ایه نور

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آیه نور. آیه ۳۵ نور، مشتمل بر اطلاق نور آسمان و زمین بر خداوند سبحان می باشد.
به آیه ۳۵ سوره نور «آیه نور» می گویند.
آیه مربوطه
(الله نور السماوات والارض مثل نوره کمشکاة فیها مصباح المصباح فی زجاجة الزجاجة کانها کوکب دری یوقد من شجرة مبارکة زیتونة لا شرقیة ولا غربیة یکاد زیتها یضیء ولو لم تمسسه نار نور علی نور یهدی الله لنوره من یشاء ویضرب الله الامثال للناس والله بکل شیء علیم)؛" خدا نور آسمانها و زمین است مثل نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی و آن چراغ در شیشه ای است آن شیشه گویی اختری درخشان است که از درخت خجسته زیتونی که نه شرقی است و نه غربی افروخته می شود نزدیک است که روغنش هر چند بدان آتشی نرسیده باشد روشنی بخشد روشنی بر روی روشنی است خدا هر که را بخواهد با نور خویش هدایت می کند و این مثلها را خدا برای مردم می زند و خدا به هر چیزی داناست".
نور/سوره۲۴، آیه۳۵.
"آیه نور" مورد توجه بسیاری از دانشمندان دین قرار گرفته است. محمد غزالی کتابی به نام مشکاةالانوار در تفسیر آیه نور نوشته است. ملاصدرا نیز تفسیری بر آیه نور نگاشته که در آن نکات فلسفی و عرفانی را گنجانده است. از دیگر تفاسیر در مورد آیه نور، رسالةالانوار فی تفسیر آیةالنور از شرف الدین محمد نیمدهی است.
مراد از تشبیه قرآن در این آیه
...

[ویکی شیعه] آیه نور. آیه نور، آیه ۳۵ سوره نور است که خداوند را نور آسمان ها و زمین معرفی می کند. در برخی از تفاسیر شیعی، این آیه بر اهل بیت پیامبر (ع) تطبیق شده است؛ برای مثال در تفسیر شبر آمده است: گفته شده است که مشکات سینۀ محمد(ص)، زجاجه قلب او، مصباح نبوت، و شجره مبارکه شجرۀ نبوت است که نه غربی و نصرانی است که قبلۀ آن مشرق باشد و نه شرقی و یهودی است که قبلۀ آن مغرب باشد.
علامه طباطبائی در توضیح این گونه برداشت ها نوشته است: این روایت از قبیل اشاره به بعضی از مصادیق است و آن افضل مصادیق است که رسول خدا(ص) و طاهرین از اهل بیت آن جناب اند، و گرنه آیه شریفه به ظاهرش شامل غیر ایشان نیز می ‏شود و انبیا و اوصیا و اولیا همه را شامل می‏ گردد.
آیه ۳۵ سوره نور با نام آیه نور شناخته می شود:

[ویکی اهل البیت] آیه نور. آیه 35 سوره نور/24 را «آیه نور» گفته اند. نام سوره نیز از همین آیه گرفته شده. در آغاز این آیه خداوند، نور آسمان ها و زمین معرفی شده است:
«اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ زَیْتُونِةٍ لَّا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَی نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاء وَیَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»

[ویکی فقه] آیه نور (فضایل اهل بیت). آیه نور از آیات معروف قرآن کریم است، که در سوره مبارکه نور آمده است؛ احادیث متعددی در ذیل این آیه شریفه وارد شده که فضائلی را برای اهل بیت (علیهم السّلام) بیان می کند. ما در این نوشتار، فضیلت اهل بیت (علیهم السّلام) در آیه نور را در منابع شیعه و اهل سنت را مورد بررسی قرار می دهیم. و با توجه به اینکه از نظر فقهای شیعه اعتبار احادیث، به صرف کتاب هایی که آنها را نقل کرده اند نیست، بلکه به سند و محتوای آنهاست، اعتبار سه تفسیر «البرهان»، «نور الثقلین» و «بیان السعاده» در نزد شیعه را بیان خواهیم کرد.
آیه نور از آیات معروف قرآن کریم است، که در سوره مبارکه نور آمده است:«اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْاَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَاَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبَارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لَا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ «زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُورٌ عَلَی نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشَاءُ وَیَضْرِبُ اللَّهُ الْاَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ؛
نور/سوره۲۴، آیه۳۵.
ما در این نوشتار، فضیلت اهل بیت (علیهم السّلام) در آیه نور را در دو بخش مورد بررسی قرار می دهیم.الف) فضیلت اهل بیت (علیهم السّلام) در آیه نور در منابع شیعه.ب) فضیلت اهل بیت (علیهم السّلام) در آیه نور در منابع اهل سنت.
اثبات فضیلت اهل بیت در منابع شیعه
احادیث فراوانی در کتاب های مهم روایی و تفسیری شیعه، آیه نور را به اهل بیت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) تفسیر نموده و این آیه را از فضائل ایشان برشمرده اند که از جمله آنها منابع زیر است:
کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۱۹۵ و ج۸، ص۳۷۹- ۳۸۰؛
...

پیشنهاد کاربران

آیه ۳۵ سوره نور به آیه نور شهره است و در آن به معرفی خداوند به عنوان نور آسمان ها و زمین پرداخته شده است. در این آیه از تعابیری چون «مصباح»، «مشکات»، «زجاجه»، «شجره مبارکه» و «کوکب دری» استفاده شده است.
...
[مشاهده متن کامل]

غالب مفسرین، منظور از نور در آیه را، هدایت الهی دانسته اند و بر این اساس خداوند را هدایتگر آسمان ها و زمین ( یا آسمانیان و زمینیان ) معرفی کرده اند. معانی دیگری چون مدیر، صاحب یا مدبر بودن خداوند نسبت به آسمان ها و زمین، برای کلمه نور در آیه گزارش شده است. در بین مفسران در خصوص مرجع ضمیر در عبارت «نوره» و اینکه آن مرجع، آیا اشاره به پیامبر اسلام دارد یا به خدا باز خواهد گشت، اختلاف است. در این بین، با وجود اجماع مفسرین در معنای مشکات ( به معنی چراغدان ) ، در خصوص تأویل آن اختلافاتی گزارش شده است. ماتریدی، از مفسران سنی مذهب، منظور از مشکات را صلب عبدالله، پدر محمد، دانسته است. اما مفسران دیگر برای معنای این عبارت «صدر مؤمن»، «نور معرفت و ایمان» و معنایی دیگری به کار برده اند.
طبرسی، مفسر شیعه در مجمع البیان، در شرح عبارت زجاجه، چهار احتمال را گزارش می کند: «قلب محمد»، «اسماعیل فرزند ابراهیم»، «عبدالله پدر محمد» و «قلب مؤمن». رازی، مفسر سنی مذهب، معنای «مصباح» را ظرفی که برای روشنایی به کار می رود معنا کرده است. طباطبایی، مفسر شیعه، «کوکب دری» را ستارگان بزرگ دارای نور فراوان که در آسمان معدود است معنا می کند. شیخ طوسی، مفسر شیعه، در تفسیر این عبارت آن را «صدر پیامبر» و ماتریدی وجود «محمد» تفسیر کرده اند. از دیگر مسائل اختلافی در تفسیر آیه، تأویل شجره مبارکه به قلب محمد یا علی بن ابی طالب است. در خصوص اینکه چرا در این آیه از درخت زیتون یاد شده است، طبرسی از سه منظر آن را مورد توجه قرار داده است و چنین توضیح می دهد که درخت زیتون، از منافع متنوعی همچون روغن، تفاله، هیزم، خاکستر و… برخوردار است. همچنین روغن زیتون، صاف ترین و روشن ترین روغن ها محسوب می شود و سرآخر، درخت زیتون اولین درختی گزارش شده است که پس از طوفان نوح در زمین روییده شد. سیوطی، مفسر سنی، نیز هم نظر با طوسی، معتقد است نور روغن زیتون، صاف ترین نوری بود که مخاطبان آن را می شناختند و به همین جهت مورد توجه آیه قرار گرفته است.
از آیه نور در احادیث بسیاری یاد شده است. در روایاتی که در منابع شیعی گزارش شده است، به افضلیت محمد و اهل بیت او اشاره شده است و در بیان تعابیری، منظور از «مشکاة»، فاطمه زهرا؛ «مصباح»، حسن مجتبی؛ «زجاجة»، حسین بن علی؛ «کوکب دری»، فاطمه زهرا از میان زن ها؛ «شجرة مبارکه»، ابراهیم؛ «لا شرقیة و لا غربیة»، عدم تمایل به یهودیت و نصرانیت؛ «زیتها یضیء»، نشر علوم و حقائق الهی؛ «نور علی نور»، ظهور امامی پس از امامی دیگر و «یهدی الله لنوره»، هدایت به وسیله اهل بیت عنوان شده است. بر اساس روایتی که ابن مغازی، مفسر سنی، آن را گزارش می کند، منظور از مصباح، فاطمه زهرا و زجاجه، حسن و حسین هستند، در ادامه روایت ابن مغازی، آمده است که فاطمه ستاره ای درخشانی است در میان زنان عالمیان؛ نور می گیرد از درخت پر برکت درخت پربرکت ابراهیم، منظور از شرقی و غربی نبودن، نه یهودی و نه مسیحی بودن است و منظور از عبارت نزدیک است که روغنش نور دهد، یعنی نزدیک است که علم از آن به سخن درآید؛ همین طور منظور از «نوری بر نور» یعنی در آن امامی پس از امام دیگر و منظور از «خدا هرکه را بخواهد به نور خود هدایت می کند» یعنی خدا هر که را بخواهد به ولایت ما هدایت می کند.

ایه نورایه نورایه نورایه نورایه نورایه نور
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/آیه_نور

بپرس