برق و بارقه

[ویکی فقه] برق و بارقه، از اصطلاحات فلسفه و عرفان اسلامی می باشد.
به معنای نخستین لامع از لوامع نوری که بر عبد پدیدار می شود و او را به مرتبه قرب پروردگار برای سیرفی الله فرامی خواند برق از لوامع و بارقه از لوایح است. نیز برق بنده را به سوی قرب پروردگار برای سیر فی الله فرامی خواند و بارقه در اوایل کشف و مبادی آن، ظاهر می شود و بسرعت منقطع می گردد .

بارقه از دیدگاه نجم الدین رازی
نجم الدین رازی (۵۷۰ـ۶۵۴) گوید: «در بدایت حال، انوار بیش تر به مثال بروق و لوامع و لوایح پدید آید. چندانک صقالت زیادت یابد انوار بقوت تر و زیاد تر می گردد. بعد از بروق بر مثال چراغ و شمع و مشعله و آتش ها افروخته مشاهده می شود»

بارقه در معنای خاص عرفانی
بارقه در معنای خاص عرفانی تا قرن چهارم در سخنان مشایخ و متون عرفانی دیده نمی شود و در این معنی از اصطلاحاتی نظیر لوایح، طوالع، برق، برق تجلی و اشراق بروق تجلی استفاده شده است. اما از قرون پنجم و ششم به صورت اصطلاحی مستقل و روشن درمی آید. با تعریف سهروردی در قرن ششم از برق دانسته می شود که عارفان آن عصر سرعت درخشندگی و زوال بارقه را از برق هم بیش تر تصور می کرده اند. در قدیمترین گزارشی که لطف الله بن ابی سعید ابوروح (متوفی ۵۴۱) از حالات و سخنان ابوسعید (۳۵۷ـ۴۴۰) داده، برقِ هدایت، حاصل تلاش و ریاضت سالک در طی منازل سلوک دانسته شده است.

مفهوم برق از دیدگاه غزالی
...