[ویکی فقه] بی گمان پیشرفت و توسعه هر علم از گذر نقد و بررسی انجام می پذیرد. اگر علم را از عنصر نقد و بررسی تهی سازیم، حیات خود را از دست می دهد و توقف و رکود آن را فرا می گیرد.
فقه نیز دانشی است که حیات خود را مرهون نقد است. اما حساسیت آن باعث شده است تا نقد فقهی اهمیتی ویژه داشته باشد. از این رو، آگاهی کافی و کامل از نقد فقهی برای مطالعه فقه و یا حضور در درس خارج، ضروری است و بدون آن بهره گیری از مباحث فقهی به خوبی و به صورت مفید انجام نخواهد پذیرفت، بلکه می توان قدمی فراتر گذاشت و گفت مطالعه عاری از نقد و یا برخوردار از نقد ولی بدون روش علمی، فقیه و یا متفقّه را در مسیر نادرست و نتیجه گیری غلط قرار خواهد داد. سرنوشت فقه به شدت با پویایی و تنقیح نقد فقهی گره خورده است.
تعریف و تبیین نقد فقهی
نقد فقهی به معنای نقد دیدگاه فقیهان در مسائل فقهی و استدلال های آنان برای اثبات این دیدگاه هاست. این نقد در دو عرصه مطالعات استنباطی و درس خارج فقه بروز می یابد. با توجه به این تعریف، نقد فقهی رویه ای عادی و تجربه ای تکرار شونده در عرصه فقه است.
اقسام نقد
اذعان باید داشت به رغم تکرار مدام جریان نقد فقهی، بسیاری از ضوابط آن هنوز در هاله ای از ابهام و ناشناختگی قرار دارد. نقد فقهی هنگامی خواهد توانست مطالعات فقهی را سامان دهد که خود موضوع و مورد مطالعه قرار گیرد و محک های همه پذیر و معیار های فراگیر آن به صورت عالمانه و شفاف تبیین و ارائه گردد. تقسیم زیر راه را برای ورود در بحث از نقد فراهم می آورد.نقد به دو گونه می تواند انجام گیرد: ۱. ارتکازی؛ ۲. علمی و تفصیلی.
← نقد ارتکازی
...
فقه نیز دانشی است که حیات خود را مرهون نقد است. اما حساسیت آن باعث شده است تا نقد فقهی اهمیتی ویژه داشته باشد. از این رو، آگاهی کافی و کامل از نقد فقهی برای مطالعه فقه و یا حضور در درس خارج، ضروری است و بدون آن بهره گیری از مباحث فقهی به خوبی و به صورت مفید انجام نخواهد پذیرفت، بلکه می توان قدمی فراتر گذاشت و گفت مطالعه عاری از نقد و یا برخوردار از نقد ولی بدون روش علمی، فقیه و یا متفقّه را در مسیر نادرست و نتیجه گیری غلط قرار خواهد داد. سرنوشت فقه به شدت با پویایی و تنقیح نقد فقهی گره خورده است.
تعریف و تبیین نقد فقهی
نقد فقهی به معنای نقد دیدگاه فقیهان در مسائل فقهی و استدلال های آنان برای اثبات این دیدگاه هاست. این نقد در دو عرصه مطالعات استنباطی و درس خارج فقه بروز می یابد. با توجه به این تعریف، نقد فقهی رویه ای عادی و تجربه ای تکرار شونده در عرصه فقه است.
اقسام نقد
اذعان باید داشت به رغم تکرار مدام جریان نقد فقهی، بسیاری از ضوابط آن هنوز در هاله ای از ابهام و ناشناختگی قرار دارد. نقد فقهی هنگامی خواهد توانست مطالعات فقهی را سامان دهد که خود موضوع و مورد مطالعه قرار گیرد و محک های همه پذیر و معیار های فراگیر آن به صورت عالمانه و شفاف تبیین و ارائه گردد. تقسیم زیر راه را برای ورود در بحث از نقد فراهم می آورد.نقد به دو گونه می تواند انجام گیرد: ۱. ارتکازی؛ ۲. علمی و تفصیلی.
← نقد ارتکازی
...
wikifeqh: بایدها_و_نبایدها
[ویکی نور] بایدها و نبایدها اثر فارسی شهید آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی، دربرگیرنده سلسله مباحث ایشان است که بین سال های 1349 تا 1355ش در جلسات تفسیر قرآنی که در شامگاه هر یک شنبه با عنوان «مکتب قرآن» تشکیل می شده، ایراد گردیده است.
کتاب با مقدمه بنیاد نشر آثار و اندیشه های آیت الله شهید دکتر بهشتی آغاز و مطالب به همان زبان گفتاری، در قالب ده جلسه، عرضه شده است.
دکتر بهشتی در این جلسات به تفسیر و توضیح آیات 102 تا 110 سوره آل عمران و مبحث بسیار ارزنده و در عین حال به فراموشی سپرده شده امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است.
محور جالب توجه در مجموعه بحث هایی که در این کتاب آمده است، مراتب شناخت معروف و منکر است. دکتر بهشتی برای این شناخت، مراحلی برشمرده است. وی معتقد است خیر و شر همه کس فهم و همه کس شناس است؛ هر چند که گاه دارای پیچیدگی هایی است که اندیشه ورزی بیشتر می طلبد و در خور ورزیدگان عالم و اهل فکر و اندیشه است و گاه در دایره شناسایی هایی از زاویه دید امام صورت می گیرد؛ همو که چون مسئولیت رهبری جامعه را به عهده دارد، در محاسبه جنبه های مثبت و منفی هر تصمیم باید از منظری عالمتر، مصالح عامه مسلمین را نیز در نظر گیرد. مباحث این کتاب، مملوّ از برداشت های اصولی، همه سونگر و ناظم مندی است که درصدد پاسخ یابی به پرسش های زمان ما از دین است.
شهید بهشتی در جلسه اول، به نقد عنوان «محمدی ها» برای مسلمانان پرداخته است. ایشان معتقد است که ما به حضرت محمد(ص) احترام می گذاریم و او را دوست داریم، اما لقب تاریخی ما، بر حسب آنچه قرآن می خواند، «مسلم» است اما نویسندگان غربی به اشتباه، ما را به جای مسلمان، «محمدی» می نامند. وی در خطاب به ایشان می فرماید: شما چون خودتان را مسیحی نامیده اید، ما را هم با آن قیاس کرده اید. یعنی قطبتان و محورتان مسیح است تا آنجا که مسیح می آید و مقدم بر خدای آفریدگار مسیح می شود: اول می شود پسر خدا، کم کم شریک خدا، کم کم همتای خدا، بعد هم می شود ادغام در خدا، آن هم ادغام این طرفی، یعنی آن قدر که نام مسیح در شما هست اما نام خدا نیست.
کتاب با مقدمه بنیاد نشر آثار و اندیشه های آیت الله شهید دکتر بهشتی آغاز و مطالب به همان زبان گفتاری، در قالب ده جلسه، عرضه شده است.
دکتر بهشتی در این جلسات به تفسیر و توضیح آیات 102 تا 110 سوره آل عمران و مبحث بسیار ارزنده و در عین حال به فراموشی سپرده شده امر به معروف و نهی از منکر پرداخته است.
محور جالب توجه در مجموعه بحث هایی که در این کتاب آمده است، مراتب شناخت معروف و منکر است. دکتر بهشتی برای این شناخت، مراحلی برشمرده است. وی معتقد است خیر و شر همه کس فهم و همه کس شناس است؛ هر چند که گاه دارای پیچیدگی هایی است که اندیشه ورزی بیشتر می طلبد و در خور ورزیدگان عالم و اهل فکر و اندیشه است و گاه در دایره شناسایی هایی از زاویه دید امام صورت می گیرد؛ همو که چون مسئولیت رهبری جامعه را به عهده دارد، در محاسبه جنبه های مثبت و منفی هر تصمیم باید از منظری عالمتر، مصالح عامه مسلمین را نیز در نظر گیرد. مباحث این کتاب، مملوّ از برداشت های اصولی، همه سونگر و ناظم مندی است که درصدد پاسخ یابی به پرسش های زمان ما از دین است.
شهید بهشتی در جلسه اول، به نقد عنوان «محمدی ها» برای مسلمانان پرداخته است. ایشان معتقد است که ما به حضرت محمد(ص) احترام می گذاریم و او را دوست داریم، اما لقب تاریخی ما، بر حسب آنچه قرآن می خواند، «مسلم» است اما نویسندگان غربی به اشتباه، ما را به جای مسلمان، «محمدی» می نامند. وی در خطاب به ایشان می فرماید: شما چون خودتان را مسیحی نامیده اید، ما را هم با آن قیاس کرده اید. یعنی قطبتان و محورتان مسیح است تا آنجا که مسیح می آید و مقدم بر خدای آفریدگار مسیح می شود: اول می شود پسر خدا، کم کم شریک خدا، کم کم همتای خدا، بعد هم می شود ادغام در خدا، آن هم ادغام این طرفی، یعنی آن قدر که نام مسیح در شما هست اما نام خدا نیست.
wikinoor: بایدها_و_نبایدها