باز الی

باز آلی. باز آلی یک ترکیب آلی است که ویژگی ها و رفتار یک باز را دارد. بازهای آلی معمولاً، اما نه همیشه، «پروتون پذیرند». آن ها معمولاً حاوی اتم نیتروژن هستند، که به راحتی می تواند پروتونه شود. آمین ها و ترکیبات ناجورحلقه حاوی نیتروژن، باز آلی هستند. بعضی از مثال های آن پیریدین، متیل آمین، ایمیدازول، بنزیمیدازول و هیستیدین هستند.
در دی اِن اِی، نوکلئوتید هر رشته از طریق بازهای آلی در هر دو رشته به یکدیگر متصل می شوند. این اتصال بین دو باز آلی نوکلئوتیدهای دو طرف رشته است. به این بازهای متصل به هم باز مکمل گفته می شود. بازهای آلی به چهار شکل «سیتوزین»، «گوانین»، «تیمین ( فقط در دی اِن اِی )   » و «آدنین» و یوراسیل ( فقط در آران ای ) وجود دارند که از این میان، باز آدنین مکمل تیمین، و باز گوانین مکمل سیتوزین است. این توالی دورشته ای غیر قطبی و نامحلول در آب است. [ ۱] پیوند بازهای مکمل با یکدیگر از طریق پیوند بین هیدروژن یک باز با مولکول نیتروژن یا اکسیژن باز مکمل حاصل می شود. این پیوند از نوع قوی کووالانسی نیست و در نتیجه به راحتی شکسته می شود و قابل جایگزینی است. به همین علت زنجیرهٔ دورشته ای دی اِن اِی را به زیپ لباس تشبیه کرده اند که به راحتی در اثر فشار یا گرمای بالا از یکدیگر جدا می شوند. [ ۲]
پیوند مولکول هیدروژن بین دو باز مکمل آدنین - تیمین با گوانین - سیتوزین متفاوت است. در گوانین - سیتوزین سه مولکول هیدروژن پیوندی وجود دارد درحالی که در آدنین - تیمین دو مولکول هیدروژن پیوندی وجود دارد در نتیجه میزان تعداد بازهای مکمل گوانین - سیتوزین تعیین کنندهٔ استحکام دی ان ای می شود به طوری که هرچه مقدار آن بیشتر باشد دی ان ای مستحکم تر است. [ ۳]