[ویکی فقه] القصیدة المزدوجة (کتاب). «القصیدة المزدوجة فی المنطق» از جمله آثار شعری شیخ الرئیس است که به زبان عربی بوده و حاکی از تسلط کم نظیر وی بر ادبیات عربی می باشد. این قصیده، در کنار منطق الشرقیین ابن سینا چاپ شده است. ابوعلی سینا، در این قصیده، کلیات علم منطق را به خوبی و بدون آن که مطلب مهمی جا مانده باشد، توضیح داده است.
رساله، در قالب نظم و دارای حدود سی صد بیت است.
رساله، در قالب نظم و دارای حدود سی صد بیت است.
[ویکی فقه] القصیده المزدوجه (کتاب). «القصیدة المزدوجة فی المنطق» از جمله آثار شعری شیخ الرئیس است که به زبان عربی بوده و حاکی از تسلط کم نظیر وی بر ادبیات عربی می باشد. این قصیده، در کنار منطق الشرقیین ابن سینا چاپ شده است. ابوعلی سینا، در این قصیده، کلیات علم منطق را به خوبی و بدون آن که مطلب مهمی جا مانده باشد، توضیح داده است.
رساله، در قالب نظم و دارای حدود سی صد بیت است.
گزارش محتوا
رساله، با حمد خدا و سلام و صلوات بر محمد صلی الله علیه و آله وسلّم و آل او شروع می شود؛ و پس از ابیاتی در باره فطرت انسان، وارد مباحث علم منطق می شود؛ نخست، از تعریف و فایده و موضوع و مدون منطق و... سخن می گوید. در ادامه، در اولین بخش،الفاظ مفرده را توضیح می دهد و می گوید: مفرد، لفظی است که جزیی از معنا برای جزیی از آن نباشد، مانند زید یا ظریف. سپس در باره الفاظ خمسه (جنس، نوع، فصل، عرض عام و عرض خاص) سخن گفته و مثال های دقیقی برای هر یک ارائه می نماید.مقولات عشر، موضوع فصل بعدی است و بعد از آن وارد بحث قضایا می گردد و می گوید: کلام، یا قابل صدق و کذب است، مانند الانسان هو ذو نطق که صادق می باشد و الانسان طیر که کاذب می باشد، یا اصلا قابل صدق و کذب نیست، مانند تمنی و... بحث قضایا، مربوط به بخش اول؛ یعنی کلام قابل صدق و کذب است. ابن سینا، قضایای کلی و جزیی و سالبه و موجبه را در ادامه این بخش، توضیح داده و به نقیض و عکس پرداخته است. بحث از قیاس و تعریف و بیان اقسام آن را، طبق ترتیب کتاب های منطق بعد از بحث قضایا آورده و اشکال منتج قیاس را تبیین کرده است. فصل بعدی، در قیاس استثنایی یا همان قیاس شرطی است. شیخ الرئیس،استقراء و تمثیل را نیز خیلی کوتاه توضیح داده، سپس مواد مقدمات را تبیین ساخته است. برهان، موضوعی است که مؤلف به تفصیل بدان پرداخته و مثال های گویایی برایش ذکر کرده است و به دنبال آن در پنج بیت، سایر صناعات خمس را تعریف کرده است. آخرین فصلی که بو علی بدان پرداخته، حد است
رساله، در قالب نظم و دارای حدود سی صد بیت است.
گزارش محتوا
رساله، با حمد خدا و سلام و صلوات بر محمد صلی الله علیه و آله وسلّم و آل او شروع می شود؛ و پس از ابیاتی در باره فطرت انسان، وارد مباحث علم منطق می شود؛ نخست، از تعریف و فایده و موضوع و مدون منطق و... سخن می گوید. در ادامه، در اولین بخش،الفاظ مفرده را توضیح می دهد و می گوید: مفرد، لفظی است که جزیی از معنا برای جزیی از آن نباشد، مانند زید یا ظریف. سپس در باره الفاظ خمسه (جنس، نوع، فصل، عرض عام و عرض خاص) سخن گفته و مثال های دقیقی برای هر یک ارائه می نماید.مقولات عشر، موضوع فصل بعدی است و بعد از آن وارد بحث قضایا می گردد و می گوید: کلام، یا قابل صدق و کذب است، مانند الانسان هو ذو نطق که صادق می باشد و الانسان طیر که کاذب می باشد، یا اصلا قابل صدق و کذب نیست، مانند تمنی و... بحث قضایا، مربوط به بخش اول؛ یعنی کلام قابل صدق و کذب است. ابن سینا، قضایای کلی و جزیی و سالبه و موجبه را در ادامه این بخش، توضیح داده و به نقیض و عکس پرداخته است. بحث از قیاس و تعریف و بیان اقسام آن را، طبق ترتیب کتاب های منطق بعد از بحث قضایا آورده و اشکال منتج قیاس را تبیین کرده است. فصل بعدی، در قیاس استثنایی یا همان قیاس شرطی است. شیخ الرئیس،استقراء و تمثیل را نیز خیلی کوتاه توضیح داده، سپس مواد مقدمات را تبیین ساخته است. برهان، موضوعی است که مؤلف به تفصیل بدان پرداخته و مثال های گویایی برایش ذکر کرده است و به دنبال آن در پنج بیت، سایر صناعات خمس را تعریف کرده است. آخرین فصلی که بو علی بدان پرداخته، حد است
wikifeqh: القصیده_المزدوجه