تخیل

[ویکی فقه] حاضر ساختن صورت چیزی در ذهن و یا پندار را تخیُّل می گویند و از تخیّل به معنای اوّل به مناسبت در باب صوم و حج سخن رفته است.
خارج کردن منی با قصد، به تخیّل صورتهای شهوت برانگیز از مصادیق استمناء به شمار رفته و موجب بطلان روزه و ثبوت کفاره خواهد بود. استمناء محرم با تخیل در حرمت استمناء بر مُحرم و موجب بودن آن برای کفاره، فرقی بین اسباب آن از قبیل ملاعبه و تخیل نیست. تخیل صور شهوت انگیز بنابر تصریح برخی، بر حرمت صرف تخیّل صور شهوت انگیز بدون قصد انزال، دلیلی وجود ندارد؛ هرچند ترک آن ـ به جهت بیم وقوع در گناه ـ بهتر است.

[ویکی فقه] تخیل (ابهام زدایی). تخیل ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تخیل (منطق)، از اصطلاحات علم منطق و به معنای برانگیخته شدن قوه خیال و به هیجان آمدن نفس• تخیل (فقه)، حاضر ساختن صورت چیزی در ذهن و یا پندار و دارای کاربرد در علم فقه
...

[ویکی فقه] تخیل (فقه). حاضر ساختن صورت چیزی در ذهن و یا پندار را تخیُّل می گویند و از تخیّل به معنای اوّل به مناسبت در باب صوم و حج سخن رفته است.
خارج کردن منی با قصد، به تخیّل صورتهای شهوت برانگیز از مصادیق استمناء به شمار رفته و موجب بطلان روزه و ثبوت کفاره خواهد بود.
استمناء محرم با تخیل
در حرمت استمناء بر مُحرم و موجب بودن آن برای کفاره، فرقی بین اسباب آن از قبیل ملاعبه و تخیل نیست.
تخیل صور شهوت انگیز
بنابر تصریح برخی، بر حرمت صرف تخیّل صور شهوت انگیز بدون قصد انزال، دلیلی وجود ندارد؛ هرچند ترک آن ـ به جهت بیم وقوع در گناه ـ بهتر است.

[ویکی فقه] تخیل (منطق). تخیل، از اصطلاحات علم منطق بوده و مفاد قضایای تخییلی یا مخیلات است و به معنای برانگیخته شدن قوه خیال و به هیجان آمدن نفس است.
تخیل گاهی ایجاد سرور و خوشحالی و گاهی ایجاد غم و اندوه می کند، گاهی کار مشکلی را آسان جلوه می دهد و گاهی چیزی را مشکل و محال می نمایاند، گاه به چیزی رغبت و گاه نفرت به وجود می آورد، گاه از چیزی می ترساند و گاه جسارت و شجاعت را سبب می شود، گاه چیزی را عزیز و شریف و گاه پست می نمایاند.قضایایی که آثارشان تخیّل است (مخیلات) در نفس آدمی قبض یا بسط، شوق یا نفرت و یا حالی از حالات ایجاد می کند. این گونه قضایا با این که یقین ایجاد نمی کند و تخییل در آنها جایگزین تصدیق شده است، تأثیری بس شگرف در ذهن دارند و هدف گوینده برانگیختن شنونده است تا از طریق تهییج برای مثال در وی ایجاد نفرت یا رغبت کند؛ مانند آنکه عسل را به صفرا یا قَی تشبیه کند تا دل از آن زده شود.
تأثیر تخیل در آدمی
وجه تأثیر تخیل در آدمی، آن است که در آن، نوعی محاکات نهفته است. محاکات، حکایت دروغین از واقع و صدور چیزی از چیزی است که صدورش از آن متوقع نیست؛ به همین سبب، نفس از آن تعجب می کند و این تعجب، سبب لذت می شود؛ مانند طوطی که ادای سخنگویان را در می آورد (حکایتی دروغین از انسان سخنگوست و به همین سبب نیز جالب و خوشایند است) یا فرد زشتی که ادای زیبارویان را در می آورد یا تصویری زیبا از طبیعت که نوعی حکایت از آن است و زیبایی اش را جلوه گر می سازد و به همین سبب بدان توجه می شود.

تَخَیُل[ ۱] یا پِنداشت یا پِندارِش یا پِنداره روایتی است که در ذهن پردازش شده و غالباً با واقعیت تفاوت دارد.
نظریه ای وجود دارد که شروع تکامل انسان و چیرگی اش بر گونه های دیگر را به زمانی ارجاع می دهد که آدمی شروع به تخیل کردن نمود سند این که انسان نخستین دارای تخیل بوده است، دیوار نگاره های کشف شده از غارهایی است که انسان نخستین برای سکونت برگزیده بوده است. همچنین موجوداتی همچون اژدها و جن و پری و دیو و … که از دیرباز در داستان ها و افسانه هایی همچون شاهنامه یا در کتب مقدس آمده اند گواهان این همراهی کهن تخیل و آدمی می باشند. [ ۲]
افسانه های تخیلی افسانه هایی هستند که در آن از عناصر غیرواقعی و غیرعادی استفاده شده. داستان نویسان با استفاده از تخیل، داستان را به ابرمتن جذابی تبدیل می کنند تا خواننده جذب داستان شود. [ ۳]
تخیل و تجسم زیربنای اصلی و لازمهٔ خلق آثار هنری مختلف و نیز فراگیری دانش و علومی چون ریاضیات و هندسه و فیزیک و … نهایتاً دستیابی به دستاوردهای صنعتی و سنتی تکنولوژیک می باشند. [ ۴]

تخیل (فیلم). «تخیل» ( انگلیسی: Imagination ( film ) ) فیلمی در ژانر فانتزی است که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد.

تخیّل (imagination)
روند آگاهانۀ پدید آمدن ایده ها یا تصاویر اشیا، رویدادها، رابطه ها، ویژگی ها، یا فرآیندها در ذهن. تخیل، ادراک (ادغام آگاهانۀ دریافت های حسی از اشیا و رویدادهای بیرونی) و حافظه (یادآوری ذهنی تجارب گذشته) در اصل فرآیندهای روانی مشابهی اند. این موضوع به ویژه هنگامی صادق است که محتوای آن ها تصاویر حسی باشد. روان شناسان گاه بین تخیل منفعل (بازساختی/ بازتولیدی) و تخیل فعال (سازنده یا خلاق) تمایز قائل اند. در تخیل انفعالی تصاویر ذهنی که در اصل با حواس درک شده اند، فراخوانده می شوند و در تخیل فعال، ذهن تصاویر ذهنی رخدادها یا اشیائی را ایجاد می کند که یا با واقعیات گذشته و حال ارتباطی ضعیف دارند یا اصلاً ارتباطی ندارند. در گذشته، اصطلاح تخیل را شامل فرآیندهای یادآوری (حافظه) و نیز خلق تصاویر ذهنی (تخیل) می دانستند. در تعریف دقیق تر، تخیل شامل حافظه نیست چرا که با تخیل چیزی جدید در ذهن شکل می گیرد اما به کمک حافظه صرفاً چیزی قدیمی، که پیش تر در ذهن یا عالم واقع وجود داشته است، به یاد آورده می شود. هنگامی که ادراک خیالی و واقعی هم زمان صورت گیرند، ممکن است ادراک خیالی با ادراک واقعی درآمیخته یا حتی با یکدیگر اشتباه شوند. نمونۀ عینی چنین پدیده ای جابه جاییِ حسی است؛ به این معنا که تحریک یک حس، ادراکی ایجاد می کند که در حالت عادی با تحریک حسی دیگر حاصل می شود. مثلاً وقتی که صدایی بلند به صورت نوری کورکننده درک می شود، یا برعکس. رویدادها و اشیایی که ظاهراً با حواس ادراک ولی در رؤیا دیده می شوند، نمونۀ افعال تخیلی اند که نه اثبات پذیرند و نه تکرارپذیر. در تمام این رخدادهای روانی، تخیل نقش ادراک را برعهده می گیرد. بارزترین نمونۀ این نوع آشفتگی ها (گم گشتگی)، توهماتی است که مبتلایان به اختلالات روانی شدید، مانند اسکیزوفرنی، به آن دچار می شوند. گاهی ممکن است کسی ادراکی واقعی را تخیلی بپندارد؛ این اتفاق نادر را می توان در شرایط آزمایشگاهی ایجاد کرد، همچون تحقیق معروفی که در آن از اشخاص خواسته می شود صحنه یا شیئی را روی پرده ای تصور کنند که البته این تصویر قبلاً بدون اطلاع آنان، به شکلی بسیار نامحسوس، روی پرده منعکس شده است. آزمودنی ها، تقریباً بدون استثنا، تصور می کنند که تصویر تابانده شده محصول تخیل خود آن هاست، حتی اگر آن تصویر کاملاً مطابق با تصویر تخیلی شان نباشد.