[ویکی نور] تاریخ فقه و فقها، اثر ارزشمند استاد ابوالقاسم گرجی، به زبان فارسی است که برای تدریس خود در دانشگاه آن را تألیف نموده اند. این کتاب، نگاهی دارد به تاریخ فقه و اصول که البته فقه را در سه بخش جداگانه و با نگاهی به برخی از فقهای بزرگ مورد بررسی قرار داده است.
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند. در مقدمه اول، انگیزه تألیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است. ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع، مورد بررسی قرار داده است. همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند، به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تألیف شده است.
ایشان، در مقدمه نخست مطلبی راجع به تأثیر دانستن تاریخ پیدایش یک علم در فهم مطالب آن آورده اند که مطلبی استدلالی بوده و در لابلای آن به تعریف فقه و حکم شرعی و فقیه و ادله فقه نیز پرداخته است. ایشان، فقه را در لغت به معنی مطلق دانستن و در اصطلاح به دانستن احکام شرعی فرعی از روی ادله تفصیلی آنها تعریف نموده اند، بعد اضافه می کنند که بنا بر این فقه به معنی مطلق دانستن احکام نبوده، بلکه دانستن استدلالی احکام مراد می باشد. در مورد حکم شرعی نیز می فرمایند: تعاریف مختلفی از حکم شرعی شده که هر کدام اشکالاتی دارند، لکن به نظر من آنچه را که شارع مقدس به عنوان شارعیت برای موضوعات مختلف اعتبار کرده است، حکم شرعی می گویند؛ مانند وجوب، حرمت، ملکیت، زوجیت، پاکی، ناپاکی و ضمان.
ایشان، در تعریف فقیه می فرماید: با توجه به تعریف فقه، فقیه در اصطلاح کسی است که به احکام شرعی از روی ادله تفصیلی آنها آگاهی دارد و در مورد ادله فقه نیز می فرماید: در نزد شیعه و اکثر مسلمانان کتاب، سنت، عقل و اجماع ادله اربعه فقه را تشکیل می دهند. عصر تشریع که از بعثت پیامبر(ص) تا رحلت آن حضرت را می گویند، اولین موضوعی است که در مقدمه خبر از بررسی دقیق آن داده شده است. مطلب بعدی، ادوار فقه اهل سنت است که از شش دوره تشکیل شده است و آخرین مطلب خبر از بررسی ادوار نه گانه فقه تشیع می باشد.
اما در عصر تشریع که مدتش بیست و سه سال؛ یعنی سیزده سال قبل از هجرت تا ده سال پس از آن بوده است، چند مطلب قابل توجه و دقیق هست: اول اینکه قرآن کی جمع آوری شده است؟ که به نظر مؤلف قطعا در زمان خود پیامبر(ص) بوده و روایاتی که تدوین قرآن را به ابوبکر، عمر یا عثمان نسبت می دهند، اعتباری ندارند. مطلب بعدی این که منظور از آیات مکی و مدنی چیست؟ ایشان، چند قول را در این جا برشمرده اند که بنا بر مشهورترین آنها آیات نازل شده، در قبل از هجرت، همگی مکی هستند و لو در غیر مکه نازل شده باشند و آیاتی هم که بعد از هجرت نازل شده اند و لو در غیر مدینه، همگی مدنی هستند. اینکه تعداد سوره های مکی و مدنی چندتا می باشند و تعداد آیات قرآن چندتاست و ویژگی های آیات مکی و مدنی چیست؟ مطالب دیگر مورد اشاره در این بخش می باشند. مؤلف، به اقسام موضوعات آیات و تنوع تعابیر آنها و این که آیا پیامبر(ص) هم اجتهاد می کرده یا نه و سنت به عنوان منبع دریافت احکام نیز پرداخته است.
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند. در مقدمه اول، انگیزه تألیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است. ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع، مورد بررسی قرار داده است. همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند، به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تألیف شده است.
ایشان، در مقدمه نخست مطلبی راجع به تأثیر دانستن تاریخ پیدایش یک علم در فهم مطالب آن آورده اند که مطلبی استدلالی بوده و در لابلای آن به تعریف فقه و حکم شرعی و فقیه و ادله فقه نیز پرداخته است. ایشان، فقه را در لغت به معنی مطلق دانستن و در اصطلاح به دانستن احکام شرعی فرعی از روی ادله تفصیلی آنها تعریف نموده اند، بعد اضافه می کنند که بنا بر این فقه به معنی مطلق دانستن احکام نبوده، بلکه دانستن استدلالی احکام مراد می باشد. در مورد حکم شرعی نیز می فرمایند: تعاریف مختلفی از حکم شرعی شده که هر کدام اشکالاتی دارند، لکن به نظر من آنچه را که شارع مقدس به عنوان شارعیت برای موضوعات مختلف اعتبار کرده است، حکم شرعی می گویند؛ مانند وجوب، حرمت، ملکیت، زوجیت، پاکی، ناپاکی و ضمان.
ایشان، در تعریف فقیه می فرماید: با توجه به تعریف فقه، فقیه در اصطلاح کسی است که به احکام شرعی از روی ادله تفصیلی آنها آگاهی دارد و در مورد ادله فقه نیز می فرماید: در نزد شیعه و اکثر مسلمانان کتاب، سنت، عقل و اجماع ادله اربعه فقه را تشکیل می دهند. عصر تشریع که از بعثت پیامبر(ص) تا رحلت آن حضرت را می گویند، اولین موضوعی است که در مقدمه خبر از بررسی دقیق آن داده شده است. مطلب بعدی، ادوار فقه اهل سنت است که از شش دوره تشکیل شده است و آخرین مطلب خبر از بررسی ادوار نه گانه فقه تشیع می باشد.
اما در عصر تشریع که مدتش بیست و سه سال؛ یعنی سیزده سال قبل از هجرت تا ده سال پس از آن بوده است، چند مطلب قابل توجه و دقیق هست: اول اینکه قرآن کی جمع آوری شده است؟ که به نظر مؤلف قطعا در زمان خود پیامبر(ص) بوده و روایاتی که تدوین قرآن را به ابوبکر، عمر یا عثمان نسبت می دهند، اعتباری ندارند. مطلب بعدی این که منظور از آیات مکی و مدنی چیست؟ ایشان، چند قول را در این جا برشمرده اند که بنا بر مشهورترین آنها آیات نازل شده، در قبل از هجرت، همگی مکی هستند و لو در غیر مکه نازل شده باشند و آیاتی هم که بعد از هجرت نازل شده اند و لو در غیر مدینه، همگی مدنی هستند. اینکه تعداد سوره های مکی و مدنی چندتا می باشند و تعداد آیات قرآن چندتاست و ویژگی های آیات مکی و مدنی چیست؟ مطالب دیگر مورد اشاره در این بخش می باشند. مؤلف، به اقسام موضوعات آیات و تنوع تعابیر آنها و این که آیا پیامبر(ص) هم اجتهاد می کرده یا نه و سنت به عنوان منبع دریافت احکام نیز پرداخته است.
wikinoor: تاریخ_فقه_و_فقها
[ویکی فقه] تاریخ فقه و فقها (کتاب). کتاب «تاریخ فقه و فقها»، اثر ارزشمند استاد ابوالقاسم گرجی ، به زبان فارسی است که برای تدریس خود در دانشگاه آن را تالیف نموده اند. این کتاب، نگاهی دارد به تاریخ فقه و اصول که البته فقه را در سه بخش جداگانه و با نگاهی به برخی از فقهای بزرگ مورد بررسی قرار داده است.
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند. در مقدمه اول، انگیزه تالیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است. ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع ، مورد بررسی قرار داده است. همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند، به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تالیف شده است.
گزارش محتوا
۱. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۱۷.۲. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۴۷.۳. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۱۱۷.
منبع
...
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند. در مقدمه اول، انگیزه تالیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است. ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع ، مورد بررسی قرار داده است. همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند، به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تالیف شده است.
گزارش محتوا
۱. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۱۷.۲. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۴۷.۳. ↑ تاریخ فقه و فقها،ابوالقاسم گرجی،ج۱،ص۱۱۷.
منبع
...
wikifeqh: تاریخ_فقه_و_فقها_(کتاب)
[ویکی شیعه] تاریخ فقه و فقها (کتاب). تاریخ فقه و فقها، کتابی به زبان فارسی در تاریخ فقه و اصول فقه، تحولات آن و فقیهان؛ نوشته ابوالقاسم گرجیفقیه، نویسنده و استاد دانشگاه تهران.
ابوالقاسم گرجی (۱۳۰۰-۱۳۸۹ش) فقیه، مجتهد، نویسنده، محققِ فقه و حقوق و همچنین استاد دانشکده فقه و مبانی حقوق دانشگاه تهران.
مؤلف در پیشگفتار اول کتاب، این اثر را درسنامه ای مختصر، مفید، کامل و حاوی تمامی ادوار فقه و فقهای شیعه و اهل سنت معرفی می کند و نوشته نشدن کتابی با این خصوصیات برای آگاهی از ادوار فقه و فقهای شیعه و اهل سنت را مهمترین انگیزه تالیف آن می داند.
ابوالقاسم گرجی (۱۳۰۰-۱۳۸۹ش) فقیه، مجتهد، نویسنده، محققِ فقه و حقوق و همچنین استاد دانشکده فقه و مبانی حقوق دانشگاه تهران.
مؤلف در پیشگفتار اول کتاب، این اثر را درسنامه ای مختصر، مفید، کامل و حاوی تمامی ادوار فقه و فقهای شیعه و اهل سنت معرفی می کند و نوشته نشدن کتابی با این خصوصیات برای آگاهی از ادوار فقه و فقهای شیعه و اهل سنت را مهمترین انگیزه تالیف آن می داند.
wikishia: تاریخ_فقه_و_فقها_(کتاب)
[ویکی فقه] تاریخ فقه وفقها (کتاب). کتاب« تاریخ فقه و فقها»، اثر ارزش مند استاد ابو القاسم گرجی ، به زبان فارسی است که برای تدریس خود در دانشگاه آن را تألیف نموده اند، این کتاب، نگاهی دارد به تاریخ فقه و اصول که البته فقه را در سه بخش جداگانه و با نگاهی به برخی از فقهای بزرگ مورد بررسی قرار داده است.
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند، در مقدمه اول، انگیزه تألیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است، ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع، مورد بررسی قرار داده است، همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تألیف شده است.
گزارش محتوا
چاپ سوم کتاب تاریخ فقه و فقها با موضوع تاریخ فقه و تحولات آن در تهران توسط موسسه سمت در سال ۱۴۲۱ هجری قمری به طبع رسیده است.
کتاب، از آن جایی که چند بار توفیق آراستگی به زیور طبع را پیدا نموده است، فلذا مؤلف چند مقدمه و پیش گفتار بر آن مرقوم نموده که هر یک از ارزش مستقلی برخوردارند، در مقدمه اول، انگیزه تألیف کتاب بیان شده و در پیش گفتار دوم، نگاهی اجمالی به تاریخ فقه، افکنده شده است، ایشان در مقدمه اصلی نیز عصر تشریع را به طور جداگانه تبیین نموده، سپس تاریخ فقه اهل سنت را مستقل از تاریخ فقه تشیع، مورد بررسی قرار داده است، همین ها مباحث متن کتاب را نیز تشکیل داده اند به اضافه تتمه ای که در مورد تاریخ علم اصول فقه تألیف شده است.
گزارش محتوا
چاپ سوم کتاب تاریخ فقه و فقها با موضوع تاریخ فقه و تحولات آن در تهران توسط موسسه سمت در سال ۱۴۲۱ هجری قمری به طبع رسیده است.
wikifeqh: تاریخ_فقه_وفقها_(کتاب)