تابعی

[ویکی فقه] تابعی (ابهام زدایی).
...

[ویکی فقه] تابعی (تخلص شاعر). تابِعی، تخلص چند شاعر که در سده های ۹-۱۱ق/۱۵-۱۷م در آسیای صغیر، ایران و افغانستان می زیستند می باشد.
از شعرای عثمانی قرن ۱۰ق/ ۱۶ م، اهل ادرنه. وی در زمان سلطنت سلطان سلیم خان می زیست. پس از تحصیل به خوش نویسی روی آورد و در خط ثلث و نسخ و تعلیق توانا شد. او بجز «شهر انگیز» (شهر آشوب)، اشعار دلاویز دیگری نیز دارد.
تابعی خوانساری
شاعر سده های ۱۰-۱۱ق/۱۶-۱۷م. تذ کره نویسان نام او را آدینه قلی یاد کرده اند. اصل او از خوانسار بود، اما چون مدتی در یزد زیسته، به تابعی یزدی نیز شهرت یافته است. تابعی با آن که از علوم رایج زمان بهره ای چندان نداشت، در سرودن غزل توانا بود و از شاعران چیره دست و مشهور روزگار خود به شمار می آمد و بسیاری از شاعران خوانسار دست پروردۀ او هستند. وی بیش تر اوقات در سیاحت بود و از شهرهای اصفهان، شیراز، یزد و قزوین دیدن کرد. او در یزد با وحشی بافقی (د ۹۹۱ق/۱۵۸۳م) آشنا شد و با او به مشاعره و مباحثه پرداخت؛ اما سرانجام کار آن دو به رقابت، و سپس به مهاجات کشید. به گفتۀ کاشانی با آن که وحشی، ملک الشعرای آن نواحی به شمار می رفت، تابعی از او پیروی نمی کرد؛ و با این همه، به سبک وی شعر می سرود. از این رو، وحشی به دشمنی با وی برخاست و مریدان خود را به آزار و استخفاف او برانگیخت. به ناچار تابعی از یزد خارج شد و به سیاحت در عراق پرداخت. او با اوحدی بلیانی نیز هم نشین و هم سخن بوده است. وی در ۹۹۰ ق/۱۵۸۲م به دارالسلطنۀ قزوین رفت و نزد امیرشمس الدین محمدکرمانی (دربارۀ احوال او به این آدرس رجوع کنید؛ ) تقرب پیدا کرد و تولیت اوقاف خوانسار از طرف او به تابعی واگذار شد. تابعی به زادگاه خود خوانسار رفت و همان جا درگذشت. تاریخ درگذشت تابعی به اختلاف، سال های ۱۰۱۷، ۱۰۱۸ و ۱۰۳۵ق یاد شده است، اما سال ۱۰۱۸ق درست تر به نظر می رسد. نمونه هایی از اشعار او را در تذکره ها می توان یافت.
تابعی شیرازی
میرمحمد، شاعر سده های ۱۰-۱۱ ق. برخی او را قمی می دانند. وی ظاهراً به هندوستان رفته، و آن جا اقامت کرده است. سال فوت او را ۱۰۵۰ق/۱۶۴۰م و نیز ۱۰۰۵ق/۱۵۹۷م نوشته اند. ابیاتی از او در تذکره ها دیده می شود.
تابعی هروی
...