تبری ابراهیم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] تبری ابراهیم (قرآن). ابراهیم برای مؤمنان ذر بیزاری و تبری جستن از شرک و بت پرستان الگو و نمونه است. ابراهیم حتی از قوم و پدرش آزر هم برائت جست.
تبری ابراهیم علیه السّلام از شرک، از امور نیکوی قابل اقتدا برای مؤمنان است:قد کانت لکم اسوة حسنة فی ابرهیم والذین معه اذ قالوا لقومهم انا برءؤا منکم ومما تعبدون من دون الله... .برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند وجود داشت، در آن هنگامی که به قوم (مشرک) خود گفتند: «ما از شما و آنچه غیر از خدا می پرستید بیزاریم... . برنامه های عملی، همیشه مؤثرترین برنامه ها است، چون عمل حکایت از ایمان عمیق انسان به گفتارش می کند، و سخنی که از دل برآید لا جرم بر دل نشیند. همیشه وجود الگوها و سرمشق های بزرگ در زندگی انسان ها، وسیله مؤثری برای تربیت آنها بوده است، به همین دلیل، پیامبر و پیشوایان معصوم مهمترین شاخه هدایت را با عمل خود نشان می دادند، و لذا هنگامی که سخن از سنت به میان می آید، گفته می شود سنت عبارت است از قول و فعل و تقریر معصوم، یعنی پیشوایان معصوم سخن و عمل و سکوتشان همه حجت و راهنما است، و نیز به همین دلیل است که عصمت در تمام پیامبران و امامان، شرط است تا الگوهایی در همه زمینه ها باشند. قرآن نیز بر این مساله مهم، صحه گذارده، الگوها و سرمشق هایی در همه زمینه ها برای مؤمنان معرفی می کند، از جمله در آیات مورد بحث، دو بار از ابراهیم و یارانش سخن می گوید، و در سوره احزاب، شخص پیامبر صلی الله علیه وآله به عنوان الگو و اسوه، به مسلمانان معرفی می نماید. در جنگ پر مخاطره احزاب، در ایامی که مسلمانان، سخت در بوته آزمایش قرار گرفته بودند، و حوادث کوبنده نیرومندترین افراد را به لرزه در می آورد، خداوند پیامبر صلی الله علیه وآله را به عنوان الگو و اسوه ای از استقامت و پایمردی و ایمان و اخلاص، و آرامش در میان طوفان، معرفی می کند، و البته این امر منحصر به میدان احزاب نبود که در همه جا پیامبر صلی الله علیه وآله سرمشق عظیمی برای مسلمانان محسوب می شد. شعار کونوا دعاة الناس باعمالکم و لا تکونوا دعاة بالسنتکم: مردم را به اعمال خویش دعوت به سوی خدا کنید نه به زبان خود، که از حدیث امام صادق علیه السلام گرفته شده، دلیل بر این است که همه مسلمانان راستین نیز به نوبه خود باید الگو و اسوه برای دگران باشند، و با زبان عمل، اسلام را به دنیا معرفی کنند که اگر این کار می شد، اسلام دنیاگیر شده بود!
برائت ابراهیم از مشرکان
ابراهیم علیه السلام، از مشرکان بت پرست بیزاری می کرد:واعتزلکم وما تدعون من دون الله وادعوا ربی عسی الا اکون بدعآء ربی شقیا• فلما اعتزلهم وما یعبدون من دون الله وهبنا له اسحـق ویعقوب وکلا جعلنا نبیا.و از شما، و آنچه غیر خدا می خوانید، کناره گیری می کنم و پروردگارم را می خوانم و امیدوارم در خواندن پروردگارم بی پاسخ نمانم!» هنگامی که از آنان و آنچه غیر خدا می پرستیدند کناره گیری کرد، ما اسحاق و یعقوب را به او بخشیدیم و هر یک را پیامبری (بزرگ) قرار دادیم! ولقد ءاتینآ ابرهیم رشده من قبل وکنا به عــلمین• اف لکم ولما تعبدون من دون الله افلاتعقلون.ما وسیله رشد ابراهیم را از قبل به او دادیم و از (شایستگی) او آگاه بودیم... اف بر شما و بر آنچه جز خدا می پرستید! آیا اندیشه نمی کنید (و عقل ندارید)؟! قد کانت لکم اسوة حسنة فی ابرهیم والذین معه اذ قالوا لقومهم انا برءؤا منکم ومما تعبدون من دون الله...برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند وجود داشت، در آن هنگامی که به قوم (مشرک) خود گفتند: «ما از شما و آنچه غیر از خدا می پرستید بیزاریم... .
← تفسیر آیات
ابراهیم علیه السّلام از بت و بت پرستی آزر و قومش تبری جست:واذ قال ابرهیم لابیه ءازر اتتخذ اصناما ءالهة انی ارک وقومک فی ضلـل مبین• ... قال یـقوم انی بریء مما تشرکون.(به خاطر بیاورید) هنگامی را که ابراهیم به پدرش (عمویش) «آزر» گفت: «آیا بتهایی را معبودان خود انتخاب می کنی؟! من، تو و قوم تو را در گمراهی آشکاری می بینم.» ... گفت: «ای قوم من از شریک هایی که شما (برای خدا) می سازید، بیزارم! ولقد ءاتینآ ابرهیم رشده من قبل وکنا به عــلمین• اذ قال لابیه وقومه ما هـذه التماثیل التی انتم لها عـکفون• اف لکم ولما تعبدون من دون الله افلاتعقلون.ما وسیله رشد ابراهیم را از قبل به او دادیم و از (شایستگی) او آگاه بودیم... آن هنگام که به پدرش (آزر) و قوم او گفت: «این مجسمه های بی روح چیست که شما همواره آنها را پرستش می کنید؟! اف بر شما و بر آنچه جز خدا می پرستید! آیا اندیشه نمی کنید (و عقل ندارید)؟ واتل علیهم نبا ابرهیم• اذ قال لابیه وقومه ما تعبدون• قالوا نعبد اصناما فنظـل لها عـکفین• فانهم عدو لی الا رب العــلمین.و بر آنان خبر ابراهیم را بخوان، هنگامی که به پدر و قومش گفت: «چه چیز را می پرستید؟! » گفتند: «بتهایی را می پرستیم، و همه روز ملازم عبادت آنهاییم.» همه آنها دشمن من هستند (و من دشمن آنها)، مگر پروردگار عالمیان! واذ قال ابرهیم لابیه وقومه اننی براء مما تعبدون.و به خاطر بیاور هنگامی را که ابراهیم به پدرش (عمویش آزر) و قومش گفت: «من از آنچه شما می پرستید بیزارم. «براء مما تعبدون» برائت از بتهایی بود که آزر و قومش می پرستیدند.قد کانت لکم اسوة حسنة فی ابرهیم والذین معه اذ قالوا لقومهم انا برءؤا منکم ومما تعبدون من دون الله کفرنا بکم و بدا بیننا و بینکم العدوة والبغضاء ابدا حتی تؤمنوا بالله وحده الا قول ابرهیم لابیه لاستغفرن لک وما املک لک من الله من شیء ربنا علیک توکلنا و الیک انبنا والیک المصیر.برای شما سرمشق خوبی در زندگی ابراهیم و کسانی که با او بودند وجود داشت، در آن هنگامی که به قوم (مشرک) خود گفتند: «ما از شما و آنچه غیر از خدا می پرستید بیزاریم ما نسبت به شما کافریم و میان ما و شما عداوت و دشمنی همیشگی آشکار شده است تا آن زمان که به خدای یگانه ایمان بیاورید! (جز آن سخن ابراهیم که به پدرش (عمویش آزر) گفت (و وعده داد) که برای تو آمرزش طلب می کنم، و در عین حال در برابر خداوند برای تو مالک چیزی نیستم (و اختیاری ندارم)!) پروردگارا! ما بر تو توکل کردیم و به سوی تو بازگشتیم، و همه فرجام ها بسوی تو است!
← آیات در تفاسیر
...

پیشنهاد کاربران

بپرس