تحریف مفهوم ولایت

[ویکی فقه] مفهوم «ولایت ائمه هدی»، مسئله ای بسیار مهم و از اصول مذهب تشیع است که گاه از سوی برخی تحریف شده است.
در کتاب شریف «کافی» که جزء کتب شیعه محسوب می شود روایتی به نقل از «زراره» (زراره از یاران امام باقر و امام صادق (علیهماالسّلام) است و روایات بسیاری را از آن بزرگواران نقلکرده که جزء روایات معتبر شیعه محسوب می شود.) آمده است که امام باقر (علیه السّلام) می فرماید: «بنی الاسلام علی خمسة اشیاء: علی الصلاة و الزکاة و الحج والصوم و الولایة». اسلام بر پنج پایه بنا شده است: نماز، زکات، روزه ماه رمضان، زیارت خانه خدا و ولایت امامان معصوم. ممکن است کسانی تصور کنند هر کدام از این پنج مورد به تنهایی مدنظر است، ولی با دقت درمی یابیم که هر کدام کلیدی است برای ورود به مسئله وسیع تری. نماز: رابطه با خداست، یکی از ارکان نماز ارتباط خلق با خالق است. زکات: رابطه با خلق است، یکی از دستورات اسلام رابطه خلق با مخلوقات دیگر خداست. روزه ماه رمضان: مظهر مبارزه با هوای نفس است که بخش دیگری از احکام اسلام را تشکیل می دهد. حج: مسائل اجتماعی اسلام را دربر می گیرد. و ولایت: اشاره به مسئله حکومت اسلامی است. سپس راوی عرض می کند: «فقلت: و ای شیء من ذلک افضل» کدام یک از این پنج مورد برتر است؟ «فقال: الولایة افضل» حضرت می فرمایند: ولایت معصومین؛ که البته به دنبالش ولایت فقها قرار دارد افضل است. در ادامه دلیل آن را فرمودند: «لانها مفتاحهن و الوالی هو الدلیل علیهن» اگر حکومتی برای راهنمایی مردم نباشد ممکن است تمام احکام فوق تعطیل شود، چون به وسیله قدرت حکومت است که احکام اسلامی اجرا می شود؛ پس کلید همه آن ها ولایت است. زراره می گوید: سؤال کردم که بعد از ولایت، کدام یک مهم تر است؟ امام (علیه السّلام) فرمود: بعد از آن نماز است چون پیامبر (صلی الله علیه و اله وسلّم) فرمودند: «الصلاة عمود دینکم» ستون دین شما، نماز است. در حقیقت اگر همه مردم، نماز را در اول وقت و با حضور قلب به جا آورند بسیاری از خطاها از بین خواهد رفت. امیدوارم جوانان به مسئله نماز اهمیت فوق العاده ای دهند که می تواند ضامن سعادت آن ها در دنیا و آخرت باشد. زراره می گوید: سؤال کردم: بعد از نماز کدام یک افضل است؟ امام باقر (علیه السّلام) فرمودند: بعد از نماز زکات افضل است چون باعث از بین رفتن گناهان می شود. آری، پیوند با خلق خدا و کمک به نیازمندان اسباب نابودی گناهان است. راوی سؤال می کند: بعد از آن چه؟ امام (علیه السّلام) می فرمایند: حج، چون مظهر عظمت اسلام و مسلمین است. چنانچه دقت کنیم درمی یابیم که نقش ولایت در مسائل اسلامی، نقش مهم و کلیدی است و در واقع وقتی سؤال می کنیم: مردم چگونه وظایف اسلامی خود را انجام دهند؟ می گویند: لازم است رسانه، آموزش و پرورش، دانشگاه، اقتصاد و حتی ارتش، اسلامی باشند تا احکام اسلامی پیاده شود.
تحریف در مفهوم و مصداق ولایت
متاسفانه برخی در مسئله ولایت نیز دچار تحریف شده اند و با وجود این که در روایات آمده است: «باید اعمالتان مطابق هدایت پیامبر (صلی الله علیه و اله وسلّم) و امامان معصوم، و سخن گویان از طرف ایشان انجام شود» برخی می گویند: عشق ائمه، و علی (علیه السّلام) برای ما کافی است! با این عشق زندگی می کنیم و می میریم. ولی آیا این عشق در زندگی و اعمال او نیز وجود دارد؟ آیا مجالس جشن، عروسی، کسب و کار بازار، ادارات و رسانه ها با عشق علی (علیه السّلام) اداره می شود و بوی عشق ایشان را می دهد؟ گفتن «یا علی (علیه السّلام)» و نام گذاری فرزند به نام ایشان و ده ها بار، زیارت قبر مولا (علیه السّلام) کافی است؟ همه این موارد خوب است ولی این ها مقدمه برای چیز مهم دیگری است و نباید به همین موارد بسنده کرد. روایتی در بحار الانوار آمده که پشت انسان را به لرزه درمی آورد: جمعی از شیعیان در زمان امام رضا (علیه السّلام) از یکی از شهرهای خراسان برای زیارت آن حضرت حرکت کردند و مردم نیز در انتظار بازگشت آن ها بودند. به درب منزل امام (علیه السّلام) که رسیدند، به غلام آن حضرت گفتند: ما شیعیان ایشان هستیم. امام (علیه السّلام) فرمودند: آن ها را نمی پذیرم. گفتند: اگر برگردیم آبرویمان می رود. ولی امام (علیه السّلام) باز هم آن ها را نپذیرفتند. تا سه ماه به این منوال در مدینه ماندند ولی موفق به زیارت حضرت نشدند. فردی به آن ها گفت: نگویید شیعه هستیم، بلکه بگویید محب و علاقه مند شما هستیم. هنگامی که این را گفتند، حضرت آن ها را پذیرفته و فرمودند: شما خود را شیعه علی (علیه السّلام) می دانید در حالی که شیعه کسی است که فرمان های آن حضرت را مخالفت نکرده باشد. دوستدار بودن، مطلبی غیر از شیعه بودن است. شیعه کسی است که عشق علی (علیه السّلام) در تمام زندگی اش دیده شود و صفات و فضایل ایشان در او منعکس باشد. در پایان امیدوارم خداوند اعمال همه را به لطف و کرمش بپذیرد و ذخیره یوم المعاد قرار دهد و ما را از مشکلات برهاند و جامعه اسلامی را سربلند کند.