تالیف قلوب

[ویکی فقه] تألیف قلوب. «تألیف قلوب» ایجاد محبت میان افراد بر اثر آموزه های اسلام ، ناظر به همبستگی اوس و خزرج پس از جنگ های طولانی دوره جاهلی است.
تالیف که از ریشه «ا ـ ل ـ ف» یعنی اجتماع یا پیوستن به جمع از روی میل برگرفته شده، به معنای برقراری ارتباط و دوستی و انس گرفتن به چیزی یا کسی است. قلوب جمع قلب است که در این جا به معنای روح و روان به کار رفته است. بنابراین، می توان اصطلاح «تالیف قلوب» را به معنای ایجاد سازگاری و همدلی میان مردم برای همکاری در گذران زندگی دانست. در فارسی نیز این ترکیب به معنای ایجاد ارتباط میان کسان و برقراری دوستی و پیوند میان مردم به کار رفته است.

[ویکی اهل البیت] تألیف قلوب. نبی مکرم اسلام، حضرت محمد صلی الله علیه و آله در ماه شوال سال هشتم هجری، پس از آگاهی از تصمیم اشراف و بزرگان هوازن و ثقیف برای حمله به مسلمانان، تصمیم گرفت به مقابله با آنها بپردازد. پیامبر با 12 هزار نفر از مسلمانان به سوی دشمن حرکت کرد.
مسلمانان در ابتدای این جنگ، شکست خوردند؛ اما در نهایت، پیروز شدند.
دشمنان اسلام پس از شکست، برخی به طائف و گروهی به نخله رفتند و عده ای در اوطاس اردو زدند. در این جنگ، غنایم زیادی نصیب مسلمانان شد. پیامبر صلی الله علیه و آله خمس این اموال را ـ که متعلق به خودش بود ـ به افردی بخشید که در تاریخ اسلام به «مؤلفة القلوب» مشهور شده اند.
مؤلفة القلوب را در لغت، از این عبارات برگرفته اند: الًفتَ بینَهم تألیفاً...؛ الفت دادی بین آنها الفتی؛ یعنی تفرقه بین آنها را از بین بردی و الًفتَ الشی تألیفا...؛ چیزی را الفت دادی... بنابراین در لغت به معنای پیونددادن بین دلها و جمع کردن آنهاست.
مؤلقةالقلوب در اصطلاح، یک معنای عام و یک معنای خاص دارد:

[ویکی فقه] «تألیف قلوب» ایجاد محبت میان افراد بر اثر آموزه های اسلام ، ناظر به همبستگی اوس و خزرج پس از جنگ های طولانی دوره جاهلی است.
تالیف که از ریشه «ا ـ ل ـ ف» یعنی اجتماع یا پیوستن به جمع از روی میل برگرفته شده، به معنای برقراری ارتباط و دوستی و انس گرفتن به چیزی یا کسی است. قلوب جمع قلب است که در این جا به معنای روح و روان به کار رفته است. بنابراین، می توان اصطلاح «تالیف قلوب» را به معنای ایجاد سازگاری و همدلی میان مردم برای همکاری در گذران زندگی دانست. در فارسی نیز این ترکیب به معنای ایجاد ارتباط میان کسان و برقراری دوستی و پیوند میان مردم به کار رفته است.
نمونه قرآنی
ظهور دین اسلام در شبه جزیره عربستان ، مایه زدودن دشمنی های کهنه و عمیق میان برخی قبایل عرب و ایجاد دوستی و همگرایی بین ایشان گشت که در قرآن از آن به «تالیف قلوب» یاد شده است: (والف بین قلوبهم لو انفقت ما فی الارض جمیعا ما الفت بین قلوبهم ولکن الله الف بینهم انه عزیز حکیم). مضمون این تعبیر در آیه ۱۰۳ سوره آل عمران نیز به کار رفته است. در آیه ای دیگر، از تعبیر (المؤلفة قلوبهم) یاد شده که به انفاق اموال شرعی میان کافران یا تازه مسلمانان برای افزایش دلبستگی آنان به اسلام اشاره دارد. این مورد با اصطلاح مورد نظر این مقاله تفاوت دارد.
نمونه روایی
در روایات نیز به ابعادی گوناگون از تاثیر اسلام بر همگرایی مردم و ایجاد الفت و محبت میان آنان پرداخته شده است. افزون بر این، آیین حج زمینه ساز آشنایی مسلمانان با یکدیگر و مایه ایجاد دلبستگی و پیوند میان اقوام اسلامی با رنگ ها و زبان های گوناگون می گردد و این همدلی زمینه بهبود وضع مسلمانان را فراهم می سازد. در روایات اسلامی نیز به این ویژگی حج اشاره شده و آیین حج مایه گردهمایی مسلمانان از شرق و غرب و سبب همبستگی میان آنان شمرده شده است. ƒ
درگیری قبایل پیش از اسلام
...

[ویکی شیعه] تألیف قلوب حمایت اقتصادی پیامبر، امام یا حاکم اسلامی از کفار، منافقان یا مسلمانان متزلزل به منظور همراهی آنان با اسلام و دفاع از آن است. کسانی که به این منظور مورد حمایت قرار می گیرند، «الْمُؤَلَّفَةُ قُلُوبُهُمْ» یا «مُؤَلَّفَةُ القُلُوب» نامیده می شوند. قرآن یکی از موارد مصرف زکات را تألیف قلوب بیان کرده است. فقهای شیعه معتقد به بقای این حکم فقهی و عدم نسخ آن در دوران غیبت هستند.
تألیف به معنای پیونددادن معنوی دو چیز به هم است. این واژه و هم خانواده های آن در قرآن مجید نیز به این معنا استعمال شده اند: «إِذْ کُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَاناً» هنگامی که شما (مسلمانان پیش از اسلام و در حال کفر) با یکدیگر دشمن بودید، اما خداوند به وسیله نعمت اسلام، میان دل های شما «تألیف» و پیوند داد و همه برادر هم گشتید.»

[ویکی اهل البیت] نبی مکرم اسلام، حضرت محمد صلی الله علیه و آله در ماه شوال سال هشتم هجری، پس از آگاهی از تصمیم اشراف و بزرگان هوازن و ثقیف برای حمله به مسلمانان، تصمیم گرفت به مقابله با آنها بپردازد. پیامبر با 12 هزار نفر از مسلمانان به سوی دشمن حرکت کرد.
مسلمانان در ابتدای این جنگ، شکست خوردند؛ اما در نهایت، پیروز شدند.
دشمنان اسلام پس از شکست، برخی به طائف و گروهی به نخله رفتند و عده ای در اوطاس اردو زدند. در این جنگ، غنایم زیادی نصیب مسلمانان شد. پیامبر صلی الله علیه و آله خمس این اموال را ـ که متعلق به خودش بود ـ به افردی بخشید که در تاریخ اسلام به «مؤلفة القلوب» مشهور شده اند.
مؤلفة القلوب را در لغت، از این عبارات برگرفته اند: الًفتَ بینَهم تألیفاً...؛ الفت دادی بین آنها الفتی؛ یعنی تفرقه بین آنها را از بین بردی و الًفتَ الشی تألیفا...؛ چیزی را الفت دادی... بنابراین در لغت به معنای پیونددادن بین دلها و جمع کردن آنهاست.
مؤلقةالقلوب در اصطلاح، یک معنای عام و یک معنای خاص دارد:
البته در این که آیا تألیف قلوب تنها به کفار اختصاص دارد و یا شامل مسلمانان می شود ـ همان گونه که در غایة القصوی آمده است ـ اختلاف وجود دارد؛
علی بن ابراهیم قمی می نویسد: «مؤلفة قلوبهم گروهی بودند که خداوند را به یگانگی می شناختند؛ اما معرفت (واقعی) به این که محمد صلی الله علیه و آله رسول و فرستاده الهی است، در دلهای آنها وارد نشده بود؛ بنابراین رسول خدا صلی الله علیه و آله با آنها الفت ایجاد کرد و آنها را آگاه کرد. خداوند برای آنها نصیبی از صدقات قرار داد تا پیامبر صلی الله علیه و آله را به رسالت بشناسند و به اسلام و پیامبر، رغبت پیدا کنند».

[ویکی حج] تالیف قلوب، ایجاد محبت میان افراد بر اثر آموزه های اسلام، ناظر به همبستگی اوس و خزرج پس از جنگ های طولانی دوره جاهلی است.
این واژه به معنای ایجاد ارتباط میان کسان و برقراری دوستی و پیوند میان مردم، به کار رفته است. با ظهور دین اسلام در شبه جزیره عربستان، دشمنی های کهنه و عمیق میان برخی قبایل عرب، زدوده شد و دوستی و همگرایی بین آنها به وجود آمد و از جمله اعمالی که در این زمینه نقش بسزایی داشت، آیین حج بود که زمینه ساز آشنایی مسلمانان با یکدیگر و مایه ایجاد دلبستگی و پیوند میان اقوام اسلامی با رنگ ها و زبان های گوناگون گردید؛ لذا در آیات قرآن و روایات از این اصطلاح تعبیر شده است و به چگونگی تاثیر اسلام و آیین حج در تالیف قلوب پرداخته شده است.
تالیف که از ریشه «ا ـ ل ـ ف» یعنی اجتماع یا پیوستن به جمع از روی میل برگرفته شده، به معنای برقراری ارتباط و دوستی و انس گرفتن به چیزی یا کسی است.