المقتصر فی شرح المختصر

[ویکی فقه] المقتصر فی شرح المختصر (کتاب). جمال الدین ابو العباس احمد بن محمد بن فهد اسدی، معروف به ابن فهد (۷۵۷- ۸۴۱ ق)، مؤلف کتاب المقتصر من شرح المختصر می باشد.
کتاب المقتصر من شرح المختصر یکی از شروح باارزش مختصر النافع یا النافع فی مختصر الشرایع تالیف محقق حلی (م ۶۷۶ ق) می باشد.
انگیزه تالیف
مؤلف پس از پایان یافتن مهذب البارع در سال ۸۰۳ ق که شرح مبسوطی بر مختصر النافع می باشد برای استفاده افراد مبتدی کتاب المقتصر را تالیف نموده است. این کتاب خلاصه مهذب البارع بوده و جز در موارد نادری، مطلب اضافه ای بر آن کتاب ندارد و در موارد زیادی نیز تفصیل مطالب مطرح شده را به آن کتاب حواله می دهد. علامه محقق آقا بزرگ تهرانی در الذریعة این چنین می گوید: فلابن فهد شرحان علی المختصر النافع ۱- الکبیر الموسوم بالمهذب البارع ۲- الصغیر المختصر منه الموسوم بالمقتصر. این کتاب باصطلاح شرح بالقول (قال.... اقول) می باشد. قابل توجه است که کتاب دیگری نیز به همین نام المقتصر من المختصر نیز تالیف شیخ تقی الدین ابو محمد حسن بن داود حلی نیز وجود دارد که در اعیان الشیعة و امل الآمل به آن اشاره شده است. بر خلاف آنچه در کتاب های کشف الحجب، ریاض العلماء، روضات الجنات، ریحانة الادب، اعیان الشیعة و الکنی و الالقاب آمده است، المقتصر شرح کتاب ارشاد الاذهان الی احکام الایمان تالیف علامه حلی (م ۷۲۶ ق) نیست بلکه همان طور که گفته شد شرح مختصر النافع و خلاصه کتاب مهذب البارع می باشد.
تالیف و انتشار
مؤلف پس از اتمام کتاب مهذب البارع در سال ۸۰۳ ق تصمیم به نوشتن خلاصه این کتاب گرفته اند که در نتیجه در ۲۳ ماه مبارک رمضان سال ۸۰۶ ق کتاب المختصر را به پایان رسانیده است. کتاب موجود توسط مجمع البحوث الاسلامیة در چاپخانه سید الشهداء در قم و در سال ۱۴۰۱ ق انتشار یافته است.
نسخه ها
...