بُن سای یا بونسای ( به انگلیسی: Bonsai ) ( به ژاپنی: 盆栽 ) ، دارْسان یا درخت ریزه های ژاپنی، نوعی هنرِ سنتی ژاپنی در پرورشِ درختان و گیاهانی است که در اندازهٔ کوچک ایجاد می شوند.
یک گیاه چوبی در حین رشد دستکاری می شود به طوری که به صورت یک درخت کوچک در خطوط ساده برجای مانده و ویژگی های اساسی یک نمونه طبیعی و کاملاً رشدیافته را به نمایش می گذارد. سنت بن سای با بیش از هزار سال قدمت بر اساس شکل هنر چینی پنزای "penzai" بنا شده است. نویسه های چینی که برای نوشتن کلمه چینی 'penzai' استفاده می شوند در ژاپنی 'bonsai' تلفظ می شوند.
پرورش بن سای با یک شاخه، نهال یا برش از یک درخت یا درختچه شروع می شود. انتخاب گونه، به سبکی بستگی دارد که پرورش دهنده می خواهد از آن پیروی کند. با هرس کردن، پیوند زدن، استفاده از سیم فلزی و سایر فنون، درخت را شکل می دهد. وقتی گیاه به اندازه مورد نظر خود رسید و ویژگی های زیبایی را برآورده کرد، آن را به گلدان زینتی منتقل کرده و در یک چیدمان قرار می دهند.
وام واژه بن سای اغلب به عنوان یک اصطلاح چتر برای همه درختان گلدان مینیاتوری به سبک شرقی استفاده می شود. با این حال، سنت بن سای زیبایی شناسی خاصی دارد که تحت تأثیر بودیسم ذن شکل گرفت. در نتیجه، بن سای معمولاً ظاهری هوشیارتر از مثلاً پنجینگ دارد. بن سای همچنین سبک های خاص خود را دارد که تا حدودی بر اساس فرم های رشد طبیعی درختان است. به طور سنتی، فقط گونه های گیاهی مقاوم در ژاپن مورد استفاده قرار می گیرند که در خارج از کشور به نمایش گذاشته می شوند.
از آنجا که پیراستنِ گیاه به صورتِ بن سای، شبیه سازیِ شکلِ درخت در اندازه کوچک تر است، فرهنگستان زبان فارسی برای واژهٔ بن سای برابرِ فارسیِ دارسان ( همانندِ دار و درخت ) را برگزیده است. [ ۲]
مانند بسیاری از عناصر در فرهنگ ژاپنی، سنت بن سای ریشه چینی دارد. در قرن ۱ میلادی تائوئیست های چینی از باغ های مینیاتوری در تعمق و مراقبه استفاده می کردند. در توصیفات مربوط به دوره سلسله تانگ ( ۹۰۷–۶۱۸ ) به چنین قطعات کوچک منظره ای به عنوان بن سای اشاره شده و ابتدا استفاده از درختان کوتوله ذکر شده است. بعداً این شکل هنری به نام penzai ( 盆栽؛ "گیاه در ظرف" ) یا penjing ( 盆景؛ "منظره در ظرف" ) شناخته شد. یک پنجینگ سنتی می تواند از یک گلدان تزئین شده با یک درخت کوچک که با دستکاری کوچک نگه داشته می شود، تا یک منظره پیچیده از گیاهان، آب و سنگ ها در یک سینی بزرگ باشد. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفیک گیاه چوبی در حین رشد دستکاری می شود به طوری که به صورت یک درخت کوچک در خطوط ساده برجای مانده و ویژگی های اساسی یک نمونه طبیعی و کاملاً رشدیافته را به نمایش می گذارد. سنت بن سای با بیش از هزار سال قدمت بر اساس شکل هنر چینی پنزای "penzai" بنا شده است. نویسه های چینی که برای نوشتن کلمه چینی 'penzai' استفاده می شوند در ژاپنی 'bonsai' تلفظ می شوند.
پرورش بن سای با یک شاخه، نهال یا برش از یک درخت یا درختچه شروع می شود. انتخاب گونه، به سبکی بستگی دارد که پرورش دهنده می خواهد از آن پیروی کند. با هرس کردن، پیوند زدن، استفاده از سیم فلزی و سایر فنون، درخت را شکل می دهد. وقتی گیاه به اندازه مورد نظر خود رسید و ویژگی های زیبایی را برآورده کرد، آن را به گلدان زینتی منتقل کرده و در یک چیدمان قرار می دهند.
وام واژه بن سای اغلب به عنوان یک اصطلاح چتر برای همه درختان گلدان مینیاتوری به سبک شرقی استفاده می شود. با این حال، سنت بن سای زیبایی شناسی خاصی دارد که تحت تأثیر بودیسم ذن شکل گرفت. در نتیجه، بن سای معمولاً ظاهری هوشیارتر از مثلاً پنجینگ دارد. بن سای همچنین سبک های خاص خود را دارد که تا حدودی بر اساس فرم های رشد طبیعی درختان است. به طور سنتی، فقط گونه های گیاهی مقاوم در ژاپن مورد استفاده قرار می گیرند که در خارج از کشور به نمایش گذاشته می شوند.
از آنجا که پیراستنِ گیاه به صورتِ بن سای، شبیه سازیِ شکلِ درخت در اندازه کوچک تر است، فرهنگستان زبان فارسی برای واژهٔ بن سای برابرِ فارسیِ دارسان ( همانندِ دار و درخت ) را برگزیده است. [ ۲]
مانند بسیاری از عناصر در فرهنگ ژاپنی، سنت بن سای ریشه چینی دارد. در قرن ۱ میلادی تائوئیست های چینی از باغ های مینیاتوری در تعمق و مراقبه استفاده می کردند. در توصیفات مربوط به دوره سلسله تانگ ( ۹۰۷–۶۱۸ ) به چنین قطعات کوچک منظره ای به عنوان بن سای اشاره شده و ابتدا استفاده از درختان کوتوله ذکر شده است. بعداً این شکل هنری به نام penzai ( 盆栽؛ "گیاه در ظرف" ) یا penjing ( 盆景؛ "منظره در ظرف" ) شناخته شد. یک پنجینگ سنتی می تواند از یک گلدان تزئین شده با یک درخت کوچک که با دستکاری کوچک نگه داشته می شود، تا یک منظره پیچیده از گیاهان، آب و سنگ ها در یک سینی بزرگ باشد. [ ۳]
wiki: بن سای