته است به چاپ رسانده و در مراسم حج سال جاری به فارسی زبانان اهدا نموده است. چاپ و نشر این ترجمه در سطحی وسیع از سوی کشور سعودی، و رویکرد مترجمان و قرآن پژوهان در سال های اخیر به آن، نقد و بررسی همه جانبه ای را پیرامون آن می طلبید. از این رو بر آن شدیم تا هم بر اصل ترجمه و هم بر نسخه بازبینی شده آن نگاهی بیفکنیم و فارسی زبانان را از نزدیک با این دو اثر آشنا سازیم. در بخش اول این مقال، نخست به معرفی مترجم و شرح حال او پرداخته، آن گاه از مسائلی چون انگیزه مترجم از ترجمه قرآن و امتیازات ترجمه از دیدگاه خود مترجم، سخن خواهیم گفت، و سپس به روش ترجمه و نقاط قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت. در بخش دوم، ترجمه بازبینی شده توسط وزارت شئون و اوقاف کشور عربستان را مورد بررسی قرار می دهیم و پیرامون چهار محور- که به تفصیل از آن سخن خواهیم گفت- به بحث می نشینیم.
معرفی مترجم
مترجم کیست؟ وی در مقدمه ترجمه اش چنین می نگارد: «و نام این کتاب،فتح الرحمن بترجمة القرآن مقرر کرده شد، و نام مصنف این کتاب احمد بن عبد الرحیم است و لقب مشهور ولی الله الدهلوی وطنا، العمری نسبا، احسن الله الیه و الی مشایخه و والدیه». فتح الرحمن بترجمة القرآن، مقدمه، صفحه «ب» و «ج»، لاهوراز تحقیقاتی که برخی از تاریخ نگاران پیرامون شرح حال وی به عمل آورده اند برمی آید که وی خود را پیرو مذهب خاصی از مذاهب چهارگانه اهل سنت نمی دانسته، بلکه به مجموع آنها گرایش داشته و معتقد بوده است که باید برای حل اختلافات محدثان و پیروان چهار امام، یک راه حل عملی را دنبال کرد و هرگز منصفانه نیست که کفه ترازو را فقط به یک طرف کج کنیم و نسبت به طرف دیگر کاملا بی اعتنا باشیم. پس پرده گذاشتیم بر گوش ایشان در غار (یعنی خوابانیدیم) سالهای شمرده شده. ۲. الذین کانت اعینهم فی غطاء عن ذکری و کانوا لا یستطیعون سمعا. آنانکه بود چشم ایشان در پرده از یاد من و نمی توانستند سخن شنیدن (یعنی از شدت بغض). ۳. یا یحیی خذ الکتاب بقوة و آتیناه الحکم صبیا. (گفتیم: ) ای یحیی، بگیر (احکام) کتاب را به استواری، و دادیمش دانایی در حال کودکی. ۴. و ربک یخلق ما یشاء و یختار ما کان لهم الخیرة.. و پروردگار تو می آفریند هر چه خواهد و بر می گزیند (هر که را خواهد)، نیست ایشان را اختیار... ۵. و ان جاهداک لتشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما.. و اگر کوشش کنند با تو (ای انسان) تا شریک آری با من آنچه نیست تو را به (حقیقت) آن دانشی، پس فرمانبرداری ایشان مکن...
← همسانی تعبیرات در ترجمه جملات مشابه
از آنچه تاریخ نویسان در شرح حال محدث دهلوی نگاشته اند بر می آید که وی دانشمندی برخوردار از علوم گوناگون اسلامی بوده است، چنان که آثار تالیفی او نیز نشانگر این مطلب است، از این رو ترجمه وی از قرآن کریم می تواند ترجمه ای دقیق و شامل نکات دستوری و تفسیری آیات باشد، به ویژه آن که مترجم از تفسیر قرآن آگاهی گسترده ای داشته و کتابی به نام فتح الخبیر فی اصول التفسیر نگاشته است. نقاط قوت ترجمه دهلوی را به دو بخش می توان تقسیم نمود:
← رعایت ترکیب نحوی آیات در ترجمه
...
یکی از ترجمه های فارسی قرآن که از حدود دو قرن و نیم قبل بر جای مانده و در طول سال های گذشته به ویژه در هند و پاکستان به طور گسترده ای انتشار یافته، ترجمه شاه ولی الله محدث دهلوی است. این ترجمه را اخیرا وزارت شئون اسلامی و اوقاف کشور عربستان سعودی با بررسی و بازبینی مجددی که توسط دو تن از اساتید آن سامان روی آن انجام گرفته است به چاپ رسانده و در مراسم حج سال جاری به فارسی زبانان اهدا نموده است. چاپ و نشر این ترجمه در سطحی وسیع از سوی کشور سعودی، و رویکرد مترجمان و قرآن پژوهان در سال های اخیر به آن، نقد و بررسی همه جانبه ای را پیرامون آن می طلبید. از این رو بر آن شدیم تا هم بر اصل ترجمه و هم بر نسخه بازبینی شده آن نگاهی بیفکنیم و فارسی زبانان را از نزدیک با این دو اثر آشنا سازیم. در بخش اول این مقال، نخست به معرفی مترجم و شرح حال او پرداخته، آن گاه از مسائلی چون انگیزه مترجم از ترجمه قرآن و امتیازات ترجمه از دیدگاه خود مترجم، سخن خواهیم گفت، و سپس به روش ترجمه و نقاط قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت. در بخش دوم، ترجمه بازبینی شده توسط وزارت شئون و اوقاف کشور عربستان را مورد بررسی قرار می دهیم و پیرامون چهار محور- که به تفصیل از آن سخن خواهیم گفت- به بحث می نشینیم.
معرفی مترجم
مترجم کیست؟ وی در مقدمه ترجمه اش چنین می نگارد: «و نام این کتاب،فتح الرحمن بترجمة القرآن مقرر کرده شد، و نام مصنف این کتاب احمد بن عبد الرحیم است و لقب مشهور ولی الله الدهلوی وطنا، العمری نسبا، احسن الله الیه و الی مشایخه و والدیه». فتح الرحمن بترجمة القرآن، مقدمه، صفحه «ب» و «ج»، لاهوراز تحقیقاتی که برخی از تاریخ نگاران پیرامون شرح حال وی به عمل آورده اند برمی آید که وی خود را پیرو مذهب خاصی از مذاهب چهارگانه اهل سنت نمی دانسته، بلکه به مجموع آنها گرایش داشته و معتقد بوده است که باید برای حل اختلافات محدثان و پیروان چهار امام، یک راه حل عملی را دنبال کرد و هرگز منصفانه نیست که کفه ترازو را فقط به یک طرف کج کنیم و نسبت به طرف دیگر کاملا بی اعتنا باشیم. پس پرده گذاشتیم بر گوش ایشان در غار (یعنی خوابانیدیم) سالهای شمرده شده. ۲. الذین کانت اعینهم فی غطاء عن ذکری و کانوا لا یستطیعون سمعا. آنانکه بود چشم ایشان در پرده از یاد من و نمی توانستند سخن شنیدن (یعنی از شدت بغض). ۳. یا یحیی خذ الکتاب بقوة و آتیناه الحکم صبیا. (گفتیم: ) ای یحیی، بگیر (احکام) کتاب را به استواری، و دادیمش دانایی در حال کودکی. ۴. و ربک یخلق ما یشاء و یختار ما کان لهم الخیرة.. و پروردگار تو می آفریند هر چه خواهد و بر می گزیند (هر که را خواهد)، نیست ایشان را اختیار... ۵. و ان جاهداک لتشرک بی ما لیس لک به علم فلا تطعهما.. و اگر کوشش کنند با تو (ای انسان) تا شریک آری با من آنچه نیست تو را به (حقیقت) آن دانشی، پس فرمانبرداری ایشان مکن...
← همسانی تعبیرات در ترجمه جملات مشابه
از آنچه تاریخ نویسان در شرح حال محدث دهلوی نگاشته اند بر می آید که وی دانشمندی برخوردار از علوم گوناگون اسلامی بوده است، چنان که آثار تالیفی او نیز نشانگر این مطلب است، از این رو ترجمه وی از قرآن کریم می تواند ترجمه ای دقیق و شامل نکات دستوری و تفسیری آیات باشد، به ویژه آن که مترجم از تفسیر قرآن آگاهی گسترده ای داشته و کتابی به نام فتح الخبیر فی اصول التفسیر نگاشته است. نقاط قوت ترجمه دهلوی را به دو بخش می توان تقسیم نمود:
← رعایت ترکیب نحوی آیات در ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(دهلوی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (رضایی). قرآن کریم با ترجمه دکتر رضاییاین مصحف شریف توسط گروهی از طلابحوزه علمیه قم به زبان فارسی ترجمه شده است. این ترجمه که نخستین بار به صورت جمعی انجام گرفته، مدت ۵ سال به طول انجامیده که به پایان رسیده است. سرپرستی این گروه به عهده دکتر محمد علی رضایی اصفهانی می باشد که از قرآن پژوهان معاصر است.
۱- این ترجمه برای نخستین بار است که به صورت گروهی انجام شده است. ۲- اضافه نمودن فهرست سوره ها بر اساس حروف الفبا در انتهای مصحف. ۳- ارائه جدولی که در آن کلمات و حروفی که ترجمه شده اند مشخص شده است. ۴- یکی از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، یکسان سازی کلماتی است که در آیات مختلف تکرار شده اند مانند: واژه «اله» که در همه آیات به معنای معبود گرفته شده است مگر در برخی از موارد که به لحاظ سیاق آیات آن کلمه در همه جا یکسان ترجمه نشده مانند واژه عزیز که در همه آیات به معنای شکست ناپذیر ترجمه شد مگر در آیه ۳۰ و ۷۸ و ۸۸ سوره یوسف. ۵- از آنجا که این ترجمه به صورت گروهی انجام شده، هر کدام از اعضاء گروه بنابر تخصص آنها حضور داشته و فعالیت می کرده اند و امور ترجمه به هر کدام از آنها بنابر نوع تخصصشان بر عهده آنها واگذار شده مثلا یک نفر مسئولیت امور ادبیات و تجزیه و ترکیب، یک نفر مسئول بررسی دیدگاه مفسران و یک نفر مسئولیت لغت شناسی را بر عهده داشته اند. ۶- در این ترجمه اصل بر دقت بوده و سعی شده است که کلیه جملات و کلمات قرآن، به صورت دقیق ترجمه شود، و مواردی که امکان ترجمه وجود نداشته، آن کلمات را در فهرست جداگانه ای ارائه نمایند. ۷- کلیه افعال (مجهول،معلوم، لازم و متعدی) به صورت صحیح ترجمه شده و کمتر مواردی پیدا می شود که رعایت نشده باشد. ۸-ادات تاکید، در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آنچه که در ترجمه آیه ان فی ذلک لآیة لمن خاف عذاب الاخرة»! آمده است: قطعا در این (سرگذشت ها) نشانه ایی است برای کسی که از عذاب آخرت بترسد. و نیز کلیه ضمایر فصل تاکید آنها بیان شده است مانند آیه فمن ثقلت موازینه فاولئک هم المفلحون که در ترجمه آمده: و کسانی که میزان (عمل) آنان سنگین است پس تنها آنان رستگارانند
اشکالات ترجمه
۱- از آنجا که در این ترجمه اصل بر دقت گذاشته شده است لذا ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار نمی باشد. ۲- در ترجمه توضیحات اضافی زیاد وجود دارد مثلا در ترجمه آیه اول سوره انفال، (در ترجمه کلمه انفال) چنین آمده: (ای پیامبر) از تو درباره غنائم (جنگی و ثروت های بدون مالک مشخص) پرسش می کنند بگو: غنائم (جنگی و ثروت های بدون مالک مشخص) مخصوص خدا و فرستاده اوست. در صورتیکه توضیح دوم درباره واژه «غنائم» اضافی است. ۳- در ابتدای سوره ها، مکی و یا مدنی بودن سوره ها مشخص نشده است.
نسخه شناسی
این مصحف شریف دارای مشخصات زیر می باشد: ۱- نوع کاغذ: اعلاء۲- جلد: گالینگور۳- نوبت چاپ: اول۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۳ هجری شمسی۵- ناشر: انتشارات دارالذکر۶- خط: حروف چینی رایانه ایی بر اساس خط عثمان طه۷- تعداد صفحات: ۶۰۴ صفحه۸- تیراژ: ده هزار نسخه۹- دارای فهرست: الف: سوره ها بر اساس ترتیب مصحفب: سوره ها بر اساس حروف الفباءج: واژه های ترجمه نشده۱۰- دارای سخنی از مترجمان با عنوان «پی نوشت» که در آن اصول ترجمه و شیوه کار، توضیح داده شده است. ۱۱- مترجمان: محمد علی رضایی اصفهانی و همکاران
۱- این ترجمه برای نخستین بار است که به صورت گروهی انجام شده است. ۲- اضافه نمودن فهرست سوره ها بر اساس حروف الفبا در انتهای مصحف. ۳- ارائه جدولی که در آن کلمات و حروفی که ترجمه شده اند مشخص شده است. ۴- یکی از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، یکسان سازی کلماتی است که در آیات مختلف تکرار شده اند مانند: واژه «اله» که در همه آیات به معنای معبود گرفته شده است مگر در برخی از موارد که به لحاظ سیاق آیات آن کلمه در همه جا یکسان ترجمه نشده مانند واژه عزیز که در همه آیات به معنای شکست ناپذیر ترجمه شد مگر در آیه ۳۰ و ۷۸ و ۸۸ سوره یوسف. ۵- از آنجا که این ترجمه به صورت گروهی انجام شده، هر کدام از اعضاء گروه بنابر تخصص آنها حضور داشته و فعالیت می کرده اند و امور ترجمه به هر کدام از آنها بنابر نوع تخصصشان بر عهده آنها واگذار شده مثلا یک نفر مسئولیت امور ادبیات و تجزیه و ترکیب، یک نفر مسئول بررسی دیدگاه مفسران و یک نفر مسئولیت لغت شناسی را بر عهده داشته اند. ۶- در این ترجمه اصل بر دقت بوده و سعی شده است که کلیه جملات و کلمات قرآن، به صورت دقیق ترجمه شود، و مواردی که امکان ترجمه وجود نداشته، آن کلمات را در فهرست جداگانه ای ارائه نمایند. ۷- کلیه افعال (مجهول،معلوم، لازم و متعدی) به صورت صحیح ترجمه شده و کمتر مواردی پیدا می شود که رعایت نشده باشد. ۸-ادات تاکید، در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آنچه که در ترجمه آیه ان فی ذلک لآیة لمن خاف عذاب الاخرة»! آمده است: قطعا در این (سرگذشت ها) نشانه ایی است برای کسی که از عذاب آخرت بترسد. و نیز کلیه ضمایر فصل تاکید آنها بیان شده است مانند آیه فمن ثقلت موازینه فاولئک هم المفلحون که در ترجمه آمده: و کسانی که میزان (عمل) آنان سنگین است پس تنها آنان رستگارانند
اشکالات ترجمه
۱- از آنجا که در این ترجمه اصل بر دقت گذاشته شده است لذا ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار نمی باشد. ۲- در ترجمه توضیحات اضافی زیاد وجود دارد مثلا در ترجمه آیه اول سوره انفال، (در ترجمه کلمه انفال) چنین آمده: (ای پیامبر) از تو درباره غنائم (جنگی و ثروت های بدون مالک مشخص) پرسش می کنند بگو: غنائم (جنگی و ثروت های بدون مالک مشخص) مخصوص خدا و فرستاده اوست. در صورتیکه توضیح دوم درباره واژه «غنائم» اضافی است. ۳- در ابتدای سوره ها، مکی و یا مدنی بودن سوره ها مشخص نشده است.
نسخه شناسی
این مصحف شریف دارای مشخصات زیر می باشد: ۱- نوع کاغذ: اعلاء۲- جلد: گالینگور۳- نوبت چاپ: اول۴- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۳ هجری شمسی۵- ناشر: انتشارات دارالذکر۶- خط: حروف چینی رایانه ایی بر اساس خط عثمان طه۷- تعداد صفحات: ۶۰۴ صفحه۸- تیراژ: ده هزار نسخه۹- دارای فهرست: الف: سوره ها بر اساس ترتیب مصحفب: سوره ها بر اساس حروف الفباءج: واژه های ترجمه نشده۱۰- دارای سخنی از مترجمان با عنوان «پی نوشت» که در آن اصول ترجمه و شیوه کار، توضیح داده شده است. ۱۱- مترجمان: محمد علی رضایی اصفهانی و همکاران
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(رضایی)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (سراج). ترجمه قرآن (سراج) این ترجمه به قلم رضا سراج و به صورت انفرادی انجام گرفته و ویژگی های فراوانی دارد، به شرح زیر:
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (سراج) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (سراج) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
wikinoor: ترجمه_قرآن_(سراج)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (شاه ولی الله دهلوی). ترجمه قرآن شاه ولی اللّه محدث دهلوی یکی از ترجمه های فارسی قرآن که از حدود دو قرن و نیم قبل بر جای مانده و در طول سال های گذشته به ویژه در هند و پاکستان به طور گسترده ای انتشار یافته است.
این ترجمه را اخیرا وزارت شئون اسلامی و اوقاف کشور عربستان سعودی با بررسی و بازبینی مجددی که توسط دو تن از اساتید آن سامان روی آن انجام گرفته است به چاپ رسانده و در مراسم حج سال جاری به فارسی زبانان اهدا نموده است.
چاپ و نشر این ترجمه در سطحی وسیع از سوی کشور سعودی، و رویکرد مترجمان و قرآن پژوهان در سال های اخیر به آن، نقد و بررسی همه جانبه ای را پیرامون آن می طلبید. از این رو بر آن شدیم تا هم بر اصل ترجمه و هم بر نسخۀ بازبینی شدۀ آن نگاهی بیفکنیم و فارسی زبانان را از نزدیک با این دو اثر آشنا سازیم.
در بخش اول این مقال، نخست به معرفی مترجم و شرح حال او پرداخته، آن گاه از مسائلی چون انگیزۀ مترجم از ترجمۀ قرآن و امتیازات ترجمه از دیدگاه خود مترجم، سخن خواهیم گفت، و سپس به روش ترجمه و نقاط قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت. در بخش دوم، ترجمۀ بازبینی شده توسط وزارت شئون و اوقاف کشور عربستان را مورد بررسی قرار می دهیم و پیرامون چهار محور-که به تفصیل از آن سخن خواهیم گفت-به بحث می نشینیم.
وی در مقدمۀ ترجمه اش چنین می نگارد: «و نام این کتاب، فتح الرحمن بترجمة القرآن مقرر کرده شد، و نام مصنف این کتاب احمد بن عبدالرحیم است و لقب مشهور ولی اللّه الدهلوی وطنا، العمری نسبا، احسن اللّه الیه و الی مشایخه و والدیه». فتح الرحمن بترجمة القرآن، مقدمه،صفحۀ «ب» و «ج»، لاهور
از تحقیقاتی که برخی از تاریخ نگاران پیرامون شرح حال وی به عمل آورده اند برمی آید که وی خود را پیرو مذهب خاصی از مذاهب چهارگانۀ اهل سنت نمی دانسته، بلکه به مجموع آنها گرایش داشته و معتقد بوده است که باید برای حل اختلافات محدّثان و پیروان چهار امام، یک راه حل عملی را دنبال کرد و هرگز منصفانه نیست که کفۀ ترازو را فقط به یک طرف کج کنیم و نسبت به طرف دیگر کاملا بی اعتنا باشیم. تاریخ فلسفه در اسلام، به کوشش میان محمد شریف، چاپ مرکز نشر دانشگاهی، ج4، ص167-168
این ترجمه را اخیرا وزارت شئون اسلامی و اوقاف کشور عربستان سعودی با بررسی و بازبینی مجددی که توسط دو تن از اساتید آن سامان روی آن انجام گرفته است به چاپ رسانده و در مراسم حج سال جاری به فارسی زبانان اهدا نموده است.
چاپ و نشر این ترجمه در سطحی وسیع از سوی کشور سعودی، و رویکرد مترجمان و قرآن پژوهان در سال های اخیر به آن، نقد و بررسی همه جانبه ای را پیرامون آن می طلبید. از این رو بر آن شدیم تا هم بر اصل ترجمه و هم بر نسخۀ بازبینی شدۀ آن نگاهی بیفکنیم و فارسی زبانان را از نزدیک با این دو اثر آشنا سازیم.
در بخش اول این مقال، نخست به معرفی مترجم و شرح حال او پرداخته، آن گاه از مسائلی چون انگیزۀ مترجم از ترجمۀ قرآن و امتیازات ترجمه از دیدگاه خود مترجم، سخن خواهیم گفت، و سپس به روش ترجمه و نقاط قوت و ضعف آن خواهیم پرداخت. در بخش دوم، ترجمۀ بازبینی شده توسط وزارت شئون و اوقاف کشور عربستان را مورد بررسی قرار می دهیم و پیرامون چهار محور-که به تفصیل از آن سخن خواهیم گفت-به بحث می نشینیم.
وی در مقدمۀ ترجمه اش چنین می نگارد: «و نام این کتاب، فتح الرحمن بترجمة القرآن مقرر کرده شد، و نام مصنف این کتاب احمد بن عبدالرحیم است و لقب مشهور ولی اللّه الدهلوی وطنا، العمری نسبا، احسن اللّه الیه و الی مشایخه و والدیه». فتح الرحمن بترجمة القرآن، مقدمه،صفحۀ «ب» و «ج»، لاهور
از تحقیقاتی که برخی از تاریخ نگاران پیرامون شرح حال وی به عمل آورده اند برمی آید که وی خود را پیرو مذهب خاصی از مذاهب چهارگانۀ اهل سنت نمی دانسته، بلکه به مجموع آنها گرایش داشته و معتقد بوده است که باید برای حل اختلافات محدّثان و پیروان چهار امام، یک راه حل عملی را دنبال کرد و هرگز منصفانه نیست که کفۀ ترازو را فقط به یک طرف کج کنیم و نسبت به طرف دیگر کاملا بی اعتنا باشیم. تاریخ فلسفه در اسلام، به کوشش میان محمد شریف، چاپ مرکز نشر دانشگاهی، ج4، ص167-168
wikinoor: ترجمه_قرآن_(شاه_ولی الله_دهلوی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (شعرانی). ترجمه قرآن کریم مترجم: میرزا ابو الحسن شعرانی
مرحوم ابو الحسن شعرانی در سال ۱۳۲۰ هجری قمری در تهران متولد شد. وی تحصیلات خود را در تهران آغاز آنگاه به نجف اشرف مسافرت نمود. از اساتید وی می توان به میرزا طاهر تنکابنی،حکیم هیدجی،میرزا مهدی آشتیانی، اشاره نمود. وی از شخصیتهایی است که در هر دو علم معقول و منقول صاحب نظر می باشد که در این راستا آثاری چند از خود به یادگار گذاشته است از جمله فعالیتهای علمی وی ترجمه کتابهای مختلف می باشد که در این زمینه می توان به ترجمه نفس المهموم -صحیفه سجادیه اشاره نمود. با توجه به تسلط ایشان است که متجاوز از ۴۰ نوع قرآن از نظر ضبط نص و ترجمه زیر نظر ایشان برای ترجمه آماده گردیده است. وی پس از مدتی اقدام به ترجمه قرآن نموده است و با توجه به اینکه در آن زمان ترجمه کلمه به کلمه بیشتر معمول بوده است ترجمه خود را بر همین اساس انجام داده است و از آنجا که برخی از موارد نیازمند به توضیح بوده است این توضیحات را در حاشیه ترجمه آورده تا خوانندگان با مراجعه به آن استفاده لازم را ببرند. از طرف دیگر بعضی از آیات که دارای تفسیری از ائمه معصومین علیهم السّلام بوده آن روایات را به صورت اختصار (با ذکر منابع آن) آورده تا اینکه ترجمه خود را با فرمایشات ائمه مزین نماید و در حقیقت یک نوع ترجمه تفسیری را ارائه نماید. این عالم بزرگوار و وارسته در هفتم شوال ۱۳۹۳ هجری قمری مطابق با ۴/ ۸/ ۱۳۵۲ هجری شمسی دار فانی را وداع و به دیار حق شتافت (روحش شاد)
ویژگی های ترجمه
۱- سعی شده است که کلیه کلمات و افعال ترجمه شوند و کمتر موردی را می توان در بین آیات پیدا نمود که ترجمه نشده باشد. ۲- در ابتدای هر سوره، تعداد کلمات و حروف آن ذکر شده است. ۳- ترجمه دارای حاشیه است که در آن برخی از آیات توضیح داده شده و یا برخی از ویژگیهای آیات بیان شده است مثلا در مورد آیه قل انما انا بشر مثلکم.. توضیح می دهد که: خواندن این آیه شریفه تا آخر برای بیدار شدن در هر وقتی که خواهد، از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده است و از مجرباتست. ۴- برخی از آیات که از طرف ائمه معصومین علیه السّلام درباره آنها تفسیری رسیده باشد، خلاصه ایی از آن را در حاشیه ذکر نموده است مثلا در آیه سوره ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا- توضیح می دهد که: مطابق روایت معصومین مثل روایت اصول کافی از حضرت صادق و رضا علیهاالسلام، مراد اهل بیت علیه السّلام و ذریه رسول خداست. ۵- در ابتدای هر سوره فضیلت قراءة آن را از یکی از ائمه علیه السّلام نقل نموده است. ۶- در برخی از موارد واژه ها و کلمات مشکل را توضیح داده است مانند کلمه «جدد» در آیه و من الجبال جدد بیض که درباره آن می گوید: جدد جمع جده است و آن عبارت است از طریقه و نشانه و خطی که در جسمی باشد مخالف رنگ آن جسم.
اشکالات ترجمه
...
مرحوم ابو الحسن شعرانی در سال ۱۳۲۰ هجری قمری در تهران متولد شد. وی تحصیلات خود را در تهران آغاز آنگاه به نجف اشرف مسافرت نمود. از اساتید وی می توان به میرزا طاهر تنکابنی،حکیم هیدجی،میرزا مهدی آشتیانی، اشاره نمود. وی از شخصیتهایی است که در هر دو علم معقول و منقول صاحب نظر می باشد که در این راستا آثاری چند از خود به یادگار گذاشته است از جمله فعالیتهای علمی وی ترجمه کتابهای مختلف می باشد که در این زمینه می توان به ترجمه نفس المهموم -صحیفه سجادیه اشاره نمود. با توجه به تسلط ایشان است که متجاوز از ۴۰ نوع قرآن از نظر ضبط نص و ترجمه زیر نظر ایشان برای ترجمه آماده گردیده است. وی پس از مدتی اقدام به ترجمه قرآن نموده است و با توجه به اینکه در آن زمان ترجمه کلمه به کلمه بیشتر معمول بوده است ترجمه خود را بر همین اساس انجام داده است و از آنجا که برخی از موارد نیازمند به توضیح بوده است این توضیحات را در حاشیه ترجمه آورده تا خوانندگان با مراجعه به آن استفاده لازم را ببرند. از طرف دیگر بعضی از آیات که دارای تفسیری از ائمه معصومین علیهم السّلام بوده آن روایات را به صورت اختصار (با ذکر منابع آن) آورده تا اینکه ترجمه خود را با فرمایشات ائمه مزین نماید و در حقیقت یک نوع ترجمه تفسیری را ارائه نماید. این عالم بزرگوار و وارسته در هفتم شوال ۱۳۹۳ هجری قمری مطابق با ۴/ ۸/ ۱۳۵۲ هجری شمسی دار فانی را وداع و به دیار حق شتافت (روحش شاد)
ویژگی های ترجمه
۱- سعی شده است که کلیه کلمات و افعال ترجمه شوند و کمتر موردی را می توان در بین آیات پیدا نمود که ترجمه نشده باشد. ۲- در ابتدای هر سوره، تعداد کلمات و حروف آن ذکر شده است. ۳- ترجمه دارای حاشیه است که در آن برخی از آیات توضیح داده شده و یا برخی از ویژگیهای آیات بیان شده است مثلا در مورد آیه قل انما انا بشر مثلکم.. توضیح می دهد که: خواندن این آیه شریفه تا آخر برای بیدار شدن در هر وقتی که خواهد، از حضرت صادق علیه السّلام روایت شده است و از مجرباتست. ۴- برخی از آیات که از طرف ائمه معصومین علیه السّلام درباره آنها تفسیری رسیده باشد، خلاصه ایی از آن را در حاشیه ذکر نموده است مثلا در آیه سوره ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا- توضیح می دهد که: مطابق روایت معصومین مثل روایت اصول کافی از حضرت صادق و رضا علیهاالسلام، مراد اهل بیت علیه السّلام و ذریه رسول خداست. ۵- در ابتدای هر سوره فضیلت قراءة آن را از یکی از ائمه علیه السّلام نقل نموده است. ۶- در برخی از موارد واژه ها و کلمات مشکل را توضیح داده است مانند کلمه «جدد» در آیه و من الجبال جدد بیض که درباره آن می گوید: جدد جمع جده است و آن عبارت است از طریقه و نشانه و خطی که در جسمی باشد مخالف رنگ آن جسم.
اشکالات ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(شعرانی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (طاهری). قرآن مبین (ترجمه) مترجم: مهندس علی اکبر طاهری قزوینی
مهندس علی اکبر طاهری قزوینی متولد سال ۱۳۱۴ هجری شمسی و فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن می باشد. وی در دوران دانشجویی در کلاس درس استاد شهید مطهری با مباحث تفسیری آشنا می گردد پس از آن در جلسات تفسیر هفتگی مرحوم آیت ا... طالقانی و مهندس بازرگان شرکت کرده، از مباحث علوم قرآن به خصوص تفسیر اطلاعاتی کسب نموده است و همزمان با آن دروس عربی را نیز آموخته است. وی در سال ۱۳۷۲ تصمیم به ترجمه قرآن مجید می گیرد و مدت ۸ سال کار ترجمه قرآن به طول می انجامد. وی این ترجمه را با توجه به ترجمه های موجود (که دارای اشکالاتی می باشند) انجام داده و آن را همراه با توضیحاتی که در متن ترجمه و یا در پاورقی آورده تکمیل نموده است و در بعضی از موارد که ترجمه آیه دارای ابهامی باشد که آیات دیگر می توانند آنرا برطرف نمایند، با آدرس دهی (و ارجاعات) این ابهامات را برطرف کرده است و بدین وسیله ترجمه خود را «توضیح و تفسیر فشرده قرآن به قرآن» نام نهاده است. وی با استفاده از کامپیوتر، جملات تکراری را بدست آورده و تلاش می کند که ترجمه آنها یکسان باشد که در این زمینه در بسیاری از موارد موفق بوده است.
ویژگی های ترجمه
۱- این ترجمه دارای پاورقی است که در آن برخی از توضیحات مربوط به آیات (مانند شرح بعضی از لغات،شان نزول آیات و یا بیان مصداق آیات) آمده است. ۲- در برخی از موارد، در پاورقی مطالب را به یکدیگر و یا به موارد مشابه آن ارجاع داده مانند آنچه که در پاورقی مربوط به ترجمه عالمین در آیه ۲ سوره حمد آمده که می نویسد: به آیات ۲۳ و ۲۴سوره شعراء مراجعه نمایید. ۳- در بالای صفحات علاوه بر نام سوره، شماره آن نیز (بر حسب ترتیب سوره ها) ذکر شده است. ۴- در مواردی که ترجمه آیات نیازمند به توضیح باشد، جهت کامل شدن جملات، مطالبی را اضافه نموده و آنها را بواسطه پرانتز از متن اصلی جدا کرده است مثلا در ترجمه آیه «فقال لهم رسول الله ناقة الله و سقیها» چنین آمده: و پیامبر خدا به آنان گفت (متعرض) ناقه خدا و (نوبت) آشامیدنش (نشوید) و یا مانند آیه سوره «و لقد ارسلنا الی امم من قبلک» که در ترجمه آن آمده است: بر امتهای قبل از تو (نیز پیامبرانی) فرستادیم. ۵- ترجمه دارای سلاست و روانی خوبی است به گونه ای که برای عموم قابل فهم می باشد. ۶- جملات و واژه های تکراری، اکثرا دارای ترجمه یکسانی می باشند مانند: لا اله الا الله، یا ایها الذین آمنوا.
اشکالات ترجمه
← عدم توجه به معنای اصلی کلمات
...
مهندس علی اکبر طاهری قزوینی متولد سال ۱۳۱۴ هجری شمسی و فارغ التحصیل رشته مهندسی معدن می باشد. وی در دوران دانشجویی در کلاس درس استاد شهید مطهری با مباحث تفسیری آشنا می گردد پس از آن در جلسات تفسیر هفتگی مرحوم آیت ا... طالقانی و مهندس بازرگان شرکت کرده، از مباحث علوم قرآن به خصوص تفسیر اطلاعاتی کسب نموده است و همزمان با آن دروس عربی را نیز آموخته است. وی در سال ۱۳۷۲ تصمیم به ترجمه قرآن مجید می گیرد و مدت ۸ سال کار ترجمه قرآن به طول می انجامد. وی این ترجمه را با توجه به ترجمه های موجود (که دارای اشکالاتی می باشند) انجام داده و آن را همراه با توضیحاتی که در متن ترجمه و یا در پاورقی آورده تکمیل نموده است و در بعضی از موارد که ترجمه آیه دارای ابهامی باشد که آیات دیگر می توانند آنرا برطرف نمایند، با آدرس دهی (و ارجاعات) این ابهامات را برطرف کرده است و بدین وسیله ترجمه خود را «توضیح و تفسیر فشرده قرآن به قرآن» نام نهاده است. وی با استفاده از کامپیوتر، جملات تکراری را بدست آورده و تلاش می کند که ترجمه آنها یکسان باشد که در این زمینه در بسیاری از موارد موفق بوده است.
ویژگی های ترجمه
۱- این ترجمه دارای پاورقی است که در آن برخی از توضیحات مربوط به آیات (مانند شرح بعضی از لغات،شان نزول آیات و یا بیان مصداق آیات) آمده است. ۲- در برخی از موارد، در پاورقی مطالب را به یکدیگر و یا به موارد مشابه آن ارجاع داده مانند آنچه که در پاورقی مربوط به ترجمه عالمین در آیه ۲ سوره حمد آمده که می نویسد: به آیات ۲۳ و ۲۴سوره شعراء مراجعه نمایید. ۳- در بالای صفحات علاوه بر نام سوره، شماره آن نیز (بر حسب ترتیب سوره ها) ذکر شده است. ۴- در مواردی که ترجمه آیات نیازمند به توضیح باشد، جهت کامل شدن جملات، مطالبی را اضافه نموده و آنها را بواسطه پرانتز از متن اصلی جدا کرده است مثلا در ترجمه آیه «فقال لهم رسول الله ناقة الله و سقیها» چنین آمده: و پیامبر خدا به آنان گفت (متعرض) ناقه خدا و (نوبت) آشامیدنش (نشوید) و یا مانند آیه سوره «و لقد ارسلنا الی امم من قبلک» که در ترجمه آن آمده است: بر امتهای قبل از تو (نیز پیامبرانی) فرستادیم. ۵- ترجمه دارای سلاست و روانی خوبی است به گونه ای که برای عموم قابل فهم می باشد. ۶- جملات و واژه های تکراری، اکثرا دارای ترجمه یکسانی می باشند مانند: لا اله الا الله، یا ایها الذین آمنوا.
اشکالات ترجمه
← عدم توجه به معنای اصلی کلمات
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(طاهری)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (علوم قرآنی). ترجمه قرآن به برگرداندن قرآن از عربی به دیگر زبان ها اطلاق می شود.
اصحاب لغت، نظرات گوناگونی درباره ریشه واژه « ترجمه » داده اند. بعضی ریشه آن را عربی می دانند؛
قائلین به عربی بودن واژه ترجمه
این گروه سه دسته اند:۱. برخی مانند فیومی «ترجمه» را از «ترجم» دانسته که چهار حرفی است.۲. برخی چون راغب از «رجم» عربی (به معنای سخن گفتن از روی حدس و گمان ) گرفته اند؛۳. جمعی چون ابن منظور «ترجمان» را هم در ماده «رجم» و هم در ماده «ترجم» آورده اند.
قائلین به غیرعربی بودن
بسیاری این واژه را غیرعربی می دانند؛ ولی در این که از چه زبانی به فرهنگ عربی راه یافته است، نظرات مختلفی دارند. نفیسی آن را از «ترجمان» دانسته، می گوید: تازیان این کلمه را از «ترزبان» فارسی گرفته اند.نویسندگان دائرة المعارف الاسلامیة ریشه آن را «ترجمون» دانسته اند.برخی احتمال داده اند از «رجم» کلدانی به معنای افکندن باشد.به هر حال، ترجمه قرآن عبارت است از تلاش برای برگرداندن و عرضه مفاهیم آیات الهی از زبان عربی به دیگر زبان ها.
پیشینه ترجمه قرآن
...
اصحاب لغت، نظرات گوناگونی درباره ریشه واژه « ترجمه » داده اند. بعضی ریشه آن را عربی می دانند؛
قائلین به عربی بودن واژه ترجمه
این گروه سه دسته اند:۱. برخی مانند فیومی «ترجمه» را از «ترجم» دانسته که چهار حرفی است.۲. برخی چون راغب از «رجم» عربی (به معنای سخن گفتن از روی حدس و گمان ) گرفته اند؛۳. جمعی چون ابن منظور «ترجمان» را هم در ماده «رجم» و هم در ماده «ترجم» آورده اند.
قائلین به غیرعربی بودن
بسیاری این واژه را غیرعربی می دانند؛ ولی در این که از چه زبانی به فرهنگ عربی راه یافته است، نظرات مختلفی دارند. نفیسی آن را از «ترجمان» دانسته، می گوید: تازیان این کلمه را از «ترزبان» فارسی گرفته اند.نویسندگان دائرة المعارف الاسلامیة ریشه آن را «ترجمون» دانسته اند.برخی احتمال داده اند از «رجم» کلدانی به معنای افکندن باشد.به هر حال، ترجمه قرآن عبارت است از تلاش برای برگرداندن و عرضه مفاهیم آیات الهی از زبان عربی به دیگر زبان ها.
پیشینه ترجمه قرآن
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(علوم_قرآنی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (فولادوند). ترجمه قرآن مجید مترجم: استاد محمد مهدی فولادوند
این مصحف شریف توسط آقای فولادوند به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم متولد سال ۱۲۹۹ و در شهرستان اراک متولد شده است. وی در سال ۱۳۲۹ عازم پاریس و مدت چهارده سال در آنجا مشغول به تحصیل بوده. وی پس از بازگشت در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مشغول به تدریس می شود که زمینه تدریس وی رشته های زیباشناسی، زبان فرانسه و تاریخ مذاهب می باشد. وی دارای تالیفات متعددی است که برخی از آنها به زبان فرانسه و برخی دیگر به زبان فارسی می باشد. از جمله خدمات علمی و ارزشمند ایشان ترجمه قرآن می باشد. وی برای ترجمه قرآن مدت زیادی (حدود سی سال) تلاش نموده تا بتواند ترجمه قرآن را به پایان برساند و از آنجا که این کار مدت زیادی طول کشیده (به لحاظ اینکه ترجمه دقیق و با کمترین اشکال باشد) توانسته است ترجمه ای را به جامعه اسلامی تقدیم نماید که قابل فهم، سلیس و روان و از نظر جمله بندی کم نقص باشد و با توجه به این ویژگی هاست که پس از چاپ آن مورد استقبال گسترده علاقه مندان به ترجمه قرآن قرار گرفت به گونه ای که پس از مدتی کوتاه، جایگاه خود را در بین ترجمه های معاصر پیدا نمود و در ردیف ترجمه های طراز اول و ممتاز قرار گرفت.
ویژگی های تفسیر
۱- در ابتدای هر سوره مکی و یا مدنی بودن و تعداد آیات آنرا ذکر کرده است. ۲-حروف مقطعه را به صورت تلفظی آنها در ترجمه نوشته است. ۳- در برخی از موارد که آیات در ترجمه نیازمند به توضیح باشد توضیحاتی پیرامون آنها ارائه نموده و آنها را بوسیله پرانتز و یا کروشه از متن اصلی جدا کرده است. ۴- از آنجا که این ترجمه از قبیل ترجمه جمله به جمله می باشد سعی شده است که تمام جملات ترجمه شود و ترتیب آنها طبق آیات باشد بدون تقدم و تاخر. ۵- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار است. ۶- اکثر واوهای ابتدای آیات در ترجمه آورده شده است. ۷-ادات تاکید مانند ان و لقد و... در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آیه ان ربک لذو فضل علی الناس: و راستی پروردگارت بر
۱- در برخی از موارد الفاظ را به همان ظاهر خود معنا کرده بدون اینکه توضیحی برای آن ارائه نماید- در صورتیکه در قرآن معنای ظاهری آن اراده نشده مانند آیه «و قالت الیهود ید الله مغلولة... بل یداه مبسوطتان» که در ترجمه آن آمده: و یهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دستهای خودشان بسته باد... بلکه هر دو دست او گشاده است. در صورتیکه مراد از «ید» معنای ظاهری آن که دست می باشد نیست (چونکه در این صورت جسم بودن خدا را نتیجه می دهد) بلکه معنای کنایی آن مراد است که همان قدرت خداست. و یا مانند آنچه که در آیه و لا تجعل یدک مغلولة الی عنقک آمده و دستت را به گردنت زنجیر مکن. در صورتیکه در اینجا مراد از مغلولة الی عنقک- کنایه است از بخل ورزیدن. ۲- عدم توجه به افعال مدح و ذم و خلط آنها با فعل تعجب مانند آنچه در ترجمه آیه و بئس المهاد آمده و چه بد بستری است. در صورتیکه حرف «چه» از افعال تعجب است و یا آنچه که در ترجمه آیه بئس الشراب و ساءت مرتفقا: آمده: وه! چه بد شرابی و چه زشت جایگاهی است.
نسخه شناسی
...
این مصحف شریف توسط آقای فولادوند به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم متولد سال ۱۲۹۹ و در شهرستان اراک متولد شده است. وی در سال ۱۳۲۹ عازم پاریس و مدت چهارده سال در آنجا مشغول به تحصیل بوده. وی پس از بازگشت در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مشغول به تدریس می شود که زمینه تدریس وی رشته های زیباشناسی، زبان فرانسه و تاریخ مذاهب می باشد. وی دارای تالیفات متعددی است که برخی از آنها به زبان فرانسه و برخی دیگر به زبان فارسی می باشد. از جمله خدمات علمی و ارزشمند ایشان ترجمه قرآن می باشد. وی برای ترجمه قرآن مدت زیادی (حدود سی سال) تلاش نموده تا بتواند ترجمه قرآن را به پایان برساند و از آنجا که این کار مدت زیادی طول کشیده (به لحاظ اینکه ترجمه دقیق و با کمترین اشکال باشد) توانسته است ترجمه ای را به جامعه اسلامی تقدیم نماید که قابل فهم، سلیس و روان و از نظر جمله بندی کم نقص باشد و با توجه به این ویژگی هاست که پس از چاپ آن مورد استقبال گسترده علاقه مندان به ترجمه قرآن قرار گرفت به گونه ای که پس از مدتی کوتاه، جایگاه خود را در بین ترجمه های معاصر پیدا نمود و در ردیف ترجمه های طراز اول و ممتاز قرار گرفت.
ویژگی های تفسیر
۱- در ابتدای هر سوره مکی و یا مدنی بودن و تعداد آیات آنرا ذکر کرده است. ۲-حروف مقطعه را به صورت تلفظی آنها در ترجمه نوشته است. ۳- در برخی از موارد که آیات در ترجمه نیازمند به توضیح باشد توضیحاتی پیرامون آنها ارائه نموده و آنها را بوسیله پرانتز و یا کروشه از متن اصلی جدا کرده است. ۴- از آنجا که این ترجمه از قبیل ترجمه جمله به جمله می باشد سعی شده است که تمام جملات ترجمه شود و ترتیب آنها طبق آیات باشد بدون تقدم و تاخر. ۵- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار است. ۶- اکثر واوهای ابتدای آیات در ترجمه آورده شده است. ۷-ادات تاکید مانند ان و لقد و... در ترجمه تاکید آنها بیان شده است مانند آیه ان ربک لذو فضل علی الناس: و راستی پروردگارت بر
۱- در برخی از موارد الفاظ را به همان ظاهر خود معنا کرده بدون اینکه توضیحی برای آن ارائه نماید- در صورتیکه در قرآن معنای ظاهری آن اراده نشده مانند آیه «و قالت الیهود ید الله مغلولة... بل یداه مبسوطتان» که در ترجمه آن آمده: و یهود گفتند: «دست خدا بسته است.» دستهای خودشان بسته باد... بلکه هر دو دست او گشاده است. در صورتیکه مراد از «ید» معنای ظاهری آن که دست می باشد نیست (چونکه در این صورت جسم بودن خدا را نتیجه می دهد) بلکه معنای کنایی آن مراد است که همان قدرت خداست. و یا مانند آنچه که در آیه و لا تجعل یدک مغلولة الی عنقک آمده و دستت را به گردنت زنجیر مکن. در صورتیکه در اینجا مراد از مغلولة الی عنقک- کنایه است از بخل ورزیدن. ۲- عدم توجه به افعال مدح و ذم و خلط آنها با فعل تعجب مانند آنچه در ترجمه آیه و بئس المهاد آمده و چه بد بستری است. در صورتیکه حرف «چه» از افعال تعجب است و یا آنچه که در ترجمه آیه بئس الشراب و ساءت مرتفقا: آمده: وه! چه بد شرابی و چه زشت جایگاهی است.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(فولادوند)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (مجتبوی). ترجمه قرآن مترجم سید جلال الدین مجتبوی
از آنجا که این مختصر برای درج در دانشنامه قرآن نگاشته می شود بجا و مناسب است سخنی چند در خصوص ترجمه و توضیح خود از قرآن کریم بگویم.
ضرورت ترجمه
در مقدمه این ترجمه به این پرسش پاسخ داده ام که با وجود ترجمه هایی از قرآن، ترجمه ای دیگر چه لزومی داشت، و خلاصه آن این است که ترجمه های موجود در آن زمان هر چند در فهم معانی آیات قرآن مجید تا اندازه ای سودمند بوده اند، لیکن هیچ یک پاسخگوی درست و بی نقصی برای انتقال مفاهیم و معانی قرآن و عاری از لغزشها و اشتباهات و نارساییها نبود، با توجه به این که ترجمه اینجانب از سال ۶۸ آغاز شد و در زمستان ۷۱ پایان یافت و در آن موقع چند ترجمه ای که بعد از سال ۷۲ منتشر شد وجود نداشت. علاوه بر این ترجمه های موجود در آن زمان صرفا ترجمه بود و با ترجمه محض که بعضی هم تحت اللفظی بود نمی توان به مراد و مضمون بسیاری از آیات پی برد، و یکی دو ترجمه ای که پاره ای توضیحات داشت چنان با ترجمه آمیخته بود که بازشناسی ترجمه از توضیح و تفسیر ممکن نبود.
زمان نگارش و چاپ
به این دلایل بر آن شدم که ترجمه ای از قرآن کریم که دقیق تر و صحیح تر باشد همراه با توضیحات لازم برای فهم آیات کتاب عزیز فراهم کنم. این کار انجام گرفت و در سال ۷۲ در دسترس علاقه مندان قرار گرفت. اما پس از آن دریافتم که در این ترجمه نیز برخی لغزشها و نارساییها هست، و ترجمه برخی آیات را می توان شیواتر و رساتر ساخت، به علاوه برخی توضیحات تفسیری از نظر غایب مانده بود حال آن که لازم و سودمند می نمود. از این رو بازنگری و ویرایش دوم را انجام دادم و اصلاحات و تغییرات لازمی که در بیشتر صفحات به نظرم می رسید گنجاندم و به توضیحات تفسیری هم افزودم و سال بعد (۷۶) چاپ دوم منتشر شد.
دشواری امر ترجمه
...
از آنجا که این مختصر برای درج در دانشنامه قرآن نگاشته می شود بجا و مناسب است سخنی چند در خصوص ترجمه و توضیح خود از قرآن کریم بگویم.
ضرورت ترجمه
در مقدمه این ترجمه به این پرسش پاسخ داده ام که با وجود ترجمه هایی از قرآن، ترجمه ای دیگر چه لزومی داشت، و خلاصه آن این است که ترجمه های موجود در آن زمان هر چند در فهم معانی آیات قرآن مجید تا اندازه ای سودمند بوده اند، لیکن هیچ یک پاسخگوی درست و بی نقصی برای انتقال مفاهیم و معانی قرآن و عاری از لغزشها و اشتباهات و نارساییها نبود، با توجه به این که ترجمه اینجانب از سال ۶۸ آغاز شد و در زمستان ۷۱ پایان یافت و در آن موقع چند ترجمه ای که بعد از سال ۷۲ منتشر شد وجود نداشت. علاوه بر این ترجمه های موجود در آن زمان صرفا ترجمه بود و با ترجمه محض که بعضی هم تحت اللفظی بود نمی توان به مراد و مضمون بسیاری از آیات پی برد، و یکی دو ترجمه ای که پاره ای توضیحات داشت چنان با ترجمه آمیخته بود که بازشناسی ترجمه از توضیح و تفسیر ممکن نبود.
زمان نگارش و چاپ
به این دلایل بر آن شدم که ترجمه ای از قرآن کریم که دقیق تر و صحیح تر باشد همراه با توضیحات لازم برای فهم آیات کتاب عزیز فراهم کنم. این کار انجام گرفت و در سال ۷۲ در دسترس علاقه مندان قرار گرفت. اما پس از آن دریافتم که در این ترجمه نیز برخی لغزشها و نارساییها هست، و ترجمه برخی آیات را می توان شیواتر و رساتر ساخت، به علاوه برخی توضیحات تفسیری از نظر غایب مانده بود حال آن که لازم و سودمند می نمود. از این رو بازنگری و ویرایش دوم را انجام دادم و اصلاحات و تغییرات لازمی که در بیشتر صفحات به نظرم می رسید گنجاندم و به توضیحات تفسیری هم افزودم و سال بعد (۷۶) چاپ دوم منتشر شد.
دشواری امر ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(مجتبوی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (مجد). ترجمه منظوم امید مجدمناسب ترین متن برای معرفی این ترجمه، اشعار جناب آقای مجد است که در پی می آید: به نام کسی کافرید از عدم به انسان عطا کرد فکر و قلم خداوند جود وخدای وجود خدائی که او راست زیب سجود یکی شب ز شبهای خرداد ماه نیامد مرا خواب تا صبحگاه کتاب خدا را گرفته به دست معانیش مشکل به ذهنم نشست چنان بود سنگین معانی آن که شاهین دل را نشد آشیان به خود گفتم این ترجمان در ضمیر نیفتد پسندیده و دلپذیر اگر گفته آید به نظمی روان نکوتر نشیند به جان و روان که ناگه دلم گفت با من سخن کمان جسارت کنون زه بکن ترا طبع شعر ست جاری چو آب سزد گر به شعر آوری این کتاب همان شب در این سخن باز شد ز حمد و ز توحید آغاز شد پس از آن سرودم به شور و به شوق به لطف خدائی که بخشید ذوق مرا نظم قرآن خوش آمد نکو به دقت سرودم همه مو به مو چو لطف خداوند کردم کمک سرودم همه آیه ها تک به تک گرفتی مرا وقت سیصد به روز که در باور من نگنجد هنوز به امید مجد و به شوق ثواب به پایان رساندم تمام کتاب مرا بود همواره در سر امل که چون شاعر طوس و شیخ اجل بود وزن شعرم فعولن فعول که اهل ادب را بیفتد قبول امیدست فرزانگان سخن پسندیده یابند اشعار من که دانند با این همه قید و بند که بر دست شعرست همچون کمند چه سخت است آیات قرآن سرود که بایست گفتن هر آنچه که بود نه یک واژه هرگز بیفتد از آن نه افزون بر آن نمائی بیان بگوئی بدانسان روان و سلیس که با ذهن خواننده گردد انیس چه نیکو چنین نکته هائی سرود خداوند شعری که در طوس بود «سخن ماند از تو همی یادگار سخن را چنین خوارمایه مدار» کنون پس سرودم یکی شاهکار که ماند به گیتی ز من یادگار بهاران عمرم بُدی بیست پنج که از من بجا ماند جاوید گنج چنین نغز و دلکش به شعر دری به بزم سخن کردام دلبری چه خوش گفت سعدی شیرین زبان که خورشید شعرست در آسمان «بضاعت نیاوردم الا امید خدایا ز عفوم مکن ناامید» بحق محمد( ص) به دخت رسول که طاعاتشان هست نزدت قبول به آن مظهر عدل مرد خدا به دریای تقوی علی مرتضی بحق حسین و بحق حسن به هفتاد و دو شیر شمشیر زن به سجاد غمخوار در کربلا که می خواند در ظلمت شب دعا به باقر به جعفر دو تن مرد علم که احیا نمودند دین را به حلم به موسای کاظم به حق رضا که آهو رهاندی ز دام بلا بحق جواد و به هادی دین بحق حسن رهبر راستین که این نظم قرآن که کردم بیان تو می ساز مقبول صاحب زمان
نرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده های این صفحه : ترجمه قرآن | ترجمه منظوم قرآن | علوم قرآن
نرم افزار جامع التفاسیر، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده های این صفحه : ترجمه قرآن | ترجمه منظوم قرآن | علوم قرآن
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(مجد)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (مرکز فرهنگ و معارف قرآن). قرآن کریم ترجمه مرکز فرهنگ و معارف قرآن، از جمله ترجمه های فارسی قرآن کریم است که به موفقیت هایی چشمگیر در برگردان واژه ها و انعکاس معانی آیات دست یافته و از حیث استواری و روانی نثر، سهم بسزایی دارد.
در مأخره ترجمه مرکز، انگیزه ترجمه چنین بیان شده که از آنجا که مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ترجمه های موجود را «پیراسته از کاستی و نارسایی نیافت، بر آن شد تا با همکاری برخی متخصصان، ترجمه ای پارسی از قرآن کریم فراهم آورد که هم از استحکام و استواری محتوا و هم از زیبایی و شیوایی نثر و نگارش برخوردار باشد. این کار در سال 1377ش، آغاز گردید و به توفیق و عنایات خدای سبحان، پس از سه سال کوشش پیگیر، پایان یافت».
هسته اصلی ترجمه، بر اساس تفاسیر معروف شیعه و اهل سنت مانند: تبیان، مجمع البیان، المیزان، تفسیر طبری، کشاف التحریر و التنویر و... شکل گرفته است. چون تدوین این ترجمه در اصل با هدف درج آن در تفسیر راهنما بوده، طبعاً در برداشت های تفسیری، نظر گروه تفسیر مورد توجه قرار گرفته است تا ترجمه آیات با تفسیر آنها هماهنگ باشد.
ترجمه هر متنی می تواند به یکی از دو شکل صورت پذیرد: یا به صورت آزاد که مترجم خود را در بند الفاظ، تعبیرات و ساختار متن محدود نسازد و با در نظر گرفتن مفهوم جمله و مراد گوینده، آن را در قالب زبان مقصد بریزد؛ یا به صورت مقیّد که مترجم خود را به لفظ و تعبیرات و ساختار متن مقید سازد و از این ویژگی های متنی تخطی نکند، بلکه قالب های ساختاری متن را به ترجمه منتقل کند. البته ترجمه مقید، گاه به صورت تحت اللفظی انجام می پذیرد و گاه با حفظ نثر زبان مقصد و رعایت دستور زبان آن. در ترجمه قرآن نیز تقسیم های فوق قابل تصور است. گرچه عظمت متن وحیانی قرآن کریم و اهمیت و دشواری ترجمه آن سبب شده است که تاکنون کمتر کسی به ترجمه آزاد روی بیاورد و به همین جهت در طول چهارده قرن گذشته، ترجمه های قرآن، اعم از خطی و چاپی، همه به صورت تحت اللفظی انجام شده و حتی یک واو و فاء از آن در ترجمه اسقاط نشده است؛ لیکن در نیم قرن اخیر، بازگرداندن قرآن از حالت تحت اللفظی بیرون آمده و غالباً - به ویژه در یکی دو دهه اخیر - به سمت نثر معیار و متعارف گراییده است. ترجمه متین و امین مرکز نیز با مراعات امانت و مطابقت و رعایت نثر معیار و امروزین صورت گرفته است؛ یعنی در حقیقت چیزی از متن در ترجمه کاسته نشده و معانی آیات با حفظ ساختار نص وحیانی قرآن، در عین رعایت ساختار و ویژگی های زبان فارسی منعکس گردیده است. در این ترجمه اصول و مبانی ویژه ای مورد توجه بوده که به مهم ترین آنها اشاره می شود:
برگرفته از سخنی درباره این ترجمه، مأخره ی ترجمه مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم.
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (مرکز فرهنگ و معارف قرآن) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
در مأخره ترجمه مرکز، انگیزه ترجمه چنین بیان شده که از آنجا که مرکز فرهنگ و معارف قرآن، ترجمه های موجود را «پیراسته از کاستی و نارسایی نیافت، بر آن شد تا با همکاری برخی متخصصان، ترجمه ای پارسی از قرآن کریم فراهم آورد که هم از استحکام و استواری محتوا و هم از زیبایی و شیوایی نثر و نگارش برخوردار باشد. این کار در سال 1377ش، آغاز گردید و به توفیق و عنایات خدای سبحان، پس از سه سال کوشش پیگیر، پایان یافت».
هسته اصلی ترجمه، بر اساس تفاسیر معروف شیعه و اهل سنت مانند: تبیان، مجمع البیان، المیزان، تفسیر طبری، کشاف التحریر و التنویر و... شکل گرفته است. چون تدوین این ترجمه در اصل با هدف درج آن در تفسیر راهنما بوده، طبعاً در برداشت های تفسیری، نظر گروه تفسیر مورد توجه قرار گرفته است تا ترجمه آیات با تفسیر آنها هماهنگ باشد.
ترجمه هر متنی می تواند به یکی از دو شکل صورت پذیرد: یا به صورت آزاد که مترجم خود را در بند الفاظ، تعبیرات و ساختار متن محدود نسازد و با در نظر گرفتن مفهوم جمله و مراد گوینده، آن را در قالب زبان مقصد بریزد؛ یا به صورت مقیّد که مترجم خود را به لفظ و تعبیرات و ساختار متن مقید سازد و از این ویژگی های متنی تخطی نکند، بلکه قالب های ساختاری متن را به ترجمه منتقل کند. البته ترجمه مقید، گاه به صورت تحت اللفظی انجام می پذیرد و گاه با حفظ نثر زبان مقصد و رعایت دستور زبان آن. در ترجمه قرآن نیز تقسیم های فوق قابل تصور است. گرچه عظمت متن وحیانی قرآن کریم و اهمیت و دشواری ترجمه آن سبب شده است که تاکنون کمتر کسی به ترجمه آزاد روی بیاورد و به همین جهت در طول چهارده قرن گذشته، ترجمه های قرآن، اعم از خطی و چاپی، همه به صورت تحت اللفظی انجام شده و حتی یک واو و فاء از آن در ترجمه اسقاط نشده است؛ لیکن در نیم قرن اخیر، بازگرداندن قرآن از حالت تحت اللفظی بیرون آمده و غالباً - به ویژه در یکی دو دهه اخیر - به سمت نثر معیار و متعارف گراییده است. ترجمه متین و امین مرکز نیز با مراعات امانت و مطابقت و رعایت نثر معیار و امروزین صورت گرفته است؛ یعنی در حقیقت چیزی از متن در ترجمه کاسته نشده و معانی آیات با حفظ ساختار نص وحیانی قرآن، در عین رعایت ساختار و ویژگی های زبان فارسی منعکس گردیده است. در این ترجمه اصول و مبانی ویژه ای مورد توجه بوده که به مهم ترین آنها اشاره می شود:
برگرفته از سخنی درباره این ترجمه، مأخره ی ترجمه مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم.
مطالعه کتاب ترجمه قرآن (مرکز فرهنگ و معارف قرآن) در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور
wikinoor: ترجمه_قرآن_(مرکز_فرهنگ_و_معارف_قرآن)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (مشکینی). ترجمه قرآن کریم مترجم: آیة الله علی مشکینی
این مصحف شریف توسط یکی از شخصیت های حوزه علمیه قم یعنی آیة ا... مشکینی به زبان فارسی ترجمه شده است وی که از اساتید اخلاق در حوزه می باشد و مدتهای زیادی طلاب، از محضر درس اخلاق ایشان استفاده می کردند، و دارای تالیفات متعددی (از جمله مصباح المنیر در باب دعا) می باشد اقدام به ترجمه قرآن مجید نموده است با توجه به تسلط ایشان به مباحث بلاغت،ادبیات عرب و لغت، ترجمه ای را که از قرآن ارائه نموده است قابل تقدیر می باشد. از طرف دیگر رعایت نمودن اصول و قواعد ترجمه، و هماهنگی هایی که در بین جملات وجود دارد. باعث شده است که ترجمه از اعتبار و ارزش قابل توجهی برخوردار باشد به گونه ای که مورد توجه مردم مخصوصا افراد تحصیل کرده قرار گیرد. البته قابل ذکر است که از آنجا که هدیه قرآن مبلغی است کمتر از ترجمه های دیگر (به علت اینکه مبلغ آن فقط بابت امور مربوط به چاپ و کاغذ می باشد) باعث شده که عموم مردم به آن توجه بیشتری بنمایند.
ویژگی ها ترجمه
۱- وجود توضیحات در پرانتز که در فهم آیات کمک فراوانی می نماید. ۲- کلیه ادات و عوامل تاکید در ترجمه رعایت شده است مانند آیه سوره انک لعلی هدی مستقیم به یقین تو بر هدایت (به راهی) مستقیم هستی. ۳- توجه به کلماتی که در جملات به صورت مفعول مطلق آمده اند مانند آیه و عرضنا جهنم یومئذ للکافرین عرضا که در ترجمه آمده: و جهنم را در آن روز بر کافران به طور آشکار و وحشت زا عرضه بداریم- که کلمه عرضا که مفعول مطلق است «به طور آشکار» ترجمه شده است. و یا مانند آیه سوره و کل شی ء فصلناه تفصیلا: و ما هر چیزی را به تفصیلی مناسب آن توضیح داده ایم. ۴- کلیه کلمات و حروف مانند حرف واو- فاء- ثم و... در ترجمه آمده است مانند آیه سوره ا فحسب الذین کفروا.. پس آیا کسانی که کفر ورزیدند. ۵- توجه به فعل معلوم و مجهول- در ترجمه سعی شده است که مجهول و معلوم بودن فعل رعایت شود و در ترجمه به صورت صحیح ترجمه شود. ۶- تفاوت گذاشتن بین دو واژه «الله» و «اله» که به صورت صحیح ترجمه شده است. ۷-حروف مقطعه بصورت صحیح ترجمه شده است.
اشکالات ترجمه
← عدم رعایت جمع و مفرد در ترجمه
...
این مصحف شریف توسط یکی از شخصیت های حوزه علمیه قم یعنی آیة ا... مشکینی به زبان فارسی ترجمه شده است وی که از اساتید اخلاق در حوزه می باشد و مدتهای زیادی طلاب، از محضر درس اخلاق ایشان استفاده می کردند، و دارای تالیفات متعددی (از جمله مصباح المنیر در باب دعا) می باشد اقدام به ترجمه قرآن مجید نموده است با توجه به تسلط ایشان به مباحث بلاغت،ادبیات عرب و لغت، ترجمه ای را که از قرآن ارائه نموده است قابل تقدیر می باشد. از طرف دیگر رعایت نمودن اصول و قواعد ترجمه، و هماهنگی هایی که در بین جملات وجود دارد. باعث شده است که ترجمه از اعتبار و ارزش قابل توجهی برخوردار باشد به گونه ای که مورد توجه مردم مخصوصا افراد تحصیل کرده قرار گیرد. البته قابل ذکر است که از آنجا که هدیه قرآن مبلغی است کمتر از ترجمه های دیگر (به علت اینکه مبلغ آن فقط بابت امور مربوط به چاپ و کاغذ می باشد) باعث شده که عموم مردم به آن توجه بیشتری بنمایند.
ویژگی ها ترجمه
۱- وجود توضیحات در پرانتز که در فهم آیات کمک فراوانی می نماید. ۲- کلیه ادات و عوامل تاکید در ترجمه رعایت شده است مانند آیه سوره انک لعلی هدی مستقیم به یقین تو بر هدایت (به راهی) مستقیم هستی. ۳- توجه به کلماتی که در جملات به صورت مفعول مطلق آمده اند مانند آیه و عرضنا جهنم یومئذ للکافرین عرضا که در ترجمه آمده: و جهنم را در آن روز بر کافران به طور آشکار و وحشت زا عرضه بداریم- که کلمه عرضا که مفعول مطلق است «به طور آشکار» ترجمه شده است. و یا مانند آیه سوره و کل شی ء فصلناه تفصیلا: و ما هر چیزی را به تفصیلی مناسب آن توضیح داده ایم. ۴- کلیه کلمات و حروف مانند حرف واو- فاء- ثم و... در ترجمه آمده است مانند آیه سوره ا فحسب الذین کفروا.. پس آیا کسانی که کفر ورزیدند. ۵- توجه به فعل معلوم و مجهول- در ترجمه سعی شده است که مجهول و معلوم بودن فعل رعایت شود و در ترجمه به صورت صحیح ترجمه شود. ۶- تفاوت گذاشتن بین دو واژه «الله» و «اله» که به صورت صحیح ترجمه شده است. ۷-حروف مقطعه بصورت صحیح ترجمه شده است.
اشکالات ترجمه
← عدم رعایت جمع و مفرد در ترجمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(مشکینی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (مصباح زاده). ترجمه قرآن مترجم: عباس مصباح زاده این مصحف شریف توسط آقای عباس مصباح زاده به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم از انواع سه گانه ترجمه،ترجمه کلمه به کلمه را انتخاب و قرآن را با این نوع، ترجمه نموده است. از آنجا که در این نوع ترجمه هدف حفظ امانتداری است و مترجم سعی می کند که تمام الفاظ را ترجمه نماید (که این خود یک امتیاز مثبت می باشد) ولی به لحاظ اینکه ساختار جمله در ادبیات عرب غیر از ادبیات فارسی است لذا این نوع ترجمه ها (مخصوصا این ترجمه) چندان مورد توجه واقع نمی شود و کمتر از آن استقبال می نمایند، زیرا دارای سلاست و روانی نیست و برخی از جملات نیز ناقص می ماند البته در این ترجمه، مترجم با آوردن مطالبی در حاشیه آن سعی کرده است برخی از آیات را که نیازمند به توضیح است، توضیح دهد.
۱- کلیه کلمات ترجمه شده است- کلماتی مانند افمن کان- که ترجمه شده آیا پس که باشد. ۲- ترجمه مطالب اضافی ندارد. ۳-افعال مجهول به صورت صحیح ترجمه شده است مانند آیه «کتاب احکمت ایاته» کتابیست که محکم گردانیده شده آیتهایش. ۴-ادات تاکید همچون ان و... ترجمه شده و در ترجمه تاکید آنها بیان شده است. مانند آیه «و لقد آتینا موسی الکتاب» و به حقیقت دادیم موسی را تورات و یا آیه «انی لکم رسول امین». ترجمه شده: بدرستیکه من شما را رسولی امینم. ۵- کلیه کلمات به همان صورت فعلی و یا اسم فاعلی که در آیات وجود دارد ترجمه شده است جملاتی همچون: الذین کفروا- کسانی که کافر شدند و یا آیه سوره «ان الساعة اتیة» ترجمه شده: و آنکه قیامت آینده است کلمه اتیة اسم فاعل است و به صورت اسم فاعل نیز ترجمه شده است و یا آیه «انا کاشفوا العذاب: » بدرستیکه ما دفع کننده عذابیم. ۶- ترجمه دارای حواشی است که تفسیر و توضیح برخی از آیات در آنها آمده است.
اشکالات ترجمه
۱-حروف مقطعه ترجمه نشده است. ۲- از آنجا که ترجمه از نوع ترجمه لفظی می باشد- جملات ناقص و نارساست و از سلاست و روانی برخوردار نمی باشد مانند آیه سوره «فلما جاءهم بایاتنا اذا هم منها یضحکون» چنین ترجمه شده: پس چون آوردشان آیتهای ما را آنگاه ایشان از آن خنده می کردند و یا آیه «فمن اظلم ممن افتری علی الله کذبا: » چنین ترجمه شده: پس کیست ستمکارتر از آنکه افترا کرد بر خدا دروغ را. ۳- خط ترجمه خیلی ریز است و خواندن آن مشکل می باشد. ۴- برخی از کلمات عربی در ترجمه به همان صورت عربی آمده و ترجمه نشده است مانند کلمه امساک در آیه سوره که به خود امساک ترجمه شده: «... اذا لامسکتم خشیة الانفاق: » هر آینه امساک می کردید شما از ترس نفقه و یا کلمه «حرب» در آیه «فاما تثقفهم فی الحرب: » چنین ترجمه شده: پس اگر دریابی ایشان را در حرب.
نسخه شناسی
۱- جلد: گالینگور ۲- نوع کاغذ: اعلاء ۳- خطاط: عباس مصباح زاده ۴- قطع: رقعی ۵- تعداد صفحات: ۴۶۰ صفحه ۶- تعداد سطر در هر صفحه: پانزده سطر ۷- متن ترجمه: زیرنویس آیات ۸- نوع ترجمه: کلمه به کلمه ۹- نوبت چاپ: اول ۱۰- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۰ ۱۱- ناشر: انتشارات بدرقه جاویدان ۱۲- تعداد: پنج هزار نسخه ۱۳- دارای فهرست سوره ها در ابتدای مصحف ۱۴- مترجم: عباس مصباح زاده تذکر: در پشت جلد این نسخه نوشته شده: خط و ترجمه مصباح زاده، با تصحیح علماء حوزه علمیه قم- که نسبت تصحیح آن به حوزه علمیه قم ادعای بدون مدرک است.
۱- کلیه کلمات ترجمه شده است- کلماتی مانند افمن کان- که ترجمه شده آیا پس که باشد. ۲- ترجمه مطالب اضافی ندارد. ۳-افعال مجهول به صورت صحیح ترجمه شده است مانند آیه «کتاب احکمت ایاته» کتابیست که محکم گردانیده شده آیتهایش. ۴-ادات تاکید همچون ان و... ترجمه شده و در ترجمه تاکید آنها بیان شده است. مانند آیه «و لقد آتینا موسی الکتاب» و به حقیقت دادیم موسی را تورات و یا آیه «انی لکم رسول امین». ترجمه شده: بدرستیکه من شما را رسولی امینم. ۵- کلیه کلمات به همان صورت فعلی و یا اسم فاعلی که در آیات وجود دارد ترجمه شده است جملاتی همچون: الذین کفروا- کسانی که کافر شدند و یا آیه سوره «ان الساعة اتیة» ترجمه شده: و آنکه قیامت آینده است کلمه اتیة اسم فاعل است و به صورت اسم فاعل نیز ترجمه شده است و یا آیه «انا کاشفوا العذاب: » بدرستیکه ما دفع کننده عذابیم. ۶- ترجمه دارای حواشی است که تفسیر و توضیح برخی از آیات در آنها آمده است.
اشکالات ترجمه
۱-حروف مقطعه ترجمه نشده است. ۲- از آنجا که ترجمه از نوع ترجمه لفظی می باشد- جملات ناقص و نارساست و از سلاست و روانی برخوردار نمی باشد مانند آیه سوره «فلما جاءهم بایاتنا اذا هم منها یضحکون» چنین ترجمه شده: پس چون آوردشان آیتهای ما را آنگاه ایشان از آن خنده می کردند و یا آیه «فمن اظلم ممن افتری علی الله کذبا: » چنین ترجمه شده: پس کیست ستمکارتر از آنکه افترا کرد بر خدا دروغ را. ۳- خط ترجمه خیلی ریز است و خواندن آن مشکل می باشد. ۴- برخی از کلمات عربی در ترجمه به همان صورت عربی آمده و ترجمه نشده است مانند کلمه امساک در آیه سوره که به خود امساک ترجمه شده: «... اذا لامسکتم خشیة الانفاق: » هر آینه امساک می کردید شما از ترس نفقه و یا کلمه «حرب» در آیه «فاما تثقفهم فی الحرب: » چنین ترجمه شده: پس اگر دریابی ایشان را در حرب.
نسخه شناسی
۱- جلد: گالینگور ۲- نوع کاغذ: اعلاء ۳- خطاط: عباس مصباح زاده ۴- قطع: رقعی ۵- تعداد صفحات: ۴۶۰ صفحه ۶- تعداد سطر در هر صفحه: پانزده سطر ۷- متن ترجمه: زیرنویس آیات ۸- نوع ترجمه: کلمه به کلمه ۹- نوبت چاپ: اول ۱۰- تاریخ انتشار: سال ۱۳۸۰ ۱۱- ناشر: انتشارات بدرقه جاویدان ۱۲- تعداد: پنج هزار نسخه ۱۳- دارای فهرست سوره ها در ابتدای مصحف ۱۴- مترجم: عباس مصباح زاده تذکر: در پشت جلد این نسخه نوشته شده: خط و ترجمه مصباح زاده، با تصحیح علماء حوزه علمیه قم- که نسبت تصحیح آن به حوزه علمیه قم ادعای بدون مدرک است.
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(مصباح زاده)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (معزی). ترجمه قرآن مجیدمترجم: محمد کاظم معزی
این مصحف شریف توسط آقای معزی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم محترم در این ترجمه از روش ترجمه کلمه به کلمه استفاده نموده و آیات قرآن را بر همین اساس ترجمه کرده است و از آنجا که این روش ترجمه نیازمند به دقت بیشتری است و مترجم در تلاش است تا رعایت امانتداری بشود لذا برای پیدا کردن کلمات معادل کلمات عربی نیازمند به تسلط به هر دو زبان می باشد که در این ترجمه وجود دارد و این موضوع نشان گر آن است که مترجم از زبان و ادبیات عرب (و فارسی) اطلاعات نسبی را دارا می باشد. از طرف دیگر گرچه این نوع ترجمه نمی تواند از سلاست و روانی برخوردار باشد (به لحاظ کلمه به کلمه بودن) ولی مترجم محترم در این زمینه نیز سعی فراوان دارد که به گونه ای ترجمه اش سلیس و روان باشد و نارسایی های این نوع از ترجمه را کمتر دارا باشد که در این زمینه تا حدودی موفق بوده است که برای این منظور در برخی از موارد کلمات را جابجا نموده تا ترجمه از حالت ناقص بودن خارج گردد.
ویژگی های ترجمه
۱- ترجمه توضیحات اضافی خیلی کم دارد. ۲- در ترجمه، به افعال معلوم و مجهول و لازم و متعدی توجه شده و در اکثر موارد به صورت صحیح ترجمه شده است. ۳- توجه به مواردی که کلمات در جمله مفعول مطلق می باشند مانند آنچه در ترجمه آیه فدمرناها تدمیرا پس نابود کنیمش نابود کردنی. ۴-ادات تاکید و حصر، در اکثر موارد مورد توجه قرار گرفته و تاکید آن در ترجمه آورده شده است. ۵- کلیه کلمات و افعال ترجمه شده و کمتر کلمه ای است که در ترجمه نیامده باشد. (و شاید بتوان ادعا نمود که کلمه ای که ترجمه نشده باشد وجود ندارد)
اشکالات ترجمه
۱- از آنجا که ترجمه از نوع ترجمه کلمه به کلمه می باشد، ترجمه از سلاست و روانی لازم برخوردار نمی باشد. ۲- در این نوع از ترجمه،حروف مقطعه ترجمه نمی شوند. ۳- در مواردی که جملات به صورت جمله حالیه (و یا واو حالیه) ذکر شده اند در ترجمه حال بودن آنها بیان نشده است مانند آیه ۲ سوره «ما یاتیهم من ذکر من ربهم محدث الا استمعوه و هم یلعبون» که در ترجمه آمده: نیایدشان یادآوری از پروردگارشان نوین مگر بشنوندش و ایشانند بازی کنان در صورتیکه جمله «و هم یلعبون»حال است. ۴- بعضی از کلمات که به صورت صفت و موصوف در متن آیه آمده، و علم هستند برای یک چیزی، در ترجمه هر کدام به صورت جداگانه ترجمه شده که معنای آن صحیح نیست. مثلا در آیه سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی.. که در ترجمه آمده: منزه است خداوندی که شبانه برد بنده خویش را از مسجد حرام به سوی مسجد اقصی در صورتیکه مسجد الحرام و مسجد الاقصی علم هستند و نباید بدون «ال» ذکر شوند. ۵- در برخی از موارد، ترجمه صحیح نیست مثلا در سوره و قال فرعون یا ایها الملاء ترجمه آن را چنین ذکر کرده: و فرعون گفت ای قوم من در این آیه واژه «ملاء» به معنای قوم گرفته شده در صورتیکه ملاء به معنای «اشراف و گروه سرمایه دار» می باشد.
نسخه شناسی
...
این مصحف شریف توسط آقای معزی به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم محترم در این ترجمه از روش ترجمه کلمه به کلمه استفاده نموده و آیات قرآن را بر همین اساس ترجمه کرده است و از آنجا که این روش ترجمه نیازمند به دقت بیشتری است و مترجم در تلاش است تا رعایت امانتداری بشود لذا برای پیدا کردن کلمات معادل کلمات عربی نیازمند به تسلط به هر دو زبان می باشد که در این ترجمه وجود دارد و این موضوع نشان گر آن است که مترجم از زبان و ادبیات عرب (و فارسی) اطلاعات نسبی را دارا می باشد. از طرف دیگر گرچه این نوع ترجمه نمی تواند از سلاست و روانی برخوردار باشد (به لحاظ کلمه به کلمه بودن) ولی مترجم محترم در این زمینه نیز سعی فراوان دارد که به گونه ای ترجمه اش سلیس و روان باشد و نارسایی های این نوع از ترجمه را کمتر دارا باشد که در این زمینه تا حدودی موفق بوده است که برای این منظور در برخی از موارد کلمات را جابجا نموده تا ترجمه از حالت ناقص بودن خارج گردد.
ویژگی های ترجمه
۱- ترجمه توضیحات اضافی خیلی کم دارد. ۲- در ترجمه، به افعال معلوم و مجهول و لازم و متعدی توجه شده و در اکثر موارد به صورت صحیح ترجمه شده است. ۳- توجه به مواردی که کلمات در جمله مفعول مطلق می باشند مانند آنچه در ترجمه آیه فدمرناها تدمیرا پس نابود کنیمش نابود کردنی. ۴-ادات تاکید و حصر، در اکثر موارد مورد توجه قرار گرفته و تاکید آن در ترجمه آورده شده است. ۵- کلیه کلمات و افعال ترجمه شده و کمتر کلمه ای است که در ترجمه نیامده باشد. (و شاید بتوان ادعا نمود که کلمه ای که ترجمه نشده باشد وجود ندارد)
اشکالات ترجمه
۱- از آنجا که ترجمه از نوع ترجمه کلمه به کلمه می باشد، ترجمه از سلاست و روانی لازم برخوردار نمی باشد. ۲- در این نوع از ترجمه،حروف مقطعه ترجمه نمی شوند. ۳- در مواردی که جملات به صورت جمله حالیه (و یا واو حالیه) ذکر شده اند در ترجمه حال بودن آنها بیان نشده است مانند آیه ۲ سوره «ما یاتیهم من ذکر من ربهم محدث الا استمعوه و هم یلعبون» که در ترجمه آمده: نیایدشان یادآوری از پروردگارشان نوین مگر بشنوندش و ایشانند بازی کنان در صورتیکه جمله «و هم یلعبون»حال است. ۴- بعضی از کلمات که به صورت صفت و موصوف در متن آیه آمده، و علم هستند برای یک چیزی، در ترجمه هر کدام به صورت جداگانه ترجمه شده که معنای آن صحیح نیست. مثلا در آیه سبحان الذی اسری بعبده لیلا من المسجد الحرام الی المسجد الاقصی.. که در ترجمه آمده: منزه است خداوندی که شبانه برد بنده خویش را از مسجد حرام به سوی مسجد اقصی در صورتیکه مسجد الحرام و مسجد الاقصی علم هستند و نباید بدون «ال» ذکر شوند. ۵- در برخی از موارد، ترجمه صحیح نیست مثلا در سوره و قال فرعون یا ایها الملاء ترجمه آن را چنین ذکر کرده: و فرعون گفت ای قوم من در این آیه واژه «ملاء» به معنای قوم گرفته شده در صورتیکه ملاء به معنای «اشراف و گروه سرمایه دار» می باشد.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(معزی)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (مکارم). ترجمه قرآن مجید مترجم: آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی این ترجمه یکی از آثار ارزشمند حضرت آیة الله مکارم شیرازی می باشد که با توجه به تسلط ایشان و آگاهی فراوانی که از معارف اسلامی دارند متن آن قابل اعتماد و از اتقان بسیار خوبی برخوردار می باشد. آنچه که در این ترجمه به چشم می خورد و مترجم محترم بر آن تاکید فراوان دارد، سلاست و روانی متن است که آن را به عنوان اصل قرار داده و سعی نموده که متن ترجمه به گونه ای باشد که برای همه کس قابل فهم باشد و بر همین اساس، چه بسا که در ترجمه تقدیم و تاخیرهای فراوانی را بوجود آورده و یا مطالبی را در پرانتز اضافه نموده است این ترجمه در حقیقت یکی از آثار افتخار آمیز حوزه علمیه قم می باشد.
۱- از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، سلاست و روانی اوست که مترجم سعی نموده در تمام آیات آن را اصل قرار دهد و آیات را بگونه ای ترجمه نماید که سلیس و روان باشند حتی اگر لازم باشد یک کلمه و یا فعل که در آیه ابتدای جمله قرار گرفته، در ترجمه در آخر جمله بیاید مثلا آیه: «و لقد اتوا علی القریة التی امطرت مطر السوء» را چنین ترجمه نموده: آنها از کنار شهری که باران شر سنگهای آسمانی
۱- یکی از اشکالات عمده در این ترجمه، وجود توضیحات اضافی و زیادی است که متن ترجمه را زیاد نموده است. گرچه برخی از توضیحات لازم است که وجود داشته باشد. ۲-حروف مقطعه در ترجمه به صورت عربی آن آمده است مانند- الم- ۳- در برخی از موارد ضمایر منفصل در ترجمه تاکید آن بیان نشده و ترجمه نشده است. مثلا آیه «انه هو التواب الرحیم» را چنین ترجمه می کند: چرا که خداوند توبه پذیر و مهربان است. در صورتیکه «هو»ضمیر فصل است و در ترجمه نیامده. (چرا که تنها خدا توبه پذیر و مهربان است). ۴- عدم توجه به فعل مجهول و معلوم- که فعل مجهول را معلوم ترجمه نموده، مانند آیه من یصرف عنه یومئذ فقد رحمه.. که در ترجمه آمده: آن کس که در آن روز مجازات الهی به او نرسد- در صورتیکه فعل یصرف مجهول است و در ترجمه معلوم (نرسد) ترجمه شده است و یا مانند آیه ۸۶ نساء. ۵- جملات تکراری در آیه، در ترجمه معنای یکسانی ندارد. مانند جمله الله لا اله الا هو- چنین ترجمه شده: هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه- و در سوره آل عمران آیه ۲ چنین ترجمه می کند: معبودی جز خداوند یگانه... و در سوره نساء آیه ۸۷ آمده: خداوند،معبودی جز او نیست. که یک جمله- به سه صورت ترجمه شده است. ۶- برخی از جملات آیات در ترجمه، به صورت کنایی ترجمه شده و معنای اصلی آن ذکر نشده است مانند آیه ارایت من اتخذ الهه هویه ا فانت تکون علیه وکیلا آیا دیدی کسی را که هوای نفسش را معبود خود برگزیده است؟ آیا تو می توانی او را هدایت کنی در این ترجمه جمله: ا فانت تکون علیه وکیلا: به معنای: آیا تو می توانی او را هدایت کنی گرفته شده در صورتیکه معنای اصلی آن این است: آیا می توانی برای آن وکیل باشی- و یا مانند آیه و الغوا فیه.. و به هنگام تلاوت آن جنجال کنید- که فعل الغوا را به معنای جنجال ترجمه نموده است. ۷- در برخی از موارد توضیحات اضافی از متن اصلی ترجمه جدا نشده است مانند: آیه و ان تدعوهم الی الهدی لا یسمعوا و.اگر آنها را به هدایت فرا خوانید سخنانتان را نمی شنوند. در صورتیکه کلمه «سخنانتان» اضافی است و باید از متن اصلی ترجمه جدا شود.
۱- از مهمترین ویژگیهای این ترجمه، سلاست و روانی اوست که مترجم سعی نموده در تمام آیات آن را اصل قرار دهد و آیات را بگونه ای ترجمه نماید که سلیس و روان باشند حتی اگر لازم باشد یک کلمه و یا فعل که در آیه ابتدای جمله قرار گرفته، در ترجمه در آخر جمله بیاید مثلا آیه: «و لقد اتوا علی القریة التی امطرت مطر السوء» را چنین ترجمه نموده: آنها از کنار شهری که باران شر سنگهای آسمانی
۱- یکی از اشکالات عمده در این ترجمه، وجود توضیحات اضافی و زیادی است که متن ترجمه را زیاد نموده است. گرچه برخی از توضیحات لازم است که وجود داشته باشد. ۲-حروف مقطعه در ترجمه به صورت عربی آن آمده است مانند- الم- ۳- در برخی از موارد ضمایر منفصل در ترجمه تاکید آن بیان نشده و ترجمه نشده است. مثلا آیه «انه هو التواب الرحیم» را چنین ترجمه می کند: چرا که خداوند توبه پذیر و مهربان است. در صورتیکه «هو»ضمیر فصل است و در ترجمه نیامده. (چرا که تنها خدا توبه پذیر و مهربان است). ۴- عدم توجه به فعل مجهول و معلوم- که فعل مجهول را معلوم ترجمه نموده، مانند آیه من یصرف عنه یومئذ فقد رحمه.. که در ترجمه آمده: آن کس که در آن روز مجازات الهی به او نرسد- در صورتیکه فعل یصرف مجهول است و در ترجمه معلوم (نرسد) ترجمه شده است و یا مانند آیه ۸۶ نساء. ۵- جملات تکراری در آیه، در ترجمه معنای یکسانی ندارد. مانند جمله الله لا اله الا هو- چنین ترجمه شده: هیچ معبودی نیست جز خداوند یگانه- و در سوره آل عمران آیه ۲ چنین ترجمه می کند: معبودی جز خداوند یگانه... و در سوره نساء آیه ۸۷ آمده: خداوند،معبودی جز او نیست. که یک جمله- به سه صورت ترجمه شده است. ۶- برخی از جملات آیات در ترجمه، به صورت کنایی ترجمه شده و معنای اصلی آن ذکر نشده است مانند آیه ارایت من اتخذ الهه هویه ا فانت تکون علیه وکیلا آیا دیدی کسی را که هوای نفسش را معبود خود برگزیده است؟ آیا تو می توانی او را هدایت کنی در این ترجمه جمله: ا فانت تکون علیه وکیلا: به معنای: آیا تو می توانی او را هدایت کنی گرفته شده در صورتیکه معنای اصلی آن این است: آیا می توانی برای آن وکیل باشی- و یا مانند آیه و الغوا فیه.. و به هنگام تلاوت آن جنجال کنید- که فعل الغوا را به معنای جنجال ترجمه نموده است. ۷- در برخی از موارد توضیحات اضافی از متن اصلی ترجمه جدا نشده است مانند: آیه و ان تدعوهم الی الهدی لا یسمعوا و.اگر آنها را به هدایت فرا خوانید سخنانتان را نمی شنوند. در صورتیکه کلمه «سخنانتان» اضافی است و باید از متن اصلی ترجمه جدا شود.
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(مکارم)
[ویکی نور] ترجمه قرآن (مکارم). ترجمه قرآن (مکارم)، در اصل ترجمه ای است که در تفسیر نمونه آمده و محصول پانزده سال کار گروهی روی تفسیر قرآن مجید است. تحقیق و بررسی این اثر را هیئت علمی دارالقرآن انجام داده اند و ویراستاری آن بر عهده جواد محدثی بوده است.
مترجم در پایان قرآن کریم، تحت سخنی پیرامون ترجمه، ابتدا توضیحاتی راجع به انواع ترجمه دارد، آنگاه ترجمه خود را از نوع ترجمه محتوا به محتوا معرفی می کند. بنا بر تعریف وی در این نوع ترجمه، نخست باید معانی دقیقاً از لباس زبان اول برهنه شود و در مغز جای گیرد، سپس دقیقاً به لباس زبان دوم آراسته گردد.
وی همچنین ترجمه خود را از نوع ترجمه به زبان روزمره توده مردم می داند و می نویسد به همین دلیل در بسیاری از موارد، الفاظ عربی که آمیخته با زبان فارسی شده و جزئی از آن گردیده و کاملاً مأنوس است به جای واژه های فارسی سره نامأنوس نشسته است؛ زیرا هدف، لسان قوم بوده است که قرآن بر آن تأکید دارد نه لسان ادبای قوم و مقصود اصل هماهنگی است نه ارائه یک معنای ادیبانه.
مرتضی کریمی نیا، نقدی بر این ترجمه نوشته است که در دو شماره ی نه و یازده مجله بینات به چاپ رسیده و قابل مراجعه است. برخی از اشکالاتی که وی برشمرده است عبارتند از:
الف) برخی موارد، ترجمه نشده؛
ب) اشکالات نحوی و ساختاری؛
مترجم در پایان قرآن کریم، تحت سخنی پیرامون ترجمه، ابتدا توضیحاتی راجع به انواع ترجمه دارد، آنگاه ترجمه خود را از نوع ترجمه محتوا به محتوا معرفی می کند. بنا بر تعریف وی در این نوع ترجمه، نخست باید معانی دقیقاً از لباس زبان اول برهنه شود و در مغز جای گیرد، سپس دقیقاً به لباس زبان دوم آراسته گردد.
وی همچنین ترجمه خود را از نوع ترجمه به زبان روزمره توده مردم می داند و می نویسد به همین دلیل در بسیاری از موارد، الفاظ عربی که آمیخته با زبان فارسی شده و جزئی از آن گردیده و کاملاً مأنوس است به جای واژه های فارسی سره نامأنوس نشسته است؛ زیرا هدف، لسان قوم بوده است که قرآن بر آن تأکید دارد نه لسان ادبای قوم و مقصود اصل هماهنگی است نه ارائه یک معنای ادیبانه.
مرتضی کریمی نیا، نقدی بر این ترجمه نوشته است که در دو شماره ی نه و یازده مجله بینات به چاپ رسیده و قابل مراجعه است. برخی از اشکالاتی که وی برشمرده است عبارتند از:
الف) برخی موارد، ترجمه نشده؛
ب) اشکالات نحوی و ساختاری؛
wikinoor: ترجمه_قرآن_(مکارم)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (نوبری). ترجمه قرآن مجید مترجم: حاج عبد المجید (صادق) نوبری
این مصحف شریف توسط آقای نوبری به زبان فارسی ترجمه شده است و بنا بر آنچه که در مقدمه مصحف مدیر انتشارات اقبال نقل نموده، این ترجمه در حقیقت از زبان ترکی استانبولی به فارسی ترجمه شده است. و مترجم محترم متن ترکی را به زبان فارسی برگردانده است. که این موضوع کار ترجمه را مشکل نموده است به لحاظ اینکه در ترجمه قرآن به زبان ترکی برخی از شرائط ترجمه رعایت نشده و برخی از کلمات به صورت نارسا ترجمه شده و همین نارسایی از زبان ترکی به زبان فارسی کشیده شده است (به صورت ناقص تر). از طرف دیگر گرچه این ترجمه از نوع ترجمه تفسیری است و مترجم سعی نموده با آوردن مباحث تفسیری، فهم آیات را ساده تر نماید، لکن در ترجمه لازم است متن اصلی ترجمه از شرح و تفسیر جدا گردد، که در این ترجمه این امر صورت نگرفته (گرچه در برخی از موارد مطالب اضافی در پرانتز قرار گرفته اند) و چه بسا که یک آیه دو خطی در ترجمه دو یا سه برابر مطلب برای آن ذکر شده است. البته این نکته قابل ذکر است که مترجم با بیان مطالب اضافی که خلاصه ای از تفسیر می باشد هدفش اطلاع اجمالی پیدا کردن خوانندگان از آیات الهی می باشد و لذا این ترجمه از این جهت قابل استفاده عموم می باشد.
ویژگی ها ی ترجمه
۱- ترجمه دارای عنوان «توضیح» است که در آن نکاتی پیرامون آیات بیان می نماید که برخی از آنها جنبه تفسیری دارد و از تفاسیر مختلف همچون مجمع البیان نقل کرده است. ۲- سعی شده است که کلیه افعال به صورت صحیح و از نظر معلوم و مجهول بودن، به همان نحوی که در متن آیات وجود دارد ترجمه شود. ۳- در متن ترجمه توضیحاتی وجود دارد که ابهامات موجود در آیه را رفع می نماید: مثلا در ترجمه آیه «لا تدرکه الابصار و هو یدرک الابصار» چنین آمده: چشم ها نمی توانند خداوند تعالی را ببینند و درک کنند (چیزی را که چشم بتواند درک کند باید جسم باشد و خداوند از جسم بودن پاک و منزه است) ولی خداوند حقیقت چشم ها را درک می کند. ۴-ادات تاکید مانند ان و... در بیشتر موارد ترجمه شده است مانند آیه سوره ان ربک هو اعلم- در حقیقت پروردگار تو. . و یا آیه سوره و لقد خلقنا فوقکم سبع طرائق» که در ترجمه آن آمده: حقیقتا بالای سر شما هفت آسمان خلق کردیم.
اشکالات ترجمه
۱- اشکال مهم این ترجمه این است که گرچه عنوان ترجمه تفسیری دارد ولی از یک طرف برخی از مطالب اضافی بواسطه پرانتز از متن اصلی جدا شده ولی بعضی از آنها با متن اصلی مخلوط شده است. و از طرف دیگر عنوان «توضیح» در برخی از آیات آورده شده، لذا نه می توان نام ترجمه تفسیری بر آن گذاشت (چونکه در برخی از آیات فقط شرح مختصری می دهد) و نه می توان نام آنرا ترجمه آزاد گذاشت (چونکه عنوان «توضیح» وجود دارد) مثلا: آیه ۱ و ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ از سوره فرقان دارای ترجمه های مختلف می باشند. ۲- صفحات ترجمه فاقد نام سوره ها می باشد و لذا اگر کسی قرآن را باز کند نمی تواند تشخیص دهد که متن آیات مربوط به کدام سوره است و همچنین شماره جزء در آنها مشخص نشده است. ۳- در برخی از موارد ترجمه دو آیه را بدنبال هم آورده که تفکیک آن برای کسانی که اطلاعات کافی ندارند مشکل است مثلا ترجمه آیه ۱۶۰ و ۱۶۱سوره نساء را بدنبال هم آورده است بدین صورت: ۱۶۱ و ۱۶۰: به سبب ظلمی که از.... ۴- هر کجا در متن آیات کلامی خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمده باشد (خواه با لفظ قل و یا هر فعل امر دیگری مانند و اتبع) لفظ «یا محمد» آورده شده که بصورت فراوان وجود دارد. ۵-حروف مقطعه را به صورت یکسان ترجمه نکرده است مثلا در سوره بقره می گوید: الف، لام، میم ولی در سوره آل عمران می نویسد: الم. ۶- سوره هایی که حروف مقطعه دارند معتقد است که این حروف نام سوره ها می باشند گرچه در عرف به نام دیگری مشهور هستند مثلا در ابتدای سوره بقره می گوید: الف، لام، میم، اسم سوره مبارکه است، (خداوند تعالی اسم این سوره را الم گذاشته اما در عرف به نام یک کلمه مشهور آن، لفظ بقره نام گذاری شده و در سوره های بعدی که حروفی از این قبیل ذکر شده تماما نام سوره هاست) در صورتیکه این مطلب ادعایی است که نیازمند به دلیل می باشد و باید دلیل خود را ذکر می نمود. ۷- گر چه ترجمه را ترجمه تفسیری نام گذاری نموده ولی موارد تفسیری آن کم و اندک است و بیشتر جنبه توضیحی در لابلای ترجمه دارد. ۸- ترجمه بعضی از کلمات صحیح نیست مثلا در آیه سوره واژه ولی را چنین ترجمه کرده: انما ولیکم الله و رسوله: در حقیقت دوستان شما و اشخاصی که باید آنها را دوست داشته باشید خداوند تعالی و پیغمبر اوست در صورتیکه گرچه یکی از معانی واژه «ولی» دوست است اما در این آیه مراد از آن معنای دوستی نمی باشد بلکه به معنای سرپرست می باشد.
نسخه شناسی
...
این مصحف شریف توسط آقای نوبری به زبان فارسی ترجمه شده است و بنا بر آنچه که در مقدمه مصحف مدیر انتشارات اقبال نقل نموده، این ترجمه در حقیقت از زبان ترکی استانبولی به فارسی ترجمه شده است. و مترجم محترم متن ترکی را به زبان فارسی برگردانده است. که این موضوع کار ترجمه را مشکل نموده است به لحاظ اینکه در ترجمه قرآن به زبان ترکی برخی از شرائط ترجمه رعایت نشده و برخی از کلمات به صورت نارسا ترجمه شده و همین نارسایی از زبان ترکی به زبان فارسی کشیده شده است (به صورت ناقص تر). از طرف دیگر گرچه این ترجمه از نوع ترجمه تفسیری است و مترجم سعی نموده با آوردن مباحث تفسیری، فهم آیات را ساده تر نماید، لکن در ترجمه لازم است متن اصلی ترجمه از شرح و تفسیر جدا گردد، که در این ترجمه این امر صورت نگرفته (گرچه در برخی از موارد مطالب اضافی در پرانتز قرار گرفته اند) و چه بسا که یک آیه دو خطی در ترجمه دو یا سه برابر مطلب برای آن ذکر شده است. البته این نکته قابل ذکر است که مترجم با بیان مطالب اضافی که خلاصه ای از تفسیر می باشد هدفش اطلاع اجمالی پیدا کردن خوانندگان از آیات الهی می باشد و لذا این ترجمه از این جهت قابل استفاده عموم می باشد.
ویژگی ها ی ترجمه
۱- ترجمه دارای عنوان «توضیح» است که در آن نکاتی پیرامون آیات بیان می نماید که برخی از آنها جنبه تفسیری دارد و از تفاسیر مختلف همچون مجمع البیان نقل کرده است. ۲- سعی شده است که کلیه افعال به صورت صحیح و از نظر معلوم و مجهول بودن، به همان نحوی که در متن آیات وجود دارد ترجمه شود. ۳- در متن ترجمه توضیحاتی وجود دارد که ابهامات موجود در آیه را رفع می نماید: مثلا در ترجمه آیه «لا تدرکه الابصار و هو یدرک الابصار» چنین آمده: چشم ها نمی توانند خداوند تعالی را ببینند و درک کنند (چیزی را که چشم بتواند درک کند باید جسم باشد و خداوند از جسم بودن پاک و منزه است) ولی خداوند حقیقت چشم ها را درک می کند. ۴-ادات تاکید مانند ان و... در بیشتر موارد ترجمه شده است مانند آیه سوره ان ربک هو اعلم- در حقیقت پروردگار تو. . و یا آیه سوره و لقد خلقنا فوقکم سبع طرائق» که در ترجمه آن آمده: حقیقتا بالای سر شما هفت آسمان خلق کردیم.
اشکالات ترجمه
۱- اشکال مهم این ترجمه این است که گرچه عنوان ترجمه تفسیری دارد ولی از یک طرف برخی از مطالب اضافی بواسطه پرانتز از متن اصلی جدا شده ولی بعضی از آنها با متن اصلی مخلوط شده است. و از طرف دیگر عنوان «توضیح» در برخی از آیات آورده شده، لذا نه می توان نام ترجمه تفسیری بر آن گذاشت (چونکه در برخی از آیات فقط شرح مختصری می دهد) و نه می توان نام آنرا ترجمه آزاد گذاشت (چونکه عنوان «توضیح» وجود دارد) مثلا: آیه ۱ و ۱۲ و ۱۳ و ۱۴ از سوره فرقان دارای ترجمه های مختلف می باشند. ۲- صفحات ترجمه فاقد نام سوره ها می باشد و لذا اگر کسی قرآن را باز کند نمی تواند تشخیص دهد که متن آیات مربوط به کدام سوره است و همچنین شماره جزء در آنها مشخص نشده است. ۳- در برخی از موارد ترجمه دو آیه را بدنبال هم آورده که تفکیک آن برای کسانی که اطلاعات کافی ندارند مشکل است مثلا ترجمه آیه ۱۶۰ و ۱۶۱سوره نساء را بدنبال هم آورده است بدین صورت: ۱۶۱ و ۱۶۰: به سبب ظلمی که از.... ۴- هر کجا در متن آیات کلامی خطاب به پیامبر صلی الله علیه و آله وسلّم آمده باشد (خواه با لفظ قل و یا هر فعل امر دیگری مانند و اتبع) لفظ «یا محمد» آورده شده که بصورت فراوان وجود دارد. ۵-حروف مقطعه را به صورت یکسان ترجمه نکرده است مثلا در سوره بقره می گوید: الف، لام، میم ولی در سوره آل عمران می نویسد: الم. ۶- سوره هایی که حروف مقطعه دارند معتقد است که این حروف نام سوره ها می باشند گرچه در عرف به نام دیگری مشهور هستند مثلا در ابتدای سوره بقره می گوید: الف، لام، میم، اسم سوره مبارکه است، (خداوند تعالی اسم این سوره را الم گذاشته اما در عرف به نام یک کلمه مشهور آن، لفظ بقره نام گذاری شده و در سوره های بعدی که حروفی از این قبیل ذکر شده تماما نام سوره هاست) در صورتیکه این مطلب ادعایی است که نیازمند به دلیل می باشد و باید دلیل خود را ذکر می نمود. ۷- گر چه ترجمه را ترجمه تفسیری نام گذاری نموده ولی موارد تفسیری آن کم و اندک است و بیشتر جنبه توضیحی در لابلای ترجمه دارد. ۸- ترجمه بعضی از کلمات صحیح نیست مثلا در آیه سوره واژه ولی را چنین ترجمه کرده: انما ولیکم الله و رسوله: در حقیقت دوستان شما و اشخاصی که باید آنها را دوست داشته باشید خداوند تعالی و پیغمبر اوست در صورتیکه گرچه یکی از معانی واژه «ولی» دوست است اما در این آیه مراد از آن معنای دوستی نمی باشد بلکه به معنای سرپرست می باشد.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(نوبری)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (کاویانپور). ترجمه قرآن مجید مترجم: احمد کاویان پور
این مصحف شریف توسط آقای کاویان پور به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم برای این کار مدت ده سال زحمت کشیده تا اینکه بتواند ترجمه ای قابل فهم و سلیس و روان تقدیم به جامعه قرآنی بنماید. وی برای تکمیل مطالب در ترجمه، از کتاب تفسیر ابو الفتوح رازی استفاده نموده و با ارائه توضیحاتی در لابلای ترجمه سعی نموده است که متن آن را تکمیل و برخی از ابهامات را برطرف نماید. که در این زمینه موفق بوده و ترجمه ایشان بگونه ای است که عموم مردم می توانند از آن بهره مند گردند. نکته قابل توجه در این ترجمه مشخصاتی است که در ابتدای هر سوره ذکر شده و می تواند اطلاعات اجمالی از آن سوره به خوانندگان ارائه نماید. وی با تسلطی که بر ادبیات عرب و ادبیات فارسی داشته، توانسته است ترجمه خود را از جهات مختلف احکام و اتقان بخشیده، اشکالاتی که در ترجمه های قبلی وجود داشته را تا اندازه ای بر طرف نماید.
ویژگی های ترجمه
۱- در ابتدای هر سوره، پس از ذکر نام آن و تعداد آیات، تعداد کلمات و تعداد حروف، سال نزول آن سوره را بیان کرده است، مثلا در ابتدای سوره حجر چنین آمده: سوره ۱۵، جزء ۱۴ ۹۹ آیه، ۶۵۴ کلمه، ۲۷۶۰ حرف و سال ۱۲ بعثت. ۲- در بعضی از موارد برای شرح و توضیح آیات، در پاورقی مطالبی را ذکر کرده است مثلا در ذیل ترجمه آیه «فکیف اذا جئنا من کل امة بشهید» در پاورقی در توضیح امة آمده است، امت یعنی ملل مختلفی که تابع یک قانون و یک دین باشند. ۳- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار است. ۴-ادات عموم در کلام منفی متن آیات، در ترجمه، عمومیت آنها بواسطه کلمه هیچ بیان شده است مانند آیه و ما من غائبة فی السماء و الارض.. هیچ چیز غائب و مخفی در آسمانها و زمین نیست. ۵- جملات ترجمه شده مطابق با جملات آیات می باشد و کمتر مقدم و مؤخر شده است.
اشکالات ترجمه
۱-حروف مقطعه به همان صورت موجود در آیات ذکر شده است. ۲- اغلاط تایپی در آن وجود دارد مانند ترجمه آیه ۷۹ سوره یونس: فرعون گفت هر چه ساحر دانا و ماهر هست؟ نزد من بیاورید» که در اینجا علامت سؤال (؟) زاید است و همینطور در ترجمه آیه ۱۷ سوره بقره: «خدا روشنی آنرا از بین ببرد» که باید به جای «آنرا» «آنان» باشد (ذهب الله بنورهم). ۳- بعضی از افعال مجهول، به صورت معلوم ترجمه شده است. مانند آیه «و لا یرد باسه عن القوم المجرمین» که چنین ترجمه شده است: ولی از مجازات گروه مجرم و گناهکار هرگز گذشت نخواهد کرد. در صورتیکه یرد فعل مجهول است و به معنای بازگردانده نمی شود می باشد و یا مانند آیه لقد وعدنا.. ۴-حروف عطف مانند «فا» و یا «واو» که ابتدای آیات قرار گرفته اند اکثرا در ترجمه نیامده است. ۵- بعضی از توضیحات داخل پرانتز قرار نگرفته و با متن ترجمه مخلوط شده است مانند آیه فکلی و اشربی و قری عینا» که در ترجمه آن آمده: از آن خرما بخور و آب بنوش تا چشمت به جمال فرزندت روشن گردد در صورتیکه کلمات: خرما، آب، به جمال فرزندت، هیچکدام در متن آیه وجود ندارد و باید داخل پرانتز قرار گیرد. ۶- در بعضی از موارد ترجمه ناقص است مانند آیه قل ان ربی یبسط الرزق لمن یشاء و یقدر که در ترجمه آن آمده است: بگو در حقیقت پروردگار من روزی فراوان می بخشد برای هر کس که بخواهد تنگ می گیرد. زیرا اولا: فعل: لمن یشاء متعلق به یبسط می باشد که در ترجمه متعلق به فعل یقدر گرفته شده است. و ثانیا اگر بخواهد به هر دو متعلق باشد یک حرف «واو» قبل از برای هر کس لازم دارد.
نسخه شناسی
...
این مصحف شریف توسط آقای کاویان پور به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم برای این کار مدت ده سال زحمت کشیده تا اینکه بتواند ترجمه ای قابل فهم و سلیس و روان تقدیم به جامعه قرآنی بنماید. وی برای تکمیل مطالب در ترجمه، از کتاب تفسیر ابو الفتوح رازی استفاده نموده و با ارائه توضیحاتی در لابلای ترجمه سعی نموده است که متن آن را تکمیل و برخی از ابهامات را برطرف نماید. که در این زمینه موفق بوده و ترجمه ایشان بگونه ای است که عموم مردم می توانند از آن بهره مند گردند. نکته قابل توجه در این ترجمه مشخصاتی است که در ابتدای هر سوره ذکر شده و می تواند اطلاعات اجمالی از آن سوره به خوانندگان ارائه نماید. وی با تسلطی که بر ادبیات عرب و ادبیات فارسی داشته، توانسته است ترجمه خود را از جهات مختلف احکام و اتقان بخشیده، اشکالاتی که در ترجمه های قبلی وجود داشته را تا اندازه ای بر طرف نماید.
ویژگی های ترجمه
۱- در ابتدای هر سوره، پس از ذکر نام آن و تعداد آیات، تعداد کلمات و تعداد حروف، سال نزول آن سوره را بیان کرده است، مثلا در ابتدای سوره حجر چنین آمده: سوره ۱۵، جزء ۱۴ ۹۹ آیه، ۶۵۴ کلمه، ۲۷۶۰ حرف و سال ۱۲ بعثت. ۲- در بعضی از موارد برای شرح و توضیح آیات، در پاورقی مطالبی را ذکر کرده است مثلا در ذیل ترجمه آیه «فکیف اذا جئنا من کل امة بشهید» در پاورقی در توضیح امة آمده است، امت یعنی ملل مختلفی که تابع یک قانون و یک دین باشند. ۳- ترجمه از سلاست و روانی خوبی برخوردار است. ۴-ادات عموم در کلام منفی متن آیات، در ترجمه، عمومیت آنها بواسطه کلمه هیچ بیان شده است مانند آیه و ما من غائبة فی السماء و الارض.. هیچ چیز غائب و مخفی در آسمانها و زمین نیست. ۵- جملات ترجمه شده مطابق با جملات آیات می باشد و کمتر مقدم و مؤخر شده است.
اشکالات ترجمه
۱-حروف مقطعه به همان صورت موجود در آیات ذکر شده است. ۲- اغلاط تایپی در آن وجود دارد مانند ترجمه آیه ۷۹ سوره یونس: فرعون گفت هر چه ساحر دانا و ماهر هست؟ نزد من بیاورید» که در اینجا علامت سؤال (؟) زاید است و همینطور در ترجمه آیه ۱۷ سوره بقره: «خدا روشنی آنرا از بین ببرد» که باید به جای «آنرا» «آنان» باشد (ذهب الله بنورهم). ۳- بعضی از افعال مجهول، به صورت معلوم ترجمه شده است. مانند آیه «و لا یرد باسه عن القوم المجرمین» که چنین ترجمه شده است: ولی از مجازات گروه مجرم و گناهکار هرگز گذشت نخواهد کرد. در صورتیکه یرد فعل مجهول است و به معنای بازگردانده نمی شود می باشد و یا مانند آیه لقد وعدنا.. ۴-حروف عطف مانند «فا» و یا «واو» که ابتدای آیات قرار گرفته اند اکثرا در ترجمه نیامده است. ۵- بعضی از توضیحات داخل پرانتز قرار نگرفته و با متن ترجمه مخلوط شده است مانند آیه فکلی و اشربی و قری عینا» که در ترجمه آن آمده: از آن خرما بخور و آب بنوش تا چشمت به جمال فرزندت روشن گردد در صورتیکه کلمات: خرما، آب، به جمال فرزندت، هیچکدام در متن آیه وجود ندارد و باید داخل پرانتز قرار گیرد. ۶- در بعضی از موارد ترجمه ناقص است مانند آیه قل ان ربی یبسط الرزق لمن یشاء و یقدر که در ترجمه آن آمده است: بگو در حقیقت پروردگار من روزی فراوان می بخشد برای هر کس که بخواهد تنگ می گیرد. زیرا اولا: فعل: لمن یشاء متعلق به یبسط می باشد که در ترجمه متعلق به فعل یقدر گرفته شده است. و ثانیا اگر بخواهد به هر دو متعلق باشد یک حرف «واو» قبل از برای هر کس لازم دارد.
نسخه شناسی
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(کاویانپور)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن (یاسری). ترجمه قرآن مجید مترجم: مرحوم آیة الله شیخ محمود یاسری
مترجم از علمای باتقوا و با فضیلت تهران می باشد. وی در حدود سال ۱۳۰۶ در تهران متولد و پس از خواندن دروس مقدمات و سطوح عالی از محضر علماء تهران همچون مرحوم آیت ا... حاج شیخ باقر معز الدوله، حاج شیخ عبد النبی نوری و حاج س ید عبد الکریم لاهیجانی استفاده نموده است وی دارای تالیفات و آثار متعددی می باشد.یکی از آثار و خدمات علمی وی ترجمه قرآن به زبان فارسی است که همراه با تفسیر می باشد- از آنجا که در شرح آیات برخی از نظرات مفسران را آورده آن را ترجمه و خلاصة التفسیر نام نهاده، گرچه سبک ترجمه، از قبیل ترجمه کلمه به کلمه می باشد، و این کار باعث شده که ترجمه از سلاست و روانی مناسبی برخوردار نباشد و چه بسا در برخی موارد، جملات ناقص و ناتمام، بیان شده است.البته همانگونه که ذکر شد وی در مواردی که نیازمند به توضیح بوده، مطالبی را به عنوان توضیح و یا تفسیر آورده و در برخی از موارد با ذکر روایاتی از ائمه معصومین علیه السّلام توضیحات خود را تکمیل نموده است.نکته قابل ذکر درباره این ترجمه وجود جملاتی است که در پرانتز آمده است که معلوم نیست آیا از قبیل شرح است یا از قبیل تفسیر است. از طرف دیگر وجود پرانتز این سئوال را بوجود می آورد که آیا بیرون از پرانتز متن اصلی ترجمه است یا خیر، اگر متن اصلی ترجمه باشد در بسیاری از موارد توضیحات اضافی دارد که داخل پرانتز قرار نگرفته و اگر متن همراه با توضیحات باشد پس چرا برخی از مطالب داخل پرانتز قرار گرفته و برخی قرار نگرفته است؟
ویژگی های ترجمه
۱-ادات حصر و تاکید، در ترجمه، تاکید آنها بیان شده است مانند آیه انما النجوی من الشیطان جز این نیست که نجوا از شیطان است.۲- کلیه حروف (مانند واو- فاء- ثم- اذ) که در ابتدای آیات آمده اند در ترجمه، نیز آمده است.۳- فعل های مجهول و معلوم در ترجمه، اکثرا به صورت صحیح ترجمه شده اند مانند آیه و نفخ فی الصور: و دمیده شود در صور.۴- گرچه ترجمه از نوع ترجمه کلمه به کلمه می باشد، ولی سعی شده است که متن ترجمه به گونه ای باشد که جملات ناقص و ناتمام نباشد.۵-ضمایری که در پایان آیات آمده در ترجمه نیز ذکر شده است جملاتی مانند: لعلکم تتقون- لعلکم تشکرون: شاید شما پرهیزکار شوید- شاید شما شکرگزاری کنید.۶- توجه به مواردی که در جمله مفعول مطلق وجود دارد که اکثرا در ترجمه آورده شده است مانند آیه ۳ سوره و ینصرک الله نصرا عزیزا و یاری کند تو را یاری کردنی... و یا مانند آیه اذ نادی ربه نداء خفیا وقتی که خواند زکریا پروردگار خود را خواندنی آهسته.۷- در برخی از موارد با مطالبی که در پرانتز آورده سعی نموده که توضیحات مختصری پیرامون آیه ارائه نماید تا رفع ابهام نماید مانند آنچه در ترجمه آیه سوره و ان منکم الا واردها و نیست کسی از شما آدمیان مگر اینکه برخورد به جهنم کند این حکم قطعی است بر پروردگار تو که اجرا نماید (چون اهل محشر باید از صراط عبور کنند و صراط بر روی جهنم است...)
اشکالات ترجمه
← ترجمه نشدن برخی از کلمات
...
مترجم از علمای باتقوا و با فضیلت تهران می باشد. وی در حدود سال ۱۳۰۶ در تهران متولد و پس از خواندن دروس مقدمات و سطوح عالی از محضر علماء تهران همچون مرحوم آیت ا... حاج شیخ باقر معز الدوله، حاج شیخ عبد النبی نوری و حاج س ید عبد الکریم لاهیجانی استفاده نموده است وی دارای تالیفات و آثار متعددی می باشد.یکی از آثار و خدمات علمی وی ترجمه قرآن به زبان فارسی است که همراه با تفسیر می باشد- از آنجا که در شرح آیات برخی از نظرات مفسران را آورده آن را ترجمه و خلاصة التفسیر نام نهاده، گرچه سبک ترجمه، از قبیل ترجمه کلمه به کلمه می باشد، و این کار باعث شده که ترجمه از سلاست و روانی مناسبی برخوردار نباشد و چه بسا در برخی موارد، جملات ناقص و ناتمام، بیان شده است.البته همانگونه که ذکر شد وی در مواردی که نیازمند به توضیح بوده، مطالبی را به عنوان توضیح و یا تفسیر آورده و در برخی از موارد با ذکر روایاتی از ائمه معصومین علیه السّلام توضیحات خود را تکمیل نموده است.نکته قابل ذکر درباره این ترجمه وجود جملاتی است که در پرانتز آمده است که معلوم نیست آیا از قبیل شرح است یا از قبیل تفسیر است. از طرف دیگر وجود پرانتز این سئوال را بوجود می آورد که آیا بیرون از پرانتز متن اصلی ترجمه است یا خیر، اگر متن اصلی ترجمه باشد در بسیاری از موارد توضیحات اضافی دارد که داخل پرانتز قرار نگرفته و اگر متن همراه با توضیحات باشد پس چرا برخی از مطالب داخل پرانتز قرار گرفته و برخی قرار نگرفته است؟
ویژگی های ترجمه
۱-ادات حصر و تاکید، در ترجمه، تاکید آنها بیان شده است مانند آیه انما النجوی من الشیطان جز این نیست که نجوا از شیطان است.۲- کلیه حروف (مانند واو- فاء- ثم- اذ) که در ابتدای آیات آمده اند در ترجمه، نیز آمده است.۳- فعل های مجهول و معلوم در ترجمه، اکثرا به صورت صحیح ترجمه شده اند مانند آیه و نفخ فی الصور: و دمیده شود در صور.۴- گرچه ترجمه از نوع ترجمه کلمه به کلمه می باشد، ولی سعی شده است که متن ترجمه به گونه ای باشد که جملات ناقص و ناتمام نباشد.۵-ضمایری که در پایان آیات آمده در ترجمه نیز ذکر شده است جملاتی مانند: لعلکم تتقون- لعلکم تشکرون: شاید شما پرهیزکار شوید- شاید شما شکرگزاری کنید.۶- توجه به مواردی که در جمله مفعول مطلق وجود دارد که اکثرا در ترجمه آورده شده است مانند آیه ۳ سوره و ینصرک الله نصرا عزیزا و یاری کند تو را یاری کردنی... و یا مانند آیه اذ نادی ربه نداء خفیا وقتی که خواند زکریا پروردگار خود را خواندنی آهسته.۷- در برخی از موارد با مطالبی که در پرانتز آورده سعی نموده که توضیحات مختصری پیرامون آیه ارائه نماید تا رفع ابهام نماید مانند آنچه در ترجمه آیه سوره و ان منکم الا واردها و نیست کسی از شما آدمیان مگر اینکه برخورد به جهنم کند این حکم قطعی است بر پروردگار تو که اجرا نماید (چون اهل محشر باید از صراط عبور کنند و صراط بر روی جهنم است...)
اشکالات ترجمه
← ترجمه نشدن برخی از کلمات
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن_(یاسری)
[ویکی فقه] ترجمه قرآن( ارفع). ترجمه قرآن کریم مترجم: سید کاظم ارفع
این مصحف شریف توسط یکی از روحانیون معاصر بنام سید کاظم ارفع به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم متولد سال ۱۳۲۳ هجری شمسی است که برخی از فعالیت های خود را در زمینه مباحث قرآنی متمرکز نموده و در این راستا کتاب آیة الولایة را تالیف نموده است. از آنجا که وی با ادبیات عرب آشنایی داشته، سعی نموده است که قواعد ادبی را در ترجمه خود رعایت نماید از طرف دیگر با انتخاب کلمات مناسب و آوردن جملات گویا، تلاش می کند که از جملات اضافی و توضیحی کمتر استفاده نماید و این مطلب باعث شده است که متن ترجمه، متن خالصی باشد (گرچه در برخی از موارد توضیحات اضافی از متن ترجمه جدا نشده است) و توجه خواننده را به خود جلب می نماید. با توجه به ویژگیهای این ترجمه، و سلاست و روانی آن، این ترجمه برای عموم می تواند ترجمه مناسبی باشد.
ویژگی های ترجمه
۱- در ترجمه مطالب اضافی کمتر وجود دارد و سعی شده است که با عبارتها و کلمات مناسب،مفهوم آیه را برساند. ۲- توجه به جمله اسمیه و یا فعلیه. بدین صورت که جملات اسمی به صورت مبتدا و خبر و جملات فعلیه- همراه با فعل ذکر شده است مثلا در ترجمه آیه الله یتوفی الانفس حین موتها- آمده خداست که در هنگام مرگ جانها را می گیرد. و یا مانند آنچه که در ترجمه آیه لقد انزلنا آیات مبینات-آمده آیات روشنی نازل کرده ایم. ۳- توجه به نقش جملات تعلیلی در جمله - مانند آنچه در ترجمه آیه ان الله علی کل شی ء قدیر که در ترجمه آمده: زیرا که او بر هر کاری تواناست. ۴- توجه به ادات و عوامل تاکید. که در ترجمه تاکید آنها آورده شده است مانند آنچه که در آیه ان تسمع الا من یؤمن بایاتنا که در ترجمه آمده: تو فقط می توانی سخنت را به گوش آنانی که ایمان به آیات ما آورده برسانی. و یا آنچه که در آیه اننی انا الله-که در ترجمه آمده: به تحقیق که منم الله.
اشکالات ترجمه
← عدم توجه به نقش کلمه
...
این مصحف شریف توسط یکی از روحانیون معاصر بنام سید کاظم ارفع به زبان فارسی ترجمه شده است. مترجم متولد سال ۱۳۲۳ هجری شمسی است که برخی از فعالیت های خود را در زمینه مباحث قرآنی متمرکز نموده و در این راستا کتاب آیة الولایة را تالیف نموده است. از آنجا که وی با ادبیات عرب آشنایی داشته، سعی نموده است که قواعد ادبی را در ترجمه خود رعایت نماید از طرف دیگر با انتخاب کلمات مناسب و آوردن جملات گویا، تلاش می کند که از جملات اضافی و توضیحی کمتر استفاده نماید و این مطلب باعث شده است که متن ترجمه، متن خالصی باشد (گرچه در برخی از موارد توضیحات اضافی از متن ترجمه جدا نشده است) و توجه خواننده را به خود جلب می نماید. با توجه به ویژگیهای این ترجمه، و سلاست و روانی آن، این ترجمه برای عموم می تواند ترجمه مناسبی باشد.
ویژگی های ترجمه
۱- در ترجمه مطالب اضافی کمتر وجود دارد و سعی شده است که با عبارتها و کلمات مناسب،مفهوم آیه را برساند. ۲- توجه به جمله اسمیه و یا فعلیه. بدین صورت که جملات اسمی به صورت مبتدا و خبر و جملات فعلیه- همراه با فعل ذکر شده است مثلا در ترجمه آیه الله یتوفی الانفس حین موتها- آمده خداست که در هنگام مرگ جانها را می گیرد. و یا مانند آنچه که در ترجمه آیه لقد انزلنا آیات مبینات-آمده آیات روشنی نازل کرده ایم. ۳- توجه به نقش جملات تعلیلی در جمله - مانند آنچه در ترجمه آیه ان الله علی کل شی ء قدیر که در ترجمه آمده: زیرا که او بر هر کاری تواناست. ۴- توجه به ادات و عوامل تاکید. که در ترجمه تاکید آنها آورده شده است مانند آنچه که در آیه ان تسمع الا من یؤمن بایاتنا که در ترجمه آمده: تو فقط می توانی سخنت را به گوش آنانی که ایمان به آیات ما آورده برسانی. و یا آنچه که در آیه اننی انا الله-که در ترجمه آمده: به تحقیق که منم الله.
اشکالات ترجمه
← عدم توجه به نقش کلمه
...
wikifeqh: ترجمه_قرآن(_ارفع)
