تئوفیل بن توما

[ویکی فقه] تِئوفیلِ بْنِ توما (د ۱۶۹ق/۸۷۵ م)، منجـم، مترجـم یونانی به سریانی، تاریخ نگار و متکلم مارونی مذهب اهل رُها (ه م) بود.
نامش را تیوفیلی، توفیل، ثوفیل، ثاوفیل و گاه حتی نوفل نیز ضبط کرده اند.
شناخت اجمالی
از زندگانی او همین اندک را می دانیم که در رها زاده شد و در همین شهر به فراگیری ادبیات، دروس حکمت و نیز زبان یونانی پرداخت.
تصدی ریاست اختربینان
تئوفیل از اواخـر روزگار بنی امیه در حرفۀ تنجیم ــ که آن را ملکه یا عروس دانشها می دانست ــ نامور شد، تا آن جا که در روزگار بنی عباس در بنای شهر بغداد در زمرۀ پیشگویان طرف مشورت منصور قرار گرفت و با برخی از پیشگویی های موفق خود، به ریاست اختربینان مهدی عباسی (حک ۱۵۸-۱۶۹ق/۷۷۵-۷۸۵م) رسید او مشاور نظامی مهدی نیز بود. برخی از آموزه ها و پیشگویی های او در آثار مؤلفان بعدی همچون سهل بن بشر ، قصرانی و ابن ابی الرجال نقل شده است، همچنان که بیزانسیان نیز از برخی از آثـار او ــ بعضاً از طریق شاگرد یا همکارش استفانوس فیلسوف (د پس از ۸۰۰ م) ــ استفاده کرده اند.
وفات
...