ایکتیوسورها

ایکتیوسورها ( نام علمی: Ichthyosauria ) نام یک راسته از کلاد دوکاوان است. واژه ایکتیوسور از کلمهٔ یونانی ιχθυς/ichthys به معنای ماهی و یونانیσαυρος/sauros به معنای مارمولک تشکیل یافته است. ایکتیوسورها گروهی از خزندگان دریایی کاملاً آبزی بودند که ظاهری شبیه ماهیان و آب بازسانان داشتند و در طول دوران میانه زیستی[ ۱] فرگشت یافتند بر اساس شواهد سنگواره ای، آن ها تقریباً ۲۵۰ میلیون سال پیش ظاهر شدند و حدود ۹۰ میلیون سال پیش نیز منقرض شدند.
اینکه در آغاز دوره تریاس[ ۲] ایکتیوسورها از کدام گروه از خزندگان اولیه به وجود آمدند هنوز مشخص نیست و تا کنون چندین گروه از خزندگان اولیه به عنوان اجداد ایکتیوسورها مطرح شده اند. ایکتیوسورها کاملاً با زندگی در دریا تطابق یافته بودند و دیگر قادر نبودند که به خشکی بازگردند. این جانوران با آن که از خزندگان بودند به جای تخم گذاری بچه های خود را به روش زنده زایی به دنیا می آوردند. کوچک ترین گونه کشف شده از ایکتیوسورها تنها ۳۰ سانتی متر طول داشت در صورتی که بزرگ ترین گونه کشف شده تا ۲۱ متر رشد می کرد. با این وجود اغلب ایکتیوسورها به طور میانگین ۲ تا ۴ متر طول و سرعت شان بوده در آب به ۴۰ کیلومتر در ساعت می رسید. ایکتیوسورهای اولیه که در دوره تریاس می زیستند اغلب بسیار بزرگ بودند و زندگی مشابه نهنگ ها داشتند اما در طول دوره های ژوراسیک و کرتاسه اندازه گونه های جدید کوچک تر شد و نحوه زندگیشان بیشتر شبیه به دلفین ها شد. ایکتیوسورها حدود ۲۴ میلیون سال پیش از وقوع رویداد انقراض کرتاسه - پالئوژن منقرض شدند و علت انقراض آن ها هنوز مشخص نیست. اما کاهش تعداد ایکتیوسورها و انقراضشان همزمان بود با ظهور و گسترش موساسوریان بنابراین شاید عامل انقراض ایکتیوسورها رقابت آن ها با موساسوریان بوده باشد.